Kerkblad SAMEN

juli-augustus 2022 met thema: "Vormen van Vieren" Lees meer...

   

Waarom je iets als een PopUpKerk zou starten

(uit het nieuwste boek van Rikko Voorberg, Gerko Tempelman en Bram Kalkman; Onzeker Weten, een inleiding in de radicale theologie)
So let us pick up the stones over which we stumble, friends, and build altars. Let us listen to the sound of breath in our bodies. Let us listen to the sounds of our own voices, of our own names, of our own fears. Let’s claw ourselves out from the graves we’ve dug. Let’s lick the earth from our fingers. Let us look up and out and around. The world is big and wide and wild and wonderful and wicked, and our lives are murky, magnificent, malleable, and full of meaning. Oremus. Let us pray.
- Padraig O’Tuama

De beker van gebrek
Er staan zo’n tien mensen rond de tafel van de PopUpKerk. Ze hebben hun eten gedeeld en er staat nog voldoende om straks uitgebreid na te tafelen. Meestal gaat er ook nog van alles mee naar huis - als mensen gaan delen, lijkt er altijd teveel te zijn. De tien hebben brood gebroken en gedeeld, voordat ze begonnen te eten. Waarschijnlijk is er iets bij gezegd als: ‘broken for those who are broken’, een zinnetje dat de PopUpKerk ergens heeft opgepikt en dat is blijven hangen. Of iets als: ‘verbinding vindt plaats aan de rafelranden’ met een verwijzing naar de randen van de afgescheurde stukken brood. Er is gegeten en er volgt een tafelrede.

Na de korte toespraak krijgen de aanwezigen elk twee papieren bekers in handen. De uitnodiging is om op één van de bekers te schrijven wat je nodig hebt om heel te worden, om verder te komen of om weer overeind te kunnen staan. De één hoopt al heel lang op een relatie, iemand om het leven mee te delen. Dan zal er een nieuw hoofdstuk aanbreken. Een ander wil haar energie terug, die van voordat ze Covid kreeg. Dan kan ze weer gewoon meedoen. Een derde wil zekerheid over haar koers in het leven. Ze schrijven het allemaal op. Vervolgens is de vraag om op de tweede beker het tegenovergestelde te schrijven. Tegenover een relatie staat: ik blijf single. Een ander: ik blijf moe. Een derde: ik blijf onzeker. Dan gaat de wijn rond en is de vraag uit welke beker je drinkt. De beker van het behalen of die van het falen, de beker van de leegte of die van de vervulling.
 
Verwarring onder de mensen rond de tafel. Welke beker schenk ik in? Bij sommigen is er een stevig gebaar: ik drink dat ik moe ben, want dat is waar. Enkele anderen heffen hun beker en drinken met haar, de wijn verwarmt het hart. Even zijn we samen. Community, koinonia, gemeenschap. We weten dat we straks op de fiets gewoon weer verlangen naar de partner waarmee alles goed komt, naar het verlost worden van de vermoeidheid en naar een echt doel in het leven waar je honderd procent zeker van bent. Maar rond deze tafel vergeten we even dat het nodig is, geloven we heel misschien zelfs even dat die relatie ons echt niet gaat redden, en de energie ook niet. Het is maar een flits, net genoeg om de vaste beelden van geluk te doen wankelen.
  
De uitdaging die ochtend aan de PopUpKerk was om te onderzoeken wat het meest verbinding bracht. Is dat de hoop dat het allemaal goed komt of de erkenning van de realiteit van het moment. Misschien gaat het in het evangelie niet allereerst om een verlossing die komt, maar over de verlossing die gebeurt - die plaatsvindt. De functie van de kerk en vergelijkbare gemeenschappen is vaak het bevestigen dat er redding mogelijk zou zijn. Terwijl er iets voor te zeggen valt om te geloven dat het onderscheid tussen kerk en wereld tenminste ook ligt in het radicaal bevragen van de reddingsboodschappen die overal klinken. De kerk heeft de kruisiging als alternatief en dat werd ervaren als dwaasheid, zegt Paulus. Dan kan het niet zomaar één van de vele aanbieders op de geluksmarkt zijn toch? Zou het evangelie niet allereerst goed nieuws moeten zijn voor degenen die zich bedrogen voelen door loze beloftes of het lijden van de gekruisigde herkennen in hun eigen leven?

Wat ik zocht met de PopUpKerk?
De Droominee (woordkunstenaar Rik Zutphen) schreef ooit:
Dit is de kerk van brokkenpiloten waar ik voor voel
we zijn een stille wanorde, ontregelde boel
we hebben het niet op een rijtje
we falen bij de vleet dat is een voldongen feit
vanuit hemels perspectief zijn we allemaal gelijk
geen verschil in behandeling tussen jou en mij
je anders denken en zondigen zet ik voor de goegemeente niet te kijk
we leven in dezelfde wereld gebroken
we zullen liefdesvuur stoken met de verstotenen
of buitenbeentjes die het slecht trekken
en geen verstikkende Bijbelteksten gebruiken om ze te nekken
spreek voor degene die weerloos zijn in hemelsnaam
we zijn passievolle prutsers en knoeipotten zonder schaam

Rik sluit zijn stuk  even verderop af met :
we zijn de kerk van brokkenpiloten
gezegend zijn zij die het verkloten
zalig zijn zij die proberen maar mislukken
Christus laat zich vinden te midden van brokstukken
niet om te oordelen maar om te redden
wat er te redden valt tussen schip en wal
we zijn onvolmaakt en verre van af.

De kerk als plek waar het ongeloof in zowel het maatschappelijke als het religieuze ideaal wordt gevierd. Hier komt het niet allemaal goed, hier zijn we niet allemaal nette mensen. We deugen maar mondjesmaat, het op tafel leggen van die realiteit zónder daarvoor de oplossing aan te dragen, is een wekelijkse zondagse oefening waard. Laat de kerk, welke kerk dan ook, een plek zijn om het ongemak, de frustratie, de pijn uit te houden. Wie die niet uit kan houden, kan maar beperkt liefhebben. De gemeenschap van de kerk bestaat ook om het lijden samen te dragen
 
(...) Aan hen die nooit ergens hebben thuisgehoord, de zwarte schapen en vreemde vogels in rechttoe-rechtaan gezinnen.
Aan de onbegrepenen, de gekleurde kwasten in een zwart-witte wereld, aan de eenzamen.
Aan hen die zien wat er onder het zuchten van de mensheid leeft.
Aan degenen die kiezen te voelen, ondanks dat het hen soms verscheurt, voelen wat anderen te bang zijn om te voelen.

Aan degenen die nooit hebben toebehoord, zeggen we:
‘Welkom thuis. Blijf nog even.
Doe je schoenen uit, leg je zwaard af, er huist hoop in deze muren, er is een bed om te rusten, moeie ziel.
Vind rust. Welkom thuis.
Hier hoef je niet over je schouder te kijken.
Hier hoef je niet te vergelijken. Geen meetlat. Geen succes. Geen falen. 

Welkom thuis. Welkom thuis’.
(Uit Joel Mc Kerrow – Welcome Home – vert. Rikko Voorberg)

-----------------------------Rikko Voorberg-------------------------

 Geloven op straat
“God geeft niet meer zoveel om mij…”
(citaat B. C.)

Een pijnlijke uitspraak van een van onze Eindhovense daklozen.
Pijnlijk, omdat ik geloof dat het niet waar is. Pijnlijker, omdat wij als samenleving niet in staat lijken te zijn deze persoon een gevoel van waarde te geven. Tegelijk maakt het me ook verdrietig. Welk beeld heeft deze man van God gekregen en wat zegt dit over zijn zelfbeeld? Ik zie een stukje van de lijdende Jezus in hem, maar hij herkent de liefde en zorg van God Zelf niet in mijn ogen…
Zingevingsvragen die we in het straatpastoraat tegen komen zijn niet altijd direct gelinkt aan God. Veel vaker is de vraag bijvoorbeeld: “Waarom overkomt me dit ”, of “Denken ze dat ik gek ben”, “Wat heb ik nou nog te bieden?”

In het boek Deuteronomium wordt uitgebreid stilgestaan bij het wettelijke systeem dat God het volk Israël mee geeft om in het Beloofde Land te voorkomen dat mensen vervallen in ellendige armoede. Om een goede samenleving te zijn. Rechtvaardig en barmhartig. In volledig vertrouwen op Gods zorg. Niemand hoeft arm te zijn, want God zegent het land (Deut. 15: 4-5). En toch zullen er altijd armen zijn; het volk krijgt de opdracht om vrijgevig te zijn tegenover iedereen die in armoede leeft of er slecht aan toe is (Deut. 15: 11).

In dit gedeelte wordt al pijnlijk duidelijk dat het ons mensen niet lukt een dusdanig systeem te creëren waarin we wederkerig, barmhartig en gelijkwaardig met elkaar om kunnen gaan. Het lukt ons gewoonweg niet om ons eigen belang, onze macht of ‘de regel’ ondergeschikt te maken aan de menselijke maat. Het systeem waar wij in leven wordt steeds verder dichtgetimmerd om zo te voorkomen dat mensen misbruik maken van dat waar ze geen recht op hebben. Hoezo kwijtschelding van schulden na 7 jaar (Deut. 15: 1-2)?
Vanuit onze overheid wordt met wantrouwen naar de burger gekeken; bewijs eerst maar eens dat je niet fraudeert. Langzaamaan sijpelt dit wantrouwen ook de andere kant op en komt het de Tweede Kamer binnen. Ik hoor het onze minister president Rutte nog zeggen in het zogenaamde sms-debat: “Als het vertrouwen er niet meer is, dan ga ik andere dingen doen”. Hij zou het kunnen. Iets anders gaan doen. Maar wat ga je doen als je helemaal niets meer hebt. Niets mag, omdat je geen recht hebt. Niet weet waar je die avond eet, kan douchen of mag slapen.

Hoe kan dan, de dakloze, de arme, de mens aan de rand van de samenleving, de verslaafde of verwarde mens het geloofsvertrouwen nog vasthouden? Of terug krijgen, wanneer men dusdanig teleurgesteld is en onze zorg niet meer kan of wil ontvangen? Geloven we zelf eigenlijk nog wel in ons sociale maatschappelijke zorg als we zoveel dingen mis zien gaan?
Dat is dan ook de geloofsvraag van de straat; “Is er nog hoop in mijn situatie, in de overheid, in de mensheid, in God”?

Ik denk dat Kirsten Wuijster het heel raak schrijft in haar stukje in Samen 51.6. Wij kunnen als christenen zeker van betekenis zijn in de levens van mensen die op welke manier dan ook arm zijn; financieel, in sociaal netwerk, dakloos, in geloofsvertrouwen. Door liefde en recht te doen. Door tijd te maken voor de ander. Te luisteren naar het verhaal achter de mens. Door op te staan tegen onrecht. Een stem te geven aan hen die geen stem hebben.

Wat zijn we als christenen dan rijk gezegend met de Geest van de Heer. In Mattheus 26:11 bevestigt Jezus de woorden van Deuteronomium: ‘Want de armen zijn altijd bij jullie’. En daarbij zegt Hij ook: ‘Maar ik zal niet altijd bij jullie zijn’. Deze uitspraak doet Jezus nadat Hij gezalfd werd door een (onbekende) vrouw, als voorbereiding op Zijn dood. Tegelijk is het ook een voorbereiding op wat er daarna komt; Zijn opstanding, de hemelvaart en Pinksteren; de uitstorting van de Heilige Geest. Wij mensen zijn gezalfd met Zijn Heilige Geest. Door Hem en met Hem zijn wij in staat om een naaste te zijn voor onze naasten. Mogen we doen wat Jezus ons voordeed. Omzien naar hen die op welke manier dan ook met uitsluiting te maken hebben. Om die ander vertrouwen te leren en te geven. Geloofsvertrouwen. Geloof in hemzelf. In de maatschappij. In God.

In de ontmoeting met ‘de mensen van de straat’ wordt God en geloof prachtig zichtbaar. Ik ben er niet zomaar voor hen, zij zijn er juist voor mij! Deze mensen weten namelijk wat geven en delen is, omdat ook zij hebben leren ontvangen in tijd van nood. Deze mensen hebben de moed om eerlijk en oprecht te zijn, ook als dit ingaat tegen het sociaal wenselijke; hoe moedig was Jezus niet tegen het gezag van zijn tijd? Deze mensen leggen bloot waar we als maatschappij de plank misslaan; ze zijn vaak de schaamte al voorbij en confronteren ons daardoor met het tekort van onze maakbare maatschappij. Wie is er dan eigenlijk arm?
Deze mensen zijn voor mij de spiegel waarin ik Jezus mag zien. Zij leren mij hoe Hij deed. Zoveel geeft God dus om ons dat Hij er Zelf voor naar de aarde kwam en zichtbaar aanwezig is in alle mensen om ons heen.

In de ontmoeting ontstaat er dan ineens een moment van wederzijdse ontroering. We krijgen een knipoog van de nieuwe schepping…
Ik vergeet nooit meer dat, toen ik nog bij ’t Hemeltje werkte, mijn collega en ik een briefje kregen van een van onze jonge gasten. Hij zat op dat moment vast in de gevangenis in Vught en we waren, tegen het gebruikelijke in, bij hem op bezoek geweest. Op de enveloppe stond: ‘Aan de engelen van de Hemel’. Op zo’n moment raakt de hemel de aarde even aan. Door de Geest werden we allemaal in beweging gebracht en waren we van waardevolle betekenis in het (geloofs)leven van elkaar.

Gelooft u nog in ons?

Gerdien de Graaf, straatpastor i.o.
www.straatpastoraateindhoven.nl
-----------------------------------------------------------------------------------------

God wat ben je mooi

De zomer is voor veel mensen een mooie tijd. Velen van ons genieten van het mooie weer. Tijdens vakanties hebben we vaak ook meer aandacht voor het mooie om ons heen. We gaan op zoek naar mooie plaatsen, we hebben tijd om musea, tentoonstellingen, concerten te bezoeken. Voor velen is de natuur zelf het mooiste schouwspel om van te genieten.

Wanneer we iets als mooi beleven dan is het vaak een onverwachte ervaring die ons treft, een ervaring die ons tot in ons binnenste ontroert, een intens mooie zonsondergang, een mooi schilderij, prachtige muziek. Koester die momenten; het zijn bijzondere momenten.

Wat is nu het mooie, het schone?
Schoonheid is niet te definiëren. Het ontsnapt aan een duidelijke omschrijving. Wat we mooi vinden is vaak ook subjectief. Wat we als mooi ervaren heeft met veel factoren te maken. Schoonheid is dat wat bij het zien of horen een gevoel van behagen opwekt. Dat is de meest algemene omschrijving ervan.
Schoonheid heeft met verhouding, harmonie, glans en klank te maken. En hoewel het een heel persoonlijke ervaring is wanneer we ‘iets mooi vinden’ beleven we het tegelijkertijd als ‘iets dat mooi is’. Als iets dat verder reikt dan onze eigen persoonlijke beleving. Ik verwacht dat wat ik mooi vind in wezen mooi is.

Heeft de schoonheid die we ervaren ook iets met geloof te maken?
Mensen kunnen schoonheid ervaren als iets dat verwijst naar God. De violist Yehudi Menuhin vertelde eens dat na afloop van een concert Einstein bij hem kwam en zei: ‘Dank u, heer Menuhin; u heeft opnieuw aan me bewezen dat er een God in de hemel is’
.
Schoonheid is één van de eigenschappen van God. Schoonheid heeft daarmee een link met het goddelijke. Wanneer we God omschrijven spreken we over Gods heerlijkheid. We kunnen de heerlijkheid van God waarnemen en we kunnen de schoonheid in zijn wereld waarnemen. Schoonheid van mensen, tussen mensen, in wat mensen hebben gemaakt enz. Augustinus roept God aan als ‘Schoonheid van al wat schoon is’. God wat ben je mooi.
Het heilige omvat het schone. Daardoor is schoonheid een belangrijke waarde in de christelijke geloofstraditie. En dat is de reden waarom we zo veel aandacht schenken aan de schoonheid en heiligheid in het kerkgebouw, de (kerk)muziek, het lied en de liturgie. Velen die deze zomer weer op reis gaan, gaan bijna als vanzelf onderweg de mooie kerken bezoeken en genieten van het mooie dat daar te zien en te beleven is.

Daar in de kerken ervaren we ook dat een christelijk schoonheidsbegrip verder reikt dan een standaardopvatting van het schone. Want het enige volkomen schone beeld van God in onze wereld is Christus. Ook het lijden en het lelijke van de zonde krijgen een plaats in de christelijke opvatting van schoonheid. Kruis en schoonheid worden met elkaar verbonden.

Het lelijke en het gruwelijke van kruis en martelaarschap is het tegengestelde van het mooie. Maar het laat ons juist als een schrikbeeld verlangen naar het mooie. De schoonheid van Christus is dat Christus de diepten van het zijn opneemt tot in zijn hemelse heerlijkheid.

Een christelijk begrip van schoonheid kan niet ontwikkeld worden zonder het lelijke van het kruis, van lijden en onrecht. In dit geval is er onderscheid te maken tussen gemakkelijke schoonheid zoals eenvoudige melodieën of een mooi menselijk gelaat die spontaan een reactie van genoegen oproepen en moeilijke schoonheid die verder gaat dan oppervlakkige schoonheid.
Een kunstenaar kan juist verborgen schoonheid aan het licht brengen, zoals Rembrandt de schoonheid kan laten zien van een oude vrouw die bidt. Er is dan bezinning nodig voordat we iets als schoon of lelijk beoordelen.

Het leven is waard om geleefd te worden, alleen al vanwege het genieten van schoonheid. Schoonheid behoort tot de vreugde van de sjaloom, tot de vreugde van het komende Rijk van God.
Het beleven van het mooie wekt als vanzelf het verlangen naar het goede. In een wereld zonder schoonheid verliest het goede zijn aantrekkingskracht.
Het is een levenskunst je te richten op het schone en dat juist binnen te laten. De ervaring van schoonheid maakt gelukkig; het is een vorm van genade.

Ik wens u veel mooie momenten en ervaringen van schoonheid toe in deze zomermaanden.
Susanne Freytag

Maar wat heb ik lief als ik U liefheb?
Niet een mooi lichaam,
geen schoonheid die voorbijgaat,
geen licht dat onze ogen graag zien,
geen mooie melodieën van allerlei liederen,
niet de fijne geur van bloemen of van parfum of zalf,
geen manna en geen honing,
niet een lief lichaam om te omhelzen.
Dat heb ik niet lief als ik mijn God liefheb.

En toch heb ik wel zoiets lief als licht,
zoiets als een stem en als een geur,
zoiets als voedsel en als een omhelzing,
als ik mijn God liefheb:
hij is licht en klank en geur en voedsel,
hij is de omhelzing van mijn innerlijke mens,
waar voor mijn ziel oplicht wat niet aan plaats gebonden is,
waar klinkt wat de tijd je niet afneemt,
waar een geur is, die niet op de wind verwaait,
waar smaken niet minder wordt door eten,
waar omhelzing niet loslaat door verzadiging.
Dit heb ik lief als ik mijn God liefheb.

Aurelius Augustinus
Pag. 1350 (NLB)

----------------------------------------------------------------------

 Vrijheid
Afgelopen Pinksteren was er een gemeenschappelijke dienst in de Johanneskerk, samen met Wijkgemeente-Zuid. Deze dienst was weer helemaal als vanouds. Alle stoelen stonden weer in de kerkzaal en het zat helemaal vol.
Iedereen zong ook weer uit volle borst mee. Vergeten was dat het ruim twee jaar geleden was dat we echt weer in een geheel kerk konden vieren. Het is een bevrijdend gevoel dat alle coronabeperkingen nu weg zijn. Het is te hopen dat dit zo blijft en dat we van nu af aan de diensten kunnen vieren zoals we altijd gewend waren. Het valt pas op hoe mooi dit is als het ineens niet meer kan.
Ook in de maatschappij is de vrijheid weer terug en we maken er gretig gebruik van. Als je de drukte en de lange rijen ziet op Schiphol lijkt het of iedereen in Nederland tegelijk op vakantie gaat. Ook op Eindhoven Airport is het weer heel druk en het lawaai van de vliegtuigen (ik woon in Acht) is weer helemaal terug. Overal in Nederland zitten de terrasjes helemaal vol. Dat valt nu eens te meer op, omdat sinds corona er veel meer terrassen zijn bij gekomen. Iedereen is blij met de nieuwverworven vrijheid.

Dit is het tegenovergestelde van wat er elders in Europa gebeurt. De oorlog in de Oekraïne duurt nu al meer dan honderd dagen en er lijkt voorlopig geen eind aan te komen. Miljoenen mensen zijn op de vlucht van het oorlogsgeweld, zowel naar het westen van de Oekraïne, als ook naar de rest van Europa. Mensen in het oorlogsgebied brengen het grootste deel van de dag door in schuilkelders en kunnen soms niet wegkomen voor het geweld. Iedere dag komen tientallen soldaten om en nog meer raken gewond. De mensen in de Oekraïne snakken naar de vrijheid die elders in Europa zo gewoon is.
Wellicht ook als gevolg van de oorlog is er in Nederland een toenemend probleem met de opvang van asielzoekers. Er is onvoldoende ruimte om de instroom op te vangen en een dak boven het hoofd te bieden. Iedere dag hoor je van asielzoekers die op stoelen moeten overnachten. Opvang die beschikbaar was, wordt gebruikt voor vluchtelingen uit de Oekraïne en kan niet meer ingezet worden voor asielzoekers. De tegenstelling met ons allen die het zo goed hebben is groot.

Laten we hopen en bidden, dat de vrijheid, waarvan wij zo genieten ook gaat gelden voor de mensen in de Oekraïne en voor alle andere mensen die op de vlucht zijn, ook die asiel zoeken voor een oorlog in hun land. Laten we ook hopen dat de oorlogen tot een einde zullen komen, zodat de mensen als ze dat willen weer terug kunnen keren naar hun eigen land en in vrijheid kunnen leven.
Ik wens u allen een fijne vakantieperiode en geniet van uw vrijheid.

-------------------------------Henk Grootjans--------------------------------

Acceptgiro stopt

Heeft u het ook gelezen in de krant?
De acceptgiro gaat stoppen per 1 juni 2023.
Currence, de producteigenaar van de acceptgiro, heeft besloten op die datum definitief te stoppen met de acceptgiro, omdat het gebruik hiervan flink is afgenomen. Minder gebruik door zowel de aanbieder van de acceptgiro als door de ontvanger.

Onlangs heeft u nog een acceptgiro van ons ontvangen voor uw bijdrage aan de Solidariteitskas. In oktober krijgt u nog een acceptgiro voor de Jaaractie van de Diaconie. Ook voor Actie Kerkbalans hebben diverse gemeenteleden aangegeven nog in bepaalde maanden een acceptgiro te willen ontvangen.
We gebruiken dus nog op meerdere fronten de acceptgiro.
Dat kan in de toekomst dus niet meer.
Andere betaalmethodes
We zullen gebruik moeten gaan maken van andere betaalmethodes, zoals automatische incasso’s, betaallinks of betaalinstructies op schrift. Velen van u maken reeds gebruik van internetbankieren.

Het College van Kerkrentmeesters (CvK) zal in haar aanstaande vergadering spreken over de aanpak van de geldwervingsronden van volgend daar. Blijven we bijvoorbeeld meerdere geldwervingsrondes organiseren of maken we een andere keuze. Daarnaast wordt momenteel ook onderzocht of we u ook andere mogelijkheden van betalen kunnen gaan bieden.
We houden u op de hoogte, maar vragen u gelijktijdig ook om met ons mee te bewegen.
Bij voorbaat dank.

Met hartelijke groet,
College van Kerkrentmeesters,
Henk Broekhuizen
Wouter Leibbrandt
Teun Poot
Johan Zwart

-------------------------------------------------------------------------- 

Naar een nieuwe toekomst van de diaconie

Op onze laatste vergadering van het College van Diakenen spraken wij over de voortgang van ons college vanaf 2023. Er is nog steeds een vacature voor het secretariaat. Volgend voorjaar zit de laatste termijn van de voorzitter erop en moet er over opvolging worden gedacht. En dit, terwijl ook de diaconieën moeite hebben voldoende vrijwilligers te vinden. Een goede gelegenheid daar weer eens wat dieper over na te denken en stil te staan bij de vraag wat van ons mag worden verwacht. Maken we nog steeds de juiste keuzes en functioneren we wel altijd op de goede manier?

Een mooi thema om daar het volgende seizoen mee te beginnen. Hoe kunnen we dat doen. Een goed idee leek ons om te beginnen elkaar onze droom over diaconie te vertellen. Daartoe heb ik een aanzet gegeven. Voor mij een goede gelegenheid om bij mijn naderend afscheid stil te staan bij twaalf jaar diakenschap, waarvan ruim 8 jaar als voorzitter van het CvD.
Het vertrekpunt is waar we nu staan en wat we nu doen. De vragen die opdoemen zijn: ‘wat willen wij’ en daarna ‘wat kunnen we aan, hoe maken we keuzes ‘? Tenslotte hoe organiseren we wat daarvoor nodig is.

Acht jaar geleden was er veel beroering in de diaconie. Wij verkeerden in een crisis. De samenwerking met de andere geledingen van de kerk was beroerd. We stelden ons toen gelijksoortige vragen en maakten een omslag. We namen afscheid van Anne van Steenwijk als voorzitter van het CvD met een prachtig symposium.

Eén van de uitgangspunten om tot een beter functioneren van de diaconie te komen was: minder vergaderen, anders vergaderen, meer op de inhoud en op de samenwerking. We dachten aan één diaconie voor heel Eindhoven breed. Dat was echter vanwege de kerkorde niet mogelijk. Bovendien was er tijd nodig om al doende met elkaar op weg te gaan.
De kracht van diakenen ligt bij wat zij doen. Ze hebben de wens om het leven voor mensen in nood te verlichten en de samenleving te verbeteren. Dat is mooi, maar te hoog gestemde idealen vergroten het risico op frustratie. Als er teveel van ons wordt gevraagd, meer dan wij aankunnen en als morele plicht persoonlijke interesse overheerst, daalt de motivatie. We gaan meer discussiëren en minder doen en dat is niet goed. Interessegebieden kunnen uiteenlopen. Dit kan ook een valkuil zijn als er strijd ontstaat om elkaar te overtuigen van ons eigen idee. Luisteren naar elkaar is belangrijker, want dromen mag. Dat kan onszelf inspireren en door elkaar onze dromen te vertellen kunnen we anderen inspireren.

Er zijn een aantal concrete punten die onze aandacht vragen. Het aantal ambtsdragers wordt gestaag minder en dat geldt ook het aantal diakenen. Het wordt steeds moeilijker om vrijwilligers te vinden die diaken willen worden of een andere functie willen vervullen. Al jaren is de functie van secretaris vacant en mijn termijn als voorzitter loopt over een jaar af. Hoe gaan we daarmee om? Kunnen we taken verdelen? En hoe zit het dan met verantwoordelijkheden. Let wel op; het CvD is een rechtspersoon. Dat gegeven stelt juridisch eisen. Bijvoorbeeld een voorzitter en een secretaris die het CvD in rechte vertegenwoordigen.

Laat ik beginnen met míjn droom te vertellen:
Ik ben kort na WO II geboren als wereldverbeteraar - met een opdracht. De wereld lag in puin. De vorige generatie vond dat zij – ondanks hun idealen – had gefaald. Zij hadden de puinhoop veroorzaakt. ‘Dit nooit weer’ kreeg de nieuwe generatie op zijn bordje. Die opdracht heb ik zonder nadenken aanvaard. Het is mijn opdracht. Of mijn romantische droom van een vredige wereld waar voor ieder mens plaats is daaraan vooraf ging, durf ik niet te zeggen. Dat weet ik niet. Zoekend naar mijn weg kwam ik in de politiek terecht en in het sociale werk. Na verloop van jaren bij de kerk. De eerste teleurstellingen in mijn ijver de wereld te verbeteren zette mij aan het denken. Ik maakte mij het adagium ‘verbeter de wereld, begin bij jezelf’ eigen. Daar voegde ik een uitspraak van de Duitse kunstenaar Joseph Beuys ‘Jeder Mensch ist ein Künstler’ aan toe. Het is zijn oproep aan de mens om de creatieve kracht die ieder in zich heeft te ontwikkelen.
Dat is ook de roep van Christus. Zijn evangelie. Hij liet het in zijn leven en dood zien. Hij laat het nog steeds zien. Het gezicht van Christus is een diaconaal gezicht. Dat gezicht is het gezicht van de kerk.

Ik droom van een diaconie die het gezicht van de kerk is. Een open gezicht waarin ruimte is voor iedereen. Gelovigen en twijfelaars, ongeacht welke kerk of groepering; ongelovigen en verstokte atheïsten (hebt uw vijanden lief). Een gezicht dat uitnodigt tot dialoog en samenwerking, tot rechtvaardigheid en gerechtigheid, tot liefde en het leven delen. Een gezicht dat fouten niet veroordeeld, dat ruimte biedt tot reflectie op onze daden.

Tot slot:
Dit is mijn droom, mijn drijvende kracht. Die zal voor ieder anders zijn, maar ik hoop dat hij inspireert. Dit laat ik achter als ik volgend jaar opstap en jullie met elkaar verder gaan, nieuwe wegen ontdekkend.
Ik zou graag willen afsluiten met een symposium in het voorjaar van 2023 over de kerk in de publieke ruimte, het diaconale gezicht van de kerk. Een verdere uitwerking van de thema-avond die Petra Zweers en ik hadden voorbereid maar die door corona niet doorging. Petra en ik hebben binnenkort een afspraak om dit te bespreken.
Ondertussen kunnen we het komende seizoen aan de slag om ons voor te bereiden op de toekomst. Wie droomt er mee.

----Leo Steinhauzer, Voorzitter College van Diakenen--------

 Samen
Onlangs hebben we weer eens samen met onze gasten gegeten. De maaltijd werd aangeboden en georganiseerd door Amaro. Deze keer niet in de Catherinakerk maar in het Stroomhuis.
Echte Eindhovenaren weten waar dit pand is, maar voor iemand van ‘boven de rivieren’, die pas vijftig jaar in Brabant woont, was het verrassing om uit te zoeken waar dit huis stond. De binnenhuisarchitectuur zou je als eclectisch kunnen bestempelen, oftewel een samengeraapt zooitje. De etensgeuren waren me al tegemoet gestroomd. De gasten stroomden ook binnen en even later waren alle tafeltjes bezet. Aan een tafelschikking werd niet gedaan, iedereen zocht bewust of intuïtief een plaatsje aan een van de feestelijk gedekte tafels.
Ik kwam naast een wat oudere dame te zitten, die met haar zoon was meegekomen. Vol verbazing keek ze naar de uitstalling om haar heen en wat er zoal op tafel stond. Een karaf met water, waarin ook takjes kruiden dobberden. Na enig aandringen besloot ze een glas te nemen en haar gezicht klaarde helemaal op. Zoiets had ze nog nooit geproefd, dat was best lekker. Als voorgerecht was er soep, kokossoep. Ze liet het zich allemaal lekker smaken en werd ook steeds spraakzamer. Om ons heen hoorden we geanimeerde gesprekken en het was een gezellig geroezemoes. Niemand sprak met stemverheffing. Niemand voelde zich opgeprikt of ongemakkelijk. Niet alleen het samen zijn, maar ook het samen eten, liet een huiselijke sfeer ontstaan. Ik realiseerde me dat onze gasten natuurlijk dagelijks eten, maar dat ze dat meestal in hun eentje doen. Het was fijn om te merken dat mensen openbloeien als ze zich kunnen laten zien aan anderen. En dat allemaal bij een etentje, dat overigens voortreffelijk verzorgd was.
Na het eten stond er aan aantal mensen op, maar sommigen had toch behoefte om het samen zijn te verlengen en bleven nog een poosje zitten. Er daalde een tevredenheid neer in het Stroomhuis. Met een fijn en dankbaar gevoel fietste ik naar huis.
---Janny Otto, Vrijwilliger Open Huis St. Cathrien, 15 juni 2022-- 

Zomer in kleuren en geuren

De geur van vers gemaaid gras roept in mij altijd de herinnering op aan de tijd dat ik naar de middelbare school fietste, langs weilanden waar gehooid werd.
Fluitenkruid langs de bermen doet me denken aan mijn moeder, die dol was op deze schermbloemen en een herinnering aan het Pieterpad dat we samen hebben gelopen.
Aan welke kleuren denkt u bij dit zomerseizoen? Zijn er misschien ook geuren die voor u bij de zomer horen? Voordat u verder leest is het misschien aardig om daar eens bij stil te staan: welke kleur en geur geef ik zelf aan de zomer, welke herinnering komt boven?

Soms ga ik met een cliënt naar buiten om in de tuin een frisse neus te halen, wind in je haren, zon op je gezicht… Voor velen van ons is dat misschien vanzelfsprekend, maar voor oude mensen in een zorginstelling soms een uitje. Met de rolstoel over de paden door de Kwettertuin, kijken bij het kasje waar tomaten groeien, langs de moestuinbakken met courgette, bietjes, aardbeien (netje erover als bescherming tegen vogels en plukgrage vingers!).
We praten over groene vingers, over de moestuin vroeger thuis. Er komen steevast verhalen los, over de afrikaantjes en begonia’s. Meewerken, schoefelen, boontjes doppen. Langs het tuinpad van mijn vader….
Een vleug weemoed, net als in dat liedje, gezongen door Wim Sonneveld.

Wat ik leer van mensen met dementie is om te genieten in het moment zelf. Niet gisteren of morgen, maar vandaag, sterker nog: nu, dit moment telt!
Want soms gebeurt het dat de ervaring van het buitenzijn alweer vervlogen is bij terugkeer in de huiskamer, in de drukte met andere mensen erbij.
Leven in het nu. Dat kun je oefenen in een meditatiecursus of Mindful-training. Ik leer het van deze bewoners: dit moment, dit contact in het nu. Dat telt. Dat heeft en geeft zin!

Fijne zomer gewenst, met mooie momenten.
Petra Speelman, geestelijk verzorger Vitalis Woonzorggroep, in Wissehaege en Engelsbergen
---------------------------------------------------------------------------------

Wijsheid

Er bestaat een spreekwoord: Grijze haren zijn geen teken van wijsheid, maar van ouderdom. Dit suggereert dat niet alle oude mensen ook wijs zijn. Je kunt wel een lang leven gehad hebben, zonder dat je wijs bent geworden. We ontmoeten zulke mensen wel eens. Sommige ouderen kunnen vasthouden aan vroeger en weinig flexibel zijn.

Zijn er in de geschiedenis mensen aan te wijzen bij wie ouderdom en wijsheid wel gepaard gingen? Vroeger werden mensen gemiddeld lang niet zo oud als tegenwoordig. Maar er waren toch wel zeer bejaarde personen. Joost van den Vondel (1587-1679), de bekende dichter, werd 92 jaar. Hij schreef op zijn tachtigste nog het drama Noah. Andere voorbeelden zijn Desiderius Erasmus (1466-1536), beroemd humanist, 70 jaar, Johan van Oldenbarnevelt (1547-1619), staatsman, die op zijn eenenzeventigste werd geëxecuteerd. Zij stonden bekend om hun grote wijsheid. Daarentegen was er ook Michiel van Bommel (1669-1763), textielfabrikant in Tilburg, die zelfs 93 jaar is geworden. Van hem is bekend dat hij zeer opvliegend was en moeilijk in de omgang. Die was dus niet zo wijs te noemen.

In de huidige tijd worden van tijd tot tijd mensen om hun wijsheid ingeschakeld om problemen op te lossen, zoals bij kabinetsformaties. Zij geven dan adviezen, die echter niet altijd ter harte worden genomen.
Wat bedoelen we eigenlijk met wijsheid? Van de filosoof Van Riessen herinner ik mij dat hij zei: wijsheid is weten wat je doen moet en het dan ook doen. Daar hoort dan bij dat je mensenkennis en inzicht hebt en probleemoplossend vermogen bezit. Zo waren er voor en tijdens de oorlog mensen die het gevaar van het nationaal-socialistisch gedachtengoed onderkenden en ervoor waarschuwden.

Onlangs verscheen een boek van Frits de Lange (Eindelijk volwassen. De wijsheid van de tweede levenshelft). Hij is van mening dat naast die praktische betekenis van wijsheid ook behoort: zelfkennis, zelfbeheersing, zelfrelativering, zelfinzicht, zoals de overweging of je motieven wel altijd zuiver zijn.
Zijn wij in de plaatselijke en de landelijke kerken gezegend met mensen die die verschillende eigenschappen bezitten? Van wie wij vinden dat zij wijs zijn? En wordt er dan gebruik gemaakt van hun wijsheid?
Het is interessant te lezen wat Jacobus daarover schreef in zijn zendbrief.
Wie van u kan wijs en verstandig genoemd worden? Laat hij (of zij) het daadwerkelijk bewijzen door een onberispelijk leven en door wijze zachtmoedigheid. Wijsheid van boven is vredelievend, mild en meegaand, vol van ontferming, onpartijdig en oprecht.

Laten we hopen dat wijze mensen, ouden en minder ouden, om ons heen zijn en ook onder hen die leiding moeten geven.
------------------------------Gerard van Gurp-------------------

Mensenrechten
In de aankomsthal sprak ik een ouder stel, een man en een vrouw. Ze vertelden dat ze hun zoon kwamen ophalen, die samen met zijn man, uit een Oost-Europees land kwam.
Ik vroeg hoe dat is in dat land, twee mannen samen. Ze vertelden dat hun zoon werkt bij de Europese Commissie voor de Rechten van de Mens, in het bijzonder homorechten. Ze waren trots op hun zoon, dat hij dit werk doet, en ze vertelden er met enthousiasme over.
Wat bijzonder om zulke trotse ouders te ontmoeten, met een zoon die zulk zinvol en mooi werk doet. Op het vliegveld vind je de maatschappij onder een vergrootglas. Met alle diversiteit en alle variaties. Hoopvol om te horen, dat er gewerkt wordt aan mensenrechten.
-------------------------------Mirjam van Nie-------------------------

Rotbaan
Veel reizigers op het vliegveld gaan op vakantie. Vakantiegangers zijn vaak in een vrolijke stemming, ze hebben er zin in, en dat is duidelijk te zien en te horen. Maar er zijn ook reizigers die onderweg zijn voor hun werk.
Verschillende keren heb ik jonge mensen gesproken die werken in een distributiecentrum. Allemaal vinden ze dat een vreselijke rotbaan. Of iemand die in de binnenscheepvaart werkt. Drie weken de Rijn af, met een schip volgeladen, en één week naar huis, ergens in Oost-Europa. Deze man zei dat hij blij zou zijn als hij met pensioen kon gaan.
En wat dacht u van al die Polen, die hier in Nederland, komen werken bij de asperges, of ergens anders, en na een paar weken weer terug gaan? Hoe zijn hun arbeidsvoorwaarden? Hoe is hun huisvesting? Wat verdienen ze eigenlijk? Dat zijn vragen die vrolijke vakantiegangers niet stellen. Daarom is het goed ook deze mensen te spreken en hun verhaal aan te horen. Dat al het werk dat ze doen, niet geminacht wordt. Iemand ziet ze staan, ook zij mogen er zijn.
--------------------------------Mirjam van Nie-----------------------------

Diaconaal Inloophuis ’t Hemeltje

Op vakantie?

Dit stukje verschijnt in het juli-augustus-nummer van Samen. Een nummer dat precies in de zomervakantie valt. Misschien bent u nog aan het kijken waar u naar toe gaat op vakantie: in Nederland of toch naar het buitenland. Gaan we met de auto, het vliegtuig, de fiets of lopend? Dat noemen we dan voorpret of vakantiestress. Kiest u maar.
Voor de gasten van Diaconaal Inloophuis ’t Hemeltje is er geen vakantie. Als je dakloos bent, is vakantie vieren niet mogelijk. En denk niet dat zij ‘vakantie’ hebben. Het leven op straat is zwaar en vergt veel van mensen. Daarom is ’t Hemeltje ook gewoon open, van zondag tot en met donderdag. De gasten kunnen dan lekker in de tuin zitten bij goed weer. Een plek om even bij te tanken, letterlijk omdat er eten en drinken is en figuurlijk even geen gedoe, een plek waar het rustig en veilig is. Maar onze vrijwilligers gaan wel op vakantie en dan hebben we soms een krappe bezetting. We hopen altijd dat we niet een dag dicht moeten omdat er te weinig vrijwilligers zijn. Daarom zijn we druk op zoek naar nieuwe vrijwilligers die mee willen helpen bij ’t Hemeltje. Vandaar deze ‘advertentie’.

Vacature:
Wij zijn dringend op zoek naar mensen, die op dinsdag- of donderdagmorgen voor onze gasten zouden willen koken.
Er wordt gekookt met tenminste twee personen. Op dit moment is de groep, waarvoor gekookt wordt ca. veertig personen groot. In overleg wordt bepaald wat er gekookt wordt. Per maand wordt er een menu samengesteld zodat er afwisseling is in hetgeen gekookt wordt. Als meer mensen zich aanmelden, kan er gekookt worden volgens een in overleg samen te stellen rooster.
Wij zijn heel blij met iedereen die hieraan mee zou willen helpen, dat hoeft dus zeker niet elke week. Mocht u hier meer over willen weten, neemt u gerust contact op met ons via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
Daarnaast zijn wij ook nog op zoek naar vrijwilligers die tijdens openingsuren met onze gasten een praatje willen maken, een kopje koffie wil geven en samen met de andere vrijwilligers het tijdens de openingsuren gezellig maken. Ook hiervoor kunt u zich aanmelden bij bovengenoemd e-mailadres.
Wilt u meer weten over Diaconaal Inloophuis ’t Hemeltje, kijkt u eens op de website, www.inloophuishemeltje.nl.
Ditta van Eijken
Inloophuis ’t Hemeltje

Graag zien we onze vacature(s) snel vervuld worden, maar het mag/kan ook na de vakantie. Wie weet doet u in de vakantie inspiratie op met nieuwe lekkere gerechten en wilt u die ook wel voor onze gasten maken. Of komt u tot rust en stelt u zich de vraag: wat wil en kan ik doen voor een ander?
Denk dan maar even aan dit stukje…
We wensen u allen een goede vakantie toe, een goede reis en kom weer goed thuis.

Jeannet Venekamp
relatiebeheer

PS: Mocht meer willen lezen over ‘t Hemeltje, dan kunt u zich abonneren op onze digitale nieuwsbrief door een mailtje te sturen naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..

---------------------------------------------------------------------- 

Cantate en de eredienst.

In verschillende steden in Nederland is er een traditie van een maandelijkse uitvoering van een Bach-cantate. Als liefhebber van Bach en van koormuziek bezocht ik al lange tijd de maandelijks cantate-uitvoeringen in de Petruskerk te Nijmegen. Maar via de cantate-agenda van Eduard van Hengel (een van de koorleden in de Nijmeegse uitvoering) ontdekte ik diverse cantate-uitvoeringen in de omgeving. Zo is het al enige jaren mijn traditie geworden om via deze cantate-agenda uit te zoeken welke cantate ik in die week eens zou bezoeken, hetgeen me toch gemiddeld wel drie keer per maand lukte. Wanneer je dat doet, dan kom je ook uitvoeringen tegen binnen een eredienst. En voor mij was er maar één keer nodig om me te realiseren dat de cantates daarvoor bedoeld zijn.
De cantate is uitgesproken kerkmuziek, maar in de calvinistische traditie niet erg geaccepteerd. Calvijn stond niet zo open voor zulke muziek, wel zijn de Geneefse psalmmelodieën rechtstreeks te danken aan zijn inbreng. Luther was zelf musicus en zag dat heel anders. En aan hem danken we vele liederen, waaronder het overbekende ‘Een vaste burcht’.
Luther wilde met het evangelie direct het hart van de gelovige bereiken. Daarom was hij ook een groot voorstander van het gebruik van de moedertaal. Reden waarom Luther veel liederen zelf schreef en de Bijbel in het Duits vertaalde. De cantates zijn ook altijd in de Duitse taal. Maar Luther wist ook dat muziek het hart op een speciale manier bereikt en veel aan de woorden toevoegt. Iedereen zal dat wel ervaren hebben als hij of zij een psalm of lied zingt. De tekst komt sterker binnen, dan wanneer het wordt voorgelezen. Denk maar eens terug aan de Covid-tijd toen er niet gezongen mocht worden in de eredienst.
En Yehudi Menuhin, de wereldberoemde violist van Joodse afkomst zegt van de voorzanger in de synagoge: "His singing, magnifying the meaning of the word, is a passionate expression of faith." (Vertaling: Zijn gezang, dat de betekenis van het woord vergroot, is een gepassioneerde uiting van geloof.)
Zelf hoef ik alleen maar te denken aan 25 maart 2018, toen ik geraakt werd door muziek en tekst: BWV 106, ‘Gottes Zeit ist die allerbeste Zeit’ waar het koor zingt (vertaald): “Het is de oude wet: mens, je moet sterven" waarop de sopraan plotseling daar doorheen zingt: "Ja, ja komm, Herr Jesu", want die opgestane Heer doet die oude wet verbleken. Inderdaad wordt door het zingen de betekenis van het woord vergroot.

Luther ontwierp ook een rooster, waarin aangegeven werd over welke tekst gepreekt moest worden op de 52 zondagen en de christelijke feestdagen van het jaar. De nummering is niet, zoals bij de Heidelbergse Catechismus van 1 tot 52, maar de zondagen worden bij naam genoemd. En zo staan ze altijd te boek bij de cantates zoals Bach ze componeerde: bijvoorbeeld voor de ‘Erster Adventsonntag’; Nun komm, der Heiden Heiland (BWV 61 en BWV 62), met aangegeven teksten Romeinen 13:11-14 en Mattheus 21:1-9; en ‘Wie schön leuchtet der Morgenstern’ (BWV 1) voor ‘Mariae Verkündigung’ met teksten Jesaja 7:10-16 en Lucas 1: 26-38.

In de Lutherse kerk bestond in de oude tijd de traditie dat muziek van het type cantate in de kerkdienst geïntegreerd werd. De bekendste cantateschrijver is Johann Sebastian Bach, maar er waren veel tijdgenoten en voorgangers (Telemann, Schütz, Buxtehude en anderen). Kenmerk is dat de cantate als onderwerp de tekst van de zondag kiest zoals door Luther voorgeschreven.
Bach werd speciaal met dat doel, kerkmuziek, als cantor benoemd in Leipzig. Het is interessant te begrijpen wat een werk er verzet werd tijdens één week: de cantate (meestal een half uur muziek) moest gecomponeerd worden, gekopieerd (met de hand!) ingestudeerd door koor en orkest en op zondag uitgevoerd. Klaar om aan een nieuwe cantate te beginnen voor de volgende zondag. En dit naast alle zaken die Bach deed!
Bach maakte wel gebruik van tekstschrijvers, maar soms bediende hij zich ook van de tekst van Luther zelf. Dan koos hij een tekst uit de Luther-Bijbel of lied uit de Lutherbundel dat goed paste bij de tekst van de zondag en baseerde de cantate geheel op die tekst. Meestal zingt dan het koor het eerste couplet, komen latere coupletten aan de beurt in de volgende aria’s en recitatieven, en wordt het slotcouplet meegezongen door de gemeente. Bach gebruikte dan ook de melodie van dat Luther-lied als muzikaal basisthema.

Muziek is van alle tijden. Maar als je de geschiedenis nagaat zie je ook duidelijk dat muziek vanaf het begin gezongen is: ‘waar het hart vol van is loopt de mond van over’. De Westerse klassieke muziek is op die manier ontstaan, door de eeuwen heen is met name religieuze bezieling de basis geweest voor de drang tot componeren. De klassieke muziek is dus grotendeels gebouwd op de christelijke tradities en moet gezien worden als christelijk erfgoed.
Om Paul Witteman met zijn reclame voor het Concertgebouw te imiteren (ieder die radio 4 regelmatig beluistert zal het herkennen): "We hebben een erfenis gekregen”! Hij heeft het dan over het Concertgebouw. “Wie? Wij”! Hij pleit er voor om deze erfenis door te geven aan de volgende generatie. Ook wij christenen hebben een erfenis gekregen en wat voor erfenis? Een heel bijzondere! Een enorme verzameling kerkmuziek van componisten die het fundament hebben gelegd onder onze hele Westerse muziekcultuur. En die moeten we met hart en ziel overdragen aan de volgende generatie. Dus laten we die schitterende erfenis laten klinken in de eredienst.

Nog een anekdote. In 2000 was het 250 jaar geleden dat Bach gestorven was. Toen werd er natuurlijk aan allerlei facetten van zijn werk aandacht besteed. Ook aan de traditie van de cantate in de kerkdienst die tot op die dag nog steeds werd gehandhaafd in Leipzig. Ik herinner me een gesprek van een verslaggever met een jongetje van 12, die lid was van het jongenskoor dat iedere zondag de cantate voor zijn rekening nam. Het jongetje legde uit hoeveel tijd erin ging zitten: thuis repeteren, samen repeteren, en dan op zondag uitvoeren. En dus kwam de vraag: zou je niet liever met je vriendjes voetballen? Het antwoord van het jongetje: “Die Musik macht alles gut”. Laat ik er nog aan toevoegen: bijna alles, de boodschap van die muziek voegt er nog veel aan toe en maakt alles goed.

--------------------Jan van Egmond, Milsbeek 2022------------------

Toch een beetje thuis

Het internationale studentenwerk vanuit IFES heet HOST. Op de website van het HOST-team in Eindhoven staat (in het Engels): HOST is een groep voor internationale studenten met als doel om de studenten te helpen zich ‘thuis’ te voelen in Eindhoven. Bij HOST mag je gastvrijheid verwachten, het is een plek om vriendschappen te vormen en God te ontmoeten.
Ik ben Jetty Bredius en sinds 2018 ben ik betrokken als studentenwerker voor internationale studenten in Eindhoven. Zelf heb ik ruim tien jaar in Azië gewoond. Mijn werk als studentenwerker is één van de mogelijkheden om mijn ervaringen en kennis in te zetten voor jonge mensen.

Bij een verhuizing naar het buitenland of terugkeer naar het land waar je vandaan komt, hebben veel mensen te maken met een cultuurschok. Je kunt dit omschrijven als: gevoelens van stress en onbehagen die ontstaan als je in een andere cultuur moet functioneren. Vaak wordt dit zichtbaar een aantal maanden na de verhuizing. Dit is wat internationale studenten ook mee maken en wordt regelmatig in gesprekken benoemd. Het sterke heimwee of een verlangen naar de gewoonten van thuis worden dan sterk ervaren.
Gastvrijheid is iets wat ik in het buitenland zelf heb ervaren. Ik werd regelmatig bij mensen uitgenodigd om samen te eten en een avond door te brengen. Ik heb geleerd hoe leuk en leerzaam het is om feestdagen van je eigen land te vieren in een internationale gemeenschap. Dit is iets wat we in Eindhoven ook doen met internationale studenten. Het is bijzonder verrijkend om door de ogen van internationale studenten naar de eigen landen en culturen te kijken.

Ik denk terug aan een avond waarop we een buitenlandse feestdag vierden.
De studenten druppelen binnen. De meegebrachte, nog maar half gebakken cake gaat nog even de oven in. Eén van de studenten gaat achter het keyboard zitten en zucht: ‘Thuis speelde ik elke dag en heb ik een eigen keyboard’. Een andere student is bij de hond gaan zitten en vertelt dat hij de hond van thuis wel erg mist. Samen beginnen we met gebed voor de maaltijd, want geloof is wat ons samenbrengt. Een verlangen en zoektocht om God beter te leren kennen en samen een groep te vormen waar we God ontmoeten. We vinden elkaar vanwege een gedeeld geloof en worden verrijkt en verdiept door de verschillende culturele achtergronden en inzichten die we delen.
Een Aziatische christen vertrok naar haar thuisland en vertelde dat ze had geleerd hoe je een ‘democratische’ Bijbelstudie kon leiden. Ze was gewend om naar een Bijbelstudie te gaan waar één spreker de Bijbel uitlegt. Door het voorbereiden en faciliteren van een Bijbelstudie waarbij iedereen betrokken wordt, heeft ze geleerd hoe verrijkend het is om samen te zoeken in Gods woord naar antwoorden op levensvragen en samen te groeien in het geloof. In haar woorden: een democratische Bijbelstudie.

Voor de studenten is HOST een plaats om vrienden te vinden, voor sommigen de plaats waar ze voor het eerst God ontmoeten, het geloof kunnen verdiepen en ook een beetje thuis zijn
-----Jetty Bredius-Van den Belt, studentwerker bij IFES--------

Geloof, Hoop en Liefde

Terugblik op een speciale dienst
Op Zondag 12 juni hebben wij (Eef, Marte, Rosalijn, Koen en natuurlijk Tjalling) in de Ontmoetingskerk in Eindhoven een speciale dienst georganiseerd met het thema Geloof, Hoop en Liefde.

Het organiseren van deze dienst heeft nogal wat voeten in de aarde gehad. Alleen al een thema bedenken bleek een flinke opgave en vergrootte onze bewondering voor Tjalling, die dat natuurlijk bijna iedere week weer voor elkaar moet boksen. Toch waren we het er vrij snel over eens dat diversiteit, gesymboliseerd door de regenboog, een belangrijke rol moest spelen. Intussen kwamen we er ook nog achter dat de dienst middenin Pride Month viel, dus de keus was snel gemaakt. Diversiteit mag ook binnen de kerk gevierd worden. Wat we meteen erg belangrijk vonden was dat queer mensen binnen de kerk zélf aan het woord moesten komen. Zoals dat gaat bij jonge mensen, leek de dienst ontzettend ver weg, tot het ineens bijna juni was. De appjesfrequentie in de appgroep nam behoorlijke vormen aan, terwijl we koortsachtig probeerden alles voor elkaar te krijgen. Geen nood, het is gelukt.

Die zondag nam de spanning flink toe, maar gelukkig liep alles volgens plan. Op allerlei manieren probeerden we om het thema vorm te geven. Zo hing er een grote regenboogvlag over de kansel en Tjalling had zelfs een regenboogstola weten te ritselen. Tijdens het kindermoment las Tjalling het verhaal ‘Kikker is Kikker’ voor, waarin kikker ontdekt dat hij zichzelf mag zijn. Eef las enkele prachtige gedichten voor uit eigen collectie en ook de liederen waren volledig toegespitst op het thema. Zo zongen we het Taizé-lied Ubi Caritas. Waar zorgzaamheid is, en liefde, daar is God. Ten slotte was er een grote rol voor interviews met queer gemeenteleden, die door Marte professioneel waren verwerkt tot drie hapklare fragmenten.

Natuurlijk mocht ook de preek niet ontbreken en die werd vlammend uitgesproken door Rosalijn. Centraal stond de dubbele houding van de kerk ten opzichte van ‘anders’ zijn. Soms heeft de kerk andersdenkenden omarmd, soms werden die juist vervolgd. Wat voor kerk willen we zijn? Een kerk waarin iedereen mag meedoen, of een kerk die de goeden scheidt van de slechten? Ook in deze tijd staan we voor deze vraag. Ook nu zijn er mensen die buiten de hokjes vallen. Vrouwen willen ook preken, een man wil met een man trouwen, een vrouw met een vrouw. Sommige mensen voelen zich niet meer thuis in het onderscheid tussen man en vrouw. Onze boodschap is dat wij kiezen voor de buitengewone waarde van inclusiviteit, maar dat we niet te snel moeten denken dat we dat doel hebben bereikt. Tolerantie is iets anders dan acceptatie. Iemand niet wegjagen is iets anders dan oprecht geïnteresseerd zijn in diens verhaal en perspectief. We mogen, ook als betrekkelijk open kerk, wel wat actiever en misschien zelfs activistischer zijn in onze nieuwsgierigheid naar elkaar.
Een van de hoogtepunten van de dienst was de boodschap dat de kinderen het nut van de dienst totaal niet hadden ingezien. Ze konden zich niet voorstellen dat mensen konden worden buitengesloten vanwege bijvoorbeeld hun geaardheid. Als alle kinderen zo opgroeien, komt het wel goed met de wereld! Na nog wat mooie liederen en interviews gaf Tjalling iedereen de zegen en konden de gemeenteleden zich onder de zoetgevooisde tonen van Lady Gaga's ‘Born this Way’ richting koffie met regenboogkoek begeven.

Mocht u de dienst hebben bijgewoond: wat ontzettend fijn dat u er was! Heeft u per ongeluk de trein gemist omdat de brug open stond vanwege een kapotte wekker: geen nood, de dienst is online terug te kijken via de website van PKN Eindhoven.
------------------------------Koen-----------------------------------

 

juni 2022 met thema: "Geloofsbrieven" Lees meer...

  

Hoor wat de Geest tegen de gemeenten zegt...

bij de brief aan de gemeente in Sardes

Schrijf aan de engel van de gemeente in Sardes:

“Dit zegt Hij die de zeven geesten van God en de zeven sterren heeft: Ik weet wat u doet; men zegt dat u het leven hebt, maar u bent dood. 2 Word wakker, versterk uw laatste krachten: u bent op sterven na dood. Want Ik merk dat uw daden tekortschieten in Gods ogen. 3 Herinner u dat u de boodschap hebt ontvangen en begrepen. Houd eraan vast en kom tot inkeer. Maar als u niet wakker wordt, kom Ik onverwacht als een dief, op een tijdstip dat u niet kent. 4 Maar enkelen in Sardes hebben hun kleren schoon gehouden. Zij zullen bij Me zijn, in het wit gekleed, want ze verdienen het.
5 Wie overwint mag zich ook in het wit kleden. Ik zal zijn naam niet uit het boek van het leven schrappen, maar juist voor hem pleiten ten overstaan van mijn Vader en zijn engelen. 6

Wie oren heeft, moet horen wat de Geest tegen de gemeenten zegt.”

(Openbaring 3: 1-6)

Christen in Sardes

Het leven in Sardes was voor Christenen - als in heel Klein Azië, moeizaam. Sardes was gelegen in het huidige Turkije, zo'n 150 kilometen van Efeze. Johannes schreef zijn brief in de eerste eeuw na Christus. De bevolking zuchtte onder de Romeinse bezetting. Voor christenen was het bestaan bijzonder moeilijk. Ze geloofden in God en Christus, maar de Romeinen eisten dat alleen de keizer vereerd zou worden, als heer van de wereld en de geschiedenis. Deelname aan de cultusverrichtingen was een burgerplicht en niet deelnemen werd gezien als majesteitsschennis. De christenen weigerden aan deze keizercultus mee te doen, en daarom werden ze op veel plekken vervolgd en verloren ze politieke en economische rechten in het rijk. Daarom is het invoelbaar dat ze zochten naar wegen om hun leven veilig te stellen, en tegelijk hun geloof te belijden.

Dat spanningsveld heeft Johannes voor ogen als hij aan Sardes schrijft: je kunt niet twee heren dienen - er moet een keuze gemaakt worden. Voor Johannes was die keuze overduidelijk: wie zou anders kiezen dan voor God, de Eeuwige, en zijn opgestane Zoon? Met zijn brieven wilde hij de gemeentes in Azië bemoedigen. Hij riep ze op standvastig te zijn, te vertrouwen in God alleen. Dat deed hij door helder en vermanend te spreken. Want er stond iets op het spel! 

Wat schrijft hij ons?

Wat Johannes aan ons zou schrijven? Hij zou, om te beginnen, niets begrijpen van de situatie van christenen in Nederland. Want christenen worden, in Nederland, niet vervolgd. Ze hoeven niet te kiezen tussen de keizer of God. Er is vrijheid: kerkdiensten mogen gewoon gehouden worden, niets hoeft in het verborgene. Sterker nog: de kerk heeft een bijzondere status binnen het Nederlandse recht: godsdienstvrijheid is in de grondwet vastgelegd.

Maar: in Johannes' ogen zijn we misschien wel teveel opgegaan in de dominante cultuur. En hebben we daardoor uit het oog verloren waar het werkelijk om moet gaan: God liefhebben en je naaste zoals je zelf. God dienen, en bereid zijn daar werkelijk voor te gáán. Nu ik erover nadenk begin ik me zelfs wat ongemakkelijk te voelen. Johannes zou ons waarschijnlijk niets anders schrijven dan de gemeente in Sardes!

Want waar staan wij voor, als christenen in Eindhoven, christenen in Nederland? Hebben we nog wel het gevoel dat er iets op het spel staat? In elk geval het voortbestaan van de kerk. In veel kerkelijke gemeentes zijn er steeds minder mensen die het werk dat er te doen is, kunnen oppakken. Waardoor het steeds moeilijker wordt om de goede werken, waarover we zoveel spreken, ook werkelijk uit te voeren. Onze invloed lijkt beperkt: er gebeurt van alles in onze samenleving wat absoluut niet strookt met onze christelijke overtuigingen. Denk aan vluchtelingen die voortdurend doorgeschoven worden, steeds minder draagvlak om hen op te vangen. We lezen en merken dat het sociale systeem - ooit door de kerken en religieuze groepen gedragen - steeds minder sociaal wordt: mensen die moeten leven van een uitkering worden op onbarmhartige manier behandeld door de overheid. Mensen die vermogend zijn, worden steeds rijker, en elke bezuiniging wordt vooral gevoeld door mensen die toch al de eindjes aan elkaar moeten knopen. Mensen in geestelijke nood moeten steeds langer wachten op een behandeling in de GGZ, waardoor de problemen opstapelen.

Als christenen voelen we, weten we, geloven we, dat het niet goed is. Maar onze stem verheffen als tot één sterke stem: dat lukt eigenlijk niet.

Misschien is dat ook wel een reden waarom de kerken leeglopen. Voor de meeste mensen in de samenleving is het niet meer zichtbaar, hoorbaar, waar het in de kerk om gaat. Waar christenen voor staan. Maar met thema's als rechtvaardigheid, barmhartigheid; maar ook sociale verbinding, geestelijke zorg, kunnen wij als christenen vandaag wel degelijk een verschil maken. En mensen prikkelen om anders te kijken. Door liefde en recht te verkondigen en uit te stralen, kunnen we wel degelijk iets veranderen. En dan willen mensen zich misschien wel weer verbinden met het geloof, met God.

Geestkracht

Het vraagt van ons een nieuwe geest. Van geloof, van vertrouwen, en van moed. Om hiervoor te gaan staan, het voor te leven, en ook op één of andere manier in het grotere debat een plek en een stem in te nemen.

Met het oog op Pinksteren, het feest van de heilige Geest, van inspiratie, van vuur, mogen we ons bezinnen op onze rol in de samenleving. En beseffen dat we daar écht geestkracht bij nodig hebben. Dat het vuur ons aanwakkert om in beweging te komen. Om ons uit te spreken, om te gaan staan voor wat ons geloof in God ons influistert. Dat we woorden vinden, taal, om uit te spreken wat ons ter harte gaat. 

Fluister het mij in, heilige Geest:
ik zal het goede denken. 

Spoor me aan, heilige Geest:
ik zal het goede doen. 

Verlok me, heilige Geest:
ik zal het goede zoeken. 

Geef me kracht, heilige Geest:
ik zal het goede vasthouden. 

Bescherm me, heilige Geest:
ik zal het goede nooit verliezen. 

(Toegeschreven aan Aurelius Augustinus)

-----------Ds. Kirsten Wuijster---------------------------------

Als vanouds

In april hebben we weer een gewone AK-vergadering gehad. Deze keer fysiek bij elkaar en niet digitaal achter een schermpje. Het was fijn om iedereen weer in levenden lijve te zien.
Ditzelfde geldt al enige tijd voor het bezoek aan onze kerken, waar de afstandsmaatregelen zijn geschrapt, en iedereen weer als vanouds bij elkaar kan zitten en de viering kan meemaken. We hopen van harte dat dit zo blijft en we niet komend najaar weer met maatregelen worden getroffen.

Het was ook de eerste AK-vergadering na de fusie met de Protestantse Gemeente St. Oedenrode, Son en Breugel, die nu helemaal bij ons als Protestantse Gemeente Eindhoven hoort. Daarom was het dit keer niet nodig om over allerlei zaken rond de fusie te praten, maar konden we onze aandacht aan andere zaken besteden. Zo hebben we onder andere - zoals normaal in april - de jaarrekeningen van de kerkvoogdij en de diaconie over het afgelopen jaar besproken. Deze zijn nu voorgelegd aan de gemeente en zullen in juni worden goedgekeurd.

Het inhoudelijk onderwerp deze vergadering ging over het straatpastoraat. Dit stond al enige tijd op de agenda, maar moest een aantal keren worden uitgesteld, onder andere door de coronamaatregelen. We hadden als gasten Rob Kosterman en Gerdien de Graaf om ons bij te praten over het straatpastoraat.
Het huidige straatpastoraat in Eindhoven is gericht op de grote groep dak- en thuislozen in Eindhoven en gaat nu uit van de Rooms-Katholieke Kerk. We hebben gesproken over de huidige aanpak van het straatpastoraat en wat dit inhoudt. Dit is duidelijk goed werk, wat op dit moment maar een klein deel van de dak- en thuislozen kan bereiken. Al enige tijd geleden is daarom de Protestantse Gemeente Eindhoven benaderd of wij ook een bijdrage zouden kunnen leveren.

Als protestantse kerk willen we graag helpen, maar we moeten nog verder invullen hoe dat te doen. Het opzetten van een eigen protestantse stichting zou te veel menskracht van ons vergen om dat bestuurlijk te regelen. Daarom moet er een andere weg gevonden worden. Dit kan in de vorm van samenwerking met de bestaande organisatie of samen met andere protestantse kerken. We gaan dit in de komende tijd verder uitwerken.

Het wordt steeds duidelijker in de kerk en ook in de AK dat er vele mooie initiatieven zijn om aan te werken, maar dat gebrek aan mensen vaak een hindernis is. Ook de AK zelf is onderbezet, met nog een aantal vacatures, waar die van scriba nog het meest een probleem is. Als gevolg daarvan moeten we ons als AK voornamelijk op de kernzaken concentreren, ook al willen we vaak meer doen. We gaan uit van het besef dat het beter is een paar zaken goed te doen dan vele zaken half. In Spreuken staat hierover: Vertrouw bij je werk op de Heer en je plannen zullen slagen.

------Henk Grootjans, voorzitter Algemene Kerkenraad-----

Bijbels Bijbellezen

In het Eindhovense kerkblad SAMEN beginnen we met een nieuwe maandelijkse rubriek: ‘Bijbels bijbellezen’.

Dat lijkt dubbelop, maar niets is minder waar! De Bijbel is een boek vol geheimzinnige letters, die op diverse wijzen gelezen kunnen worden. Elke club kan de Bijbel te eigen bate interpreteren. Een overbekende manier van lezen is geïnspireerd door de Amerikaanse dominee Norman Vincent Peale, die de kracht van positief denken voorstond en met dit instrumentarium de Bijbel heeft gelezen. Deze stroming is in de VS wijdverbreid. Ten tijde van Sartre gingen geëngageerde dominees alom de bijbel lezen volgens het existentialisme.

Ik ben van mening, dat de Bijbel om zichzelf gelezen moet worden. Ik ben het dus volkomen eens met de vroegere Amsterdamse hoogleraar Karel Deurloo (ooit ook jeugdpredikant in Eindhoven) die het adagium hanteerde: ‘De tekst mag het zeggen’.

Dat lijkt vanzelfsprekend, maar een andere, vroegere hooggeleerde (Hendrik Berkhof) zei: mensen laten de Bijbel vaak buikspreken, m.a.w. die leggen hun eigen gedachten en ideeën in de teksten.
Daarom de nieuwe rubriek. Toen de redactie van het Eindhovense kerkblad met mijn idee om een kenner van de Schriften een maandelijkse rubriek te gunnen instemmend reageerde dacht ik onmiddellijk: waarom zouden we die broodnodige hernieuwing van kennis niet met andere kerkbladen delen? Bijbelkennis is heden ten dage weer buitengewoon slecht en de nog steeds alom tegenwoordige heilloze historische lezing (‘Waar gebeurd’) zit zó in ons protestantse dna dat we die steeds weer opnieuw moeten elimineren. Ook de seculiere en vaak bijbel-en kerkvijandige hedendaagse Nederlanders gaan ook veelal nog uit van de vermaledijde historische lezing en vinden ons daarom dom en zielig en vinden de kerken nodeloos. Zij hebben er geen weet van dat een andere oorspronkelijker lezing ook mogelijk is en op bepaalde plekken nog steeds wordt gepraktiseerd. Maar dat weet men dan niet!

Wim de Leeuw zal daarom maandelijkse stukjes schrijven ter verheldering. Hij was in zijn werkzame leven een bekende en zeer gewaardeerde Studentenpredikant aan de TUe. Ook heeft hij in het Eindhovense Kerkblad SAMEN vele artikelen geschreven, die hij voor een klein kring liefhebbers heeft laten bundelen tot een dik boekwerk! Hij is een buitengewoon vaardig Bijbels-theoloog.

------Chris Mondt, emeritus-predikant, Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.---- 

De aanhouder wint

De afgelopen jaren kwamen regelmatig schrijnende verhalen voorbij in SAMEN. Verhalen over onrecht en onzekerheid. Maar gelukkig loopt een (groot) deel van deze verhalen uiteindelijk goed af. Zo ook voor een van onze Soedanese cliënten. Hij kwam ruim tien jaar geleden in Nederland aan. Afkomstig uit Darfur, was hij gevlucht voor zijn leven. Niet wetende waar zijn familie was en zowel fysiek als mentaal getekend door de oorlog, vroeg hij asiel aan in Nederland.

Zijn asielaanvraag werd ondanks meerdere overtuigende bewijzen afgewezen op basis van een taalanalyse. Deze taalanalyse – slechts op basis van zijn accent – stelde dat hij weliswaar opgegroeid was in Darfur, maar dat de ‘scherpe randjes’ van zijn accent af waren. En omdat deze ‘scherpe randjes’ eraf waren, plaatste de taalanalist hem in Khartoum en beoordeelde de IND zijn relaas niet inhoudelijk. De redenatie? Hij kon immers (op basis van de taalanalyse) de problemen waarover hij vertelde niet meegemaakt hebben. Hij leefde namelijk niet in Darfur maar in Khartoum.

Op deze manier werd onze cliënt maar liefst drie keer afgewezen. Ondanks vele overtuigende bewijzen en betogen van taalwetenschappers over de onrechtmatige conclusie van de taalanalyse. Een paar jaar geleden nam Huib de Zeeuw, een onderzoeksjournalist, contact met ons op. Hij deed onderzoek naar het asiel- en uitzettingsbeleid rondom Soedan. Hiervoor interviewde hij ook onze cliënt, die met zijn verhaal in de NRC verscheen (zie het artikel ‘Nederland zet Soedanese asielzoekers uit die gemarteld worden – hoe kan dit?’). Uiteindelijk was dit een aanzet voor de IND om het relaas van onze cliënt opnieuw te beoordelen.

Na jaren van strijden kreeg hij enkele weken geleden het verlossende bericht: een asielvergunning! Met terugwerkende kracht vanaf 2017. Dit betekent dan hij over een paar maanden zelfs al Nederlander kan worden. Met de inburgering komt het wel goed. In alle jaren dat hij in Nederland was heeft hij uitstekend Nederlands geleerd en zelfs autotechniek gestudeerd.

Uiteindelijk bewijst dit verhaal dat de aanhouder wint. Met veel geduld, inzet en lef van onze cliënt en een portie volharding vanuit de stichting is het uiteindelijk goed gekomen.                                                      

--------Vluchtelingen in de Knel,  Anouk Willemsen ---------    

Huiskamer voor Vluchtelingen: talenten ontdekken en gebruiken.

Op 28 april jongstleden hebben we in de Huiskamer voor Vluchtelingen gesproken over wat we kunnen doen om vluchtelingen die (nog) geen status hebben meer kansen te bieden in hun leven hier of elders. Aan het gesprek deden verschillende mensen mee: bezoekers van de Huiskamer, namelijk Kamal, Joel, Achmed, Mohammed en Hassan, Sjaak Huijser van de Huiskamer als initiatiefnemer, Karel Jungheim vanuit  Kerk in Actie, Wim, Ton, Tjalling en Antje vanuit de Protestantse Gemeente Eindhoven ( PGE). Uitgebreid kennis maken, ervaringen uitwisselen, plannen maken, nadenken over wat een logische volgende stap is en wie we daarbij nodig hebben, en (heel belangrijk!) samen eten en genieten van de lekkere maaltijd die Kamal en een paar anderen bereid hadden.

Karel vertelde over een paar projecten in Amsterdam, waar ervaring is opgedaan met het geven van cursussen en scholing voor mensen zonder papieren. Cursussen zoals schilderen, behangen, vloeren leggen, elektriciteit en loodgieten, maar ook cursussen op gebied van bijvoorbeeld ICT en computeronderhoud. Zo kunnen mensen meer in hun eigen levensonderhoud gaan voorzien, en ontdekken ze waar ze goed in zijn. In het gesprek noemden we dat: je talent ontdekken en gebruiken. Dat project in Amsterdam draait al een paar jaar, en wij denken dat we veel van hen kunnen leren. Dus is afgesproken dat we een bezoek aan dat project gaan organiseren, met enkele bezoekers van de Huiskamer, Sjaak en een paar gemeenteleden. Dat gaat ergens deze zomer gebeuren.

Verder spraken we over het vergroten van betrokkenheid bij dit scholingsproject in Eindhoven. We willen contact zoeken met andere kerken, vragen of Vluchtelingen in de Knel (VidK) met ons mee wil denken, en we gaan na bij de gemeente Eindhoven of zij mogelijkheden zien voor steun (met  geld, of een pand of met contacten bijvoorbeeld). En mogelijk wil men ook vanuit het Summa College of andere onderwijsinstellingen wel mee gaan doen. Dit scholingsproject is zo veelomvattend dat het niet alleen door de Huiskamer en de diaconie van de PGE georganiseerd kan worden; er is dus behoefte aan verbreding, zodat we met meer mensen en organisaties de verantwoordelijkheid kunnen dragen voor zo’n scholingsproject. 

Ook hebben we ideeën uitgewisseld over de betrokkenheid van leden van onze kerken. Dat begint natuurlijk heel laagdrempeling. Is het een idee dat bezoekers van de Huiskamer koekjes bakken en dat die koekjes in de kerk voortaan bij de koffie worden geserveerd tegen een kleine vergoeding? Kunnen we vaker gezamenlijk maaltijden in de Huiskamer regelen, waarbij bezoekers en kerkleden met elkaar in gesprek gaan? Kunnen we met Advent een activiteit  organiseren waarbij we aan winkelend publiek koekjes uitdelen door de Huiskamer gebakken, met het verzoek om die weer met anderen te delen? Sommige bezoekers van de Huiskamer maken mooie tekeningen of schilderijen, hoe kun je daar meer bekendheid aan geven samen? Zou er belangstelling zijn voor een excursie naar de fietsenwerkplaats?

Als laatste bespraken we met elkaar hoe het nu verder zou moeten. Duidelijk werd in elk geval dat we het zo gaan organiseren dat de bezoekers van de Huiskamer zelf direct betrokken zijn bij dit plan en bij het verwezenlijken ervan.  Op die manier zorgen we dat iedereen zich verbonden kan voelen aan het project, en leren we van elkaar. Ter plekke is afgesproken dat zij alvast eens gaan rondkijken in de stad naar geschikte locaties. Het bezoek aan Amsterdam zal door Antje geregeld worden. Wim en Antje zullen nagaan welke diakenen nog meer mee kunnen doen. En eind mei worden er alvast een paar mogelijke sponsoren benaderd. Want hoe eerder we geld hebben om een coördinator aan te stellen om dit scholingsproject van de grond te krijgen, hoe beter!

Op 2 juni om 13.00 uur praten we verder. Eerst samen eten en daarna bespreken we wat de volgende stappen zijn.   

---------Namens de Diaconie, Antje Dekker en Wim Wiggers--------.  

Ontvankelijkheid

Een herinnering.

Het is pauze, ik zit in groep 5 of 6.  Ik ga altijd graag naar de evenwichtsbalk naast het schoolplein. De balk is rond, vrij smal en donkerbruin. Niet zo hoog zodat ik er makkelijk op kan staan. Eraf vallen is niet pijnlijk maar zeer beslist niet de bedoeling.

Heen ga ik putjesscheppen, met telkens een been naast de balk. Voorzichtig zet ik daarna mijn voet weer voor de andere. Het einde van de balk komt in zicht en dan is het omdraaien zonder eraf te vallen. Terug ga ik dan met paardensprongetjes naar de andere kant.

Het gaat me niet om hoe vaak het me lukt voor de bel gaat, dat zeg ik tegen mezelf. Diep van binnen wil ik echter ongeschonden de pauze door, zonder een voet op de grond. Zwevend tussen de lessen ben ik even nergens, ben ik alleen met mijn stappen, onderweg, telkens weer, naar de overkant. Om daar dan niet te rusten maar om te keren. Een eindpunt dat geen eindpunt is maar telkens weer een begin van een nieuwe oefening.

Ik wil gewoon heel graag die stilte in mijn hoofd. Dat gevoel dat je met elke stap weer dichter bij je eigen gedachten geraakt. Putjesscheppen, 1, putjesscheppen 2, links, rechts. De sprongen zijn een geconcentreerde vreugdedans. Het is geen moeten, geen willen, daar op die balk. Het is het plezier dat ik met mijn gedachten nergens kan zijn. Ik  geef me over aan de oefening en voel me, als ik een pauze lang gebalanceerd heb, rustig en wat zekerder van mezelf.

Een fijne herinnering aan een tijd dat ik mindful was zonder ervan gehoord te hebben. “Leven in het moment” wordt als je opgroeit, vaak steeds moeilijker. Je krijgt taken en verantwoordelijkheden.

In de loop van de jaren raakte ik het steeds meer kwijt en bepaalde de agenda vaak niet wat ik wilde doen, maar wat moest. Van mezelf, of van een ander. Het woord agenda betekent letterlijk: de dingen die gedaan moeten worden. Zo onschuldig en zo verleidelijk. Om de tijd zo vol te proppen dat die gaat leiden naar obesitas.

Ik werk dit jaar 20 jaar als geestelijk verzorger in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking. De meesten hebben geen agenda. Ze leven bij de dag, sommigen zelfs bij het moment. Ze hebben vaak alle tijd en confronteren mij met mijn eigen ‘drukkigheid’. Tegenover mijn kloktijd van op tijd komen, te laat zijn en door naar de volgende afspraak, stellen zij een andere tijd. Die van intimiteit, kwaliteit, spiritualiteit. In de ontmoeting ben ik er helemaal, althans, meestal, als ik de druk van de klok buiten de deur laat als ik naar binnen ga.

De evenwichtsbalk uit mijn jeugd, vind ik nu in de ontmoeting die me voor even bevrijdt van alles wat ook nog moet. Dat is niet nu. Ik heb geen tijd, of heb ik niets dan tijd?

-------------Karin Seijdell - Geestelijk verzorger Severinus---------

Vluchtelingen

Een luchtvaartmaatschappij heeft een aantal gratis vliegtickets ter beschikking gesteld voor vluchtelingen uit Oekraïne. Dat betekent dat op Eindhoven Airport die vluchtelingen aankomen.

Ze komen dan meestal uit Polen of Letland en worden opgevangen door mensen die hen willen helpen. Dat kan gebeuren uit particulier initiatief, of door een organisatie als het Rode Kruis.

Het is allemaal met goede bedoelingen, maar het kan gebeuren dat die helpers elkaar in de weg lopen. Ik hoor de verhalen van de hulpverleners aan en wens hen alle goeds.
Maar ik zie ook de vluchtelingen zelf. Mensen een beetje in elkaar gedoken, en schichtig kijkend. Terwijl even verderop mensen uitgelaten vrolijk op vakantie gaan. Een heel vreemd contrast.

-----------------Mirjam van Nie-----------------------------------

Brieven aan gemeenten

Samen met een collega-visitator heb ik meer dan zeven brieven mogen schrijven. We noemden het pastorale brieven. Brieven waarin we benoemden wat ons geraakt had aan inzet en enthousiasme in de gemeente. Daarna waren er dan opmerkingen over wat misschien beter zou kunnen. Ze bevatten in ieder geval nooit zo’n hard oordeel als de brief aan de gemeente in Sardes. Het zal je maar gezegd zijn: ’ jullie zijn levend dood’. Maar wat is levend dood? Is dat lusteloosheid, onverschilligheid, je talenten begraven? Is het zelfverzekerdheid of verdeeldheid, zoals de dichters van lied 967 schrijven?

Of is het gebrek aan menskracht? We kwamen het allemaal tegen. Mijn collega, een ouderling uit een zeer actieve gemeente, zuchtte wel eens bij het bezoek aan zo’n kleine gemeente, waar onvoldoende menskracht was. Ze zei dan: ‘Ik zou verstikken in zo’n gemeente.’ En namens de landelijke kerk moesten we soms zeggen dat zo’n gemeente met twee of drie kerkenraadsleden geen overlevingskansen had. Levend dood? Ik vond dat verschrikkelijk want ik zag heel hardwerkende mensen, die zich met hart en ziel inzetten voor hun gemeente. En vaak in dorpen waar de Rooms-Katholieke kerk al gesloten was en zij de enige plek waren waarover Gods liefde voor mensen werd gesproken. Soms zetten zij zich zelfs nog in om de kinderen op de basisschool godsdienstlessen te geven en de Rooms-Katholieke broeders en zusters pastorale steun te geven. Zo werd door de omstandigheden een verstrooide kudde samengebracht.

Ik blijf me afvragen of zulke kleine gemeenten niet meer onze steun zouden moeten krijgen. Niet alleen financieel maar op één of andere manier met vrijwillige menskracht, ook al moeten mensen daar dan misschien voor reizen.

Het lijkt mij belangrijk dat ook in die kleine dorpen Gods bevrijdende Woord blijft klinken.

Ik heb er moeite mee dat de financiën daar de hoofdrol in spelen. Eerlijk gezegd herinner ik me dan ook niet dat wij die gemeenten waarschuwden, vaak zochten ze al samenwerking met andere gemeenten. Belangrijk vonden ze dat er plaatselijk ook een kerk bleef. Ik deelde hun mening.

We bezochten, als twee vrouwen, ook gemeenten waar men moeite had met het feit dat er vrouwen kwamen visiteren: een besluit van de landelijke kerk dat er geen verschil gemaakt mag worden. Toen ik geconfronteerd werd met ongenoegen daarover spraken we af dat we, als we wisten in zo’n gemeente te komen, ik als eerste de kerkenraadsleden zou vragen hoe dit voor hen was, bezoek van een vrouwelijke dominee en een vrouwelijke ouderling? De vraag overviel dan wel maar ze konden het eerlijk zeggen. Niet iedereen durfde dat of er klonk een zucht, ‘ja, dat heeft de landelijke kerk zo besloten’. Maar als er een eerlijk antwoord kwam en ik aangaf dat ik het begreep vanuit hun gezichtspunt, dan gaf het ruimte om later een diepgaand geloofsgesprek te voeren. Een gesprek waarover we bij sluiting van de vergadering te horen kregen dat ze nog nooit, ook niet met elkaar zo’n gesprek gevoerd hadden. En zij er zelf verwonderd over waren. Met vreugde schreven we dan achteraf de pastorale brief.

Soms was er verdeeldheid in de gemeente dan kwam het erop aan te luisteren, te horen en zien en weer proberen te verbinden. Dat betekende dat het niet bij een bezoek kon blijven. Alle keren betekende het dat wij telkens het mooie en hoopvolle van zo’n gemeente benadrukten en ze probeerden te bemoedigen. Dat gebeurt in vijf van de zeven brieven naar de gemeente in Openbaringen ook, in twee niet waaronder die van Sardes.

Misschien was het nodig, maar of het hielp? Natuurlijk hebben wij in onze tijd veel geleerd over feedback geven en wij doen dat op een andere manier. Ik ben blij dat wij nooit zo’n snoeiharde brief hebben hoeven schrijven. We hebben met onze brieven hopelijk veel kleine gemeenten bemoedigd.

------------------------Wil van Egmond--------------------

Uit het Open Huis

Er is altijd iets te doen in de ontmoetingsruimte van het Open Huis. Onze gasten vinden het erg fijn, dat ze weer op gewone afstand met elkaar kunnen praten. Ook eten we weer gezamenlijk. Alleen zitten we nog niet aan lange tafels met brood op schalen. Iedereen zit in kleine groepjes aan tafel waar de lunch in zakjes wordt uitgedeeld: niet ideaal, maar het went.

Corona heeft ook zijn uitwerking gehad op onze gasten: ze reageren iets sneller op elkaar en om de sfeer goed te houden is ingrijpen soms nodig. Maar ja, hoe doe je dat en wanneer wel en wanneer niet?

Om dat adequaat te doen hebben we, als bestuur, besloten daar een aparte training aan te wijden. Iemand van de Fontys-hogescholen, die bekend is met onze doelgroep heeft een training opgezet, waarin wij, vrijwilligers, leren omgaan met moeilijke situaties en met verwarde mensen. Met een aantal opdrachten gaan we enkele weken daarna aan het werk en na acht weken kijken we wat het ons heeft opgeleverd en wat eventueel nog toegevoegd kan worden.

Op 19 mei hadden we nog een verwenmoment. Er was nog geld in de portemonnee om onze gasten nog eens op een bijzondere manier te verwennen en onze keuze is gevallen op een etentje in een restaurant. Dat maken de meeste van onze gasten niet mee, dus een heel bijzonder moment, zo dachten wij. Zoals u wellicht weet kookt chef Amaro, van het Ketelhuis op Strijp-S, ieder jaar een kerstmaal voor onze mensen en dat gebeurt in de Catharinakerk. Zeker, de afgelopen twee jaar is dat niet doorgegaan, maar we rekenen er op, dat het dit jaar wel kan. We zijn daar zó blij mee, dat we dachten: we doen eens een keer iets terug. Nu heeft hij een klein, nieuw restaurant op Eindje 1: het stroomhuis. Een bijzondere locatie, omdat het vroeger inderdaad een huis was van waaruit de stad van stroom werd voorzien. Later is het een slaap- en opvanglocatie voor daklozen geweest en nu is het een restaurant. Het is klein en helemaal vintage ingericht. Daar hebben we met 29 mensen een heerlijk drie-gangen diner gekregen. Iedereen heeft genoten. De sfeer was ontspannen en er werd druk met elkaar gepraat. De incidenten die er wel eens zijn in de ontmoetingsruimte leken vergeten. Het was heel gezellig en wij, vrijwilligers, waren heel blij dat we hier vrijwilliger mochten zijn.

Zo proberen we steeds weer om onze gasten zich welkom en gezien te weten, iets dat ieder mens nodig heeft, maar de een maakt dat wat vaker mee dan de ander. Ik hoop dat we samen een mooie zomer tegemoet gaan met een gastvrij Open Huis.

-------------Bernadette van Litsenburg-------------------

Gedichten en nog wat

Terwijl de oorlog in Oekraïne doorgaat en er geen einde in zicht is of zelfs van een staakt-het-vuren, komt bij mij steeds een gedicht in gedachten. Een gedicht waarin de schrijver Adam Zagajewski zich een ander Rusland had gewenst. Niet het Rusland van Stalin of iemand als Poetin.

Het is geschreven in 1985, dus nog in de communistische dagen.

“ Als Rusland gesticht zou zijn door Anna Achmatowa,
  Als Mandelsztam wetgever was geweest maar Stalin
  enkel een marginale figuur in een verloren gegaan Georgisch epos
  Als Rusland zijn borstelige berenvel had afgelegd,
  Als het kon leven door het woord
  en niet met de vuist
  Als Rusland, Als Rusland….”

Zowel Achmatowa als Mandelsztam zijn bekende Russische dichters, die in de Stalintijd hebben geleden. Het is zelfs onbekend hoe en waar Mandelsztam is overleden.

Zagajewski is afkomstig uit het vroegere Lwow, toen een Poolse stad, nu Lviv genoemd in het huidige Oekraïne. Na de oorlog is hij als kind met zijn ouders evenals vele anderen uit die stad door het sovjetregime op transport gezet en gedeporteerd naar het “nieuwe“ Polen. Het gezin kwam in Silezië terecht waar op hun beurt de toen woonachtige Duitsers met geweld verdreven waren. Het vertrek was soms zo overhaast dat de nieuwe bewoners bij het betrekken van de “nieuwe” woning ontdekten dat de pannen nog op het fornuis stonden.

Zoals veel migranten, die tegen wil en dank hun geboortegrond moesten  verlaten, blijft de herinnering aan vroeger een zere plek in hun leven, ongeacht wie je bent, Pool, Duitser of Oekraïner.

Die zere plek klinkt door in een lang gedicht van Zgajewski. Ik geef hiervan maar enkel de beginregels en het slot door.

“Op weg naar Lwow”
 Op weg naar Lwow, uit willekeurig welk station,
 Op weg naar Lwow, als het geen droom is, vroeg in de ochtend,
 De dauw op de koffer, wanneer juist de sneltreinen tot leven komen.
 Op weg naar Lwow, ‘s nachts, overdag, in september of in maart
 Als Lwow bestaat onder de dekmantel van grenzen
 En niet enkel in mijn nieuwe paspoort…….”

Hierna volgt een lange beschrijving van herinneringen aan het vooroorlogse leven in Lwow. Dit is een leven dat Zagajewski niet zelf heeft gekend, maar dat hem bekend is uit de familiegeschiedenis. Zo heb ik ook zelf enkele malen mensen uit Lwow ontmoet die mij aan de hand van oude foto’s van deze stad hun verhaal hebben doorgegeven.

Het slot van het gedicht volgt nu:
“Zonder zakdoek en tranen volgt  ‘s morgens het afscheid
Nooit zal ik je zien, zoveel dood wacht op jou, daarom moet elke stad
een Jeruzalem worden en ieder mens een Jood, en nu snel inpakken
Altijd, dagelijks en zonder aarzeling, op weg naar Lwow.
Immers het bestaat, Lwow is overal”

 

Iedere migrant draagt zo zijn eigen “Lwow” met zich mee, ofwel zijn eigen Jeruzalem.

---------------------------------Johan Beks------------------

Flexibel omgaan met verandering?

Waar een artikel over verandering vaak gaat over hoe we wel wat flexibeler mogen zijn, wil ik hier het tegenovergestelde voorstellen: blijf te midden van veranderingen dichtbij jezelf. Dit doe ik door een stukje over mijn eigen ervaring rondom verandering en mijn ontwikkeling binnen (en met) TINT met jullie te delen.

Met de deur in huis vallend start ik dit artikel zoals ik bijna vier jaar geleden voor mijn gevoel ook binnen kwam “vallen” bij TINT. Via het netwerk van Anniek Mol (toenmalig event organiser bij TINT) werd ik uitgenodigd in een bewogen periode voor TINT. Binnen een kwartaal stopten 3 medewerkers en werden er 2 nieuwe aangenomen, waaronder ik. In een team van 5 personen had dit een enorme impact. Er volgde een periode waarin TINT zichzelf herontdekte en antwoorden zocht op vragen als: Wat hebben we precies nodig? Wie neemt de benodigde rollen op zich? Hoe vullen we elkaar aan? Doe er dan nog eens een TINT-verhuizing bij van een vast kantoor naar flexwerkplekken en alle vorm van vastigheid lijkt verdwenen (met uitzondering van onze rots in de branding: Margit van Tuijl). Het heeft een grote impact en vraagt veel flexibiliteit van alle betrokkenen op zowel team- als bestuursniveau.

Voor mezelf merk ik dat ik in zulke situaties doorgaans op zoek ga naar wat er het hardst nodig is binnen een team, en hoe ik dat gat kan vullen. Van het ondersteunen in het ‘organiseren van evenementen’ tot ‘bereiken van de studenten door middel van digitale media’, en van secretariële taken tot financiële en personeelszaken, “you need me, I’ll do it”. Ik wil zo’n periode van transitie zo aangenaam mogelijk maken.

En hoewel ik enorm geniet van een ondersteunende rol, ontdekte ik dankzij dit proces dat ik strategisch denken en nieuwe kansen benutten het leukste aspect vind aan mijn werk bij TINT. Onder andere hierdoor ontstond er ook een verandering binnen mijzelf, waarin ik ontdekte wat ik zelf wil: de diversiteit van identiteiten zichtbaar maken en ruimte voor ze creëren. Denk hierbij aan culturele identiteiten, maar ook spirituele, seksuele identiteiten en ‘identiteiten’ door een beperking of handicap. Iets waar TINT gelukkig ook voor staat binnen de studenten community.

Dankzij deze ontwikkeling zie ik dat ik mezelf beter heb leren kennen en dichter bij mijzelf kan blijven. Tegelijkertijd heb ik nu ook juist meer moeite met verandering om mij heen. Vooral wanneer het van mij vraagt om meer taken uit te voeren die mij minder zijn gaan aanspreken, of wanneer ik niet weet wat me te wachten staat.

Heb ik daardoor meer moeite met verandering? Mogelijk.

Leer ik dat ‘geven en nemen’ in balans moet zijn en dat dit voorheen niet het geval was? Absoluut.

Ben ik (en is TINT) - door dit proces gegroeid - gelukkiger? Zonder twijfel!

Laten we daarom ook te midden van veranderingen dicht bij onszelf blijven en begrijpen waar de grenzen van flexibiliteit liggen. Laten we begrijpen wat wij nodig hebben van elkaar. En laten we bovenal met een open blik kritisch naar onszelf durven te kijken. Waar komt (het gebrek aan) flexibiliteit écht vandaan? 

Komt het vanuit onze intrinsieke drijfveren? Dan heeft het absoluut recht van bestaan.

-----Arantja Rosalina, Program Manager TINT--------

Zorg voor het klimaat, een geloofsartikel?

 Op maandag 16 mei, om 20.00 uur was er in de Ontmoetingskerk aan de Meerkollaan 3 in Eindhoven een avond over het thema Zorg voor het klimaat, een geloofsartikel?

Drie mensen hielden een inleiding als vertegenwoordiger van 3 organisaties.

Wil van Egmond               Grootouders voor het klimaat

Laurens Bliek                    Cristian Climate Action

Maarten van Andel        Directeur Fontys Hogescholen Eindhoven

De mensen van Christian Climate Action zijn er zeker van: je inzetten voor het klimaat heeft te maken met je geloof. Zij zetten zich in met acties, desnoods burgerlijk ongehoorzaam, maar altijd geweldloos, om mensen bewust te maken van de klimaatcrisis en overheden aan te zetten tot veranderingsacties. Voor CCA hoort goede zorg voor de schepping tot het hart van hun geloof.

Grootouders voor het klimaat willen de aarde leefbaar houden voor de volgende generatie. Zij proberen, samen met hun (klein)kinderen, invloed uit te oefenen op de overheid en bedrijven om over te stappen naar klimaat neutraal werken. Voorlichting over het klimaat aan kinderen krijgt handen en voeten door het nomineren en kiezen van het KinderKlimaatboek van het jaar. Ook acties worden niet geschuwd door manifestaties bij Schiphol en een pensioenfonds om te wijzen op uitstoot en investeringen in fossiele bedrijven.

Maarten van Andel is auteur van de boeken ‘De groene illusie’ en ‘De groene kans’. Vanuit zijn wetenschappelijke achtergrond benadert hij de zorg voor het klimaat vanuit zijn kennis over energiesystemen. In de transitie naar een duurzame samenleving en duurzaam energiegebruik wil hij eerst nagaan - berekenen - welke maatregelen zoden aan de dijk zetten en daarop persoonlijk inzetten. Een verandering van beleid vanuit het individu afdwingen door verandering van consumentengedrag, waardoor bedrijven en overheid zich moeten aanpassen naar duurzame productie en beleid. Hij vindt zich meer transitiescepticus, geen klimaatscepticus.

De urgentie van klimaataanpak is voor alle partijen boven alle twijfel. Voor de ene begint het met de klimaatfilm van Al Gore. Voor anderen zijn de publicatie van het IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Control) de reden om nog meer in actie te komen. Voor alle drie de inleiders geldt dat het geloof een rol speelt bij hun inspanningen voor het klimaat. Voor de één misschien wat meer dan de ander, maar rechtvaardigheid naar volgende generaties.

Tijdens de presentaties kwam eerst bij mij over dat Christian Climate Action en Grootouders voor het klimaat zich voornamelijk bezighouden met beïnvloeding van politieke en bedrijfsbestuurlijke beslissers. Minder gericht op aangeven van concrete acties van hen zelf maar het aanzetten van beslissers om een andere koers in te slaan. In de discussie kwam echter naar voren dat de zorg voor het klimaat een duidelijke invloed heeft op het persoonlijke leven van elk van de inleiders. Persoonlijke keuzes die iedereen voor zich kan maken. De nadruk lag op wat je zelf kunt doen. Grote overeenstemming was er over:

• Niet autorijden, of in elk geval niet te hard. (100 km max)
• Minimaliseren van het energieverbruik van huisverwarming
• Koopgedrag: tweedehands kopen, repareren vóór nieuw kopen, kleding en huisraad langer gebruiken. Niet meedoen met de wegwerpmaatschappij.
• Verminderen van watergebruik door kort douchen of minder douchen maar wassen aan de wastafel
• Geen tuin sproeien met drinkwater

Er werd gewaarschuwd voor schijnbare verduurzaming door over te stappen van aardgas naar elektriciteit. Elektriciteit wordt op dit moment nog grotendeels met fossiele brandstoffen opgewekt.

Een elektrische auto waarmee je hard rijdt gebruikt meer energie, die opgewekt moet worden, vergelijkbaar met een benzine auto.

De batterijen die we gebruiken zijn nog vol met chemische stoffen die zeker niet gezond zijn en hergebruik van batterijen is nog niet grootschalig opgezet.

Bij verduurzaming van het eigen leven blijft het dus opletten op echte besparing en niet het omzetten van de ene energiebron naar de andere.

---------------------Jaap Stooker-------------------------------

 

mei 2022 met thema: "Inclusieve samenleving" Lees meer...

  

Inclusieve samenleving

We moeten in versneld tempo nieuwe woorden en termen leren waarmee we actuele processen en gewenste ontwikkelingen in onze samenleving kunnen typeren.
Sommige van die begrippen kunnen in een heldere ‘kreet’ worden verwoord. ‘Black lives matter’ ‘is zo’n voorbeeld: kort genoeg om op een spandoek te schrijven en duidelijk genoeg om te snappen waar het over gaat. LHBT in gekleurde vlaggetjes uitgedrukt - vaak zelfs zonder woorden - snappen we inmiddels ook. En alles met ‘groen’ of ‘eco’ of ‘bio’ ervoor spreekt ook goed aan. Maar als je met een spandoek met ‘inclusiviteit’ erop gaat lopen trek je niet veel publiek Meer een term voor de intellectuele elite.

Eerst dus maar wat uitleg over wat bedoeld wordt met ‘inclusieve samenleving’. Met die term willen we zeggen dat ‘we er allemaal bij horen’; gelijke kansen, niemand uitgezonderd. Super slim of verstandsbeperking, rijk of arm, gezond van lijf en leden of gehandicapt, rijke ouders of arme, allochtoon of autochtoon, kletsmajoor of stotteraar: we horen er allemaal bij en we moeten allemaal de kans krijgen om volwaardig mee te doen in onze samenleving.

Even een voorbeeld. Laatst zag ik voor TV een uitzending over kinderen van arme ouders. Zij kunnen het dure schoolreisje niet betalen, zij mijden verjaardagspartijtjes omdat ze geen geld hebben voor een cadeautje, ze kunnen geen hippe kleren dragen omdat die te duur zijn. Ga zo maar door. De inclusief denkende mens gaat dan op zoek naar middelen of mogelijkheden waarop kinderen gelijkwaardig mee kunnen doen in een schoolgemeenschap en niet eindeloos smoesjes moeten bedenken waarom ze af moeten haken.

Een ander voorbeeld. De olympische spelen voor gehandicapten geven een belangrijk en mooi signaal van kansrijkheid bij gebreken. Maar op gymnastieklessen wordt vaak pijnlijk duidelijk wie handig, vlot en sterk is en wie onzeker, zwak en angstig. Vaak worden op onbarmhartige wijze prestaties geprezen en beloond en rest er nauwelijks enige bemoediging voor de zwakkere die minder handig is. De inclusief denkende mens zal dan creatieve wegen moeten zoeken waarop alle leerlingen tot hun recht komen. Helaas gebeurt dat maar al te vaak niet. Misschien komt dat wel omdat er in de sport een volkomen uit de hand gegroeide prestatiecultuur heerst. En zo’n cultuur verdraagt zich slecht met gelijkheidsdenken.

Op wereldschaal zie je schrijnende verschillen tussen hongerigen en mensen die alleen in de beste restaurants willen eten, tussen mensen met vaccinatie en mensen die wonen in landen waar de vaccinatie niet betaald kan worden. Tussen mensen in oorlog en mensen die zo verwend zijn met vrede en luxe dat ze spanning gaan zoeken in rellen en stoken.

Kortom: inclusief denken betekent dat er aandacht is voor die enorme verschillen en dat ernaar gestreefd wordt omstandigheden te scheppen waardoor alle mensen tot hun recht komen: ‘ze horen er allemaal bij’.

Dat alles klinkt mooi. En dat is het ook. Maar bij de invulling van dit alles doen zich ook problemen voor. Enige tijd geleden werd ervoor gepleit de sociale werkplaatsen (werkplekken voor mensen die in het ‘normale’ bedrijfsleven niet mee konden komen) op te heffen; mensen met beperkte ‘gaven’ moeten ook in het bedrijfsleven welkom zijn, je moet ze daar in opnemen, niet uitsluiten naar een ‘vluchtplaats’ zoals ‘de sociale werkplaatsen’. In de praktijk bleek het best moeilijk te zijn om mensen met beperkingen in het bedrijfsleven mee te laten doen. Bovendien verdween voor die zwakker begaafden de sociale werkplaats waar zij minder onder druk stonden, gezelligheid aan elkaar beleefden en waar ze dingen mochten maken die ze aankunnen. Soortgelijke problemen doen zich voor bij een deel van de minder begaafde kinderen die uit het speciaal onderwijs naar het regulier onderwijs moesten verhuizen.

Integratie en inclusiviteit zijn twee verschillende begrippen. Maar niet ontkend kan worden dat sociale apartheid (gebrekkige integratie) nogal eens op gespannen voet staat met gelijke kansen om in de dominante samenleving mee te doen. Dit probleem doet zich nogal eens voor wanneer allochtonen in aparte  woonbuurten en sociale gemeenschappen zich afzonderen. Gaan we even terug in de tijd dan zagen we dat veel Ambonezen die na de politionele actie een onderdak zochten in Nederland bij elkaar in clusterdorpen gingen wonen. En wat dichter bij huis In Eindhoven kennen we het ‘Philipsdorp’, een wijk speciaal gebouwd voor Drentse veenarbeiders die in groten getale bij Philips werk kregen aangeboden en waarvoor dan ook een eigen ‘dorp’ (het ‘Philipsdorp’ oftewel het ‘Drents Dorp’) gebouwd werd waar zelfs een eigen typisch Drentse kerk (de huidige Maranathakerk) werd gebouwd om op de vertrouwde wijze hun godsdienst te beleven. In onze tijd zien we dat migrantenkerken hun bestaan vooral ontlenen aan het gegeven dat zij iets vertrouwds bieden voor hun landgenoten. Allemaal een ook beetje apart dus. Niet erg inclusief ondanks het streven om deze mensen wel als gelijken in de samenleving op te nemen.

Maar er kunnen ook goede redenen zijn om bepaalde mensen of groepen van mensen gelijke rechten te onthouden of althans te beperken. Denk aan motorclubs als de ‘Hell’s angels’ of de ‘No Surrender’ groep. Die groepen zouden we niet graag gelijke kansen en rechten geven als een  ‘normale’ motorclub omdat ze geen constructieve maar eerder een destructieve rol in de samenleving spelen. We bestrijden terreurgroepen die de samenleving proberen te ontwrichten. We beperken de rechten van religieuze of levensbeschouwelijke groepen wanneer wij vinden dat hun praktijken destructief voor de samenleving zijn. Voor hen geen inclusiviteit. ‘Ze horen er allemaal bij’ en ’ze moeten dus gelijke kansen en faciliteiten hebben’ is dan niet op iedereen en alles van toepassing.

Al met al is dat inclusiviteitsstreven complexer dan het lijkt. Een recente uitglijder vond plaats in de Europese Commissie waar commissaris Helena Dalli op grond van inclusiviteitsmotieven het woord Kerst wilde schrappen en vervangen door winterfeest of wintervakantie. Dat ging die commissie wat al te ver en het voorstel werd ingetrokken.

Het klinkt mooi als je zegt ‘iedereen gelijke kansen’ of ‘we horen er allemaal bij’ maar bij de uitwerking stuiten we op problemen. Het lijkt daarom verstandiger om het streven naar ‘gelijke rechten’ toe te spitsen op deelgroepen en deelproblemen, zoals bijvoorbeeld de positie en honorering van vrouwen, de maatschappelijke erkenning van de waarde van vakmanschap en de daarbij behorende opleidingen, en andere vormen van ongelijkwaardige behandeling van bevolkingsgroepen.

De bijbel en met name het nieuwe testament vertelt hoe Jezus tijdens zijn rondwandeling telkens iemand ‘uit de schare’ uit haar of zijn achterstand naar voren haalt en laat zien dat zij of hij er toe doet.  Hij kiest niet voor de rol van de grote beleidsmaker die een voor ieder geldende sociale inclusie-structuur ontwerpt. Hij ziet de naaste, de mens die hij ontmoet en hij zorgt ervoor dat die mens er weer bij hoort, ertoe doet. Inclusiviteit begint met de mens die jij ontmoet. Je ‘naaste’, zoals dat zo mooi in de bijbel genoemd wordt.

Tot slot dan nog even dat mooie verhaal uit handelingen over Petrus’ droom, over dat laken met allerlei dieren (reine en onreine) dat voor hem neerdaalt. Hij mag ze gaan eten, maar hij is geschoold in die oudtestamentische wetten en regels en dus zegt hij ‘dat doe ik niet’. En dan tilt God hem uit dat regelharnas en zegt ‘wat God rein noemt mag jij niet onrein noemen’. Hij moet opnieuw leren zien welke mensen hij ‘erbij’ moet halen. Dan volgt die ontmoeting met de Romeinse officier waar hij anders met een boogje omheen gelopen zou zijn maar die nu opeens toegankelijk is, ertoe doet, erbij hoort, als inclusief beschouwd moet worden. Soms moet je eerst leren ‘kijken’ voordat je kunt ‘zien’ waar mensen en een samenleving van mensen mee geholpen worden. Naastenliefde kan heel verschillende vormen krijgen.

Inclusiviteit lijkt een te breed begrip om sociale nodige veranderingen teweeg te brengen. Het lijkt  beter dat we deelthema’s uit dat streven concreet benoemen en daarmee aan de gang gaan. Maar laten we vooral van Jezus leren dat we op onze reis door het leven ook zonder steun van brede theoretische begrippen mensen tegenkomen die we  onze ‘naasten’ mogen noemen, die we ‘kansen moeten geven’, die we doen ervaren dat ze erbij horen, dat ze waardevol zijn en dat hun leven zin heeft.

-----------------------Jan Scheurer----------------------

Onzekere Tijden

In het eerste kwartaal van dit jaar zijn stap voor stap de coronamaatregelen opgeheven. Geen mondkapjes meer en andere beperkende maatregelen. Dat zie je ook in de kerkdiensten, die weer bijna als vanouds gehouden worden. Met Pasen zullen er vast weer volle kerken zijn. Daar zijn we heel blij mee.

De afgelopen twee jaar hebben we altijd gedacht dat we na het opheffen van de coronamaatregelen weer helemaal naar een normale samenleving zouden gaan en de onzekerheden achter ons konden laten. Dat is helaas niet het geval. Door de oorlog in de Oekraïne en een aantal andere ontwikkelingen hebben we eens te meer te maken met onzekere tijden. Dat begon al aan het begin van het jaar toen de inflatie begon op te lopen. Door de stijgende energieprijzen en daardoor ook de stijgende prijzen van veel andere zaken werd het veel moeilijker voor ons allemaal en speciaal voor de mensen met een klein inkomen om rond te komen. Dat is door de oorlog alleen nog maar erger geworden. De inflatie is enorm gestegen. Dat zien we in de prijzen van alles we nodig hebben, van de boodschappen in de supermarkt, de benzine voor de auto tot natuurlijk de energierekening.

Naast het effect dat het nu al heeft op ons dagelijks leven brengt de oorlog in de Oekraïne verdere onzekerheid. Niemand weet hoe lang de oorlog zal duren en hoe we daar verder bij betrokken zullen raken. We zien dit nu al in de vorm van grote aantal vluchtelingen in West-Europa. Dat alles staat natuurlijk in geen verhouding met het leed van de plaatselijke bevolking. Laten we hopen dat er snel een vredesproces op gang gaat komen en het vechten stopt. Zelfs dan zal het heel lang duren voor alle schade hersteld zal zijn.

Dit alles speelt naast een aantal grote maatschappelijke vraagstukken waar we in Nederland mee te maken hebben, met als belangrijkste de klimaatcrisis. Dat is alleen al een groot probleem waar we allemaal mee te maken hebben en dat ons leven zal veranderen, al kunnen we op dit moment niet precies overzien hoe. Ook dit geeft ons allen een extra gevoel van onzekerheid. Wat staat ons te wachten in de komende jaren? Wat gaat er allemaal veranderen, niet alleen voor ons maar speciaal voor onze kinderen?

Ondanks alles is het nu belangrijk vertrouwen te blijven houden in de toekomst. Gelukkig weten we dat aan alle oorlogen op een gegeven moment een eind komt en het gezonde verstand weer gebruikt wordt. Laten we hiervoor bidden. Voor alle andere problemen is het belangrijk na te denken wat we zelf kunnen doen. Iedere stap die we zetten brengt ons de goede kant op.

Als je vertrouwen hebt hoef je niet de gehele trap te zien om de eerste stap te zetten.

Henk Grootjans, voorzitter Algemene Kerkenraad----------- 

Thema-avonden

In de maand mei zijn er nog twee thema-avonden, die dit jaar georganiseerd zijn door de PGE Noord - Son en Breugel en de PGE Zuid. 

Zorg voor het klimaat, een geloofsartikel?

Op maandag 16 mei om 20.00 uur is er in de Ontmoetingskerk aan de Meerkollaan 3 in Eindhoven een avond over het thema Zorg voor het klimaat, een geloofsartikel?

De mensen van Christian Climate Action zijn er zeker van: je inzetten voor het klimaat heeft te maken met je geloof. Zij zetten zich in met acties, desnoods burgerlijke ongehoorzaamheid, om mensen bewust te maken van de klimaatcrisis. Voor hen hoort goede zorg voor de schepping tot het hart van hun geloof. Hoe denkt een ‘grootouder voor het klimaat’ daarover? Hoe denkt u / hoe denk jij daarover? Wat betekent de geloofsuitspraak aan het begin van de Apostolische Geloofsbelijdenis (de Twaalf Artikelen van het geloof): ik geloof in God de Vader, de Almachtige, Schepper van hemel en aarde. Is het een vertrouwen dat alles uiteindelijk goed komt? Of is het een appel om de Schepper te eren en verantwoordelijkheid te nemen voor de schepping?

We horen op deze avond verhalen van drie kanten: van iemand die zich bezighoudt met energietransitie horen we welke mogelijkheden hij ziet. De ‘Grootouders voor klimaat’ delen hun drijfveren met ons. En natuurlijk iemand van de Christian Climate Action. Na deze verhalen gaan we met elkaar in gesprek.

De toegang is gratis, aanmelden is niet nodig maar wel handig. Het kan bij Tjalling Huisman: tel. 0615695919, Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

Film: the Biggest Little Farm

The Biggest Little Farm (2018) is een film van John Lester en vertelt het waargebeurde verhaal van John en zijn vrouw Molly.

Ze kopen een dor en uitgeput stuk land in Californië. Ondanks tegenslagen en teleurstellingen weten ze dit om te bouwen tot een bloeiend en zelfregulerend ecosysteem met een heel bijzondere boerderij.

De beelden zijn prachtig en het is een inspirerende en hoopgevende film.

Op vrijdag 20 mei wordt de film vertoond in de Johanneskerk aan de Mercuriuslaan 1B in Eindhoven. Er zijn twee voorstellingen: ’s middags om 15.00 uur en ’s avonds om 20.00 uur, de zaal is een half uur van tevoren open.

De film duurt anderhalf uur. Wil van Egmond zal ‘m inleiden.

Opgeven is niet nodig maar wel handig. Het kan bij Bert Jan van Haarlem: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. / tel. 040-2366339

---------------------------------------------------------------

Werkvloer voor Vluchtelingen zonder Status

Weet u het nog? In de SAMEN van december hebben we verteld dat de diaconie subsidie heeft aangevraagd voor een project van de Huiskamer voor Vluchtelingen bij het fonds Kerk en Wereld. Met het project ‘Werkvloer voor Vluchtelingen zonder Status’ willen we vluchtelingen die (nog ) geen status hebben cursussen aanbieden, die dienen als voorbereiding op de werkvloer of een toekomstig beroep. Door die cursussen kunnen de vluchtelingen hun gevoel van eigenwaarde herwinnen. Ze krijgen meer zelfvertrouwen en worden actiever. De cursussen worden gegeven door vrijwilligers (van binnen en buiten de PGE), die hun kennis en ervaring willen overbrengen. Daarnaast kan het project ook zorgen voor verbinding met de buurt, met andere maatschappelijke organisaties, met de gemeente Eindhoven en met onderwijsinstellingen.

Jammer genoeg hebben we die subsidie niet gekregen. En er waren zoveel aanvragen dat we ook niet van Kerk en Wereld hoorden wat ze nu van ons project vinden. Heel jammer. Maar daarmee is het niet voorbij.  Deze, vaak jonge, vluchtelingen verdienen een kans om hun talenten en mogelijkheden te benutten.

Daarom gaan we nu aan de slag om bij andere fondsen subsidie te krijgen. En tegelijk willen we ook kijken of we ook al concreet iets kunnen doen. We zoeken mensen die hieraan mee willen werken.  Meehelpen met fondsenwerving, of vrijwilligers zoeken, of zelf een cursus in elkaar zetten, of ons in contact brengen met andere initiatieven, of…. Zo’n project als dit kan alleen maar slagen als een aantal mensen er enthousiast mee aan de gang gaat!

Doet u mee? Of weet u iemand die misschien wel mee zou kunnen/willen doen? Of hebt u een goed idee? Of wilt u eerst meer weten? Alle reacties zijn van harte welkom!

Namens het College van Diakenen,

Antje Dekker en Wim Wiggers (Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.).

---------------------------------------------------------------

Dienen

Deze rubriek over de diaconie heet Dienen. Bijna elke maand wordt in deze rubriek  door éen van de diakenen geschreven over diaconale activiteiten. Bijna elke maand:  schrijven is niet makkelijk, diakenen zijn bezig met activiteiten, ontmoetingen en het gewone regelwerk van collectes en  vergaderingen. Vertellen over wat we als diaconie, in de wijk en in de stad, doen, schiet er dus wel eens bij in. Dat zou tot gevolg kunnen hebben dat gemeenteleden en de lezers van SAMEN niet merken dat er zoiets als een diaconie bestaat.  Terwijl diaconie juist een vorm van “geloof in actie’ is, een vorm van naastenliefde, en daarmee een belangrijk kenmerk van kerk zijn.

Diaconie is niet het exclusieve domein van diakenen, van ambtsdragers. Veel gemeenteleden zijn actief bij ‘t Hemeltje, bij het Open Huis, zijn vrijwilliger bij de Voedselbank, zetten zich in voor Amnesty, zijn betrokken bij de daklozenopvang aan het Kanaal, geven taalles aan vluchtelingen, helpen met vervoer, sparen boodschappenpakketten voor mensen die het nodig hebben, brengen kerstpakketten rond, enzovoort. Dat zijn allemaal diaconale activiteiten. Activiteiten waarbij we in contact komen met andere mensen, mensen soms buiten onze eigen sociale kring, mensen met een heel andere levensgeschiedenis als jijzelf. Mensen die (even) hulp en steun nodig hebben, en die op hun beurt ook mij, jou, wat te bieden hebben. Juist de wederkerigheid in het contact, maakt zulke ontmoetingen waardevol. We worden elkaars naasten.

In de wijken zijn diakenen betrokken bij gemeenteleden (en wijkbewoners) die een praktisch of financieel steuntje in de rug kunnen gebruiken, bij activiteiten in de wijkgemeente voor Amnesty International, voor de Voedselbank, voor vluchtelingen met en zonder status, voor een bijzonder diaconaal project buiten Europa…. Er worden soms maaltijden georganiseerd, omdat samen eten zoveel gezelliger is als alleen eten en mensen in de wijk elkaar wat beter leren kennen door samen te eten. Een informatieavond over diaconale acties (zoals  Brabant voor Moldavië), het organiseren van paasgroeten aan gevangenen en sobere maaltijden in de Veertigdagentijd: allemaal diaconale activiteiten. Met alle wijkdiaconieën samen organiseren we jaarlijks de kerstpakkettenactie, bespreken we hoe we betrokken kunnen zijn op het armoedebeleid in de stad, en proberen we samen betekenisvolle projecten op te zetten. Voorbeelden daarvan zijn: Brabant voor Moldavië, en ook het project Werkvloer voor Vluchtelingen (zie elders in deze SAMEN).

Er gebeurt dus best veel. Tegelijk is er nog zoveel meer behoefte en nood. Of je nu diaken bent, of vrijwilliger bij de voedselbank, ieder van ons kent wel het gevoel dat je eigenlijk nog zoveel meer zou moeten doen. Meer tijd besteden aan…., meer geven, meer vertellen over wat je doet, meer open staan voor anderen enzovoort. Het is waar, er is nog zoveel meer te doen. Daarover piekeren, je  schuldig voelen, of nog meer hooi op je vork nemen, helpt allemaal niet. Helpt mij en jou niet in ons gevoel van tekort schieten, en het helpt ook de ander niet als wij onder druk en met groot plichtsbesef iemand tegemoet treden. Diaconie is dienen. En dat betekent ook accepteren dat we doen wat we kunnen.  Claartje Kruuijff zegt over naastenliefde in haar boekje Leegte achter de dingen:  “Laat mij maar keuzes maken en proberen mijn naaste lief te hebben waar het in mijn mogelijkheid ligt. En dat is voor iedereen anders. Ik denk dat iedereen andere gezichten en verhalen voor ogen heeft als de vraag gesteld wordt: wie klopt er aan jouw deur? Wie of wat ligt er zwaar op je hart?  Eén  ding weet ik zeker: het maakt wel degelijk uit wat je doet voor een ander, hoe klein en onbetekenend het ook moge voelen of lijken. Wat als je iets bijdraagt aan de wereld om je heen, word je er ook meer deel van. We kunnen in het kleine groots zijn en verschil maken voor elkaar. Al is het maar door iedere dag zelf opnieuw naaste te worden.”

----------------------Antje Dekker----------------------

Geluk

Vanuit het raam van mijn werkkamer op de Grote Beek heb ik uitzicht op een van de vijfentwintig geluksplekken in Eindhoven. Er staat een bank van waaruit je een mooi uitzicht hebt over het landgoed. Maar behalve de prachtige natuur, waarin je heerlijk kunt wandelen, lijkt er op de Grote Beek in de eerste instantie misschien weinig aanleiding voor spreken over geluk. Dat geld zeker als het gaat om het ‘reclamegeluk’. Al die succesvolle, stralende, gezonde, jeugdige, welvarende, populaire mensen: op de Grote Beek zie je ze zelden. En als je hier een tijdje rondloopt dan ga je ook steeds meer inzien hoe betrekkelijk dat soort geluk is. Je wordt geboren in een liefdeloze omgeving, je groeit op met geweld, misbruik, je krijgt te maken met zwaar verlies, eenzaamheid, je vindt geen aansluiting met mensen om je heen, je raakt verslaafd en zo kan ik nog een hele poos doorgaan. Het gevolg is dat zelfs de hoop om ooit zo’n ideaalbeeld van geluk te bereiken al in de kiem gesmoord is.
En toch is deze geluksplek niet leeg. Er is hier meer geluk dan je ooit zou verwachten. Maar het is niet het geluk dat er van afspat zoals in de reclame. Het is er gewoon in stilte, zonder ophef, in een gebaar, tussen de regels, in een flits, een groet, een verhaal. Dit geluk sluit verdriet en tragiek van het leven niet uit, maar juist in. Het zit in die ene kleine herinnering, die je door alle verdriet en ongeluk heen gedragen heeft: je welkom voelen bij oma en opa, een windvlaag die je streelde toen je buiten aan het spelen was, de juf die je zag en om je gaf. Het geluk zit in de wederzijdse herkenning en erkenning van je verdriet, in tijd en aandacht om te luisteren naar elkaars verhalen. Het lost de tragiek en het verdriet niet op. Maar het is er wel. Je kunt het niet in je zak steken, niet bewaren. Soms is het een lange tijd verborgen totdat het weer onverwacht tevoorschijn schiet. Zoals een lach door de tranen.
Onlangs gaf een cliënte me een gedicht, waarin dit geluk treffend verwoord is. Ze heeft het gekregen van haar oma, die het in de oorlogsjaren geschreven heeft. Het is een hart onder de riem. Niet alleen voor de cliënte die een zware crisis in haar leven doormaakt. Maar onverwachts ook voor mij te midden van alle verdriet over de oorlog in Oekraïne. En misschien ook voor u? De cliënte stemde er graag mee in om dit geluk ook met u te delen.

“Geluk zit in duizend kleinigheden;
De boom die bloeit, een kind dat stoeit,
de dagelijkse bezigheden.
Geluk zit niet in grote dingen,
het is er als de vogels zingen
en als de zon zo schijnt.
Geluk is in de innerlijke vrede,
al vallen bommen naar beneden.
Het is er, ondanks leed en pijn.
Geluk is niet aan het leven hechten,
maar zolang je er bent te blijven vechten
voor alles wat de wereld mist.
Geluk is steeds weer te bezinnen
dat het goeie toch zal overwinnen.
Dan valt het leven licht.
Geluk is niet om na te jagen,
het komt bij ieder alle dagen.
Het is er ondanks leed en pijn.
Geluk is in de innerlijke vrede,
al vallen bommen naar beneden.
De rust die maakt dat het je niet raakt.”

oma van een cliënte
--Inkeri Hyvarinen, Geestelijk verzorger GGzE--

Kaïn de musical uitgespeeld

De eerste twee weekenden van april heeft u de musical ‘Kaïn, zwerver in de oerverhalen’ kunnen meemaken in de Johanneskerk en in de Ontmoetingskerk. Onze enthousiaste groep heeft vol overgave gezongen, gespeeld en muziek gemaakt. Bijna 400 mensen zijn ons publiek geweest.

We hebben een verhaal laten zien op basis van de eerste boeken van Genesis waarin de schepping plaatsvindt en waar Adam en Eva het paradijs uit groeien. Er was Noach die een nieuwe start mocht maken met de schepping en we hebben een kleurrijke dierenparade de Ark zien intrekken.
Kaïn zwerft door al deze verhalen, samen met zijn schuldgevoelens. Het leven in het paradijs of de wens om op gelijke hoogte te komen met God past de mens niet. Als mens moet je je plaats in de schepping respecteren; geniet dat je mens mág zijn, zoals je bent!

Als groep zijn we erg trots op het resultaat.

Corona heeft onze groep parten gespeeld en hierdoor zijn we veel langer bezig geweest met onze voorbereiding. Om die reden hebben we veel meer kosten gemaakt dan bedoeld.

Na afloop van onze musical hebben we gecollecteerd. Er is gul gegeven, maar niet genoeg om onze kosten te dekken. Was u erbij en had u minder contant geld bij u dan u had willen geven? Geef dan nog wat extra aan ons wijkfonds. Hierdoor kunnen we ook in de toekomst weer een musical organiseren en Protestant Eindhoven met elkaar verbinden.  

Wilt u ons extra steunen? Maak dan een bijdrage over aan het wijkfonds van de PGE Eindhoven Zuid op IBAN NL88 RABO 0373 7187 13 onder vermelding van Musical Kaïn.

------Ad Fijan,Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.------------

Gods hand?

Onze voorouders waren overtuigd van Gods leiding over wat er allemaal in hun opstand tegen de Spaanse onderdrukkers plaatsvond. Een paar gebeurtenissen.

Op 14 augustus 1568 werd volgens het Martelarenboek Michiel Rombouts in ’s-Hertogenbosch opgehangen. Zijn misdaad was dat hij diaken was geweest in de gereformeerde gemeente en dat hij ook werd verdacht van deelname aan de Beeldenstorm. Voor hij het schavot opging, bad hij God om een teken voor het volk, als bewijs dat hij onschuldig was. Toen hij van de ladder was gestoten, werd onverwacht de lucht verduisterd en hoewel het midden op de dag was, begon het verschrikkelijk te waaien, te onweren en te hagelen. Daarna was vrijwel meteen de lucht weer helder.  

De Sint-Jan in Den Bosch had vroeger nog een houten toren op het midden van de kerk. Toen in 1584 Willem van Oranje in Delft was doodgeschoten door een katholieke dader, werd de toren getroffen door een blikseminslag en vloog in brand. De hele toren brandde af. In Den Bosch ging het verhaal rond dat dit Gods straf was voor deze moord.  

In 1588 ging de Spaanse ‘onoverwinnelijke vloot’ ten onder door een geweldige storm, toen deze het bestaan van de jonge Nederlandse republiek bedreigde. Er werd een gedenkpenning uitgegeven met de tekst: ‘Gods adem heeft ze verstrooid’.

Valerius dichtte na weer een ander succes tegen de Spanjaarden: ‘Die zulk een grote werk gedaan heeft aan zijn kerk’.

Deze verhalen, maar ook andere verhalen en liederen, tonen een geloof in Gods hulp aan Nederland in de onafhankelijkheidsoorlog onder andere door natuurverschijnselen. Denken we daar nu toch anders over? Zien wij nog Gods hand in onze geschiedenis? En in de wereldgeschiedenis?

Tijdens de oorlog werd er hartstochtelijk gebeden om uitredding, die na  vijf jaar werkelijkheid werd. Na de bevrijding dankten we God dat Hij geholpen had om de Duitsers te verslaan. En was de val van de Berlijnse muur en van het communisme een ingreep van God? Ik denk niet dat we kunnen zeggen dat we de hand Gods in de wereldgeschiedenis kunnen ontdekken. De Bijbel zegt ons wel hoe wij moeten leven.

De aanwezigheid van de Eeuwige in ons leven is een geloofsuitspraak. Wij kunnen geloven dat wij zijn zegen en leiding mogen vragen en ontvangen. En bidden om kracht voor onszelf en anderen.

---------------Gerard van Gurp-------------------------

Inclusieveteit

Jan Scheurer heeft hiervoor helder uit de doeken gedaan wat onder ‘inclusieve samenleving’ wordt verstaan. Jan pleit vooral voor het werken aan deelthema’s zoals werken aan gerechtigheid. Dat maakt het concreet.
Een ‘inclusieve samenleving’, stelde iemand in mijn omgeving, is als een paasmandje waar alle eieren in passen: gekleurde, witte, grote en kleine eieren. Voor iedereen is er plaats. Een mooie paasgedachte…, maar nu de praktijk.

Er worden tegenwoordig veel en mooie woorden besteed aan de inclusieve samenleving. Je zou zeggen, is het nog niet geregeld? Bij wet is discriminatie verboden. De regelgeving wordt steeds meer aangescherpt om te voorkomen dat groepen mensen uitgesloten worden. Dus, waar praten we over?

Maar we komen er met elkaar achter dat sommige mechanismen krachtiger zijn dan we zouden wensen. Met het opstellen van anti-discriminatiewetten zou je denken dat het geregeld is. Maar niets blijkt minder waar. In publieke functies bijvoorbeeld, zijn vrouwen, allochtonen enz. nog steeds structureel ondervertegenwoordigd.

Allochtone studenten hebben meer moeite met het vinden van een stageplaats dan niet autochtone studenten, puur vanwege hun naam.

Het uitsluiten van groepen mensen gebeurt dus veel ‘slimmer’. Het onttrekt zich zelfs aan de waarneming van de gewone burger die het hart op de goede plek heeft. Je ontdekt het pas als je het aan den lijve ondervindt. Je gaat het pas zien als je het doorhebt, vatte Cruijff het ooit, in een ander verband, bondig samen.

Als we het door krijgen met elkaar, kijken we vaak naar de politiek en vragen we om aanvullende regelgeving. Het is de vraag of al die wetten en regels ons gaan helpen. En met het stellen van de vraag is die ook beantwoord. Nee, dat gaat ons onvoldoende helpen. Uitsluiting vindt namelijk heel subtiel plaats. Het begint al op het schoolplein tussen de populaire en minder populaire kinderen. Kortom, bij de opvoeding dreigt het al mis te gaan. We geven het elkaar van huis-uit mee.

Een ‘inclusieve samenleving’ is ook gebaat bij gedragsverandering en door hard met elkaar te oefenen. En dat zijn twee lastige zaken voor mensen. Ons gedrag veranderen we niet snel. Mensen zijn gewoonte-dieren en worden niet graag geconfronteerd met het onbekende, laat staan de onbekende ander.

Dan maar hard oefenen. Dat wil zeggen, voortdurend jezelf afvragen hoe inclusief je denkt en werkt. Oefenen met jezelf en met elkaar om de subtiele uitsluitingsmechanismen te ontdekken en te ontmaskeren. Gemakkelijker gezegd dan gedaan. Vertel mij wat.

Moeten we ons er dan maar bij neerleggen? In het verleden hoorden we in de kerk dat ‘De mens onbekwaam is tot enig goed en geneigd tot alle kwaad.’ Geen fraai beeld, zeker als je een ‘inclusieve samenleving’ nastreeft. Je kunt dit inzicht echter ook zien als een uitdaging om te blijven werken aan jezelf.

En er blijft altijd hoop, want ‘de meeste mensen deugen’, stelt een nieuwe generatie psychologen.

Weg met ons negatieve wereldbeeld van hel en verdoemenis. Aan de slag!

--------------------Kees de Heer-------------------------

Diaconaal Inloophuis ’t Hemeltje

De zon schijnt en het is lente. Vroeger betekende dat: tijd voor de voorjaarsschoonmaak. Alle kasten werden uitgesopt, de winterkleding opgeruimd en de zomerkleding kwam weer in de kast. Dat soppen en opruimen gold dan ook voor alle kamers en de keuken. Het huis blonk als nooit te voren. Geen idee of u dat nog doet, ik in ieder geval niet. Het blijft vaak bij het wekelijks poetsen. En tussen neus en lippen door, doe je even de was in de wasmachine en klaar is het weer. Dat was vroeger wel anders, denk maar aan: maandag wasdag…..

Ik hoef u vast niet uit te leggen wat een werk  dat betekende. In ’t Hemeltje gaat de was er niet even “tussendoor”. Veel gasten maken gebruik van de mogelijkheid om hun kleren te laten wassen. Er wordt genoteerd van wie de was is, en dan gaat de was de machine in en na het wassen in de droger. Zo lukt het vaak om 2-3 wassen per dag te doen, naast onze eigen was. Hoe kom ik hierop? We houden een staatje bij van het aantal wassen per maand. En achter mijn laptop zittend en nadenkend over een thema voor dit stukje, kwam het overzicht net per mail binnen. Zo zie je maar weer, hele praktische hulp. Maar dat is ook nodig, want waar kun je je was laten doen als je dakloos bent? Zij willen ook graag schone kleren aan, net als u en ik.

In het staatje staan ook het aantal douches. En dat zijn er veel, per middag maken er 6 tot 8 gasten gebruik van de douche. Even genieten van het warme water, even alles van je afspoelen: mens worden. En dat mens worden, mens mogen zijn,  is wat we doen in ’t Hemeltje. Aandacht voor de mens die in huis is, die tegenover je zit.

In het nummer van maart van SAMEN heeft Antje Dekker een stuk geschreven over wederkerigheid. En dat is ook in ons huis een belangrijk thema. We willen present zijn, aanwezig zijn, een relatie opbouwen met alle mensen die in huis zijn en komen. Dat betekent luisteren naar de ander, naar zijn/haar verhaal. Dat betekent ook open staan voor de ander, wat heeft hij /zij jou te bieden en wat bied jij hen? Dat is niet altijd gemakkelijk en dat lukt soms ook niet. Het hoeft ook niet groots te zijn, het mag ook in het klein.

En dat kan ook door bijvoorbeeld spijkerbroeken in te zamelen, door een gift te doen. Op velerlei manieren kunt u wat doen. En mocht u wat meer willen doen, denk dan eens aan vrijwilligerswerk bij ’t Hemeltje. We hebben plaats voor vrijwilligers in de huiskamer. Voor het bestuur zijn we dringend op zoek naar bestuursleden. Want met een grote groep vrijwilligers en een goed bestuur kunnen we er zijn voor de dak- en thuislozen in Eindhoven.

PS: Mocht u meer willen lezen over ‘t Hemeltje, dan kunt u zich abonneren op onze digitale nieuwsbrief door een mailtje te sturen naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..

--------Jeannet Venekamp ,relatiebeheer---------

IND-logica, Dat dit in Nederland gebeurt!

Mahmoud uit Guinee kwam ruim twintig jaar geleden naar Nederland. Hij sleepte de sporen van zware marteling zichtbaar met zich mee. Een jonge man met een loopje van een oude heer. Mahmoud was marktkoopman in een klein dorpje aan de grens van Sierra Leone. Dat gebied is al decennialang onrustig. Op een dag stormden regeringstroepen het dorp binnen. Ze richtten vernielingen aan en namen een groot deel van de mannelijke bevolking gevangen. De aanklacht? Vermeende samenwerking met de Sierra Leoonse rebellen.

In de gevangenis werd Mahmoud verschrikkelijk gemarteld. Toen hij uiteindelijk met de hulp van een bewaker uit de gevangenis wist te ontsnappen, verliet hij meteen het land. In Nederland werd zijn verhaal niet inhoudelijk beoordeeld omdat hij geen identiteitsdocumenten had. Mahmoud is een eenvoudige man, die niet kan lezen of schrijven. In Nederland kwamen behandelaars er achter dat hij een licht verstandelijke beperking heeft en daarnaast lijdt aan verschillende psychische problemen zoals depressie en PTSS.
Mahmoud wist niet hoe hij de IND kon overtuigen van zijn problemen in Guinee. Hij vroeg VidK om hulp. Wij schakelden in Guinee een onderzoeker in die veldwerk ging doen. Deze onderzoeker reisde af naar het geboortedorp van Mahmoud en sprak met verschillende mensen die Mahmoud kenden. Hij maakte ook foto’s van de vernielingen in het dorp en schreef een ijzersterk rapport. Daarnaast verkreeg hij middels een machtiging diverse officiële documenten voor Mahmoud.
Uiteindelijk wees de IND zijn aanvraag direct af: Hoe kon het zo zijn dat Mahmoud na al deze jaren ineens wél aan documenten kon komen? Zou hier geen sprake zijn geweest van corruptie? De rechtbank maakte korte metten met deze argumentatie, mede gezien het feit dat de documenten op de juiste manier verkregen én gelegaliseerd waren. Na een hoger beroep van de IND verwees de rechter de zaak weer terug naar de IND. Deze week bracht de IND weer een negatief voornemen uit. Let wel: deze hernieuwde asielaanvraag werd al in 2017 ingediend – we zijn al vijf jaar verder! Hoewel ze nu zijn nationaliteit, herkomst, identiteit, de martelingen en de gevangenschap wél geloofwaardig achten, zeggen ze: Het is 20 jaar later, je loopt geen risico meer. Je kan terug.

---Eef Daey Ouwens, Vluchtelingen in de Knel--

  ‘Kerk, Geloof en Kunst’
Titel: Louis van Dijk

Als kind kwam ik al vroeg in aanraking met muziek. Zo herinner ik me dat ik met mijn ouders meeging naar de Prom-concerten die, al weer lang geleden, jaarlijks in Eindhoven werden gegeven. Dit waren groots opgezette concerten met een symfonieorkest en verrassende cross-over gasten. Eén van die gasten was Louis van Dijk die mij liet kennismaken met Gershwin’s Rhapsody in Blue. Louis van Dijk (alweer twee jaar geleden overleden) was een echte multi-muzikant die grote invloed heeft gehad op mijn muzikale ontwikkeling. Ik was en ben nog steeds diep onder de indruk van hoe hij als organist en pianist kon improviseren. Daarin kon je door zijn omgang met ritme, contrapunt, harmonie en sfeer zijn voorliefde voor de muziek van Bach en Mozart herkennen.

Wat minder bekend is, is dat hij ook gecomponeerd heeft voor de kerkmuziek. Zo heeft hij in 1970 veertien psalmen en gezangen van o.a. Huub Oosterhuis op muziek gezet. Daar is een lp van gemaakt (‘Waar blijft u met uw wonderen’) waarop een jongerenkoor deze nieuwe liederen uitvoert met ritmische begeleiding van trio Louis van Dijk. Wat een muzikaliteit en inventiviteit! Zijn bewerking van psalm 147 (een Hooglied voor de Heer) is ook in onze kerken vaak uitgevoerd door Zajebo.

Van een andere orde is de laatromantische Franse religieuze muziek. Ik word iedere keer weer stil als ik luister naar de Messe Solemnelle van Louis Vierne. Dat begint al met een aantal grandioze openingsnoten op het volle orgel waarna het koor het Kyrie inzet: kippenvel. Deze muziek brengt je in een totaal andere wereld, een ‘hemelse’ wereld waarin je helemaal tot rust kunt komen en kunt mediteren.

En dan is er natuurlijk Bach. Als organist ben ik opgegroeid met zijn orgelmuziek. In de lijdenstijd heb ik vaak geluisterd naar de Mattheus Passion. Maar van de grote werken voor koor, solisten en orkest is en blijft zijn Messe in H-moll mijn favoriet. Ook hier de afwisseling van stemmingen van het feestelijke Gloria tot het zeer ingetogen Agnus Dei: magistraal!

Onlangs kwam ik bij toeval de opname ‘Bach Stories’ tegen van het Poolse duo Aleksander Dębic en Marcin Zdunik. Zij spelen een aantal Sonates van Bach en wisselen die af met eigen bewerkingen van bekende koraalvoorspelen, eveneens van Bach. Die oorspronkelijk voor orgel geschreven koraalvoorspelen zijn door hen heel mooi (opnieuw) gearrangeerd voor piano en cello. Van de koraalbewerkingen kan ik in het bijzonder het bekende ‘Jesus, bleibet meine Freude, O Mensch, bewein dein Sünde groß, en O Lamm Gottes unschuldig’ aanbevelen. Hier wordt met zo’n intensiteit, diepgang en zeggingskracht gespeeld dat er geen woorden nodig zijn om te begrijpen waar dit over gaat. De melodie wordt afwisselend door piano en cello gespeeld. Zij voegen aan de oorspronkelijke Bachversie extra noten toe waarbij jazzy-noten niet worden geschuwd. Hun spel doet mij terugdenken aan Louis van Dijk. Deze opname kan via een streaming service (bijv. Spotify of Tidal) maar ook via YouTube worden beluisterd.

---------------Ronald Kamminga-----------------------

Wie heeft mij door?

Ik ben Arjan Scheele. Studentenwerker voor IFES in Eindhoven en verantwoordelijk voor de internationale studenten. Ik ben 57 jaar en ben bij IFES de oudste studentenwerker en de enige die ook kleinkinderen heeft. Er wordt me vaak gevraagd waar mijn werk uit bestaat en de verleiding is groot om op te gaan sommen wat ik allemaal doe aan activiteiten en wat voor resultaten ik behaal. En ergens willen mensen ook resultaat van me horen omdat een groot deel van mijn inkomen komt van privé-sponsoren. Die willen graag zien dat “hun” geld goed rendeert.
Ik heb een beetje last van een imposter-syndrome. Het oplichterssyndroom. Iemand die daaraan lijdt meent dat het succes van zijn werk sterk afhangt van externe factoren in plaats van zijn/haar eigen kwaliteiten. Geluk, toevallige timing, anderen die hun werk doen en vaak beter. Ik herken er wel wat van. Ik ben naar de maatstaven die onze maatschappij stelt eigenlijk niet zo’n hele gekwalificeerde arbeidskracht. Ik werk met jonge mensen die soms mega-intelligent zijn en hoog opgeleid. Ík heb een mbo opleiding gedaan en ben van oorsprong hovenier. De studenten ontwikkelen zich zodat zij straks een goedbetaalde baan kunnen hebben. Ík leef voor een groot deel van giften. Ik heb mijn leeftijd al genoemd en de afstand tussen de leefwereld van de studenten en die van mij neemt elk jaar een jaartje toe. Ík word steeds ouder, mijn “publiek” houdt de zelfde leeftijd. Je moet toch op zijn minst een sterk geloof en vertrouwen hebben. Ik worstel nog steeds met heel veel dingen van het geloof. Ik ben geen groot spreker, zeker niet voor een groep en al helemaal niet in het Engels. Ik kan me zelf soms zo tekort voelen schieten.
Maar dan laat ik de complimenten en de goede punten even de revue passeren. Ik krijg regelmatig te horen dat ik het verschil mag maken. Mijn houding, degene die ik ben, heeft impact op de levens van sommigen. Ik verbind niet van hoofd tot hoofd maar van hart tot hart. Mijn afhankelijkheid van mensen en van God is een inspiratiebron. Mijn worstelingen, die ik ook deel met de studenten, blijken me meer “mens” te maken en daardoor ben ik benaderbaar. Mijn gebrek aan theologische stelligheden maken dat ik “oordeelloos” kan luisteren. En mijn leeftijd levert op dat ik een bak aan levenservaring heb die me autoriteit geven. Ik ben voor IFES inmiddels verantwoordelijk voor vier studentenwerkers in verschillende steden.
Nog even terug naar dat oplichterssyndroom. Als de definitie nu is dat mijn succes bepaald wordt door een externe factor dan klopt het eigenlijk best wel. Ik zie dat God mijn “zwakheden” gebruikt en dat ik gewoon door mezelf te zijn, de aandacht op God weet te richten. God is mijn externe factor. Hij is de reden dat ik “succesvol” ben. Niet mijn eigen kracht maar Zijn Kracht door mij heen. In Zijn naam mag ik af en toe een wondertje doen. Gewoon door mezelf te zijn en mijn leven te delen. Wat heb ik een prachtige baan.

-----Arjan Scheele, Studentwerker bij IFES------

Pelgrimsgebed (Amanda Strydom, Janine Neethling)

Vader God U ken my naam
My binnegoed en buitestaan
My groopraat en my klein verdriet
My vashou aan als wat verskiet

U ken my vrese en my hoop
Die pad wat ek so kaalvoet loop
Die pad heb U lankal berei
U maak die pad gelyk vir my

Refrein: Alle pelgrims keer weer huistoe
Elke swerver kom weer thuis
Ek verdwaal steeds op die grootpad
Soekend na U boardinghuis

Moeder God U ken my waan
My ego en my regopstaan
Die drake waarteen ek bly veg
U wys my altyd weer die weg

U het my met uw lig geseen
Die lig strooi ek op iedereen
Net U weet hoe my toekoms lyk
Ek het niks, U maak my ryk.

Refrein: Alle pelgrims keer weer huistoe
Elke swerver kom weer thuis
Ek verdwaal steeds op die grootpad
Soekend na U boardinghuis 

Het is ons dit keer niet gelukt een jongere te vinden die voor deze rubriek iets wilde schrijven. Daarom hebben we zelf een lied/gebed gekozen dat ons aansprak.
Je kunt het beluisteren via www.youtube.com/watch?v=fTsYx8W_2w0

----------------Redactie----------------------------------              

 

april 2022 met thema: "Geloofsbrieven" Lees meer...

  

Wie overwint…

bij de brief aan de gemeente in Pergamum

Schrijf aan de engel van de gemeente in Pergamum:

“Dit zegt Hij die het scherpe, tweesnijdende zwaard heeft: Ik weet waar u woont, namelijk waar Satans troon staat. U bent mijn naam trouw gebleven en hebt uw geloof in Mij niet verloochend, ook niet toen Antipas, mijn betrouwbare getuige, werd gedood in uw stad, waar ook Satan woont. Maar enkele dingen heb Ik tegen u: sommigen houden vast aan de leer van Bileam, die Balak liet weten hoe hij voor de Israëlieten een valstrik moest zetten, waardoor ze vlees dat bij de afgodendienst gebruikt is zouden eten en ontucht zouden plegen. Zo is het ook bij u: sommigen houden op dezelfde manier vast aan de leer van de Nikolaïeten. Kom toch tot inkeer, anders kom Ik binnenkort naar u toe en zal Ik hen met het zwaard uit mijn mond bestrijden.

Wie oren heeft, moet horen wat de Geest tegen de gemeenten zegt. Wie overwint zal Ik van het verborgen manna geven, en ook een wit steentje waarop een nieuwe naam staat, die niemand kent behalve degene die het ontvangt.”

Openbaring 2: 12-16

Pasen is het feest van een overwinning: de dood is verslagen. In veel liederen wordt de overwinning van de dood bezongen:

Christus overwon de dood,

God de Vader zij geloofd.

Nu triomfeert de Zoon van God

die is verrezen uit de dood,

met grote macht en heerlijkheid.

U zij de glorie, opgestane Heer,

U zij de victorie, U zij alle eer!

Al dit zingen betekent niet dat de dood er niet meer is. Sterker nog: sterven hoort bij alle leven. Er is geen ontkomen aan. Vroeg of laat komt de dood in één van zijn vele vormen: na ziekte, bij een ongeluk, in een oorlog… Het gaat allerminst om een makkelijke overwinning. Dat klinkt soms ook in liederen door:

Het was een weergaloos gevecht,

het deed de aarde beven,

de strijd werd vorstelijk beslecht,

de vorst liet zelf het leven.

De dood heeft voor het eerst gebeefd.

In de bijbelse verhalen over de opwekking van Jezus lees je niets over strijd die geleverd moest worden om de overwinning te behalen. Je hoort niets over het gevecht dat gevoerd moest worden om de dood te verslaan. In de liederen klinkt het soms wel en we kunnen ons er waarschijnlijk wel iets bij voorstellen.

De brieven die Johannes heeft geschreven aan de zeven gemeenten in de romeinse provincie Asia aan het einde van de eerste eeuw eindigen allemaal met een belofte: Wie overwint… Voor de gelovigen in die gemeenten is de overwinning lang niet zeker. De gemeente van Pergamum blijft trouw aan de Naam van de Heer, maar ze staat onder druk.

Pergamum is de hoofdstad van de provincie Asia (nu grotendeels Turkije) in het romeinse rijk. De stad is vooral beroemd om zijn grote bibliotheek, in die tijd de op één na grootste in het rijk. Het materiaal waarop toen werd geschreven is genoemd naar de stad: perkament. Ook is de stad een centrum van bestuur en handel. Het religieuze leven kent een bonte verscheidenheid. De griekse goden en godinnen, Zeus, Athene en Apollo worden aanbeden en natuurlijk is de stad ook een centrum van de keizerverering. Wie de romeinse keizer niet als een god vereert, loopt groot gevaar in de stad. Het laat zich raden wat er wordt bedoeld met de troon van Satan, die in de stad staat. Het zijn de tempels en de altaren voor de griekse goden en de als god aanbeden keizer van Rome. De gemeente kent minstens één martelaar, die is omgebracht omdat hij trouw bleef aan zijn geloof in Jezus Christus en weigerde te knielen en te buigen voor de keizer. Het zwaard is niet alleen in de hand van Christus.

Er zijn tot op vandaag machthebbers en regeringen die geweld niet schuwen om hun invloed te houden en te vergroten. Oorlogen – en dus ook vluchtelingen en slachtoffers – zijn van alle tijden. Ook wanneer het nu zo dichtbij komt en ons bezig houdt, betekent het niet dat oorlog iets nieuws is en dat er veel oorlogen zijn die ons minder of zelfs nauwelijks raken. De oorlog in Oekraïne roept bij veel mensen herinneringen op aan de tweede wereldoorlog en brengt de tijd van toen met al zijn geweld en angst weer boven. We ervaren hoe groot en sterk de dood is.

Het voegt zich bij de ervaringen van kwetsbaarheid en onzekerheid die we hebben opgedaan in de afgelopen jaren van de covidpandemie. Als de dood al overwonnen is, dan zeker nog niet nu.

Dat zorgt voor spanning en vragen. Wie geloven voelen ook iets van verlegenheid als het Pasen wordt. Het vraagt nogal wat vertrouwen en geduld om te geloven dat de dood niet het einde, het laatste is. Er is hoop nodig om te zeggen dat het leven sterker is dan de dood, het licht sterker dan het donker.

Die verbazing en verwondering merk je ook bij de leerlingen van Jezus als zij horen dat de Heer is opgestaan. Ze kunnen het nauwelijks geloven. Hun aarzeling lijkt sterker dan hun blijdschap. Er is tijd (en dus ook geduld) nodig om te geloven en te blijven vertrouwen. Soms heeft geloven ook iets van een strijd.

Nooit is de verkondiging van het boek Openbaring beter gehoord dan in tijden van spanning en dreiging. Prachtige en krachtige boeken over Openbaring zijn geschreven in Nederland tijdens de duitse bezetting en in Zuid-Afrika onder de apartheid. Waar mensen onder druk en in de knel komen zoeken zij ook veerkracht en wordt moed en wijsheid gevonden. Het boek Openbaring laat in alle tijden en op alle plaatsen horen dat de grootste monden en de hardste handen het niet voor het zeggen houden.

Het laatste woord is aan het manna, het brood voor onderweg door de woestijn naar het land van de belofte. Het laatste woord is aan een wit steentje – teken van overwinning – met daarop een nieuwe naam. Een nieuw begin.

Het laatste woord is aan wie overwint. Niet door geweld, maar door geduld en vertrouwen.

Jezus is door de dood heen gegaan naar een nieuw leven. Als eerste, voor ons uit en wij mogen met hem gaan, het licht tegemoet. Wie overwint gaat de lange weg door de nacht naar het licht van een nieuwe dag.

            De morgen is vol nieuw geluid, – 

            werp af uw boze dromen.

---------------------Bert Jan van Haarlem----------------------

Saamhorigheid

Ik wil beginnen met goed nieuws. Als U dit leest is de akte van de fusie tussen de Protestantse Gemeente Eindhoven en de Protestantse Gemeente St. Oedenrode, Son en Breugel gepasseerd en is daarbij het proces van samengaan van onze beide gemeentes voltooid.
Dat is een blijde gebeurtenis en ik wil de mensen uit St. Oedenrode, Son en Breugel hartelijk welkom heten in onze gezamenlijke gemeente. Vanaf nu zullen ze deel uitmaken van de Johannesgemeente, die daarom vanaf nu twee kerken heeft, een in Woensel en een in Son. Het integratieproces tussen deze twee kerken is al enige tijd in volle gang en ik heb er alle vertrouwen in dat het verder goed gaat verlopen.

Dit proces van samengaan wordt voltooid in een zware periode. Voor het eerst in lange tijd hebben we te maken met een oorlog in Europa. Dagelijks worden we geschokt door de gruwelijke beelden van verwoestingen en menselijk leed in de Oekraïne. Naast de gruwelijke beelden van de oorlog valt ook de wilskracht van de Oekraïense bevolking op, die vecht voor hun eigen land en opkomt voor de andere mensen. We zijn nu in de tijd voor Pasen en het begrip ‘lijdenstijd’ krijgt hier een nieuwe dimensie.

De oorlog heeft een enorme vluchtelingenstroom opgewekt, niet alleen naar de andere landen in Europa, maar vooral van de oorlogsgebieden naar het westen van de Oekraïne. Toch zijn er, als ik dit schrijf, al meer dan twee miljoen mensen gevlucht naar landen van de Europese Unie, vooral vrouwen en kinderen. Het is indrukwekkend om te zien hoe vooral landen als Polen en Moldavië enorme aantallen vluchtelingen opvangen en hen eten, kleding en onderdak geven. Dat spreekt van een geweldige saamhorigheid. Ook in Nederland wordt een groeiend aantal vluchtelingen opgevangen. Gemeenten, instellingen en particulieren zetten zich in om deze vluchtelingen een dak boven het hoofd te geven. In deze onzekere tijd weten we niet voor hoe lang dit zal zijn. Het zal een uitdaging zijn deze volwassenen en kinderen met een eigen taal en cultuur - los van de effecten van de oorlog - op te vangen. Het is onze hoop dat er binnen niet al te lange tijd weer vrede zal zijn in de Oekraïne, zodat deze mensen weer terug kunnen keren naar hun eigen land. Iets wat zij duidelijk allemaal willen.

Het is goed dat op dit moment alle landen van West-Europa eensgezind zijn en achter de maatregelen staan die worden genomen, ook al zullen die zorgen voor problemen bij de eigen bevolking. Dit geldt ook voor Nederland en Eindhoven. Als kerk zullen we hiervoor moeten openstaan en hulp bieden als mensen binnen en buiten onze kerk in de problemen komen.

                                                                                                                                 -------------------------------Henk Grootjans----------------------------

Over dik hout en een witte steen...

Tweeduizend jaar geleden. In de prachtige stad Pergamum wordt in luxe geleefd, worden goden vereerd, zijn de inwoners trots op hun stad en op hun macht. In de stad is ook een christelijke gemeente, volgelingen van Jezus, tot geloof gekomen door het woord van rondreizende evangelisten. En hoe praktiseer je dan om in de wereld te zijn en niet van de wereld te zijn... Nu, een beetje kan wel. Toch? En dus wordt geflirt met de verleidingen van het leven van de stad.

Tweeduizend jaar geleden. Johannes schrijft een brief. Zelf zit hij voor pampus op Patmos, in visioenen ziet hij de afgoden in alle vormen en maten, het is maar de vraag of hij een gemeente om zich heen heeft. Hij heeft alle reden om jaloers te zijn op het leven in Pergamum. Hij schrijft een brief... Na een positieve start van de brief gaat hij er stevig op los, met een harde boodschap voor de gemeente in Pergamum.

Tweeduizend jaar geleden. Mail, app, sms, telefoon bestaan nog niet. Communicatie gaat mondeling of op schrift. De Protestantse Gemeente van Pergamum krijgt een brief. Van Johannes. Van dik hout zaagt men planken. Hoe zal die gelezen zijn? Hoe zal die ingeslagen zijn? Wie kreeg het schaamrood op de kaken? Zou een gebedsbijeenkomst zijn georganiseerd? Wie veranderde zijn of haar leven?

Tweeduizend jaar later. Eindhoven. We hebben het goed. Luxe om ons heen, kerken in alle soorten en maten, een protestantse gemeente met bekende en beminde geloofsgenoten. Op zondagmorgen krijgen we een brief. Een brief van Johannes gericht aan de Protestantse Gemeente van Eindhoven. Hij staat in Openbaring 2: 30-36. Wat is de boodschap aan ons? Wat houdt Johannes ons als spiegel voor? Wat staat voor de eeuwigheid over ons geloof en levenswandel op schrift? En wat is onze reactie?

‘En Ik zal een witte steen geven’, zo eindigt de brief met een belofte. Een witte steen als teken van onschuld en bevrijding. Dat doet herinneren aan de steen die voor het graf van Jezus lag en op zondagmorgen was weggerold. Een steen als teken van Jezus' overwinning op de dood. Een steen als teken van onze vernieuwde onschuld.

-------------------------------Benjamin Jansen------------------------

Een Luthers ABC - V

Een godsdienstige houding houdt zich niet alleen en ook niet in eerste instantie bezig met vragen over het hiernamaals, maar geeft vorm aan het leven hier en nu. Een christen die bij Maarten Luther in de leer is gegaan, zou daarom op vele terreinen een karakteristiek gedrag kunnen laten zien dat voortkomt uit zijn geloof in Jezus Christus. Dit keer de letter V van het alfabet.

Vergeving
Ben je gestruikeld en kun je van harte zeggen: ik heb gezondigd, dan kan God ook zeggen: ik heb je vergeven. Als je echter de zonde rechtvaardigt of verheelt, ze goed praat of ervan niets wilt weten, dan zal Hij zeggen, dat Hij je niet kan vergeven.
[WA 44, 503: 2-4 – Lezingen over Genesis, 1535–45: n.a.v. Gen 42,28; Latijn.]

Met weinig woorden laat Luther zien dat hij – misschien als eerste in de Westerse christenheid - het geheim van vergeving gewaar is geworden en onder woorden heeft gebracht, zonder vergeving theoretisch helemaal te hebben begrepen. En dat hij daarmee tegelijkertijd de boodschap van Jezus Christus herontdekt heeft. Dat is heel bijzonder. Want in de Westerse theologie en wijsbegeerte werd pas vanaf het begin van de 19e eeuw een theorie van vergeving ontwikkeld, dus een betoog erover wat kenmerkend of constitutief voor vergeving is, bijvoorbeeld in tegenstelling met genoegdoening. De discussie daarover is trouwens nog steeds gaande.

Luther noemt in dit stuk als noodzakelijke voorwaarde voor vergeving het inzicht in de eigen schuld, dus in het eigen tekortschieten tegenover iemand anders. Dat inzicht mag niet halfslachtig zijn of opgedrongen, maar moet van harte komen.
Halfslachtig is het als ik me in alledaagse situaties verontschuldig, dus juist probeer de schuld te minimaliseren, weg te nemen. ‘Het kan gewoon gebeuren, dus maken wij ervan geen probleem!’ Hetzelfde gebeurt als ik in het alledaagse leven mijn excuses aanbied. Want dan verwacht ik alleen maar begrip voor mijn situatie.

Opgedrongen is dat inzicht als mij in de kerk of elders verteld wordt dat ik schuldgevoelens moet hebben. Anders zou er geen redding voor mij zijn. Luther heeft in zijn eigen tijd het boetesacrament zo ervaren. Je moest iets opbiechten om de vrijspraak te verkrijgen. Een opgedrongen schuldgevoel is echter geen inzicht en daarom nutteloos. En je hebt niets aan de vrijspraak als ze slechts het gevolg van een opgedrongen schuldgevoel is.

Opvallend genoeg gebruikt Luther in de tekst twee keer het woordje ‘kunnen’ in verband met Gods vergeving. God kan alleen vergeven als je van harte kunt zeggen: ik heb gezondigd. En als jij dat niet kunt doen, dan kan ook Hij niet vergeven. De achterliggende logica is niet die van de wet of de gerechtigheid, noch gaat het om Gods almacht. Nee, God kan niet, omdat vergeving op zich berouw veronderstelt. Berouw is geen voorwaarde die God of wij van de mensen moeten vragen. Het gaat er niet om (in Gods namen) eerst de mensen te vernederen om de eigen of Gods grootheid en barmhartigheid aan te tonen.

Berouw is noodzakelijk voor ons als wij om vergeving vragen omdat wij zonder berouw niet in de vergeving kunnen geloven. Hoe zou ik God kunnen geloven wanneer Hij me vergeving van mijn zonden laat verkondigen als ik van geen zonde weet of slechts halfslachtig of opgedrongen ervan weet? Waarover hebben wij het dan? Vergeving en geloof kunnen alleen waar worden als wij ons eigen gebrek, ons eigen falen inzien. Maar ook andersom: Hoe meer wij in de vergeving kunnen geloven hoe eerlijker en waarachtiger kunnen wij over onszelf zijn. Geen schuld immers die God niet zou kunnen vergeven.

Wat vergeving is, kan ik slechts ervaren als ik weet wat mij vergeven moet worden. Dat vereist diepe waarachtigheid, de waarachtigheid van het hart, zegt Luther. Dat vereist dus juist de erkenning van eigen schuld in tegenstelling tot de poging van verontschuldiging. Erkenning van eigen schuld is echter moeilijk. Daarmee geef je je prijs aan jouw slachtoffer. Je geeft toe dat hij tegenover in het gelijk is. Omdat dat zo moeilijk is, hebben wij zo weinig begrip voor vergeving. Wij zijn immers juist ermee bezig om onszelf steeds in het gelijk te stellen en over de ander te triomferen.

Vergeving is iets anders dan rechtvaardiging door genoegdoening die in de rechtsspraak gebeurt. De rechtsspraak bedoelt op zakelijke manier een herstel van de gerechtigheid. De misdaad wordt vergoed door een bepaalde compensatie. Daarmee wordt de balans van de gerechtigheid hersteld. De schuld die door vergeving weggenomen wordt, ontstaat echter door het kwetsen van de integriteit van een persoon. Iedere inbraak in een huis is niet slechts een zakelijke inbraak, maar ook een schending van het levensvertrouwen van het slachtoffer en daarom een schending van de geboden onaantastbaarheid van de mens. Deze schending kan niet hersteld worden en daarom moet je de ander om vergeving vragen.

Als wij met Luther begrijpen wat het geheim van vergeving is, pas dan ervaren wij dat het geloof een hoog of verheven zaak is, trouwens ook niet slechts een levensbeschouwing.
Want: als je van jouw eigen zonden en hun zwarte van harte weet, als je weet, hoe je iemand anders (incl. God) in zijn integriteit gekwetst hebt, hoe kun je dan geloven dat God of een mens je kan vergeven? Hoe meer je van jezelf weet, hoe minder zou je op vergeving kunnen hopen. Zou de zonde niet te zwaar zijn? Kan en wil God de zonde, die op geen manier te compenseren valt, überhaupt vergeven?

Pas dan begrijpen wij iets van de grootheid en verhevenheid van vergeving.

-------------------------------Markus Matthias------------------------------------ 

Wim is [nog] niet dood, hij leeft!

Lang niet meer van mij gehoord. Ach ja, iedereen, ook ik, had wel andere dingen aan zijn hoofd.

Maar nu covid op zijn retour is, wil ik toch weer gevolg geven aan mijn activiteiten van daarvoor.

Oftewel, er zal een nieuwe gelegenheid komen om jezelf bijbels theologisch op te frissen:
Bijbelse theologie bij Wim in de serre.

Maximaal 5 deelnemers, duur 10 keer, zoveel mogelijk wekelijks, kosten relatief laag, koffie en thee inbegrepen, alsmede stencils.

Opgave via mijn e-mailadres: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken., of telefonisch: 06-24795574.

Ik hoop binnenkort 80 jaar te worden, dus niet te lang aarzelen!

Hopelijk gaat het jullie allemaal goed en wie weet tot ziens.

Met hartelijke groet,

---------------------Wim de Leeuw---------------------------------

Plek

Het is 1 april 2021. Mijn eerste werkdag bij de GGZ Eindhoven. Na een heel aantal jaren gewerkt te hebben in de ouderenzorg maak ik welbewust de overstap naar de psychiatrie.

Landgoed de Grote Beek. Een begrip in Eindhoven. “Nooit gedacht dat ik hier nog eens zou komen…” hoor ik zeggen als ik deze eerste dagen kennis maak met de mensen. “En stel je voor dat ik over een tijdje weer naar huis kan. Wat zeg ik dan eigenlijk, als m’n buren vragen waar ik al die tijd was… Oh, ik was gewoon een tijdje op de Grote Beek….?”

Ik wandel deze eerste dagen veel over het terrein. Het is er zo mooi. In de prachtig onderhouden tuin  wordt het eerste groen zichtbaar. In de kassen staat de jonge sla. In het bos zijn de bomen nog haast kaal. Maar even verderop, als ik de pasgeboren lammetjes opzoek, loop ik door een haag van perenbloesem.

In de tuin rond het gebouw waar mijn werkkamer is ligt een tegel. Hij is daar, zo blijkt, ooit neergelegd door een oud-collega:

“Zijn met wat er is” – ik vind dat best een hele kunst. Vaak wil ik helemaal niet “zijn”, maar veel liever ergens kómen, iets bereiken. Aan de slag gaan. En “zijn” is niet meteen iets doen, maar juist even stilstaan. Je handen laten rusten. En ook: het lef hebben om te blijven wanneer je je onthand voelt. Want niet alles kan geheeld worden. Of goedgemaakt.

Een klein jaar later zit ik bij Jan. Hij durft sinds kort weer van zijn kamer af. “Maar het gaat niet goed. Eten gaat niet. Naar buiten gaat niet. De pillen helpen niet. En God ook niet.” Hij valt stil. Ik ook. Ik weet ook even niet wat te zeggen. Opeens pakt Jan mijn hand. “Och wat heb je kouwe handen.” En voor ik het weet, Corona of niet, warmt hij ze allebei.

“Zijn met wat er is” - eigenlijk een prachtige samenvatting van deze plek. En wat een voorrecht om hier zomaar te mógen zijn. Om te mogen delen in de levens van zo veel mensen – de rijkdom én de moeite daarin – en me te warmen aan wat me zomaar gegeven wordt.

--------Alice Bremmer, Geestelijk verzorger, GGZE-------------

Auschwitz

In het restaurant van het vliegveld ontmoette ik twee vrouwen die vertelden dat ze naar Auschwitz gingen. Dat is in Polen vlakbij Krakow.

Wat zeg je tegen mensen die naar Auschwitz gaan? Niet ‘Veel plezier’, maar wat dan wel? Ze zeiden dat ze de geschiedenis in de ogen wilden zien. Op die plek, is dat een heel zware confrontatie. Natuurlijk is het belangrijk om de geschiedenis te kennen, en om die goed tot je door te laten dringen. Ieder mens doet dat op de eigen manier. Ik zei, ‘Ik hoop dat dit een zinvolle reis voor u zal zijn’. Ze hoopten met een intense ervaring rijker, weer thuis te komen.

De motieven om op reis te gaan zijn voor iedereen anders. Het boeiende van luchthavenpastoraat is, dat je al die verschillende motieven tegenkomt. Maar iedereen mag ik een goede reis wensen en iedereen mag ik Gods zegen wensen.

------------------Mirjam van Nie----------------

Hoop 

In 1561 voltooide de voorganger van de gemeente te Doornik, Guido de Bres, een geloofsbelijdenis. Deze bevatte 37 artikelen over wat volgens hem de gereformeerden beleden. Het was een tijd van vervolgingen. In artikel 27 over de Kerk schreef hij dat zij door God staande wordt gehouden tegen het woeden van de gehele wereld, hoewel zij soms tot niets schijnt te zijn geworden. Het waren woorden van hoop.

 

In 1567 waren de gemeenten in de zuidelijke Nederlanden tot niets geworden en was Guido opgehangen. Dankzij de standvastigheid van de bewoners waren er vele jaren later weer gemeenten die in vrijheid konden samenkomen. Maar in de zestiende eeuw waren er wel duizenden mensen voor hun overtuiging ter dood gebracht. Er was geen belofte van definitieve bevrijding. Aan het eind van de zestiende eeuw waren de reformatorische kerken in de zuidelijke Nederlanden verdwenen.

In 1940 was het gedaan met de vrijheid in Nederland en andere landen. Hoe lang zou het duren? Een jaar, twee jaar? Het werden er vijf. Steeds leek het gauw voorbij te zijn. Na de invasie in 1944 begon de vrijheid te dagen. De bevrijding kwam dichterbij. Toen kwam Dolle Dinsdag. De geallieerden zouden al in Breda zijn, zelfs in Rotterdam. Op de Rijswijkseweg in Den Haag stonden mensen langs de kant van de weg te hopen op de bevrijding. Tevergeefs. Toen daarna in september de operatie Market Garden mislukte, was de moed en de hoop in de schoenen gezakt. De Hongerwinter volgde. ‘Almaar onvervulde hoop maakt ziek’, aldus de (nieuw vertaalde) Spreukendichter.

Uiteindelijk kwam dan toch de bevrijding. Maar miljoenen waren in de concentratiekampen ter dood gebracht. Ontelbare mensen waren omgekomen door bommen, door gevechten, door uitputting.

De hoop was niet vervuld geworden door alleen maar te wachten en te bidden. Mensen waren staande gebleven, er was verzet geboden, mensen waren gespaard doordat anderen onderdak verleenden. Omdat ze bleven hopen.

Wat kunnen we van dit alles leren?

Hoop wordt niet altijd vervuld. Soms komt het niet goed. Worden we niet beter als we ziek zijn.

Hoop is een voorwaarde om staande te blijven, actief te zijn. Zolang ik niet dood ben, wil ik leven. 

Hoop is niet hetzelfde als optimisme.

Evenmin overtuiging

dat iets goed zal aflopen.

Wel de zekerheid dat iets zinvol is,

afgezien van de afloop,

het resultaat.

Vaclav Havel

-------------------------Gerard van Gurp----------------

Kledingbank in de Catharinakerk

Door een gelukkig toeval kwamen wij, bestuur van het Open Huis in de Catharinakerk, in contact met het netwerk Goed Volk. Dit werkt op vrijwillige basis met jonge mensen tussen de veertien en twintig jaar, die gemotiveerd zijn om te werken aan een mooiere wereld en zo ook beter inzicht krijgen in zichzelf. Bij de activiteiten rond kerstmis afgelopen jaar, bleken er Goedvolkers te zijn, die ons Open Huis en haar activiteiten bijzonder genoeg vonden om daar ook actief aan deel te nemen. Zo zijn er inmiddels verschillende jongeren die als gastheer/vrouw bezig zijn. We merken aan onze gasten, dat ze het heel leuk vinden om ook eens jonge vrijwilligers mee te maken, die heel enthousiast zijn. Onze vaste vrijwilligers zijn ook heel enthousiast, maar wat ouder en nieuwe gezichten: dat spreekt altijd aan.

Toen kwam een van de medewerkers op het idee om in de kerk een kledingbank te organiseren voor de dak- en thuislozen van Eindhoven. Daar zijn we nu mee bezig. Er wordt druk kleding ingezameld door Goedvolkers en onze eigen vrijwilligers en op 6 april van 12.00- 14.00 uur is het zover. Netwerk Goedvolk en wij van het Open Huis zijn er om onze gasten te voorzien van allerlei soorten kleding. Naast Goed Volk werken ook vrijwilligers van Soep&Co mee. Zij delen gratis soep uit aan alle aanwezigen. En dat is nog niet alles. Door een gift van muziekgroep 4Tune  kunnen we ook een frietkot laten komen, waar alle gasten een frietje met een snack krijgen. Het wordt een feestje en ik nodig u uit om even langs te komen om dit hartverwarmende evenement mee te maken.

En er zijn meer positieve geluiden. Ieder jaar krijgen onze gasten een fantastische lunch aangeboden van een mevrouw uit Eindhoven. Ze wil niet met name genoemd worden, maar het is ontroerend, hoe zij, rond haar verjaardag, met grote zorgvuldigheid een heerlijke en verantwoorde lunch klaar maakt!

Nu de coronamaatregelen vervallen zijn, is het eindelijk weer mogelijk om onze jaarvergadering te houden samen met al onze vrijwilligers. Twee jaar lang moest die afgezegd worden, omdat de maatregelen het niet toelieten om met veel mensen bij elkaar te komen, maar 21 maart zijn we weer bij elkaar geweest om naar het afgelopen jaar te kijken en ook natuurlijk hoe we de toekomst zien. Tijdens deze jaarvergadering heeft wethouder Renate Richters vrijwilligerspenningen uit gereikt aan een vrijwilliger die 12 ½ jaar vrijwilliger is en drie vrijwilligers die al 25 jaar gastheer/ vrouw in het Open Huis zijn. Renate heeft dit alle jaren met verve gedaan en nu was het haar laatste keer, omdat ze zich terugtrekt uit de politiek. Daar hebben we natuurlijk ook nog even een feestje van gemaakt. Na een korte viering hebben we samen genoten van een heerlijk koud buffet. Het was goed om weer eens zo bij elkaar te zijn.

Een volgende keer wil ik wat vertellen over hoe wij onze vrijwilligers toerusten om hun werk zo goed mogelijk te doen.

-----------------Bernadette van Litsenburg--------------------

Kerk Geloof en kunst

Zoekend naar de verbinding tussen kerk, geloof en kunst en naar de onderwerpen die interessant zijn om in deze rubriek te bespreken kom ik altijd weer terecht bij basisvragen als: wat is kunst en heeft wat mij drijft in de kunst met geloof te maken?

Ofwel: wat is kunst en wat geloven wij, wanneer verbindt kunst, geloof en religie met de Bijbel en de Kerk?

Beiden hebben gemeenschappelijk dat ze verwijzen naar mensen en de wereld en al wat in het dagelijks leven gebeurt. U denkt misschien: allemaal mooie woorden, maar ik kijk gewoon of een beeld mij aanspreekt en ik het herken. Wil je echter doordringen tot een dieper begrip van kunstwerken en de vraag naar wat een kunstenaar beweegt en motiveert? Voor de zoektocht naar de plaats van kunst in de kerk is meer nodig.  Net zoals het nodig is om tot een dieper begrip van ons geloof te komen om het belang van de Kerk en de Bijbel voor ons persoonlijk leven te ontdekken. In het gesprek met Frederika van Veen bij mijn bezoek aan haar tentoonstelling kwam de vraag naar wat kunst is, het religieuze in haar werk en wat ‘kunst’ tot kunst maakt snel aan de orde  

Als u SAMEN op tijd ontvangt en meteen leest, bent u nog t/m 3 april in de gelegenheid op kasteel Geldrop de tentoonstelling van collages, gemaakt door Frederika te bezoeken. Als u dat niet al eerder heeft gedaan. Wat is daar te zien: Landschappen, portretten, bloemen en architectonische werken, die soms doen denken aan religieuze ruimtes. Frederika zegt dat haar werk vaak religieus is geïnspireerd. Dat is in een aantal gevallen heel duidelijk bijvoorbeeld in haar Christusportretten, waar het lijden sterk naar voren komt. Het hele werk ademt een diepte-dimensie die ik religieus zou willen noemen, een kwaliteit die verder moeilijk is te omschrijven of aan te tonen,  maar die ík zo ervaar. Aan u om zelf te gaan kijken en uit te maken hoe ú het ervaart.

Daarmee raken we een volgend punt, de vraag naar een objectieve waarde of maat om de waarde van kunst te bepalen. Naar mijn mening is het een subjectieve ervaring en kan die nooit objectief worden vastgesteld. Ook daarin lijkt kunst op religie en geloof. Alleen door de uitwisseling tussen mensen van persoonlijke ervaringen en herkenning bij elkaar kan zowel kunst als geloof eigendom van de gemeenschap worden. Interessant is wat Frederika zelf van haar kunst vindt. Op de vraag of zij die religieus noemt, antwoordt zij direct positief. In de podcast over haar werk gaat zij hier uitvoerig op in en bespreekt zij de wijze waarop ze zich ontwikkeld heeft en hoe haar werk tot stand komt. Ik kan u aanbevelen het interview eens te bekijken: https://youtu.be/nsZbbFlK0Wg

Frederika maakt onderscheid tussen spiritualiteit en het religieuze karakter van haar werk. De  religiositeit ervan ziet zij vooral in de christelijke thematiek van bijvoorbeeld het lijden dat zij ervaart in de gelaatsuitdrukking van de Christus-portretten. Daar komt bij, dat zij haar eigen verdriet en pijn daarin herkent. In dat persoonlijke spreekt zij over spiritualiteit. Dan doelt zij op haar eigen persoon en ontwikkeling als kunstenaar. Zij benoemt het wonder van het ontstaan van haar collages, alsof dat buiten haar bemoeienis ligt of anders gezegd haar verwondering over het ontstaan ervan uit haar handen. Ik zou dit ook religieus willen noemen. Bemoeit God er zich mee? Leidt Hij haar hand?

Dit overwegende vraag ik mij af hoe dit zit bij andere gerenommeerde kunstenaars die geen specifieke band met geloof en Christendom hebben. Het doet hen geen recht hun werk specifiek religieus of gelovig te noemen, want zij leggen die relatie zelf niet, maar er spelen zich wel gelijksoortige processen af. Er zijn veel kunstenaars die hun persoonlijke problematiek en ervaringen door hun kunst verwerken. Dat is zeker spiritueel. Maar wat is eigenlijk het verschil tussen spiritualiteit, inspiratie, en geloof. Ik wil dat graag eens nader onderzoeken. Bijvoorbeeld aan de hand van Louise Bourgeois en de Nederlandse Anton  Heijboer. Hun werk wordt getekend door hun persoonlijke problematiek. Dit is ook zo voor de Duitse Joseph Beuys en de Nederlander Armando. Bij deze kunstenaars spelen maatschappelijke problemen een grote rol. Bij uitstek de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog doordrenken hun werk. De manier waarop zij deze ervaringen in hun werk laten meespelen zou ik wel religieus willen noemen. Ik kom daar graag in een volgend artikel op terug.

-----------------------------Leo Steinhauzer----------------------

Studentenwelzijn

Als bijwerking van de coronapandemie zie ik meer aandacht komen voor studentenwelzijn in mijn omgeving. Het is zichtbaar in de aanvragen voor workshops en de één-op-één life coaching die TINT aanbiedt. Maar ook andere groepen en zelfs het bestuur van de TU/e steken veel moeite in initiatieven om studenten te ondersteunen.

Het is fijn als student om bevestiging te krijgen dat mijn welzijn belangrijk gevonden wordt. Tegelijkertijd voel ik me ook overspoeld door alle workshops, trainingen en online platforms die me allemaal proberen te helpen. Hoe weet ik mijn weg te vinden in al deze initiatieven? Maar de belangrijkere vraag is: wanneer moet ik gebruik maken van deze initiatieven? Wanneer moet ik hulp zoeken? 

Grote hoeveelheden stress, tot diep in de nacht doorstuderen en regelmatig veel alcohol drinken; allemaal dingen die binnen de studentencultuur normaal zijn, maar problematisch kunnen zijn voor je welzijn. Daarnaast zijn er voor (internationale) studenten veel factoren om je zorgen over te maken; studievertraging, woonomstandigheden, financiën, eenzaamheid etc. Met al die factoren is het soms lastig om te bepalen wat precies ‘normaal’ is en wanneer je om hulp moet vragen. Zeker als je voor het eerst met deze dingen geconfronteerd wordt en mensen van je verwachten dat je nu zelfstandig kunt zijn. 

Zelf heb ik daar aardig wat moeite mee gehad. Als ras-perfectionist ben ik gewend om hoge eisen aan mezelf te stellen en toen ik op de universiteit kwam, werd dat problematisch. Professoren vragen veel van je met massa’s huiswerk en dikke boeken om te lezen. Maar ik wilde ook graag blijven sporten, afspreken met vrienden en in het weekend naar mijn ouders toe. Het paste simpelweg niet meer in mijn week. Ik heb toen uit onwetendheid gekozen om de dingen die belangrijk zijn voor mijn welzijn te verwaarlozen, waardoor ik uiteraard op den duur mentaal vastliep. Op het moment dat ik die keuze maakte, had ik iemand nodig die een hand op mijn schouder zou leggen en zeggen: ‘Leg je niet te veel druk op jezelf? Kom, laten we uitzoeken wat nu echt belangrijk voor jou is.’ 

Dat is precies wat TINT voor mij gedaan heeft, toen ik daar uiteindelijk terecht kwam voor life coaching. Die coaching gesprekken en alles wat daarna kwam, heeft mijn leven weer op de rails gezet en ik heb geleerd goed voor mijn welzijn te zorgen. In retrospectief hadden deze problemen voorkomen kunnen worden, door bewustzijn en een gezonde cultuur op de universiteit. Daarom ben ik blij om te zien dat daar nu ook hard aan gewerkt wordt. Er wordt gebouwd aan een cultuur waar welzijn op één staat, we goed op elkaar letten en men voor je klaar staat wanneer je hulp nodig hebt.
Dat is wat mij zo inspireert aan de nieuwe aandacht voor welzijn; het enthousiasme om te werken aan preventie door het bouwen van een nieuwe gezonde cultuur. En ik ben trots dat TINT daar een belangrijke rol in speelt.

-----Nuriye van Lamoen, Student assistent / Event organizer bij TINT

Stilte

Stilte. Een woord dat niet meer lijkt te passen in deze maatschappij. We leven in een maatschappij waar alles 24/7 doorgaat. We worden opgeslokt door onze studie, werk, relaties en social media.

Zelf merk ik dat ook, zelfs als ik eindelijk rust heb dan gaan mijn gedachten toch vaak weer naar wat ik nog moet en kan doen. Het nummer Quiet (stripped) van Elevation Rhythm gaat hier precies over. Het eerste couplet gaat over je gedachtes die alsmaar alle kanten opgaan. Dit kan heel overweldigend zijn en het kan je angstig of onrustig maken. Maar hoe geweldig is het als God die gedachtes kan doorbreken en als je Zijn vrede mag ontvangen en mag weten dat je niet alleen bent. Zelf heb ik dit al vaak genoeg ervaren, namelijk dat mijn hoofd overloopt, maar wanneer ik toch de stilte probeer op te zoeken, wanneer ik God de ruimte geef, dat ik inderdaad die rust heb mogen ontvangen.

Helaas kan het lastig zijn om God daadwerkelijk die ruimte te geven, in ieder geval voor mij. Ik houd zelf graag de controle en ik ben zeker niet de enige. Er zijn echter zaken die ik niet 100% in eigen handen heb. Een goed voorbeeld hiervan is de toekomst, die je in zekere zin kan beïnvloeden, maar je hebt uiteindelijk geen garanties. Je kunt van alles plannen, maar dingen kunnen nu eenmaal anders lopen door omstandigheden. Het kan moeilijk zijn om hiermee om te gaan, maar als christen weet je dat God de wereld in Zijn hand heeft.

Oftewel, je moet de touwtjes loslaten en God vertrouwen, daar gaat het tweede couplet over. Het couplet begint zo:

Ik hoef niet te weten wat er gaat komen,
morgen is in Uw handen,
ik kan mijn toekomst aan U toevertrouwen,
want U bent daar al.

Als je dit leest of hoort, denk je misschien ‘ja, dat weet ik ook wel hoor’, maar dat kan vanuit je verstand zijn. De vraag is of je daadwerkelijk gelooft dat God de toekomst in Zijn handen heeft. Mijn antwoord op deze vraag is, als ik echt eerlijk ben, ‘niet altijd’. Bij mij sluipt er soms onzekerheid in, dan betwijfel ik of alles wel op zijn pootjes terechtkomt met als gevolg dat ik stiekem twijfel aan God.

Hoe kunnen we dan omgaan met die twijfels en onzekerheden? Het volgende gedeelte in het lied geeft hier een mooi antwoord op, vind ik.

‘Away with the distractions, I wanna hear what’s true.
The only words that matter, they come from You.’

Vrij vertaald: ‘Weg met de afleidingen, ik wil horen wat waar is. De enige woorden die ertoe doen komen van U’. We moeten onze ogen richten op God en luisteren naar Zijn stem, dus ga bidden en lees de Bijbel. Daarnaast moeten we afleidingen vermijden, dit betekent soms voor mij het uitzetten van de TV of afstand nemen van Instagram.

Wanneer je deze acties onderneemt, dan leer je wie God is, wat Zijn karakter is en dit is belangrijk.  Een uitspraak van A.W. Tozer zegt dit heel mooi: ‘What comes into our minds when we think about God is the most important thing about us’. Vrij vertaald: ‘Wat in onze gedachten komt wanneer we aan God denken zegt het belangrijkste over ons’. Door te weten wie Hij is, kunnen twijfels en onzekerheid verdreven worden.

Dit lied is voor mij keer op keer een herinnering om te vertrouwen op God, want Hij is degene die voor ons strijd. Maar ook herinnert het mij om weer opnieuw de stilte op te zoeken, om in Zijn aanwezigheid te zijn. Gewoon in de stilte.

-----------------------Joan Kant---------------------------

 

maart 2022 met thema: "Wederkerigheid" Lees meer...

 

Wederkerigheid

Wat is wederkerigheid? Een eenduidige definitie is er niet. Wederkerigheid wordt gezien als samenwerking op basis van gelijkwaardigheid, twee richtingen verkeer. Of als een onderlinge verplichting binnen een relatie om een gift te beantwoorden met een tegengift. Voor wat hoort wat. Over en weer uitwisselen in een sociale context.

Voordat ik dieper inga op wat wederkerigheid inhoudt en wat we met dit begrip als mensen van God aan kunnen en aan moeten, eerst het volgende. Een tekst over wederkerigheid kan per definitie geen eenrichtingsverkeer zijn. Iets schrijven over wederkerigheid zonder wederkerigheid op te zoeken, lijkt me niet mogelijk. Daarom hoop ik op reactie van lezers, op tegenspraak, op voorbeelden, op correctie en aanvullingen. Waar komt u wederkerigheid tegen? Is het een begrip dat ons verder brengt, in de samenleving en in onze kerkgemeenschap, of juist niet?

Hoe verschillend de definities ook zijn, een aantal essentiële kenmerken komen steeds terug.  Het gaat over relatie en contact, over uitwisseling, over beweging, over gelijkwaardigheid. Wederkerigheid gaat dus altijd over contact, over de ander zien, over open staan voor de ander. Is wederkerigheid iets dat bijna vanzelf ontstaat in een relatie, in een verband van mensen? Of is er meer voor nodig, moeten we een bewuste keuze maken voor wederkerigheid?

In het gezegde ‘voor wat hoort wat’ zit een verplichting tot wederkerigheid. Als ik iets voor jou heb gedaan, dan mag ik ervan uitgaan dat jij vervolgens ook iets voor mij doet. Zo opgevat is wederkerigheid niet iets vrijwilligs, niet iets waar je zelf in vrijheid toe besluit. Meer een verwachting (een norm?) over hoe we met elkaar moeten omgaan in de samenleving. Deze wederkerigheid heeft dus vooral te maken met je houden aan de maatschappelijke spelregels. Je wilt je maatschappelijk verantwoord gedragen. Kun je dat inderdaad ook wederkerigheid noemen? Ik ontken niet dat die verwachting dat de ander ook iets terug doet, bestaat. En natuurlijk hebben we er baat bij als we ons gedragen naar de normen van hoe we in de samenleving met elkaar omgaan. Maar voor mij gaat wederkerigheid verder dan zo’n sociale norm.

Wederkerigheid heeft een andere kleur, gaat dieper dan een verplichting, of iets doen om erbij te blijven horen. Wederkerigheid bestaat in een relatie, en dat houdt in dat er sprake is van contact. Van elkaar echt zien. Zo opgevat is er dus sprake van een keuze. Ik kan ervoor kiezen om met open ogen en zonder direct oordeel naar de ander te kijken^[1]. Of heb ik een beeld van die ander, en zie ik enkel wat in dat beeld past? Ga ik een relatie aan, durf ik geraakt te worden door de ander? Of houd ik het veilig en voorspelbaar? Zie ik de tollenaar, of zie ik een man in het nauw?  Het gaat erom dat zo te kijken naar die ander dat je ontdekt dat die ander, net als jij, een mens is die wat te bieden heeft. Dat er aandacht is voor de mens zelf, niet (alleen) voor zijn probleem, zijn behoefte of voor het probleem dat hij veroorzaakt. Zo kijken naar de ander geeft niet alleen die ander de kans om zich gewaardeerd te voelen, maar geeft mij ook de kans om los te komen van beelden en verwachtingen over mezelf die mij beklemmen.

Een paar voorbeelden uit onze kerkelijke praktijk om dit te verhelderen. We organiseren diaconale acties, bijvoorbeeld de collecte om geld in te zamelen voor de kinderen in de Griekse vluchtelingenkampen. Een duidelijke situatie: wij zijn de helpers en zij zijn de hulpbehoevenden. Helpen gaat ons over het algemeen beter af dan geholpen worden. Misschien geeft dat helpen ons een goed gevoel, of zijn we blij dat we tenminste iets kunnen doen. Hoe deze kinderen of hun ouders onze hulp ervaren, weten we niet. Een relatie tussen helper en geholpene is er eigenlijk niet, wederkerigheid is grotendeels afwezig. Of laten we ons, ondanks afstand en onbekendheid, raken door hun verhalen? Leren we van hen over moed en uithoudingsvermogen en solidariteit? Denken we na over waar zij ons mee helpen?

Misschien is wederkerigheid dichterbij als we de mensen voor wie we wat doen beter kennen. Bijvoorbeeld bij de financiële steun aan ’t Hemeltje, de Huiskamer voor Vluchtelingen of een project als Ervaring die Staat. Projecten in de stad, waar we ons bij betrokken voelen. En toch is het ook dan moeilijk om rollen en beelden van helper/geholpene los te laten, en ons open te stellen voor wat die ander ons kan geven. Contact met een dakloze op straat die geld vraagt, met een man die rouwt om het verlies van zijn vrouw, met een jongere die het op school niet redt, met iemand die een biertje drinkt zomaar op straat in het gangetje bij de kerk, met…. In al die situaties hebben we een keus. Groeten we, geven we geld, staan we stil voor een praatje? En als we dat doen, is er dan sprake van gelijkwaardigheid? Of ben ik zo vriendelijk om iets (geld, aandacht) te geven, en weet de ander dat hij dank je wel moet zeggen? Het kan best spannend zijn om je in zo’n situatie open te stellen voor wat die ander te geven heeft. Maar ook in een kort contact tussen twee onbekenden die elkaar daarna niet meer zien, kan er sprake zijn van wederkerigheid en van echte ontmoeting. In elk contact hebben we de kans de ander en onszelf te zien als mensen. Geschapen naar Gods beeld en gelijkenis, zoals een oude formulering het zo mooi verwoordt. Ook, en misschien wel juist, in zo’n korte ontmoeting kunnen we Gods aanwezigheid in de wereld met elkaar ervaren.

Samen leven zonder wederkerigheid is niet denkbaar. We leven in een tijd van tegenstellingen en tegenspraak, waarin de meningen je om de oren vliegen en voor- en tegenstanders elkaar voor gek verklaren. Een tijd waarin het wij-zij denken welig tiert. Luisteren naar wat die ander met een heel andere mening te zeggen heeft, is niet makkelijk. Het is moeilijk om contact te houden, als er dingen gezegd worden die je echt tegenstaan, als er gediscrimineerd wordt, als dat wat jij belangrijk en waardevol vindt belachelijk gemaakt wordt. Als wij niet mee willen doen aan het wij-zij denken, aan de één-zijdigheid, aan het versterken van tegenstellingen tussen mensen en groepen in onze samenleving, dan moeten we wederkerigheid beoefenen. Elke dag opnieuw.

[1] Dit wordt exposure methode genoemd, ontwikkeld in het oude wijken pastoraat. Zie ook artikelen op www.korschippers.nl

----------------------Antje Dekker-------------------------------

Naar normaal

Ik schrijf dit stukje de dag na de laatste persconferentie over de coronapandemie. Nu we over de piek van de besmettingen zijn en de bezetting van de ziekenhuizen laag blijft, is er besloten om vrijwel alle maatregelen los te laten. De laatste twee jaar hebben we vaker versoepelingen gezien, maar niet zover als deze keer. Wat betreft de maatregelen gaan we weer vrijwel naar de situatie van voor de pandemie, dus zoals veel mensen zeggen weer terug naar normaal. Alles gaat weer open zoals vanouds en zelfs het carnaval kan doorgaan zonder speciale maatregelen.

Voor veel mensen zal dit als een soort bevrijding worden gevoeld, het kunnen leven zonder beperkingen en weer veel dingen kunnen doen die twee jaar niet of slechts beperkt mogelijk waren. Vooral de jonge mensen hebben dit nodig, zodat ze hun sociale contacten weer kunnen oppakken. Echter er zal ook een groep mensen zijn, vooral de ouderen en de kwetsbaren, die vindt dat alles nu wel heel snel gaat. Veel mensen uit deze groep zijn nog steeds bang besmet te worden, speciaal nu ze minder beschermd worden. Zoals een commentator zei : ‘De maatregelen waren er steeds om de kwetsbaren te beschermen, nu moeten de kwetsbaren zichzelf beschermen’. Het is te hopen dat de andere mensen toch zullen blijven rekening houden met deze groep om te voorkomen dat ze zich buitengesloten zullen voelen.

Al is - als ik dit schrijf - nog niet bekend wat dit betekent voor onze kerkdiensten, ziet het ernaar uit dat we weer veel meer mensen gaan toelaten en dat mondkapjes en afstand houden gaan verdwijnen. Ook met zijn allen koffiedrinken na de dienst zonder afstand houden zal er weer bij zijn.

Wat we moeten afwachten is hoe onze kerkgangers dit alles zullen opnemen. Zeker zullen de meeste mensen blij zijn dat ze gewoon weer naar de kerk kunnen en daar andere mensen kunnen ontmoeten zonder dat ze afstand moeten houden of met mondkapjes op moeten lopen. Er zullen ook mensen zijn die zo gewend zijn om de diensten digitaal in de eigen huiskamer te volgen dat ze hiermee door zullen gaan en minder dan vroeger naar de kerk zullen komen. Verder zal er zeker een groep zijn die liever nog enige tijd voorzichtig wil blijven en nog niet naar de kerk durft te komen als de mensen weer dicht op elkaar zitten. Het is dus afwachten hoeveel mensen de diensten nu zullen bezoeken.

Voor ons allen zal het zaak blijven met elkaar rekening te blijven houden, zeker in de eerstkomende maanden. Voor ons allemaal geldt dat we weer zullen moeten wennen aan het nieuwe normaal. Het is daarbij belangrijk als kerk om te zien naar al onze kerkleden, ook als sommigen om verschillende redenen nog niet naar de diensten zullen komen. Het zal nog wel even duren voor alles echt normaal wordt. Dus ik roep allen op om naar elkaar om te zien. 

--------------------Henk Grootjans ----------------------------------

Zien en gezien worden

In het boek ‘Gewone deugden’ stelt Michael Ignatieff dat mensen overal ter wereld bereid zijn zich in te zetten voor anderen in hun directe omgeving. Mensen geven niet zoveel om universele kwesties en om mensen in wie zij zich niet herkennen.

Ik herken dit in mijn eigen omgeving en bij mezelf. Meestal ben je gefocust op mensen van je eigen groep. Bij beslissingen die je neemt voor een maatschappelijk doel of in sociale relaties, speelt dikwijls de vraag: ‘Wat levert het me op?’ of ‘Wat krijg ik ervoor terug?’.

Al jaren bezoek ik met regelmaat een vriend die vanwege een aangeboren aandoening afhankelijk is van de zorg. Hij kijkt steeds naar mijn bezoek uit. We zitten dan een paar uur te praten, vooral over wat er in zijn omgeving en zijn gedachten is voorgevallen. Zijn sociale wereld lijkt erg klein. Met medebewoners kan hij maar beperkt communiceren omdat ze met heel andere dingen bezig zijn. Ieder leeft daar in een eigen moeilijke en vaak trieste wereld. Voor mij is het contact met deze vriend erg waardevol. Het is mooi om te zien hoe hij, ondanks de regelmatig terugkerende angsten en depressies, iets van zijn leven weet te maken. Hij is belangstellend en de onderwerpen waar hij over praat zijn altijd interessant. Vaak heeft hij voor mij gedichten gemaakt die me diep kunnen raken.

De pandemie heeft ervoor gezorgd dat we mensen zijn gaan zien als wezens die we op afstand moeten houden. Eenzaamheid en depressiviteit zijn hierdoor erg toegenomen, vooral bij degenen die afhankelijk zijn van anderen. Het ligt niet in de menselijke aard om anderen systematisch uit de weg te gaan vanwege besmettingsgevaar. Toch wil je er alles aan doen om te voorkomen dat je een levensbedreigende ziekte overbrengt aan kwetsbare mensen.
Afstand houden is niet alleen gerelateerd aan besmettelijkheid. Zo zijn we geneigd om de confrontatie met mensen in moeilijke en kwetsbare omstandigheden uit de weg te gaan. We gaan pas naar de gesloten afdeling van het verpleeghuis als vader of moeder daar is opgenomen. In andere gevallen komen we daar liever niet. Misschien wel om te verdringen dat we zelf ooit in zo´n situatie kunnen terechtkomen.
In het boek ‘VerpleegThuis’ schrijft Teun Toebes op een luchtige manier over de tijd dat hij op een dementieafdeling van een verpleeghuis is gaan wonen en daardoor ging beseffen dat wij ons beeld van mensen met dementie drastisch moeten veranderen.

In de bijbel is wederkerigheid een terugkerend thema in veel verhalen. Het gaat dan om het herkennen en erkennen van de ander.

Telkens blijkt dat je heel veel terug krijgt van iemand voor wie je je open stelt, zelfs als je dat niet verwacht.

In deze tijd van ‘zelfverwezenlijking’ is de ander óf de concurrent óf degene aan wie je iets moet hebben om jouw belang te dienen. Echte ontmoeting kan er pas zijn als je als gelijkwaardige mensen en zonder vooropgesteld eigenbelang met elkaar omgaat.

------------------------Laurens Wytzes-----------------------------------

Stichting Oecumenische Vieringen Eindhoven SOVE
Het jaarthema bij SOVE is dit jaar: de weg van de mens
Op 5 maart 2022 zal de derde viering plaatsvinden
Waar: in de Ontmoetingskerk, Meerkollaan 3, 5613 BS Eindhoven.
Aanvang: 18.30 uur
Voorganger: Henk Baars

Het projectkoor o.l.v. Karel Baken zal zingen in wisselzang met de bezoekers. 
Na afloop is er koffie en thee en kan er nagepraat worden.
De vieringen worden altijd voorafgegaan door een leerhuis,
Dit jaar zijn de leerhuizen digitaal en deze worden geleid door Alex van Heusden. Er volgen er dit jaar nog drie. U kunt zich daar nog voor opgeven Het thema van seizoen 2021-2022 is ‘MIGRATIE’. De Leerhuisavonden worden georganiseerd door SOVE en zijn online te volgen na betaling van € 5,- . Het tijdstip is op de tweede of derde donderdag van de maand om 19.00 uur.
Opgeven kan via de website https://sove-eindhoven.nl 
Namens SOVE,
-------------------------Wil van Egmond------------------------------

Lezing over de Kruisweg van Wietske Lamper 

Vanaf zondag 6 maart zijn de Staties van de Kruisweg, geschilderd door Wietske Lamper te zien in de kerkzaal van de Ontmoetingskerk, Meerkollaan 3 in Eindhoven.
Met deze tentoonstelling geeft zij een beeld van haar beleving van wat er in de veertigdagentijd tijd gebeurt. Zij nam de vrijheid zelf de keuze te maken uit welke beelden ‘haar’ Kruisweg bestaat. Zo is het eerste beeld  ‘Het laatste Avondmaal’. En het laatste ‘De Opstanding’.
Voor haar is zo de cirkel rond …. en daarom blijft deze Kruisweg tot en met Pasen hangen.
Bezichtiging en inloop is mogelijk na de zondagochtenddiensten.

Wietske Lamper wordt voor haar werk vaak geïnspireerd door religie of het kerkelijk jaar. Schilderen is voor haar vooral spelen met kleur.
Op woensdagmiddag 23 maart zal zij van 14.00u – 16.00u  komen vertellen over dit werk, inloop vanaf 13.30 uur.
Dit vindt ook in de Ontmoetingskerk plaats.
U kunt zich hiervoor opgeven bij Giny Middel, Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. / 040 2134044

xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

Themabijeenkomsten
van de kerken van Son en Breugel, Sint-Oedenrode, Eindhoven-Noord en Eindhoven-Zuid 

De kerk van de toekomst

Op dinsdag 8 maart om 20.00 uur is er een gedachtewisseling over ‘De kerk van de toekomst’. De avond vindt plaats in de Ontmoetingskerk, Meerkollaan 3 in Eindhoven.

De kerk gaat ons aan het hart. Ondanks krimp en vergrijzing zien we andere vormen van kerk-zijn ontstaan (mozaïek van kerkplekken, zie www.pkn.nl).

Hoe kijken wij tegen onze eigen kerk aan? Hoe is het in onze stad en regio? Kan de kerk blijven zoals zij is of mag de kerk veranderen? Welke toekomst heeft de kerk en hoe zien wij dat voor ons? Spreken we over de toekomst van de kerk of over de kerk van de toekomst? Hoe denken wij, hoe denken jullie daarover?

Erik Boers zal deze avond het gesprek leiden. Hij zal de voorgangers van Eindhoven en Sint-Oedenrode/ Son en Breugel op socratische wijze bevragen en vervolgens met jullie in gesprek gaan

Aanmelden is niet nodig, maar het is wel handig voor de organisatie. Het kan bij Petra Zweers: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

Bewust (geen) vlees en zuivel eten?

In de Protestantse kerk van Son en Breugel (Zandstraat 26) wordt op dinsdag 22 maart om 20.00 uur een avond gehouden over het eten van vlees en zuivel.

Het gaat over de vraag naar het effect van de consumptie daarvan op ons milieu.

Op veel plaatsen klinkt de roep om anders om te gaan met het eten van vlees en zuivel.

Zo stelt de Europese Rekenkamer:

‘Landen van de Europese Unie moeten veel meer doen om de consumptie van vlees door hun burgers te beperken. Alleen zo kunnen de klimaatdoelen worden gehaald. Ook worden met EU-geld nog steeds campagnes gevoerd om vlees en zuivel te promoten. Terwijl het

juist andersom moet’, aldus Jindrich Dolezal, één van de leden van de Rekenkamer.

Uit cijfers in het rapport van de Rekenkamer blijkt dat de consumptie van vlees en zuivel binnen de EU sinds 2014 niet is gedaald… Ruim 80 procent van de broeikasgasuitstoot van ons eten is afkomstig van dierlijke producten, terwijl die maar een kwart van de dagelijkse calorieën leveren. (bron: Volkskrant 21 juni 2021)

Hoe gaan wij om met het eten van vlees en zuivel? Waarom kiest iemand ervoor om bewust (geen) vlees te eten? Hoe gaat een biologische boer hiermee om? Wat beweegt iemand om als veganist te leven en dus totaal geen dierlijke producten te gebruiken? Wat is het beleid van een supermarkt in het aanprijzen van vlees en vleesvervangers?

We maken kennis met de intenties van een veganist, een biologische boer en een manager van een grootwinkelbedrijf.

De focus van de avond is: hoe kan het bewust (geen) vlees en zuivel eten bijdragen aan de toekomst van onze aarde. Nadat de drie inleiders hun verhaal hebben gedaan, is er gelegenheid voor vragen en meningsvorming. De toegang voor deze avond is gratis.

Opgave kan bij Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. / 06 15 69 59 19 .

PS Het is niet nodig je op te geven, maar wel handig voor de organisatie.

xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

De film After life

Op vrijdag 1 april wordt de film After life vertoond in de Ontmoetingskerk aan de Meerkollaan 3 in Eindhoven. U / je kunt hem ’s middags om 15.00 uur bekijken of ’s avonds om 20.00 uur.

De film is uitgebracht in 1998 en is gemaakt door Hirakozu Kor-Eda, van oorsprong documentairemaker. In de film doet een verlaten kantoorgebouw dienst als tussenstation tussen leven en dood.

In een gesprek kiezen de overledenen één dierbare herinnering, die later op film wordt vastgelegd. Bij de vertoning vergeet de overledene al die andere herinneringen om zo, met deze dierbare herinnering, naar het hiernamaals te kunnen.

Vanuit tal van interviews, vaak gedaan op straat, heeft de filmer twaalf verhalen gekozen. Sommige van die verhalen worden verteld door de mensen zelf. Een ander deel wordt verteld door acteurs die waargebeurde levensverhalen vertellen.

Een film die tot nadenken stemt, misschien nog meer door die heel andere, mysterieuze Japanse cultuur.

’s Middags is de zaal vanaf 14.30 uur open, ’s avonds vanaf 19.30 uur.

De film duurt twee uur. Ds. Wil van Egmond begeleidt deze middag en avond.

Opgave is niet nodig maar wel handig voor de organisatie. Het kan bij: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. / 06 15 69 59 19.

xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

Het Vakantiebureau

Het vakantiebureau maakt deel uit van de Protestantse Stichting Diaconaal Vakantiewerk (PSDV). PSDV wil eraan bijdragen dat mensen zich niet buitengesloten voelen. Daarom bieden wij in samenwerking met en steun van de Protestantse Kerk in Nederland vakantiemogelijkheden aan voor mensen voor wie het door ziekte, beperking of leeftijd niet vanzelfsprekend is om op vakantie te gaan. De vakanties hebben een open-christelijk karakter en zijn voor iedereen, ongeacht zijn of haar achtergrond, toegankelijk.
Vakantieweken gaan weer van start!
De Paasvakantieweek zal, anders dan in de vakantiegids vermeld, toch plaatsvinden van zaterdag 16 april tot en met zaterdag 23 april. In deze week vieren gasten en vrijwilligers samen de Paasdagen in Hotel Nieuw Hydepark! Al wandelend of met de rolstoel, fietsend kan men genieten van de ontluikende natuur op het landgoed. In huis zijn er (creatieve) activiteiten en in de avond is er een sfeervol en gezellig avondprogramma. De betrokken gasten en vrijwilligers zijn inmiddels geïnformeerd.

Kent u mensen die er op korte termijn op uit willen? Er is op dit moment nog plek in de volgende weken:
*Nieuw Hydepark, Doorn 16 april - 23 april*   Paasweek, Gemengde senioren vakantie *Dennenheul, Ermelo      30 april – 7 mei* 
Vakantie voor mantelzorgers en hun thuiswonende partner met dementie 
*Dennenheul, Ermelo  7 mei – 14 mei*  Seniorenvakantie zonder of met lichte zorg 
*Dennenheul, Ermelo 14 mei – 21 mei* Seniorenvakantie zonder of met lichte zorg 
Ook later in het seizoen zijn er nog diverse mogelijkheden! Mensen kunnen zich aanmelden via de website www.hetvakantiebureau.nl
Of een vakantiegids en reserveringsformulier aanvragen via:Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. / 0343 – 74 58 90.

xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

IND-beleid in strijd met Europees recht

Het Hof van Justitie van de Europese Unie heeft op 10 juni 2021 een belangrijke uitspraak gedaan die grote invloed kan hebben op het juridische perspectief van de doelgroep van Vluchtelingen in de Knel.

De uitspraak betreft een afgewezen Afghaanse asielzoeker in Nederland. De man werkte als chauffeur van een overheidsfunctionaris in Afghanistan en werd daarom bedreigd door de Taliban. De Taliban staken zijn huis zelfs in brand.

De Immigratie-en Naturalisatiedienst (IND) wees de eerste asielaanvraag af omdat de  bedreigingen door de Taliban niet geloofd werden. Bij de tweede aanvraag diende hij documenten in om zijn verhaal te staven, maar ook deze werd afgewezen omdat de documenten kopieën waren. Bij zijn derde asielaanvraag diende de man originele exemplaren van de documenten in, waaronder een originele verklaring van de brandweer, dat zijn huis in Afghanistan in brand was gestoken.

Vreemd genoeg wees de IND de asielaanvraag opnieuw af omdat de authenticiteit van de nieuwe documenten niet was aangetoond.

De IND baseerde dit op het beleid dat de asielzoeker de authenticiteit van nieuwe documenten bij iedere volgende asielaanvraag moet aantonen. Bij een eerste aanvraag ligt de bewijslast niet volledig bij de asielzoeker. Bij opvolgende aanvragen moet de echtheid van een nieuw document wel onderzocht worden.

De recente uitspraak van het Hof trok per 10 juni 2021 een streep door dit formalistische beleid omdat het in strijd is met het Europees Unierecht. De IND moet nu een inhoudelijk oordeel geven over alle documenten die in een opvolgende procedure worden ingediend. Het feit dat de IND zelf niet over referentiemateriaal beschikt om de echtheid van het document vast te stellen, of dat het document als kopie is ingediend, is geen reden waarom de aanvraag automatisch afgewezen mag worden.

VidK begeleidt regelmatig afgewezen asielzoekers bij het voorbereiden van een opvolgende asielaanvraag. De kans dat de opvolgende aanvraag ingewilligd wordt hangt in grote mate af van nieuwe documenten of bewijsstukken die de gestelde problemen van de cliënt geloofwaardig maken. Dit is op zichzelf al moeilijk genoeg. Dat de IND strenge eisen hanteerde die ervoor zorgden dat bewijsstukken automatisch afgewezen werden maakte de zaken nog moeilijker.

Wat zou het mooi zijn als we op basis van deze uitspraak de zaken van een of meer cliënten opnieuw aan de IND kunnen voorleggen!
 Namens Vluchtelingen in de Knel 

-----------------------Jaap Morgenstern------------------------

“In stilte gaat open wat gesloten is”.

“In stilte gaat open wat gesloten is”,  luidt de tekst op mijn visite/afspraken-kaartje. Zo kan ik aan cliënten of afdelingen mijn telefoonnummer doorgeven of de afgesproken tijd vastleggen. En dan nog is het een hele toer om een gesprek te arrangeren. ( afspraak onthouden en nakomen, in de gelegenheid zijn, onderweg niemand tegen komen, geen kamer of separeerprogramma, overplaatsing) enz. enz. Niets veranderlijker dan mensen tenslotte.

Nu is er echt veel stilte, want mijn werktelefoon doet het niet (goed) meer. Er is een verandering doorgevoerd in de telefonie binnen de hele GGzE. De vaste telefoonnummers zijn opgeheven en doorgeschakeld naar de mobieltjes. Daarnaast is er een beveiligingsupdate geweest voor alle telefoons. Privacy, de wet op de persoonsgegevens en het risico op gijzelsoftware hangen als een zwaard van Damocles boven onze organisatie.

Gelukkig werkt mijn telefoon nog wel; ik kan er mee bellen wat toch de eerste functie is van een telefoon. Alleen, ik kan niet meer appen of YouTube kijken met cliënten en daarover in gesprek gaan. O ja, en mijn office functies zijn ook uitgevallen. Mijn papierloze kantoor is offline. 

Snel druk ik een foto af. Onder de afdruk staat: ”Niet doen” als het niet nodig is. Maar dit moet! Van de kaarsjes, aangestoken voor en namens een cliënt in de separeer. Als hij de print ophangt kan daar in stilte toch iets open gaan.

Dat de whatsapp niet meer werkt is best lastig want ik zit in een groep van geestelijk verzorgers voor de Woenselse Poort en in de groep van het Centrum van Bezinning van de hele GGzE. Geen berichten! Ook geen goede berichten: niet van die ene man die na twee jaar werk een eigen woning heeft. Hij stuurde me foto’s van een opgeruimd huis, van zijn hond en van zijn gedachtenishoekje met waxinelichtje plus foto van zijn vader. Ook niet van een andere man die worstelt op leven en dood met zijn levensvragen. Per appje laat hij mij altijd weten hoe het gaat. De app zwijgt. Een onaangename stilte.

Tsja, een onvolledige werktelefoon roept zomaar wat bespiegelingen op. Vreemd, denk ik, hoe die telefoon is ingeburgerd geraakt, om te betalen en niet te vergeten de CoronaCheck, die deuren voor je opent. We kunnen bijna niet meer zonder. Hoe belangrijk  is communicatie, zeker als je gevangen zit.

Binnen de Woenselse Poort hebben we een ambivalente verhouding met de mobiel. Op sommige afdelingen mogen cliënten wel en op andere afdelingen geen telefoon hebben. Gaan ze op verlof, moeten ze een mobiel meenemen voor noodgevallen en - stiekem denk ik – om misschien ook gevolgd te kunnen worden? Gaat mijn fantasie hier met mij op de loop? Toen ik een gebedsapp installeerde zag ik en passant hoe Google mijn woon-werkverkeer bijhoudt. Onderweg gedraag ik me netjes. Ik dacht ‘Social credit’: zou dat iets voor TBS zijn?  In ‘alle stilte’ kan blijkbaar ook zo maar iets opengaan wat tot de privacy van mensen behoort.

Berend Veldhorst, geestelijk verzorger GGzE, Centrum voor Bezinning

Wederkerigheid

Wederkerigheid. In de economie een gegeven. Ik betaal voor mijn boodschappen. In het leven zelf is het soms troosteloos lang eenrichtingsverkeer. Krijg je geen gehoor, word je niet gezien. Wat zoeken we als we wederkerigheid zoeken?

Pastores, vrijwilligers in het pastoraat en geestelijk verzorgers hebben een dienende functie. Er wordt zo mooi gezegd dat je taak in het pastoraat is de ander tevoorschijn te luisteren en God aanwezig te laten zijn in het gesprek. Een hele taak!

Als geestelijk verzorger geef ik die zorg voor de ziel aan iedereen, gelovig of niet. De dienende functie die je als luisteraar hebt, kan de ander het gevoel geven dat zijn of haar verhaal het waard is om gehoord te worden. Een prachtig iets.

In december en januari was ik zelf deels afwezig. Ik wilde graag veel tijd doorbrengen met mijn zieke vader en dat heb ik gelukkig ook gedaan. Dat was heel fijn en ook vermoeiend. Dat merkte ik eigenlijk als eerste aan mijn luisterkwaliteiten, die waren verminderd. Ik was minder in staat volledig ten dienste te staan, omdat ik zelf verdriet had. Ik was me hier wel van bewust. Want wederkerigheid is in vriendschappen en relaties een groot goed, maar ik vind dat niet op zijn plek in mijn werk. Daar ben ik er voor de ander.

De eerste week na mijn afwezigheid bezocht ik Lucas. Een man van midden 50. Ik had zin in de ontmoeting. Ik merkte dat het me bij hem niet veel moeite kostte om me open te stellen voor wat hij te vertellen had. Ik had ruimte voor zijn verhaal. Waarom kon ik dat wel bij hem en niet bij een andere vrouw die ik die week bezocht? Ik weet het niet.

Wel weet ik, dat goed zorgen voor mijn eigen ziel, me uiteindelijk heeft geholpen. Door zelf te praten met een fijne collega, door ruimte te maken, letterlijk in mijn agenda, voor mijn eigen verhaal, kan ik er nu weer zijn voor anderen. Niet alleen voor Lucas, maar ook voor anderen.

Ik heb gemerkt, dat het voor een geestelijk verzorger van levensbelang is om aandacht te hebben voor het eigen verhaal. Zodat het niet in de weg zit als de ander aan het woord is.

Gods Geest wordt bij Johannes 14 wel de Trooster genoemd, die komt om ons mensen alles te leren. Dat vind ik een mooi beeld voor wat wij als mensen aan elkaar kunnen geven: troost. Soms heb je het zelf nodig, een ander moment kun je het geven. Ik zoek de wederkerigheid niet in elk contact, maar zorg er wel voor dat ik zelf niet leeg raak.

--------------Karin Seijdell, Geestelijke verzorger, Severinus-------

Welkom

In de aankomsthal van het vliegveld, staan de afhalers te wachten. Soms met een spandoek, of een rode loper. Daar is veel creativiteit te zien. Als dan degene die ze verwachten door de schuifdeuren komt, volgt er een begroeting.

In deze tijden van mondkapjes en anderhalve meter afstand zijn er allerlei manieren van begroeting te zien. Sommigen doen meteen hun mondkapje af en beginnen te zoenen. Anderen zoenen door hun mondkapje heen. Of ze blijven op een afstandje staan, en buigen naar elkaar. Wat zou u doen? Het hangt natuurlijk af van de relatie die je met die persoon hebt, op welke manier je elkaar begroet. In ieder geval, gaat het om mensen die blij zijn elkaar te zien, die de ander een warm welkom geven. Het is vaak hartverwarmend om dat te zien.

Ook in de ontmoetingen die ik heb, wil ik graag het gevoel meegeven dat iemand welkom is. En zeker ook in de gebedsruimte is iedereen welkom. Een welkom aan de ander, een welkom aan de vreemdeling, in onze tijd is dat niet altijd vanzelfsprekend. Op het vliegveld kom ik die ander, die vreemdeling, in levende lijve tegen. Ik doe mijn best die met vriendelijkheid te begroeten. Vaak is dat een begin, van een mooi gesprek.

--------------------Mirjam van Nie---------------------------

Joachim & Anna - Uitnodiging

Beste lezer(s),

Zoals u waarschijnlijk bekend is, worden er in de Johanneskerk in Eindhoven ongeveer zes keer in een jaar bijeenkomsten georganiseerd onder de naam Joachim & Anna. De doelgroep betreft senioren. De bijeenkomsten worden gehouden op woensdagmiddag tussen 14.00 uur en 16.00 uur. Er wordt dan inhoud gegeven aan een bepaald thema. Dit kan door middel van een lezing of een film. Afwisselend verdiepen we ons in een serieus thema, maar ook komen regelmatig diverse vormen van kunst aan de orde. Soms is er een creatieve activiteit. In de pauze is er koffie of thee en na afloop een drankje.

We draaien al een aantal jaren en hebben een trouwe groep van bezoekers. Gelet op de toekomst willen we vooruitzien en proberen om de groep te verrijken met nieuwe mensen. In de achterliggende jaren hebben we geconstateerd dat er meer gemeenteleden zijn die over vrije tijd kunnen beschikken, omdat zij niet meer aan het betaalde arbeidsproces hoeven mee te doen. Misschien behoort u ook tot deze categorie. Een goed idee om eens een keer naar ‏‏een bijeenkomst te komen?

In SAMEN en in de wijkbrief publiceren wij regelmatig wanneer u welkom bent en wat het thema van de middag is. 

We zien uit naar uw komst.

-----------Namens Joachim & Anna,Wietske Lamper-------

Gelijkwaardigheid?

In de zestiende en zeventiende eeuw kwamen veel Europeanen naar Amerika, in nederzettingen om te handelen of om in vrijheid te wonen, zoals de protestanten op de Mayflower.
Zij gingen handelsrelaties aan met de bewoners in dat gebied en kwamen dus in contact met elkaar. Er braken spoedig epidemieën uit. De Europeanen hadden een afweersysteem tegen besmettelijke ziekten zoals pokken, difterie, mazelen en andere ziekten, waartegen de Indianen niet bestand waren. Het gevolg was dat velen van die inheemse volken ziek werden en overleden, zo erg dat de oorspronkelijke bevolking daardoor werd gedecimeerd.

Tijdens de achttiende eeuw kwamen talloze immigranten in gebieden, waar nog veel oorspronkelijke volken woonden. In de staat Pennsylvania arriveerden tienduizenden protestantse immigranten, die in Duitsland en Zwitserland vervolgd werden, zoals quakers, een vredelievende christelijke groep, doopsgezinden en gereformeerden. Ook Schotten en Nederlanders, die vanwege de slechte economische omstandigheden hun land verlieten, vestigden zich daar. Het waren vooral veel landbouwers die de overtocht waagden. Dat betekende dat die nieuwe inwoners land nodig hadden. De Indiaanse stammen, die elk hun eigen gebied bewoonden, waren bereid om land te verkopen. Aanvankelijk was dat voldoende voor de boeren, maar door de grote toestroom was er steeds meer land nodig.

Nu was de staat Pennsylvania, die in 1681 in het leven was geroepen, eigendom van de quaker William Penn, naar wie de staat was genoemd, en later van zijn zonen. Twee van hen beweerden dat hun vader ooit een overeenkomst met een stam had gesloten, waarin was opgenomen dat de Indianen een gebied, ter grootte van een afstand die een man in anderhalve dag wandelend kon afleggen, voor een bepaalde prijs zouden verkopen. Met ‘wandelend’ werd bedoeld: zoals indianen dat op hun gemak deden, met tijd om te eten en te rusten.  De twee zonen van William Penn lieten de afstand echter afleggen door drie hardlopers achter elkaar, zodat het gebied veel groter was dan eerder bedoeld was. Door dit bedrog raakten de Indianen een groot deel van hun gebied kwijt. Het land werd door de gebroeders Penn aan immigranten verkocht, zodat de verkopers grote rijkdom vergaarden. De Indianen wilden niet te midden van de blanken wonen en vertrokken naar gebieden aan de grenzen van Pennsylvania. 

Het spreekt haast vanzelf dat de immigrantenkerken die ontstaan waren, ook zending gingen drijven. Er was een zendeling die zich de taal van de Indianen had eigen gemaakt en die rapporteerde dat hij vele tientallen had gedoopt. Of die bekeerde Indianen hun plaats in hun stam bleven houden, is niet bekend.

De Indianen waren zelfbewust en kozen ook partij in de oorlogen die in Amerika uitbraken. Zo was er van 1754 tot 1760 een oorlog tussen de Engelsen en de Fransen, waarbij de Fransen uit Amerika verdreven werden. Aan beide zijden vochten Indianen mee. Dat gebeurde ook tijden de Amerikaanse vrijheidsoorlog tussen Amerikanen en Engelsen van 1775 tot 1782, waarbij de Amerikanen onafhankelijk werden. Vooral in deze laatste oorlog zijn veel doden gevallen.

Ook in latere jaren zijn veel Indianen verdreven uit de plaatsen waar zij leefden. Tegenwoordig is er wel aandacht voor wat de Indianen is aangedaan door de christelijke Europese immigranten, maar het leed is niet meer goed te maken.

-------------Gerard van Gurp----------------------- 

Diaconaal Inloophuis ’t Hemeltje

Het zonnetje in huis

De uiterste inleverdatum voor een stukje in “Samen” staat in mijn agenda omcirkeld. De dagen daarvoor ben ik in mijn hoofd al weer bezig met vragen: waarover moet het deze keer gaan? Wat is interessant voor de lezers?

Een onderwerp kiezen vind ik moeilijk. Alle perikelen met Corona in Diaconaal Inloophuis ’t Hemeltje zijn al eens aan de orde geweest. Alle maatregelen gelden nog en er mogen maximaal 14 gasten per keer in de huiskamer. En het is ook wel een keer genoeg.

Dan oppert mijn man om in de nieuwsbrief van ’t Hemeltje te kijken wat daar in staat. In het laatste nummer van februari 2022 vertellen we over het wel en wee in de huiskamer en over Sinterklaas en Kerst. Want in de laatste maanden van het jaar gebeurt er veel.

Zo hebben we veel spijkerbroeken en warme jassen alsook zakken vol met nieuwe sokken en ondergoed mogen ontvangen. Want hoe fijn is het om mensen warme, droge en schone kleren te kunnen geven in dit koude en natte jaargetijde.

We hebben diverse presentaties gegeven over ’t Hemeltje en haar gasten.

Naar aanleiding daarvan hebben we mooie geldelijke bijdragen mogen ontvangen.

Fijn dat iedereen aan ons denkt en meeleeft op welke manier dan ook.

En dan hebben we het nog niet gehad over alle voorbereidingen in huis om het gezellig te maken voor onze gasten. De Sinterklaas bingo kon helaas niet doorgaan (corona). Maar er was wel wat lekkers voor iedereen. En hoe moeten we nu het kerstdiner vormgeven? Nou gewoon in drie sessies met een overheerlijk diner! De gasten hebben genoten.

Dan is de maand januari altijd weer even een afknapper.

De maand duurt lang, er zijn geen feesten en het is vaak guur weer, wat voor de dakloze bezoekers van het Hemeltje erg zwaar is. En dit jaar was januari wel heel somber en grijs. We hebben geen zonnetje gezien deze maand. En datzelfde geldt helaas ook voor de maand februari. Maar de lente komt er aan(!) met hopelijk meer zon. En een beetje extra zon kunnen we ook wel gebruiken in huis. Misschien wilt u wel dat “zonnetje in huis” zijn. We zijn dringend op zoek naar vrijwilligers die in de huiskamer gastvrouw/gastheer willen zijn. Ook zijn er nog  vrijwilligers nodig die willen koken op dinsdag- of donderdagochtend.

Dat “zonnetje” mag u ook op een andere manier invullen: denk aan het inzamelen van spijkerbroeken, denk aan een financiële bijdrage of denk aan het bakken van wat lekkers voor onze gasten. U kunt de zon laten schijnen!

En zo is de zon voor mij ook weer gaan schijnen, het artikel is klaar. Soms is het even doorbijten en dan komt toch nog goed.

PS: Mocht meer willen lezen over ‘t Hemeltje, dan kunt u zich abonneren op onze digitale nieuwsbrief door een mailtje te sturen naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..

------------------Jeannet Venekamp relatiebeheer----------------------- 

Liederen van Luther

Deze keer een minder bekend lied van Luther. Het staat in geen van onze liedboeken. Dit lied van Luther is gebaseerd op psalm 67. Zie hiervoor ook de tekst van psalm 67 in het kader, dan kunt u volgen hoe dicht Luther in zijn berijming bij de Bijbeltekst is gebleven. Maar voordat we naar de tekst zelf kijken nu eerst iets over de ontstaansgeschiedenis.

In 1522 heeft Luther de psalmen in het Duits vertaald. Zo ontstond bij hem het idee om de psalmen in berijmde vorm ook in de eigen taal zingbaar te maken. In 1523 schrijft Luther in een brief aan Georg Spalatin (een humanist en theoloog) waarin hij hem vraagt om mee te helpen met het vertolken van de psalmen in berijmde liederen. Hijzelf heeft alvast een begin gemaakt met psalm 67. Naar dit voorbeeld zou toch de begaafde Spalatin en een paar anderen ook liederen kunnen dichten.

Lied van Luther naar psalm 67

1. Es wolle Gott uns gnädig sein
und seinen Segen geben,
sein Antlitz uns mit hellem Schein
erleucht zum ewgen Leben,
dass wir erkennen seine Werk
und was ihm lieb auf Erden,
und Jesus Christus, Heil und Stärk,
bekannt den Heiden werden
und sie zu Gott bekehren.

2. So danken, Gott, und loben dich
die Heiden überalle,
und alle Welt, die freue sich
und singt mit großem Schalle,
dass du auf Erden Richter bist
und lässt die Sünd nicht walten;
dein Wort die Hut und Weide ist,
die alles Volk erhalten,
in rechter Bahn zu wallen.

3. Es danke, Gott, und lobe dich
das Volk in guten Taten;
das Land bringt Frucht und bessert sich,
dein Wort ist wohlgeraten.
Uns segne Vater und der Sohn,
uns segne Gott der Heilig Geist,
dem alle Welt die Ehre tu,
vor ihm sich fürchte allermeist.
Nun sprecht von Herzen: Amen.

Van dit lied van Luther weten we toevallig dat het - voordat het in liedboeken in druk verscheen - daarvoor ook al als liedblad verspreid en verkocht werd. Daar hoort een verhaal bij. Op 6 mei 1524, zo lezen we in een kroniek uit Maagdenburg, staat een oude man, een wever, op het marktplein van Maagdenburg bij het standbeeld van Otto de Grote en zingt liederen.

Mensen gaan nieuwsgierig om hem heen staan. De liederen die hij zingt zijn nieuw. Kerkliederen in het Duits. Eén van de liederen die hij zingt is ‘Es wolle Gott uns gnädig sein’. De liederen die hij zingt staan ook gedrukt op een los liedblad, een Flugschrift (flyer), die hij verkoopt. De mensen zijn nieuwsgierig en kopen deze flyers.

Omdat deze man hiervoor opgepakt werd weten we hiervan. De burgemeester komt uit de vroegmis en ziet de verzamelde menigte daar zingen. Een stadsdienaar moet er naartoe gaan en onderzoeken wat daar gebeurt. Hij brengt verslag uit: daar staat een arme sloeber die ketterse liederen van Luther verkoopt en deze de mensen voorzingt.
De burgemeester grijpt in en laat de man oppakken en opsluiten.
Maar even later verzamelt zich een menigte van 200 mensen voor het stadshuis. Zij eisen zijn vrijlating omdat de stadsdienaar hem ten onrechte van ketterij heeft beschuldigd.

Het protest heeft succes. De man wordt vrijgelaten en in zijn plaats wordt de stadsdienaar gevangengezet. De man heeft nog dagenlang de liederen gezongen en verkocht. Na een tijd waren de liederen zo bekend dat het volk deze in de kerk voorafgaande aan de dienst vanzelf begon te zingen. Door deze zingende verkopers die losse liederen verkochten, verspreidden zich Luthers liederen razendsnel onder de mensen die ze vervolgens weer aan anderen leerden.

In hetzelfde jaar, 1524, werd dit lied ook voor het eerst in een liedboek, het ‘Geystliche gesangk Buchleyn’, in Wittenberg uitgegeven. Luther zelf publiceerde het in een van zijn boeken over liturgie ‘Ein weise christlich Mess zu halt?’. Daar stelt hij voor dit lied als zegenlied aan het einde van de dienst te zingen. Ook verscheen het in 1524 in Erfurt in het ‘Eyn Enchiridion oder Handbuchlein’.

De herkomst van de melodie is niet duidelijk. Een vergelijkbare melodie werd rond die tijd voor verschillende liederen gebruikt. Deze melodie is dus niet door Luther zelf gecomponeerd. Heinrich Schütz, Johann Sebastian Bach, Gustav Mahler en vele andere componisten hebben koraalbewerkingen bij dit lied gecomponeerd. Hoe bekend het lied in die tijd was, zo onbekend is het in onze tijd. Aan de tekst ligt het niet maar de melodie moeten we of vaker gaan zingen en ons eigen maken of misschien verdient dit mooie lied een frissere modernere melodie.

Het lied is gebaseerd op Psalm 67. Luther kende deze psalm goed omdat deze in de kloosters elke ochtend werd gebeden. Zoals de zon opgaat zo zal de zegen over ons opgaan. Zo mogen we elke morgen beginnen ‘Moge God ons genadig zijn en ons zegenen’. Dat herinnert ons eraan dat ons denken, onze plannen en ons handelen elke ochtend, elke dag het milde en genadige licht van Zijn zegen nodig hebben. Zo begint ook het lied: ‘God moge ons genadig zijn’.

Psalm 67 spreekt van het licht van het gelaat van God. In de christelijke kerk herkennen we in Christus het gelaat van God. Daarom heeft Luther in zijn berijming van deze psalm deze woorden ook op Christus betrokken. Hij spreekt van de hoop dat Christus onder alle mensen bekend wordt. Christus is Gods heil en kracht.

Het tweede couplet begint met dankbaarheid. Het zingt van de hoop dat ooit alle mensen God loven en danken, dat alle mensen blij zijn dat God de rechter is over alles, dat hij de zonde een halt toe roept en dat Gods Woord alle volkeren op aarde op de goede weg houdt en bewaart.

Het derde couplet begint bij het antwoord van ons mensen. Waar het Woord van God in goede aarde valt daar draagt het vrucht in goede daden. Het lied is een bede voor een goed samenleven niet alleen voor onszelf maar voor alle mensen, alle volkeren.

Het lied eindigt met een bede om de zegen. De zegen van God is geen vanzelfsprekendheid maar komt voort uit zijn genade. Voor God die we met ontzag vrezen, hoeven we niet bang te zijn omdat hij ons zijn zegen schenkt. Die zegen mogen we dankbaar aanvaarden.

Het lied maakt duidelijk wat we onder de zegen van God mogen verstaan. De zegen is het Woord van God dat door mensen gehoord, begrepen en serieus genomen wordt. De zegen is de gave van het vriendelijke en genadige gelaat van God, zijn liefde die ons wil aanvuren om te antwoorden met goede daden. Zegen dat is dus fundamenteel iets ander dan gewone woorden; zegen zijn de goede en door liefde gedragen woorden van de genadige God, Vader, Zoon en Heilige Geest.

En wij kunnen deze goede woorden doorgeven.

-------------------Susanne Freytag----------------------

Jezelf laten zien

In het kader van nascholing heb ik een tweedaagse training gevolgd over het thema ‘Succes- en faalangst’. Twee inspirerende dagen vol oefeningen die je helpen bewust te worden van wat je van jezelf aan de wereld laat zien. Hoe kun je je successen vieren? Hoe geef je jezelf de ruimte om fouten te maken? Hoe ga je in het licht staan?

Één van de meest inspirerende oefeningen vond ik de volgende: schrijf op een vel papier de zin ‘Hoe ik graag wil dat anderen mij zien…’ en maak een lijst van aspecten van jezelf die je graag laat zien. Draai vervolgens het vel om en schrijf op de achterkant de vraag ‘Wat ik niet wil dat anderen van mij zien…’ en maak daar een lijst van aspecten die je liever verborgen houdt.

Toen ik deze oefening deed, werd mij duidelijk hoezeer ik in mijn dagelijks leven probeer een perfect plaatje van mezelf in stand te houden en hoeveel energie dat kost. Waarom niet wat meer ruimte maken voor mijn verborgen aspecten? Dat zou veel ontspanning geven. Meer en meer werd me duidelijk dat, wil ik mezelf zijn, de aspecten van de voor- en achterkant van mijn papier erbij horen.

Nu deed zich de gelegenheid voor om deze oefening ook met studenten te doen. Onlangs organiseerden we vanuit TINT namelijk, samen met de organisaties Women In Science Eindhoven (WISE, voor vrouwelijke TU/e medewerkers) en Beyond (voor vrouwelijke TU/e studenten), voor het vierde jaar op rij een ‘Celebration of Women in Science’. In een viertal workshops konden deelnemers inspiratie opdoen op het gebied van zelfvertrouwen en ‘jezelf laten zien’.

In mijn workshop ‘Show yourself to the world’ gingen zeven studenten met de oefening aan de slag. Het was mooi om ze te zien reflecteren en vervolgens hun verhalen te horen. Één deelnemer gaf aan dat zij niet graag aan anderen laat zien, dat ze ervan houdt om lui te zijn. Het leuke was dat algauw een andere student aangaf, dat zij ook graag lui is. Een mooie ontdekking: waar je iets van jezelf durft te laten zien, blijken er vaak anderen te zijn die iets vergelijkbaars ervaren.

Uit het gesprek dat vervolgens ontstond, werd duidelijk dat de momenten van lui zijn voor deze studenten momenten waren om bij te komen van het harde werken, te ontspannen en ook te reflecteren over hun leven. De ‘verborgen luiheid’ bleek dus ook nog eens vruchtbare en zinvolle tijd te zijn.

Uiteraard kun je niet op alle momenten en plekken alles van jezelf laten zien, dat zou te kwetsbaar zijn. Wel kun je spelen met de vraag: ‘In hoeverre kan ik in een bepaalde situatie mezelf zijn en hoe kan ik deze ruimte vergroten?’. De oefening van de ‘voor- en achterkant’ is ook een mooie werkvorm voor gespreksgroepen in een kerkelijke gemeente. Je leert jezelf en elkaar er beter door kennen en er ontstaat voor iedereen meer ruimte om jezelf te zijn!

-------Margit van Tuijl, Studentenpastor/life coach bij TINT----------

Muziek als houvast

Muziek speelt een grote rol in mijn leven. Ik ben graag bezig met het maken van muziek en anders wel met het luisteren ernaar. Er zijn een hoop verschillende genres die me aanspreken en waar ik met plezier naar luister, maar de mooiste muziek is voor mij de nummers waar een sterke boodschap of emotie achter zit. Dit is zeker het geval met één van mijn favoriete nummers: ‘A reason to fight’ van de band Disturbed.

Het nummer gaat over het vechten tegen je innerlijke demonen die de kop opsteken in je leven. Met de demonen worden onder andere depressie en verslaving bedoeld, maar er zijn natuurlijk veel meer gevoelens en gedachten die hieronder vallen (denk bijvoorbeeld aan faalangst of onzekerheid). Het is, denk ik, een nummer waar veel mensen zichzelf in herkennen. In de maatschappij van tegenwoordig kunnen mensen snel het gevoel krijgen dat ze niet aan bepaalde eisen voldoen en dat de sociale druk hen te groot wordt. De boodschap van dit nummer is: blijf vechten! Zelfs als alles tegen zit en je situatie uitzichtloos lijkt, is er altijd wel iemand die in je gelooft en je erdoorheen wil helpen. Voor mij is dit nummer een groot houvast. Tegen mij zegt het: het wordt beter, hang in there! Ga niet bij de pakken neerzitten en neem de controle over je leven in eigen hand.
Veel mensen vinden dit houvast bij God. Je bent niet alleen, er is altijd iemand die in je gelooft en die je stimuleert om door te gaan en je problemen of de strijd met jezelf te overwinnen.

De emotie die in dit nummer overgebracht wordt, voelt als hoop. Het wordt erg goed vertolkt door de fantastische zanger en de stilistische keuzes die de band gemaakt heeft bij het schrijven en uitvoeren van het nummer. De band staat niet bepaald bekend om zijn ballads maar slaat met dit nummer de spijker op zijn kop als het gaat om de innerlijke strijd die sommige mensen dagelijks ervaren.
Een zin uit de tekst die me erg aanspreekt is ‘Lost in your world of lies’. Ik denk wederom dat mensen zich makkelijk in deze zin herkennen. In ons hoofd zijn we erg goed in het uitvergroten van onze problemen en het doemdenken, waardoor we uit het oog verliezen hoe de dingen daadwerkelijk zijn. We creëren zelf een nieuwe realiteit met onze eigen interpretaties waardoor we worden meegesleept in de gedachten en de gevoelens die bij onze eigen werkelijkheid horen.

Dit nummer is een bron van kracht voor mij. Het maakt me ervan bewust dat ik niet de enige ben met negatieve gedachten en gevoelens en dat er altijd een reden is om door te blijven gaan met vechten, hoe donker sommige dagen ook zijn.
Ontzettend cliché: maar er is licht aan het einde van de tunnel.

-----------------------Jacobien van Haarlem-------------------                                        

 

februari 2022 met thema: "Geloofsbrieven" Lees meer...

 

Brief aan de engel van de gemeente in Filadelfia
Openbaring 3 vers 7-13

Wat zou die brief aan de engel van de gemeente in Filadelfia voor ons nu kunnen betekenen? Uit mezelf zou ik niet op de gedachte zijn gekomen om over die lastige tekst na te denken. Maar langzamerhand begon ik blij te worden dat de redactie van SAMEN met die zogenaamde brieven aan de slag wilde gaan. Maar ja, hoe lezen we een brief die geen normale brief is?

Openbaring staat vol beelden en getallen. En als je goed leest, valt op dat je al lezend struikelt over verwijzingen naar teksten uit het Oude Testament. In Openbaring komt de hele Bijbel opnieuw tot leven. Je kunt het met Eugene Peterson ‘de laatste woorden’ noemen. Openbaring sluit de reeks Bijbelboeken van Genesis tot de brief van Judas af. Hij stelt dat we Openbaring het best verstaan als we zien dat Johannes schrijft als theoloog, dichter en pastor. Het boek wil de betekenis van Jezus Christus als gelaat van de Onzienlijke ontsluieren, openbaren. Daarin is hij een theoloog. De dichterlijke beeldtaal wil ons hart openen voor dat levensgeheim midden in de storm van de tijd waarin we leven. Dat doet hij als pastor en deelgenoot van het dagelijkse leven van de mensen aan wie hij schrijft.  

Het boek Openbaring bevat geen voorspelling van de toekomst. Al hebben telkens weer mensen geprobeerd dat zo uit te leggen. De meeste uitleggers zijn het erover eens dat het boek mensen, die gebukt gingen onder de onderdrukkende macht van het Romeinse rijk, een hart onder de riem wilde steken. De rijke symbooltaal van dit boek kleurt die bemoedigende boodschap. Het gaat dan om kleuren: de regenboog als teken van hemelse glorie, symbool van God. Wit wijst op zuiverheid (wit als sneeuw) en overwinning. Witte haren op waardigheid. Het gaat ook over getallen: drie voor God, Heilig, heilig, heilig. En het getal zeven voor de volheid. Liefst vierenvijftig keer komt dat getal zeven voor. Ook lezen we over engelen, sterren en kandelaren. Een engel betekent een boodschapper of vertegenwoordiger van God. Een lauwerkrans is een teken van volharding hebben bij beproeving en van vreugde.

Het boek Openbaring wil de gelovigen van alle tijden troosten. Ze bemoedigen om het geloofsvertrouwen vast te houden tegen alle verdrukking en verleiding in.

Dr. K.H. Miskotte hield in de winter van 1943/44 in Amsterdam-Zuid bijbelavonden over het boek Openbaring voor mensen van buiten en binnen de kerk. De teksten voor die avonden werkte hij uit tot het boek Hoofdsom der historie. In de inleiding schreef hij dat Openbaring een troostboek is. ‘Wij zien de wereld dan heden donker en wij zien ook de toekomst donker, maar daarom behoeft de wereldgeschiedenis allerminst donker te zijn. Het gaat erom Hem en Zijn heerlijkheid te bespeuren, overal in alle dingen, ook in het schijnbaar-omgekeerde van alles, wat wij als Christus kennen.’ Zo wil ik ook vandaag Openbaring verstaan. We worden bemoedigd trouw te blijven, ook als veel ons daarvan weg kan trekken. Dat geldt ook voor deze tijd waarin de wereld in de ban van een pandemie is.

Johannes begint te vertellen dat hij op de dag van de Heer in vervoering raakte en achter zich een luide stem hoorde. Hij moet wat hij te zien krijgt in een boek schrijven en naar de zeven gemeenten sturen. En toen hij zich omdraaide zag hij tussen zeven gouden lampenstandaards een indrukwekkende gestalte. Die persoonlijkheid verzekerde hem dat hij niet bang hoefde te zijn. Hij hoorde dat de zeven sterren die hij in de rechterhand van die gestalte zag, de engelen van de zeven gemeenten waren en de zeven standaards de zeven gemeenten zelf. Een gemeente is een standaard waarop het licht van Christus voor iedereen schijnt. Hij moest telkens aan de engel van één van de zeven gemeenten iets schrijven. Niet aan de gemeenten zelf, maar aan de engel van die gemeente. Een engel is degene die God vertegenwoordigt, openbaart, zijn stem verstaanbaar maakt. Het is de Geest die tot de gemeente spreekt en de Geest wordt ervaarbaar, hoorbaar en zichtbaar, in mensen en gebeurtenissen. Iedere brief eindigt ook met die woorden ‘Wie oren heeft, moet horen wat de Geest tegen de gemeenten zegt.’

De onthulling van de betekenis van Christus voor ons leven en samenleven wordt dus aan kerkelijke gemeenten gegeven. Het is geen individuele boodschap voor mijn binnenkamer. Het klinkt in het midden van concrete kerken. Daarmee hebben de meeste mensen zowel positieve als negatieve ervaringen.

Waarom worden deze zeven gemeenten in het Westen van het huidige Turkije genoemd? Ik vermoed dat deze zeven gemeenten symbool staan voor de hele kerk. Dat vermoeden werd sterker toen ik achter elkaar las hoe degene die tot de engel van de gemeente spreekt zich aankondigt. En dat is toch het levende Woord. Het begint met ‘Dit zegt hij die de zeven sterren (de engelen van de zeven gemeenten) in zijn rechterhand houdt en tussen de zeven gouden lampenstandaards (de zeven gemeenten) verblijft’. De laatste brief begint met ‘Dit zegt Amen, de trouwe en betrouwbare getuige, het begin van Gods schepping.’ Samen vormen deze zeven beschrijvingen de naam van de Stem die spreekt tot de kerk in deze wereld en daar verblijft. Lees de aanhef van deze zeven brieven maar eens achter elkaar. Ook in ons leven kan iedere keer een andere kant van Gods Naam oplichten.

Filadelfia is een jonge stad, een eeuw voor het begin van onze jaartelling gesticht. De naam betekent broederliefde. Concreet was dat de liefde tussen twee broers die elkaar opvolgden als koning. Het ligt strategisch gunstig. In de omgeving werd wijnbouw bedreven. In de stad werd de god van de wijnbouw, Dionysos, vereerd.

De naam voor de Ene die in de brief aan Filadelfia klinkt is: ‘hij die heilig en betrouwbaar is, die de sleutel van David heeft – wanneer hij opendoet, kan niemand sluiten, wanneer hij sluit, kan niemand openen’.

Als kerkelijke gemeente in Eindhoven mogen we vertrouwen dat onder ons de Ene verblijft die heilig en betrouwbaar is. In Openbaring worden vele malen ook mensen heiligen genoemd. Iemand die heilig is roept mijn respect, blijde verwondering op. Ik doe bij wijze van spreken mijn schoenen van mijn voeten, zoals Mozes bij de brandende doornstruik. Dat kan ik bijvoorbeeld bij een sterfbed ervaren als iemand zich werkelijk kan toevertrouwen aan dat sterven. En zelf blijken wij soms heilig, geheiligd te zijn. Ook wij kunnen blijde verwondering oproepen, die naar Jezus verwijst. Zo zie ik in onze kerk steeds weer mensen die voor mij iets laten zien van Jezus.

Betrouwbaar wordt alleen de Ene, God, genoemd. U en ik kunnen ons inzetten om betrouwbaar voor anderen te zijn. Maar dat blijkt begrensd te zijn. We schieten in liefde uiteindelijk altijd tekort. Ons heilig zijn is nooit volmaakt. Daarom is het goed om samen het lichaam van Christus te vormen.

Hij die betrouwbaar is heeft de sleutel van David. Wat zou dat betekenen voor ons? Dit beeld verwijst overduidelijk naar Jesaja 22 vers 22: ‘Ik zal hem (Eljakim, God zal oprichten) de sleutel overhandigen van het huis van David; wanneer hij opendoet, kan niemand sluiten, wanneer hij sluit, kan niemand openen’. Een echo daar weer van klinkt in Matteüs 16 vers 19. Jezus zegt daar tegen Petrus: ‘Ik zal je de sleutels van het koninkrijk van de hemel geven, en al wat je op aarde bindend verklaart zal ook in de hemel bindend zijn, en al wat je op aarde ontbindt zal ook in de hemel ontbonden zijn.’

Wat doet Johannes met dit beeld aan ons? Filadelfia is een jonge gemeente. En ze hadden naar hun eigen beleving weinig invloed op de samenleving. Wat stelt onze kerk voor in de Eindhovense samenleving? Voor ons is de deur geopend die ons in contact brengt met het geheim van Gods ‘er zijn’ in deze wereld. En ook is ons die sleutel gegeven met gezag, als die van David, als die van de grote Zoon van David. Wat dat betreft delen we in de belofte die Jezus aan Petrus gaf. Petrus, die symbool staat voor de kerk. We kunnen in wat we doen en laten, zeggen en zwijgen de poort naar de werkelijkheid van God openen of sluiten. Ik versta dat beeld van de sleutel als een uitdagende prikkel om ons niet te verschuilen achter onze marginale positie als kerk in de samenleving. In vrijwilligerswerk, in hoe we omgaan met onze buren, in wat er van ons uitgaat kunnen we deuren openen die niet meer dicht zullen gaan. Daarin kunnen we trouw zijn in navolging van de Betrouwbare.

Dan horen we over een tijd van beproeving. Ieder kan daarvan vast persoonlijke voorbeelden geven en de Covid-19-pandemie veroorzaakt over heel de wereld zeker een tijd van beproeving. Maar ook nu kunnen we de trouw van God ervaren. Aan ons om de poort daarnaar te openen. Het is goed dat we ons vasthouden aan dat vertrouwen.

In de zeven brieven aan de engel van een gemeente wordt steeds een drieslag gemaakt die ook model kan staan voor ons pastoraal omgaan met elkaar. Eerst worden we via de engel bemoedigd: ‘Ik weet wat u doet. U bent trouw gebleven.’ We mogen elkaar allereerst erkennen, bevestigen. Het is goed dat je er bent. Ik ben blij met je. 

Maar we kunnen niet zonder heilzame tegenstem. Soms hebben we correctie nodig. Die klinkt ook in de brieven. In die aan Filadelfia is die het minst aanwezig. Wel wordt de gemeente gewezen op de tijd van beproeving die komt. In het pastoraat is het heilzaam ook elkaars tegenstem te zijn. Het mag ook schuren. Als derde stap mogen we elkaar motiveren, perspectief aanreiken. De mensen in Filadelfia dachten klein over zichzelf. Ze vroegen zich af wat ze voorstelden. Maar Johannes ziet dat ze tot een zuil in de tempel van God gemaakt worden. Ze zullen blijken stevigheid te bezitten, waar je veilig op kunt leunen.

Het lijkt me spannend om met deze woorden en beelden naar onszelf te kijken.

Dit mogen we in onze oren knopen, want dit zegt de Geest aan de kerk op alle plaatsen, de eeuwen door.                                                                                      

Schrijf aan de engel van de gemeente in Filadelfia:

“Dit zegt hij die heilig en betrouwbaar is, die de sleutel van David heeft – wanneer hij opendoet, kan niemand sluiten, wanneer hij sluit, kan niemand openen: ⁸Ik weet wat u doet. Ik heb ervoor gezorgd dat de deur voor u openstaat, zonder dat iemand hem kan sluiten. Want ook al hebt u weinig invloed, u bent trouw gebleven aan wat ik heb gezegd en hebt mijn naam niet verloochend. ⁹Ik zal mensen laten komen die bij Satan horen, leugenaars die zich Joden noemen en het niet zijn; zij zullen zich eerbiedig aan uw voeten neerwerpen en erkennen dat ik u heb liefgehad. ¹⁰Omdat u trouw bent gebleven aan mijn gebod om stand te houden, zal ik u ook trouw zijn wanneer binnenkort de tijd van de beproeving aanbreekt, als heel de aarde en de mensen die er leven op de proef worden gesteld. ¹¹Ik kom spoedig. Houd vast aan wat u hebt, dan zal niemand u de lauwerkrans kunnen afnemen.

¹²Wie overwint maak ik tot een zuil in de tempel van mijn God. Daar zal hij voor altijd blijven staan. Ik zal op hem de naam schrijven van mijn God en van de stad van mijn God, het nieuwe Jeruzalem dat bij mijn God vandaan uit de hemel zal neerdalen, en ook mijn eigen nieuwe naam. ¹³Wie oren heeft, moet horen wat de Geest tegen de gemeenten zegt.”

 -------------------------------------Gideon van Dam-----------------------------------

Samengaan

Ik schrijf dit stukje een dag na de AK-vergadering van januari. Dit was deze keer weer een digitale vergadering, thuis achter het scherm, in verband met de coronamaatregelen. We hopen dat we de volgende keer weer echt kunnen samenkomen en zo beter alles kunnen bespreken met een goede discussie en niet alleen de lopende zaken zullen afhandelen maar ook toekomen aan een inhoudelijk onderwerp. We zouden eigenlijk deze keer praten over het straatpastoraat, maar dat wordt nu een volgende keer.

Ik wil het in dit stukje hebben over onze samenwerking met de gemeente St. Oedenrode, Son en Breugel. Hier begint nu echt vaart in te komen en we zijn goed op weg van samenwerken naar samengaan van onze beide gemeentes.

Zoals besproken tijdens de gemeenteavond in november heeft de AK in juni besloten om over te gaan tot een fusie met de Protestantse Gemeente St. Oedenrode, Son en Breugel. In juli hebben we het besluit hiervoor naar de classis gestuurd om hun goedkeuring te krijgen. We kregen al snel bericht dat de door ons voorgestelde manier van samengaan niet mogelijk was onder de bestaande kerkorde. We wisten al dat de kerkorde aangepast moest worden om de manier van samengaan die wij wilden, toe te staan.

Half november bereikte ons het goede nieuws dat de synode de aanpassing van de kerkorde heeft goedgekeurd, die wij nodig hadden om te fuseren met St. Oedenrode, Son en Breugel zonder dat we een nieuwe gemeente met bijbehorende rechtspersoon hoefden te vormen. Dat is iets wat een hoop administratieve rompslomp zal vermijden. Dus in plaats van samen een nieuwe gemeente moeten vormen, wordt nu St. Oedenrode, Son en Breugel onderdeel van de bestaande Protestantse Gemeente Eindhoven. Midden december ontvingen we ook de voorlopige goedkeuring van de classis. Deze goedkeuring wordt definitief als de bezwaarperiode van een maand voorbij is. De volgende stap is om bij de notaris alles goed vast te leggen. Er is goede hoop dat we deze laatste stap van het formele proces in de loop van februari kunnen afronden.

De belangrijkste stap in het samengaan zal nu door ons zelf genomen moeten worden. We moeten ervoor zorgen dat de kerkleden van St. Oedenrode, Son en Breugel zich thuis zullen gaan voelen in onze gemeente. We krijgen er nu een nieuwe kerk bij in Son, die deel zal zijn van de Johannesgemeente. Er zijn al een aantal stappen genomen om samen op te trekken. Zo vergadert de wijkkerkenraad van de Johannesgemeente al sinds september samen met de kerkenraad van St. Oedenrode, Son en Breugel. We doen dat om en om in de Johanneskerk en in de kerk in Son, tenminste voor zover de coronamaatregelen dat toelaten. Verder zijn er al twee ontmoetingsdagen geweest. Een die begon in de Johanneskerk en eindigde in Son en een andersom. Later dit jaar, als de beperkingen hopelijk minder worden, zal er meer worden georganiseerd. Ik roep een ieder op om aan dit proces deel te nemen.

--------------------------Henk Grootjans, voorzitter AK------------------------------------

De kerk van de toekomst

Op dinsdag 8 maart om 20.00 uur is er een gedachtewisseling over ‘De kerk van de toekomst’. De avond vindt plaats in de Ontmoetingskerk, Meerkollaan 3 in Eindhoven-Tongelre.

De kerk gaat ons aan het hart. Ondanks krimp en vergrijzing zien we andere vormen van kerk-zijn ontstaan (mozaïek van kerkplekken, zie www.pkn.nl).

Hoe kijken wij tegen onze eigen kerk aan? Hoe is het in onze stad en regio? Kan de kerk blijven zoals zij is of mag de kerk veranderen? Welke toekomst heeft de kerk en hoe zien wij dat voor ons? Spreken we over de toekomst van de kerk of over de kerk van de toekomst? Hoe denken wij, hoe denken jullie daarover?

Erik Boers zal deze avond het gesprek leiden. Hij zal de voorgangers van Eindhoven en Sint-Oedenrode/ Son en Breugel op socratische wijze bevragen en vervolgens met jullie in gesprek gaan (zie: www.hetnieuwetrivium.nl).

Aanmelden is niet nodig, maar het is wel handig voor de organisatie
Het kan bij Petra Zweers: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

Themabijeenkomsten rond ‘De toekomst begint nu’

Een aantal van de thema bijeenkomsten van de kerken van Son & Breugel, Noord en Zuid is niet doorgegaan vanwege de coronabeperkingen. Inmiddels zijn er nieuwe data:

• dinsdag 8 maart om 20.00 uur, De kerk van de toekomst, Ontmoetingskerk
• dinsdag 22 maart om 20.00 uur, Bewust (geen) vlees en zuivel eten, PKN kerk Son en Breugel
• vrijdag 1 april om 15.00 uur en om 20.00 uur, de film After live, Ontmoetingskerk
• maandag 16 mei om 20.00 uur, Zorg voor het klimaat – een geloofsartikel?,  Ontmoetingskerk
• vrijdag 20 mei om 15.00 uur en om 20.00 uur, de film The biggest little farm, Johanneskerk.

---------------------------------------------------------------------------------------------------

Een saaie dag

Hij is geen klager. Hij mankeert van alles, zijn lichaam heeft een hoge leeftijd bereikt, maar hij kan goed alleen zijn ondanks het gemis van zijn vrouw. Hij houdt zijn geest scherp met de krant, klassieke muziek op de radio en een breed scala aan tv-programma’s. Vanuit zijn stoel heeft hij zicht op mezen, mussen, spechten en fazanten, die door zijn kinderen voorzien worden van vetbollen en speciale vogelpindakaas.

Hij heeft nooit gehoord van ‘blue monday’. En toch gebeurt het op die moeilijkste dag in januari, dat hij verzucht ‘dit is een saaie dag’.

De lucht kleurt al dagen grijs, hij mist de zon. En ook al komt hij weinig buiten, de wetenschap dat even buiten zitten nog maanden kan duren trekt vandaag een zware wissel op zijn stemming.

Ik ben op bezoek en voel me aangesproken door zijn opmerking. Hoe zal ik reageren? Ik kan zeggen ‘Ik ben er nu toch? Kan ik iets doen om de saaiheid te verlichten?’ Tegelijk ben ik blij met zijn eerlijke openhartigheid. Ik besluit om niet in de verdediging te gaan, of om allerlei aan te dragen van wat ‘u toch wel hebt?’ Deze kant van het leven is er immers ook: dat het saai is, dat je alleen bent ondanks aanbod van allerlei activiteiten of lieve mensen om je heen.

In gesprekken met ouderen merk ik hoe belangrijk het kan zijn om juist die eenzaamheid te erkennen. Dat het gezegd mag worden dat het leven soms zwaar valt, het ouder worden, het oud zijn. Dat ik niet hoef te gaan regelen of organiseren of….. Luisteren en het levensgevoel laten bestaan en laten gaan.

De man en ik zijn een poosje stil met elkaar

Dan gaat zijn blik naar de tuin. Er zijn bollen geplant. Nu nog onder de grond, maar op de plekken waar ze begraven zijn staan vrolijkgekleurde stokjes.

‘Kijk’, zegt hij, ‘daar kijk ik naar. Bij die gekleurde stokjes staat iets te gebeuren.’

Hij grijnst naar me. Pure veerkracht zie ik.

Zonder veel woorden is het toch ineens wat lichter geworden.

--------Petra Speelman, geestelijk verzorger Vitalis Woonzorggroep------------

Onopgeefbaar verbonden 

Bij ontmoetingen tussen Joden wordt wel gezegd: ‘Volgend jaar in Jeruzalem’. Die uitspraak is ook deel van het gebed op Grote Verzoendag (Jom Kipoer) en Pesach.
De eeuwen door hebben Joden in de diaspora een verlangen naar het Heilige Land uitgesproken. In Psalm 137 spreekt de dichter in ballingschap uit:

‘Als ik jou vergeet, Jeruzalem, laat dan mijn hand de snaren vergeten. Laat mijn tong aan mijn gehemelte kleven, als ik niet meer denk aan jou, als ik Jeruzalem niet stel boven alles wat mij verheugt’. Nadat Kores de Joden vergund had naar het Heilige Land terug te keren, schreef de dichter: ‘Toen de HEER het lot van Sion keerde, was het alsof wij droomden’ (Psalm 126). In deze teksten staan Jeruzalem en Sion symbool  voor het land.

In 1896 richtte Herzl de Zionistische beweging op, met als doel het zelfbewustzijn van de Joden te bevorderen en hun vestiging in wat toen heette Palestina naderbij te brengen.

Geschiedenis

De hele geschiedenis door hebben Joden te maken gehad met allerlei beperkingen. Zo mochten zij geen ambacht uitoefenen. Als gevolg daarvan hielden zij zich vooral met de handel bezig. Zij vormden doorgaans een groep binnen de samenleving en woonden veelal samen in Jodenbuurten of in getto’s.

Joden hadden steeds te maken met antisemitisme. Zij kregen voortdurend van alles de schuld en omdat zij handig waren in de handel, voelden mensen zich soms bedrogen. In het oosten van Europa werden Joden vaak verdreven en er kwamen moordpartijen voor, de pogroms, zodat velen emigreerden. De  voorouders van mijn grootvader (foto) kwamen waarschijnlijk uit Zuid-Polen. In ons gezin waren wij ons bewust van onze verwantschap met de Joden.

In de zeventiende eeuw kwamen veel Joden vooral in Amsterdam terecht. Zij vormden twee stromingen. De ashkenazim kwamen uit Oost-Europa, waar zij Jiddisch spraken met elkaar. De sefardiem hadden hun oorsprong in Spanje en Portugal, vanwaar zij vanaf 1492 verdreven waren. Van de sefardische Joden waren velen vermogend. In Amsterdam werden twee hoofdsynagogen gesticht, de Nederlands-Israëlitische (ashkenazisch) en de Portugees-Israëlitische (sefardisch). 

Israël

In de twintigste eeuw was Palestina geen onafhankelijk land, maar sinds 1920 Brits mandaatgebied. Na de Tweede Wereldoorlog gingen nogal wat Joden die de vernietigingskampen hadden overleefd, daarheen. Ook veel andere Joden vestigden zich daar. Dit gaf veel conflicten tussen de Palestijnse inwoners en de immigranten. Joodse milities werden  gevormd om zich te verdedigen. De onrust werd zo groot dat de Britten van dit gebied af wilden. In 1947 stelden de Verenigde Naties een verdelingsplan op tussen Joods en Palestijns gebied. De Joden accepteerden dit plan, maar de Palestijnen verwierpen het. Door dit plan werden veel Palestijnen door de Joodse milities verdreven uit hun huizen en hun land. Het bleef dus onrustig.

Op 15 mei 1948  werd onder leiding van Ben Gurion de staat Israël uitgeroepen. Dit werd door veel Joden ervaren als een bevrijding uit de ballingschap, waar zij woonden en waar in de oorlogsjaren zovelen waren omgekomen. Kort daarop startten de omliggende Arabische landen een offensief tegen de nieuwe staat. De aanvallen werden afgeslagen en veel Palestijns gebied kwam in Israëlische handen.

In de jaren die volgden is Israël opnieuw enkele malen door omringende landen aangevallen. Dit gebeurde in 1967 en in 1973. Tijdens die oorlogen zijn veel gebieden door het Israëlische leger bezet. Het is geen wonder dat de bewoners van Israël zich altijd bedreigd bleven voelen. Nog steeds streven Iran en ook de Hamas-beweging naar de vernietiging van Israël.

In 1994 kreeg generaal Rabin, die inmiddels namens de Labour Party minister-president was geworden, samen met Arafat, hoofd van de Palestijnse Liberation Organization (PLO), en de Israëlische Peres, de Nobelprijs voor de vrede voor hun pogingen vrede te sluiten tussen Joden en Palestijnen. De PLO erkende Israël. Helaas vermoordde een orthodoxe Jood die tegen de verzoeningspolitiek van het kabinet was, minister Rabin. Dit betekende het einde van de vredespogingen.

Een jaar na de dood van Rabin werd Netanyahu van de Likoed Partij minister-president. Er kwamen veel Joodse nederzettingen op Palestijns gebied. De kolonisten beschouwden zich als wettige inwoners van het aan de aartsvaders beloofde land. Politieke en orthodoxe religieuze partijen die de politiek van de Israëlische regering  in stand houden, laten geen verandering daarin toe.

Orthodoxe Joden spreken van het Beloofde Land, zoals in de Thora beschreven, maar velen gaan voorbij aan wat bijvoorbeeld in Leviticus 19:34 staat, dat vreemdelingen behandeld moeten worden als volksgenoten.

Nederland

In 2011 is in Nederland de Joodse stichting ‘Een ander Joods geluid’ opgericht om vredesinitiatieven te ondersteunen en te werken aan een Israël dat mensenrechten respecteert, en zijn inwoners als gelijkwaardige en gelijkberechtigde burgers behandelt.  Zij wil ook het taboe doorbreken dat Joden geen kritiek op de staat Israël zouden mogen uiten. Kritiek op Israël wordt in sommige kringen beschouwd als antisemitisme. De 92-jarige Joodse psychiater Herman van Praag heeft zich onlangs uitgesproken tegen de nederzettingenpolitiek van Israël, die het probleem  vrijwel onoplosbaar heeft gemaakt.

De Joodse Hajo Meyer, die in Duitsland geboren was en voor de oorlog naar Nederland is ontkomen, maar later het concentratiekamp Auschwitz heeft overleefd,  heeft de behandeling van Palestijnen vergeleken met de positie van de Joden in Duitsland in de jaren dertig: het waren tweederangs burgers..

Bij de oprichting van de PKN in 2004 is in de Kerkorde opgenomen de uitspraak dat de kerken onopgeefbaar verbonden zijn met het volk van Israël. Daarbij is bewust niet de staat Israël genoemd, wegens de bedenkelijke politiek van de Israëlische regering ten opzichte van de Palestijnen. Deze beperking is in de kring van de stichting ‘Christenen voor Israël’ betreurd.

Wat nu?

Het is belangrijk dat wij ons bewust zijn van die onopgeefbare band met de Joden, in onze sympathie en belangstelling. De Protestantse Raad voor Kerk en Israël heeft onlangs een brochure op internet gezet onder de titel ‘Onopgeefbaar verbonden’. Daarin staan vragen om te gebruiken in gespreksgroepen.

Als wij kritiek hebben op de politiek van de Israëlische regering mag dat niet in de weg staan van onze sympathie met het Joodse volk. Er is veel antisemitisme in Nederland tegen Joden en ook tegen moslims. Daar moeten wij oog voor hebben en het moet bestreden worden. Tegelijk zal ook sympathie en steun nodig zijn voor de Palestijnen, waaronder zich duizenden christenen bevinden. Wij hopen dat in wat nu een onoplosbaar probleem lijkt te zijn, ooit verandering ten goede zal optreden en dat er vrede zal komen tussen Joden en Palestijnen.

------------------------------------Gerard van Gurp-----------------------------------------

Houvast

Weet u, als ik zo de ontwikkelingen in de wereld volg, dan wordt het me soms bang te moede. Mensen die op de vlucht slaan voor dictatoriale regimes. Mensen die omkomen in oorlogen, door hongersnood of natuurrampen, mede veroorzaakt door ons handelen of misschien wel juist door ons niet-handelen. Mensen die lijden onder het vandalisme van anderen. Maar ook mensen die geloven in leugens en complottheorieën. Het maakt me soms depressief. ’t Zal wel met de ouderdom te maken hebben!

Wat zijn de echte feiten? Waarin kan / moet ik geloven? Waarom hechten velen meer aan de berichten op Facebook dan aan de uiteenzettingen van wetenschappers? Denk aan de discussie in Amerika met betrekking tot de presidentsverkiezingen, denk aan al die meningen over corona en denk aan de standpunten over de aanpak van het klimaat! Kortom, wat is waarheid?

Dan is het toch een zegen, dat je christen mag zijn, dat je mag geloven in de kracht en de vruchten van de Geest, om het maar eens plechtig te zeggen. Ik noem er een paar: vrede, zelfbeheersing, liefde. Wie wil er nu niet in vrede leven? Is dat niet waar al die ontheemden naar snakken? En zelfbeheersing? Zou dat niet geweldig helpen om al die rellen rondom de coronamaatregelen te voorkomen? Tja, en liefde? Hoe meer hoe beter, zou ik zeggen! Voor elkaar, voor de natuur, maar zeker ook voor de waarheid!

Maar ja, wij, christenen kunnen dat wel geloven en in praktijk proberen te brengen, maar we zijn als kerk inmiddels maar een klein clubje geworden in dit land. Zoiets memoreert ook de brief aan de engel van Filadelfia in Openbaringen: ‘Jullie hebben weinig invloed’. (Openb. 3:8 BGT) Maar Johannes schrijft ook: ‘Als jullie volhouden, dan zullen jullie een zuil zijn in de tempel’. Ik weet niet wat er met die zuil precies bedoeld wordt, daar moet een theoloog maar eens z’n licht over laten schijnen, maar in mijn ogen is het zoiets als een minaret bij een moskee. Die zie je van heinde en ver! Vrij vertaald: ‘Als jullie de christelijke deugden blijven uitstralen, dan zal dat niet onopgemerkt blijven’. Een mooi voorbeeld vond ik terug in de speech van de Tweede Kamervoorzitter naar aanleiding van het overlijden van Bas van de Vlies. Zij memoreerde de christelijke levenswandel expliciet als basis voor de waardevolle bijdrage van Bas.

En ja, dan krijg ik toch weer een beetje hoop. Het geeft me houvast. Een zegen dat ik die waarden van huis uit heb mogen meekrijgen.

-------------------------------Bernard van Weeghel-----------------------------------------

De jacht naar het paradijs

Een kunstenaar die zich al veertig jaar laat inspireren door beelden en ideeën uit het christendom en de islam is Marc Mulders (1959). Tijdens de pandemie maakte hij het indrukwekkende schilderij ‘Hunt for paradise (hope)’, dat nu deel uitmaakt van de collectie van De Pont Museum in Tilburg. Het laat zien dat hoop een kracht is die het duister kan weerstaan.

De pasteltinten op het schilderij zijn zacht, licht en bloemig. Maar in deze paradijselijke tuin verschijnen donkere vormen, met tentakels die om zich heen grijpen. Tuinen en bloemen vormen al heel lang een rijke bron van inspiratie voor Mulders. Opvallend is, vooral in het latere werk, het licht dat door de verf heen lijkt te stralen. Het is het licht van het paradijs, waar vrede en harmonie te vinden zijn.

De confrontatie met het donkere en het kwade is Mulders in eerder werk ook aangegaan. Hij deed dit steevast in een andere techniek dan olieverf, met name in collages. Vanaf 2017 maakt hij ook donkere schilderijen, die hij ‘Nocturnes’ of ‘Moonlight Gardens’ noemt. Hierin verbeeldt hij een spirituele kant van het duister: het mystieke donker van de maanverlichte nacht en de hoopvolle ochtendschemering.

De donkere partijen in ‘Hunt for paradise (hope)’ hebben een heel ander karakter, en verwijzen wel degelijk naar het kwaad. In de lichte tuin verschijnen donkere ‘intruders’, indringers: het paradijs wordt bedreigd. Voor Mulders werd dit concreet in de zomer van 2020, toen hij ontdekte dat op landgoed Baest in Oostelbeers, waar hij woont en werkt, illegaal vervuilde grond werd gestort. De vondst van stukken plastic en puin midden in de natuur die de inspiratiebron is voor zijn werk maakte hem boos en verdrietig. Hij schakelde de politie in en pleitte er als ‘klokkenluider’ bij het bestuur van het landgoed voor om de bossen, beken en velden van Baest te beschermen.

Mulders heeft zich vaker kritisch en bezorgd uitgesproken over de hoogmoed en het egoïsme van de mens, de overdadige consumptie, het gezondheidsgevaar van megastallen en de roekeloze omgang met alles wat kwetsbaar is. In het uitbreken van de coronapandemie werd zijn vrees bevestigd dat het een keer verkeerd moest gaan. De dreiging die uitging van de pandemie wierp donkere schaduwen over de periode waarin dit schilderij ontstond.

De tuinen van verf die Mulders creëert op zijn doeken verbeelden zijn verlangen naar een harmonieuze en spirituele omgang met de natuur. Dat hij nu het dreigende zwart toelaat in de tuin geeft een grote intensiteit en spanning aan het werk. Mulders zegt hierover: ‘Het vuile zwart van die ‘intruders’ wilde ik tot rust manen, bezweren, laten opgaan in een overwinningsmelodie van kleuren en ‘zweepslagen’ aan verfstreken. Ik heb ze willens en wetens opzichtig gepositioneerd, maar deze donkere passages zijn toch in balans gekomen met de meer zachte kleurige toetsen. Er ontstond deze zomer voor het eerst een soort yin-yang orde in mijn schilderijen, een balans tussen het donker en het licht.’

Van Anneke van Wolfswinkel verscheen onlangs het boek ‘Marc Mulders. Werken 1980-2020’, te verkrijgen via Motta Kunstboeken: www.mottakunstboeken.nl of 040-2465087

---------------------------Anneke van Wolfswinkel------------------------------------------

Een kerk van oor en oog

(eerder verschenen in ‘kerk en theologie synodespecial 2021')

Oosters-orthodox christendom, katholicisme, anglicanisme, lutheranisme en calvinisme, elke stroming binnen het christendom heeft haar sterke en zwakke kanten. Het calvinisme is sterk als het gaat om zijn oog voor een wereld waarin Gods Geest werkt. Zijn zwakte is dat het als enige stroming weinig met het beeld doet binnen de kerk. Is het een kerk zonder oog? Dat is niet helemaal waar. Calvijn roemde de verbeelding van God in zijn schepping en acht beeldhouwkunst en schilderkunst gaven van God. Luther (die zelf het ‘beeld’ in de kerk niet afwees) en de andere reformatoren wezen destijds terecht de misstanden rond de beeldverering af. Helaas gooiden Zwingli en Calvijn het kind met het badwater weg. Zo ontstond een kerk van het oor, het horen van het Woord. Het oog kreeg in de spiritualiteit en in de eredienst verder geen ruimte met als ongewenst gevolg dat de calvinistische traditie bekend staat als rationeel.

Kijkt men naar de theologische verantwoording van de rijke beeldtraditie van de andere stromingen binnen het christendom, dan blijkt Calvijns onvolledige visie op het beeld onjuist te zijn. God geeft de mens vele zintuigen behalve het oor, ook het oog (om me hier hiertoe te beperken) om Hem te zoeken. De protestantse traditie heeft een prachtige muziektraditie, ook als onderdeel van de eredienst. De protestantse kerk zou op haar eigen wijze naast kerk van het oor, ook meer een kerk van het oog kunnen worden. Soms is ze dat al dankzij het kerkgebouw met haar sobere architectuur en glas-in-loodramen, maar ze kan dit wel wat meer zijn in haar spiritualiteit en liturgie. 

Materiële beelden zoals fresco’s, schilderijen, sculpturen, foto’s, films, video’s raken het hart op een andere wijze dan woorden. Zelf begreep ik de diepte van Lucas’ evangelieverhaal over de aankondiging van Jezus’ geboorte door de engel aan Maria pas doordat ik de verbeeldingen ervan bekeek van verschillende schilders uit de Renaissance. Maria voert een dialoog met Gabriël. Schilders uit de Renaissance beelden de fases van de dialoog uit door middel van de erbij passende gebarentaal. Ik ervaar het evangelieverhaal over Jezus’ instelling van het Avondmaal veel ingrijpender dankzij Da Vinci’s beeldende uitleg ervan in zijn Het Laatste Avondmaal. Het beeld kan iets tonen wat in woorden moeilijk is uit te drukken. Da Vinci laat in zijn verbeelding het tegelijk van Judas’ verraad én de instelling van het Avondmaal zien. Het diepte- en hoogtepunt tijdens Jezus’ maaltijd met zijn leerlingen verbindt hij onlosmakelijk met elkaar dankzij de taal van het beeld. Een verhaal kan alleen het ‘na elkaar’ van beide gebeurtenissen vertellen. Da Vinci toont in een uitgerekt heden beide gebeurtenissen tegelijk. Hij benadrukt ermee dat Jezus Judas aanwees als zijn verrader met  als gevolg dat Jezus als mens zou worden gedood én dat Hij als Gods Zoon via de instellingswoorden van het Avondmaal het ‘ik ben met jullie … tot aan de voltooiing van deze wereld’ uitsprak. Even licht die avond iets op van een goddelijke werkelijkheid zoals bij Jezus’ doop en de verheerlijking op de berg.  

Hoe kan een beeldtraditie er voor protestanten uitzien? Materiële beelden kunnen op verschillende manieren worden gebruikt. Dat gebeurt bijvoorbeeld al in de catechese. In de eredienst kan de Woordverkondiging worden verdiept met een ‘beeldpreek’. Zoals de voorganger zijn bijbelcommentaren gebruikt, kan hij of zij ook gebruik maken van de rijke, oude en hedendaagse christelijke beeldtraditie. Sommige kerken hebben een stiltecentrum. Men kan daar bidden, een kaars opsteken of mediteren. Een Christusicoon of een andere verbeelding kan het stiltemoment verdiepen. Ook in het diaconaat heeft het beeld een functie. Een iconische foto van vluchtelingen roept profetisch-kritisch de nood van de wereld op.

Huidig onderzoek naar de calvinistische beeldtraditie laat zien dat Calvijns argumenten betreffende het beeldverbod en zijn beoordeling van de kerkelijke beeldtraditie niet meer overtuigen. Richtinggevend is het Tweede Concilie van Nicea van 787. Het concilie stond het gebruik van beelden toe omdat God mens is geworden in Jezus en Christus door Paulus ‘beeld van God’ wordt genoemd (Kol.1:15). ‘Wie mij gezien heeft, heeft de Vader gezien’ (Joh. 14: 9). Verering betreft niet het beeld zelf maar degene naar wie het verwijst, Christus of een heilige. Alleen God wordt aanbeden, niet het beeld, aldus het concilie dat de Reformatie links heeft laten liggen.

Kortom, de christelijke traditie heeft rijke schatten in huis. In het dagelijkse leven kan de spiritualiteit worden verdiept door ook het oog zijn werk te laten doen. De kerkelijke viering kan veel gevarieerder door behalve met het oor ook met het oog Gods heil te vieren.

Wessel Stoker is predikant (destijds was hij o.a. predikant in Stratum) en is emeritus hoogleraar Esthetica VU Amsterdam)  

Geraadpleegde literatuur:

A.C Bronswijk, God en zijn beelden: Protestantse theologie & visuele zingeving, een oriëntatie, Deventer: De Mug 2021.

W. Stoker, God opnieuw verbeeld: een theologische kunstbeschouwing, Almere: Parthenon 2019  

--------------------------------Wessel Stoker--------------------------------------------

In onze verschillen toch onze hoop delen

We schuiven de tafels en banken naar elkaar toe en maken een grote kring van 8 mensen. Aan tafel zit Daniël met een muts op, want hij heeft zich inmiddels kaal laten scheren om zoveel mogelijk geld op te halen voor onze missionaire week. Hij is vol passie voor evangeliseren. Hij vertelt anderen graag over God. Hij krijgt het voor elkaar om na het doen van een bachelor opdracht met zijn begeleider een mini-Alpha te doen. (Dit is de Alpha-cursus maar dan in een drietal). Heerlijk hoe natuurlijk hem dit lijkt af te gaan. Hij heeft daarin duidelijk een talent van God gekregen. Hij maakt mensen enthousiast over evangelisatie en is voor sommigen echt een voorbeeld. Maar niet iedereen kan zich hier in vinden, want wat Daniël kan, dat kan niet iedereen. Soms komt dan de gedachte op dat evangelisatie maar voor een enkeling is.

Naast mij zit Willem. Hij is christelijk opgevoed, maar maakt in zijn studententijd zelf een bewuste keuze voor het geloof en laat zich dopen. Hij zoekt naar hoe je oprecht christen bent met alles wat erbij hoort. Hoe geef je hier invulling aan in je leven en hoe vertel je anderen over het geloof? Zijn enthousiasme, harde werken en aandacht voor anderen is inspirerend. Maar niet iedereen deelt het enthousiasme van Willem over het geloof op dezelfde manier. Naast Willem zit Ymke, de stafwerker van Navigators Netwerk Eindhoven. Zij en de studenten van Netwerk willen studenten helpen om dagelijks met Jezus te leven en, net als Hij, discipelen te maken die discipelen maken. Maar ze geeft aan dat ze dit lastig vindt. Het gaat niet vanzelf en ze heeft anderen nodig die haar daarbij helpen. Ikzelf heb in mijn geloofsopvoeding nooit geleerd om het anderen te vertellen. Ik zat in een grote christelijke bubbel, dus er was geen noodzaak om het anderen te vertellen.

Zo zitten we vanavond met 8 verschillende mensen aan tafel, maar hebben we één overeenkomst: we hebben aandacht voor een missionaire houding en willen graag nadenken hoe we bij de studenten van zowel Ichthus als Navigators Netwerk een plek kunnen creëren, waar ze zelf kunnen groeien en ontdekken welke missionaire houding bij hun past. Sommige studenten willen eerst focussen op hun eigen geloof voordat ze denken dit te kunnen delen met anderen, anderen vinden het gewoon doodeng om te vertellen over je geloof, weer anderen zouden het wel willen, maar hebben geen idee hoe. We willen iedereen de mogelijkheid geven om te ontdekken welke manier bij hem of haar past. We zijn ons daarbij bewust dat wij in God een hoop hebben die voor iedereen goed nieuws is. Een hoop die we niet alleen voor onszelf houden, maar waarin we graag delen. Dus komen we samen om te brainstormen hoe we de studenten in onze vereniging hierin kunnen dienen. Herken jij/u jezelf in één van deze voorbeelden? Hoe ga jij/u hiermee aan de slag? Ik ben zeer benieuwd naar uw ideeën. Je mag ze me altijd mailen naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

------------Eveline Buist-Laseur, IFES-studentenwerker Eindhoven-------------------

Hoe God mij via een rocknummer steunde 

Als klein mensje zat ik op de fiets naar school, een rit van tien minuten die ik elke dag heen en terug fietste. En elke dag, als ik van huis vertrok, luisterde ik naar het liedje ‘lullaby’ van Nickelback. In dat liedje vertelt de zanger aan de luisteraar dat die hoop moet houden.

‘So just give it one more try
With a lullaby
And turn this up on the radio
If you can hear me now
I'm reachin' out to let you know
That you're not alone’

‘Dus geef het nog een kans
Met een slaapliedje
En zet het aan op de radio
Als je me nu kan horen
Ik neem contact op om je te laten weten
Dat je niet alleen bent’

En dat was precies wat ik elke ochtend nodig had om te horen. Het was niet alsof de mensen op school niet aardig waren tegen me. Nee, mijn brein was de boosdoener. Ik had veel last van faalangst en daardoor was school eigenlijk meer vreselijk dan fijn. Doordat ik via dat liedje iemand hoorde zeggen dat ik daar niet alleen in was, in mijn nare en angstige gevoelens, zorgde dat ervoor dat ik toch op school aankwam met een klein beetje moed.

Nu fiets ik, als een iets groter mens, nog steeds wel eens met dit liedje op. Alleen voel ik de tekst nu heel anders. Waar het voor mij eerder voelde als een kracht tijdens de wanhoop en het strijden, voelt het nu meer als een dankjewel. Dankjewel, dat iemand wél in mij geloofde, als ik dat niet in mezelf deed. Dankjewel, dat iemand wel de tijd nam om naar mij te luisteren en mij probeerde te begrijpen.

Als ik er nu op terugkijk, heb ik het idee dat God toen tegen mij sprak via dit liedje. Zeker met deze woorden:

‘Please let me take you
Out of the darkness and into the light
'Cause I have faith in you
That you're gonna make it through another night’

‘Laat me je alsjeblieft
Uit het donker halen en naar het licht
Want ik geloof in jou
Dat jij het nog een nacht gaat redden’

God hoort je, en belooft je naar een fijnere plek te brengen. Hij zal weer zorgen voor licht. Want Hij heeft vertrouwen in je. Hij gelooft in jou. Net als hij al die tijd al heeft geloofd in mij.

En die gedachte, dat God er altijd voor me zal zijn, wat ik ook ervaar, vind ik geruststellend. Die geeft me nog altijd kracht.

-----------------------------------------Eef Preuter------------------------------------------

 

december-januari 2022 met thema: " Kerst " Lees meer...

 

Kerst

Wat heeft het Bijbels verhaal van de torenbouw te Babel (Genesis 11) te maken met Kerst? Het is maar de vraag van welke kant je het bekijkt. Laat ik hier een gesprek weergeven dat ik jaren geleden met een man voerde die nogal sceptisch was over religie in het algemeen en dus ook over het christelijk geloof.
Zijn argumentatie was ongeveer zo: “Alles wat mensen zeggen over God kan per definitie niet juist zijn. Waarom? Wij leven in een wereld van een driedimensionale ruimte (lengte, breedte, hoogte). Ons denken en beseffen is afgestemd op deze wereld zoals onze ogen afgestemd zijn op een bepaalde frequentie van het licht. Wij zien bijvoorbeeld geen infraroodstraling. Als er een God bestaat, dan leeft hij in de vierde dimensie, of in de vijfde. In elk geval kunnen wij niets van Hem begrijpen. Alles wat wij over een God beweren, schiet absoluut te kort. Wanneer religies over God praten is dit ongeveer als een kleurenblinde spreekt over kleuren.”

“Ik denk dat u gelijk hebt!”, was mijn antwoord. “Mensen hebben altijd behoefte gehad om God te bereiken of uitspraken over hem te maken.” Om dit te verduidelijken heb ik hem het verhaal van de torenbouw te Babel verteld. Over de poging van mensen in Mesopotamië de lelijke kloof te overbruggen van deze wereld naar de wereld van God. Een toren als brug naar de hemel. Er staan vandaag nog heel wat restanten van deze tempeltorens (of ziggoerats) die nogal afwijken van de voorstelling van Middeleeuwse schilders. Het waren piramide-achtige constructies met zeven verdiepingen. In de bovenste verdieping mocht dan de koning de godheid ontmoeten en zegen voor het land ontvangen.

Je zou dit ‘de weg van de religies’ kunnen noemen. De methodes verschillen nogal maar het basisprincipe is hetzelfde: Een mens baant zich een weg naar een godheid. En dat is eigenlijk onmogelijk – in zover heeft u gelijk. Maar gesteld dat God zich nu een weg gebaand heeft naar de mensen. Gesteld  dat God vanuit zijn vierde dimensie afdaalt en in onze wereld van drie dimensies komt. Gesteld dat het net andersom werkt dan in alle religies van Babel tot en met New Age? Dit is nou exact de verrassende basisgedachte van Kerst: God kwam naar ons toe. In Jezus van Nazaret werd God letterlijk toegankelijk. Hij werd de brug van God naar deze wereld – of zoals Jezus over zichzelf zei: Ik ben de weg naar de Vader (Joh. 14:6).

Het raakt mij telkens weer als ik aan de manier denk waarop de eeuwige Zoon van God mens geworden is. God werd klein, zeer klein. Een bevruchte eicel is dacht ik maar een tiende millimeter groot. Met mijn verstand kom ik daar niet bij – ik sta voor een geheim dat aanbeden wil zijn. Toch is dit de fantastisch mooie boodschap van het evangelie: God kwam in onze gebroken wereld, en Hij wist dat de meerderheid niet op Hem zat te wachten. Hij wist dat zijn komst aan het kruis zou eindigen. Niet voor niets is het kruis het symbool van het christendom: de houten brug tussen God en de mens. Net een toren – maar dan wel door God gebouwd. Kerst en het kruis horen blijkbaar sterker bij elkaar dan wij denken. Voor mij betekent het: God daalt af ook naar mijn gebroken wereld; Hij komt in mijn duisternis en draagt en verdraagt mij. Zo brengt Hij Licht in mijn leven.

----------------------------------------Werner Gugler----------------------------------

Op weg naar Kerst

Als ik dit schrijf staat de Adventstijd op het punt van beginnen en gaan we als kerk op weg naar de kerst. Dat is normaal altijd een fijne tijd, met volle kerken, kaarslicht en een blije boodschap. Echter dit jaar hebben we als kerk en maatschappij, net als verleden jaar, weer rekening te houden met coronamaatregelen.
In de kerkdienst kunnen we niet iedereen meer ontvangen, moeten we afstand houden en is ook het zingen beperkt. Niemand weet hoe het verder zal gaan en hoe het met de kerst er uit zal zien. Verleden jaar dachten we allemaal dat het nog één winter volhouden was en dat het dit jaar weer bijna gewoon zou zijn als vrijwel iedereen gevaccineerd zou zijn. Echter het virus is nog niet verslagen en besmettelijker dan voorheen. Beperkende maatregelen zijn weer nodig, ook in de kerk. Gelukkig kunnen we de diensten nog steeds online volgen. De hoop is dat er niet nog strengere maatregelen komen voor de kerkdiensten, zodat we toch de kerst kunnen vieren met mensen in de kerk.
Ook in de maatschappij heerst onzekerheid en onenigheid. Ziekenhuizen lopen vol met vaak ongevaccineerden en ook de weerstand door het vaccin lijkt af te nemen. Dit heeft nu geleid tot de eerste lockdownmaatregelen, waar velen het moeilijk mee hebben. We zijn zo gewend om zelf te bepalen wat we doen en dit geeft problemen, nu we weer te maken krijgen met beperkingen en de onzekerheid wat ons te wachten staat. Verder worden we gevraagd om onze contacten te verminderen, juist nu we deze zo nodig hebben.
Aan onze gemeente zou ik willen zeggen: laten we denken aan de kerstgedachte. Kerst staat in het teken van vrede en verbondenheid. Ook als we niet meer met zijn allen naar de kerk kunnen en als we gaan elkaar niet meer kunnen ontmoeten tijdens koffiedrinken na afloop, blijft het belangrijk om naar elkaar om te zien. Dat kan ook door een begroeting op afstand of met een belletje.
Laten we hopen dat in de maatschappij de rust zal weerkeren. Laten we tijdens de kerstperiode stilstaan bij de mensen in de zorg die weer tot het uiterste belast worden en aan alle mensen die een geliefde in het ziekenhuis hebben.
Hierbij kunnen we hoop koesteren uit de kerstgedachte die met de geboorte van Christus staat voor een nieuw begin en het zicht op betere tijden.

---------------------------------Henk Grootjans--------------------------------

Actie kerkbalans 2022 komt eraan!

In januari gaat Actie Kerkbalans van start. Het thema is ook dit jaar ‘Geef vandaag voor de kerk van morgen’. Tijdens deze actie krijgen alle leden van onze gemeente een brief met het verzoek voor een jaarlijkse financiële bijdrage.
We hopen dat we ook in 2022 weer op u mogen rekenen!
Voor de kerk van morgen

De kerk is niet alleen voor ons maar ook voor de generaties na ons van grote waarde. Zeker na een ingewikkelde coronatijd willen we als kerk nu weer vooruit. Om ook in de toekomst van betekenis te zijn voor mensen die verdieping en ontmoeting zoeken. Om uitnodigend te zijn voor jonge mensen die hun leven nog voor zich hebben. Door vandaag te geven, maken we de kerk van morgen mogelijk.
We hebben uw inzet en bijdrage hard nodig. Dit verzoek is noodzakelijk, want de inkomsten uit Kerkbalans vormen de financiële basis voor onze gemeente. Net als voor een huishouden is een gezonde financiële situatie belangrijk voor het voortbestaan van de kerk. Vandaar dat we elk jaar al onze gemeenteleden om een bijdrage vragen.
In de week van 15 januari ontvangt u daarom een brief met het verzoek om bij te dragen. We hopen dan ook dat we weer op u mogen rekenen. Dankzij uw bijdrage kunnen we onze belangrijke taken blijven vervullen en plannen maken voor de toekomst.
In de week van 22 januari hopen we uw ingevulde toezeggingsformulier weer terug te ontvangen. U kunt uw bijdrage ook digitaal overmaken. Kijk voor meer informatie op: https://site.skgcollect.nl/50/doel/161/kerkbalans.html
Door vandaag te geven, kan de kerk blijven doen waar ze al eeuwenlang voor staat. Op naar de kerk van morgen!
In de uitgave van SAMEN van april hopen wij u een indicatie te geven van de toezeggingen.

Doet u mee? Bij voorbaat hartelijk dank.
Bij voorbaat hartelijk dank,
Het College van Kerkrentmeesters,
Henk Broekhuizen
Wouter Leibbrandt
Teun Poot

 ----------------------------------------------------------------------------------------

Verslag Gemeenteavond

Op woensdag 17 november kwam een kleine groep gemeenteleden bij elkaar in de Adventskerk voor de jaarlijkse gemeenteavond van de PGE. De bijeenkomst werd gehouden in de kerkzaal om zo voldoende afstand te kunnen houden in verband met de coronaregels.
In het eerste deel van de avond werd een update gegeven van de stand van zaken met het fusieproces van de Protestantse Gemeente Eindhoven met de Protestantse Gemeente St. Oedenrode, Son en Breugel. Nadat de Algemene Kerkenraad (AK) in juni het besluit had genomen om over te gaan tot een fusie van de beide gemeentes zijn in juli alle benodigde stukken ingediend bij de classis. Echter in september werd duidelijk dat de classis op dat moment geen toestemming kon geven, omdat aan een van de voorwaarden van onze gemeente, namelijk dat zij na de fusie de bestaande rechtspersoon kan behouden, niet voldaan kon worden. Hiervoor is namelijk een aanpassing van de kerkorde nodig, die al wel onderweg was, maar nog niet goedgekeurd door de synode. Die goedkeuring is gelukkig in november gebeurd. De verwachting is nu dat de fusie ergens in het eerste kwartaal van 2022 afgerond kan worden. Diny Zuidam gaf na vragen hierover nog een uitleg over wat er al gedaan is om de gemeente in Son en de Johannesgemeente nader kennis te laten maken, onder andere door twee kennismakingsdagen.
Na de pauze werd er een overzicht gegeven van de begrotingen van de kerkrentmeesters (CvK) en de diaconie (CvD). In de begroting van het CvK is duidelijk te zien dat de laatste jaren het inkomen uit kerkbalans aan het teruglopen is door de vergrijzing en krimp van onze gemeente. Om toch in de komende jaren onze kerkgebouwen en voorgangers te behouden zal er een tekort op de begroting ontstaan, dat we opvangen door iets in te teren op het vermogen. In 2022 is er een groter tekort begroot door de kosten van de geplande verbouwing van de Ontmoetingskerk. De begroting van de diaconie verandert de laatste jaren niet veel. Voornaamste inkomen is de diaconale jaargift. Voornaamste uitgaven zijn giften en ondersteuningen en plaatselijk diaconaal werk. Na wat kleine vragen stemden de aanwezigen in met de beide begrotingen.
De avond werd afgesloten met gebed.

-------------------------------Henk Grootjans, voorzitter AK-------------------------

Diaconie van de PGE dient subsidieaanvraag in bij het fonds Kerk en Wereld.

Als christelijk geïnspireerd fonds wil het fonds Kerk en Wereld ( van de PKN ) graag mensen verbinden in de Nederlandse samenleving, met welk geloof, kleur of achtergrond dan ook.
Kerk en Wereld wil het onderlinge gesprek en de samenhang in de samenleving stimuleren. Daarom wordt een groot bedrag beschikbaar gesteld voor projecten die mensen bij elkaar brengen. Gedurende een periode van maximaal drie jaar ontvangen kunnen vier projecten maximaal € 50.000,- per jaar ontvangen.

De Diaconie van de Protestantse Gemeente Eindhoven heeft in samenwerking met de Huiskamer voor Vluchtelingen een project ingediend bij Kerk en Wereld :

Werkvloer voor Vluchtelingen zonder Status

Werk is zoveel meer dan geld verdienen, het zorgt voor dagritme, persoonlijke ontwikkeling en sociale verbinding. Dat geldt ook voor vluchtelingen en misschien nog wel meer voor vluchtelingen zonder status. Deze mensen, met (nog) geen recht op een verblijfsvergunning leven in een isolement. Met het project ‘Werkvloer voor Vluchtelingen zonder Status’ willen we hen een kans bieden.
Vanuit onze diaconale taak in deze wereld gaan we in dit project deze mensen cursussen aanbieden. Cursussen die dienen als voorbereiding op de werkvloer of een toekomstig beroep. Voor deze cursussen gaan we vrijwilligers van binnen en buiten de PGE zoeken die hun kennis en ervaring willen overbrengen. Daarnaast zal het project ook zorgen voor verbinding met de buurt, met andere maatschappelijke organisaties, met de gemeente Eindhoven en met onderwijsinstellingen. Zo wordt de uitstraling van het project naar de Eindhovense samenleving als geheel versterkt en kunnen we bijdragen aan Eindhoven als inclusieve gemeente waar iedereen tot zijn recht kan komen, gezien en gehoord wordt.

De Huiskamer voor Vluchtelingen Eindhoven.
Vluchtelingen die (nog) geen recht hebben op een verblijfsvergunning, leven in een isolement. Men mag niet naar school en men mag niet werken. Allerlei maatschappelijke voorzieningen zijn voor vluchtelingen zonder status niet toegankelijk. Men is veroordeeld tot niets doen, het leven staat als het ware stil. Vaak verslechtert de situatie van vluchtelingen hierdoor, vooral op psychisch gebied. Veel vluchtelingen zonder status worden na verloop van tijd apathisch, soms ook depressief en ziek. Al hun mogelijkheden en talenten blijven onbenut.
Met de Huiskamer bieden we deze mensen een veilige plek. Een unieke plek in Eindhoven, waar zij tot rust kunnen komen en ondersteund worden om het roer weer in eigen handen te nemen. Zodat ze zich verder kunnen ontwikkelen, zinvol bezig kunnen zijn en zich actief kunnen bezinnen op hun eigen toekomst.

Samenwerking tussen de Protestantse Gemeente Eindhoven en de Huiskamer voor Vluchtelingen.
De afgelopen jaren heeft de PGE bijgedragen aan het werk van de Huiskamer door het houden van enkele collectes en een jaarlijkse afdracht van 2.000 euro aan de Huiskamer. Ook zijn enkele gemeenteleden actief in de Huiskamer. Wij vinden het nu tijd om de samenwerking tussen PGE en de Huiskamer te versterken en te intensiveren.
Gezien de ervaringen met de Huiskamer en de fietsenwerkplaats is het plan ontstaan om een Werkvloer voor vluchtelingen zonder status te ontwikkelen. Een werkvloer waarin zij alle vaardigheden leren, en alle kennis opdoen, om een huis te kunnen onderhouden. Op die werkvloer kunnen vluchtelingen in verschillende cursussen leren hoe de binnenkant van een huis te schilderen, hoe vloerbedekking te leggen, hoe de elektra te repareren, hoe de waterleidingen en kranen te repareren, en hoe een tuin aan te leggen en te onderhouden. Met deze praktische kennis en vaardigheden vergroten vluchtelingen hun mogelijkheden voor de toekomst, of die toekomst nu hier in Nederland is of elders. Een tweede, minstens zo belangrijk effect van deze cursussen is dat het zelfvertrouwen groeit en dat hij/zij meer eigen initiatief kan nemen. De cursussen zullen gegeven worden door vrijwilligers.

Wij houden u op de hoogte of de subsidieaanvraag van ons project gehonoreerd is en zo ja, wat de vervolgstappen zijn.
Namens het College van Diakenen,
Antje Dekker en Wim Wiggers.

 ------------------------------------------------------------------------------------------------ 

Protestfonds 

De Raad van Kerken steunt het voorstel van het Kabinet om huishoudens welke geconfronteerd worden met de snel stijgende energiekosten te compenseren. De Raad roept het Kabinet op om de regeling zo aan te passen, dat de compensatie terecht komt bij de mensen die het echt nodig hebben. Lokale diaconieën en caritasinstellingen zetten zich al vele jaren in voor mensen in nood en onder waardering voor hun werk moedigt de Raad hen aan om zich daarvoor te blijven inzetten.
De Raad van Kerken in Nederland maakt zich zorgen over de groeiende tweedeling in onze samenleving. De groeiende kloof tussen rijk en arm tast de sociale samenhang aan. Sociale vrede en welzijn worden bepaald door de onderlinge solidariteit tussen mensen en groepen in de samenleving.

Op het Protestfonds van het College van Diakenen kunnen mensen die in armoede leven een beroep doen voor een financiële bijdrage. In januari/februari zal weer een uitkeringsronde plaats vinden.
Mag ik u vragen dat ook nu weer mogelijk te maken.

Zij die in aanmerking willen komen voor een uitkering kunnen tot 15 januari 2022 een brief met onderstaande inhoud naar het Protestfonds sturen.

“Hierbij deel ik u mee dat ik bereid ben om een bedrag uit het Protestfonds als lening te ontvangen. Ik betaal de lening terug door, als ik ooit in betere doen kom, geld te storten in het Protestfonds.
Mijn huishouding bestaat uit een gezin/vrouw/man/kinderen jonger dan 21 jaar/kinderen van 21 jaar of ouder. ( Omcirkelen wat van toepassing is ).
Als bewijs dat ik van een uitkering op bijstandsniveau leef, stuur ik u bijgaand een kopie van het laatst ontvangen uitkeringsoverzicht van de instelling welke mijn uitkering verzorgt.”

Brief voorzien van Naam, Adres, telefoonnummer, bankrekeningnummer en handtekening.

Reactie en stortingen
Protestfonds van de Diaconie, PGE
p/a Camphuysenstraat 4, 5615 KS Eindhoven.
IBAN : NL12 RABO 0373 7369 59

----------------------------------Wim Wiggers.-------------------------------------------

Licht in het donker

Vandaag nu ik dit schrijf, is het bijna eerste Advent. De tocht naar het licht is dit jaar wederom taaier dan voorgaande jaren. En toch zal het ook dit jaar weer Kerstmis worden. Mijn twintigste Kerst als geestelijk verzorger bij mensen met een verstandelijke beperking.
Voor mijn aanstelling als geestelijk verzorger had ik niet zo veel met Kerst. Ik was altijd bij de kerstnacht in mijn geboortedorp Noord-Scharwoude, het liefst in de rooms-katholieke kerk want daar hadden ze voor kinderen een engeltje dat met het hoofd knikte als je er een gulden in deed. Dat vond ik prachtig. De essentie van het feest was voor mij niet zo belangrijk als nu.
De bewoners hebben me in alle opzichten geleerd om het leven te vieren. Van alles is een feest te maken met wat goede wil en een flinke dosis onvervalst levensplezier. Zelfs Hemelvaart werd een heel bijzondere ervaring door de volkomen overgave van de bezoekers van de vieringen. Hemelvaart? Dat is het feest van zelfstandig je weg mogen gaan. Met Pinksteren vieren we onze creativiteit, de levensvreugde die we krijgen van elkaar en van God zelf. En met Kerst is het elke keer weer een belevenis om te zien hoe gewone mensen veranderen in kerstfiguren. Op maandag zie ik Jan nog een broodje kroket eten in het restaurant. Om hem dan een paar dagen met Kerstmis volkomen in aanbidding als herder het kindje in de kribbe te begroeten.
Elk jaar is er wel een medewerker die als kersverse moeder met haar baby in de stal zit. De moeder is vermomd als herder zodat het echte stralende middelpunt de Maria kan zijn met een verstandelijke beperking. Ik heb Maria’s gezien van in de 80. Maria’s met Downsyndroom. Maria’s in de rolstoel. Het maakt niet uit want het kerstspel wordt ernstig genomen. En de spelers omkleden zich met hun rol en de mooie kleren die daarbij horen. Maria in een blauw gewaad, Jozef ernaast met een houten staf en een glanzend bruine jas. De engelen met zilveren vleugels. Ik heb engelenkostuums die geschikt zijn voor engelen in een rolstoel. De vleugels zitten vast aan de achterkant van de rolstoel. Zo krijgt ieder vleugels en wordt Jezus elk jaar weer daadwerkelijk geboren. Ik moest denken aan de regels van een gedicht: soms breekt het licht onstuitbaar door. Als u dat niet meer kunt geloven en het eens wilt ervaren, wil ik u van harte uitnodigen om eens mee te vieren met ons bij Severinus.
Ja, de herbergier vergeet zijn tekst wel eens en zegt dat er toch plek is. “Want dat kun je toch niet maken.” En Herodes is zo’n kwaaie nog niet. Want diegene zegt dan gewoon in de microfoon: “Nee hoor, ik ben ginne kwaaie, laat hem maar lekker naar Egypte gaan. Heeft ie nog wat eten nodig op de kameel?”
Zo komt Lucas 2 op geheel andere wijze tot leven en krijgt ieder figuur even het licht op zich geschenen. Als ik daar kerst heb gevierd, dan is het pas echt kerst. Een oud-collega en vriendin van Eckartdal zegt me altijd: “Het is voor mij pas kerst als ik bij jou en de bewoners ben geweest.”
Dit jaar zal kerst sober zijn, geen volle kerk. Maar wel een livestream met wificamera’s die de wandeling door de wijk naar de lichtjes in de kerk zullen vastleggen en zo recht de huiskamers èn harten zullen verwarmen van bewoners en familieleden. Ik wens iedereen een zinvol kerstfeest.
Exegese is tekstuitleg. De bewoners hebben een ander talent: hun eigen leven in het verhaal leggen, hun eigen karakter en hun bijzondere kijk op dit aloude verhaal. Zo wordt hun leven in het verhaal gelegd. Dat is ook exegese. Misschien wel meer dan mijn geploeter op vertalen.
Zalig kerstmis!

Karin Seijdell -- Geestelijk verzorger van Severinus
Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------
 Herinneringen

Als het winter wordt, is het vroeg donker, de sfeer van het ten einde lopende jaar maakt dat herinneringen aan vroeger naar boven komen. De viering van het Kerstfeest, hoe onze moeder een verhaal voorlas. Hoe in de kerk op Tweede Kerstdag een juffrouw een verhaal met lichtbeelden vertelde en je een sinaasappel en chocolademelk kreeg en een kinderboekje, tenminste als je ouders lid waren van de kerk. Nostalgie.
Bij mij komt de oudejaarsavonddienst van 1944 weer terug. Het was midden in de hongerwinter in een oorlog die maar niet eindigde. Mijn zus en broer waren in Duitsland, hoe zou het met hen zijn? Het was donker, er waren olielampjes en de dominee had een kaars. Het was koud, iedereen had een jas aan. Van de preek herinner ik me niets meer, maar wel de tekst 1 Korinthe 15:58.
Wees standvastig, wetende dat uw arbeid niet ijdel is in de Heere.
Het was een tijd zonder uitzicht, veel jongeren, maar ook ouderen waren ondergedoken of gevangen, scholen waren dicht, er reden geen treinen en trams en bussen. Velen werkten niet. Moeders moesten proberen elke dag weer eten op tafel te zetten. En in die hopeloze tijd sprak de predikant die bemoedigende woorden. Wat je ook doet, het is niet voor niets. Houd vol. Het is geen wonder dat het ergens in mijn hoofd is opgeborgen gebleven.

Enkele weken eerder was ik met mijn vader in de sneeuw met een slee op zoek gegaan naar mijn zus, die er op een oude fiets op uit getrokken was om bij boeren in de omgeving eten op te scharrelen. Ze was al meer dan een dag op stap. Naarmate ze langer wegbleef werd de ongerustheid groter. Zou haar iets overkomen zijn? Besloten werd dat mijn vader en ik haar zouden gaan zoeken. Wij hadden wat te eten bij ons voor Nel en een warme kruik en doeken. Waar zou ze ergens zijn? Ze zou naar Zoetermeer gaan, dat toen een klein dorpje was. We liepen dus vanuit Delft die kant uit. Zoeken, vragen, uitkijken in de omgeving. Maar het was allemaal tevergeefs. Niemand leek Nel gezien te hebben. Ongerust en in arren moede besloten we maar om weer naar huis te lopen. We hadden ondertussen honger gekregen. Zouden we de meegenomen boterhammen kunnen opeten? Wat zouden ze daar thuis van vinden? Na veel aarzelen vond mijn vader het goed dat we toch maar wat van de proviand op zouden eten. Maar ten slotte was er niets meer van over. Eindelijk thuisgekomen in het halfdonker, bleek Nel al thuis te zijn. Wat een opluchting. Gelukkig was ze terecht, niet gewond of zo en niet meer vermist. Haar fiets was stuk gegaan en ze was langs een andere weg thuisgekomen. Wij moesten opbiechten dat we de boterhammen hadden opgegeten. We kregen verwijten. Dat hadden we niet moeten doen. Het gevoel van spijt komt gewoon weer terug als ik aan die geschiedenis terugdenk.

-----------------------------------Gerard van Gurp---------------------------------------

Mist 

Er was dichte mist op Eindhoven Airport. Het was zeer druk in de terminal, de toegang tot de security was gesloten, en mensen stonden dicht opeengepakt tegen elkaar aan te dringen.
Er hing een zekere spanning in de lucht, mensen waren ongeduldig en boos. Er stond een rijtje marechaussees toe te kijken.
Toen ging de toegang open en de terminal stroomde vrij snel leeg. De situatie begon weer op normaal te lijken. Ik sprak een paar van de marechaussees aan. Ze zeiden dat het een belangrijke taak is om de mensen rustig te houden. In zo’n situatie zijn ze al gauw opgewonden. En zeker als er alcohol bij komt kijken, kan het uit de hand lopen. Als ze daar alleen maar gaan staan, werkt dat al rustgevend. De marechaussee is een belangrijke aanwezigheid op het vliegveld. Ik heb ze zegen op hun werk gewenst.
Ook de gebedsruimte is een rustgevende plek. Even uitblazen, even je emoties neerleggen in een gebed of in een meditatie. Een plek waar je je verhaal kwijt kan. Emoties reguleren, zorgen dat die emoties niet uit de hand lopen, maar een plek krijgen. Een fysieke plek, of een plek bij God. Hoe nodig is dat in deze tijd, waar mensen zo gauw er op gaan slaan, als iets ze niet bevalt.

--------------------------------------Mirjam van Nie-----------------------------------

Adventsverhaal

Heel langzaam brandden eens vier kaarsen. De omgeving was zo rustig dat men ze kon horen spreken.
De eerste zei : ‘”Ik ben de VREDE. Ik deed zolang mijn best opdat mensen geen ruzie zouden maken, dat ze geen wapens zouden gebruiken, dat ze niet zouden slaan voor een meningsverschil. Maar er blijft oorlog overal, en waar groepen samen komen blijven er twisten ontstaan. Wat heeft het voor zin dat ik voor hen brand? Niemand, kan mij beletten dat ik uitdoof.” Haar vlammetje werd vlug kleiner en doofde uit.
De tweede kaars zei: “Ik ben het VERTROUWEN. Meestal kan ik gemist worden. Dus heeft het geen zin meer dat ik blijf branden. Want ik leer mensen om te geloven in het leven zelf en in elkaar. Ik leer hen dat ze samen iets moois kunnen maken, maar ze luisteren niet. Ze geloven alleen wat simpel is en in dromen die wegvliegen als een veertje. Mensen vertrouwen niet eens meer hun eigen hart, en geloven niet meer in het waarom van hun bestaan.” Wanneer ze stopte met praten blies ze zichzelf met een laatste zuchtje uit.
Op haar beurt sprak zachtjes de derde kaars: “Ik ben de LIEFDE. Ik heb de kracht niet gekregen om te blijven branden. De mensen negeren mij. Ze vergeten zelfs hun naasten te beminnen. En het gevoel dat er altijd iemand ook van hen hield, zelfs al wist men dat niet.” Ze wachtte niet langer en doofde uit.
Plots kwam er een kind aan en zag de drie uitgedoofde kaarsen. Het keek naar de VREDE waarvan het licht verdwenen was, en naar het VERTROUWEN dat het nodig had om groot te worden en om moedig te zijn en naar de LIEFDE omdat het kind niet alleen wilde zijn. “Waarom branden jullie niet langer? “ riep het kind vol onzekerheid uit. De drie kaarsen spraken en vertelden hoe slecht het met hen ging. Nadat dit alles gezegd was begon het kind te wenen.
Toen zei de vierde kaars: “Wees niet bang mijn kind. Nu ik nog brand kunnen we de andere kaarsen weer aansteken. Want ik ben de HOOP! “ Met glanzende ogen nam het kind de kaars van de HOOP en stak de andere kaarsen weer aan. Het vlammetje van de HOOP wilde het kind nooit uit het leven laten verdwijnen.
Laten ook wij allemaal de HOOP, het VERTROUWEN, de VREDE en de LIEFDE bewaren en koesteren! Dan groeit het grote licht dat Kerstmis is voor vandaag, voor morgen en altijd.

Uit de Brief van de Nederlandse Lutherse Vrouwenbond
--------------------------------------Hetty van Weeghel-------------------------------------- 

Hoop en warmte: licht in de duisternis

Eigenlijk wilde ik er het niet meer over hebben: wat de invloed is van de coronamaatregelen op het werk in ’t Hemeltje. Maar ik ontkom er niet aan.
Nadat we eind september weer meer gasten (25 i.p.v. 15) mochten ontvangen in de huiskamer, moeten we nu sinds half november weer terug naar het oude aantal: 15 gasten. Het is weer wennen, voor ons maar ook voor de gasten. Het is weer handen desinfecteren, mondkapje graag op en 1,5 meter afstand houden. De gasten krijgen hun koffie/thee en de maaltijd door onze vrijwilligers aangereikt. Toch wachten er nog mensen buiten totdat de eersten weer weggaan. Iedereen wil graag wat drinken en eten, en als het nog kan graag even douchen.
En dan gaan we ook de koude en natte maanden weer in. We merken dat aan de vele vragen naar slaapzakken, warme jassen en stevige spijkerbroeken. Gelukkig hebben we kleding en slaapzakken gekregen om ze aan onze gasten te geven. Al kunnen we nog meer spijkerbroeken goed gebruiken. Hoe fijn is het om te zien dat iemand opknapt van een warme douche en droge warme kleren. Een beetje warmte in deze tijd.
De feestdagen komen er aan en dus zijn we al volop bezig met de planning: sinterklaasfeest, kerstviering en kerstdiner. Want met name rond deze dagen is een stukje warmte dringend nodig. December is niet altijd een makkelijke maand. Voor veel gasten komen dan de herinneringen aan vroeger weer boven, aan gezelligheid en geborgenheid. Dan zijn we blij dat we hen dat kunnen bieden deze maand.

December is de maand van kado’s (sinterklaas en kerst), maar ook van gezellig samen eten.
En eten doen we iedere dag in ’t Hemeltje. Graag maken we u attent op het kookboek dat Rokus Harder heeft gemaakt. Zie hieronder de beschrijving van het boek en de opbrengst.
“Eten verbindt en brengt gezelligheid, zeker in deze maanden waar het buiten donker, koud en guur is. Wat is er dan leuker om je te laten inspireren door de favoriete recepten uit drie generaties van onze families? Met recepten uit Nederland, maar ook uit diverse andere landen waar we gewoond hebben zoals: Turkije, India en Libië.”
Nog mooier, door de aanschaf van dit boek zorg je ook dat de thuis- en daklozen in Eindhoven kunnen genieten van een maaltijd, een kop koffie en een luisterend oor. Al direct vanaf de verkoop van het eerste boek tot en met de verkoop van het laatste boek gaat de opbrengst naar ’t Hemeltje, waar het besteed wordt aan maaltijden voor hun gasten.

Meer weten en bestellen?
Het kookboek is een hardcover uitgave van 280 bladzijden met veel foto’s van gerechten en achtergrondverhalen. Prijs € 29,95 per boek (exclusief verzendkosten). Kijk op www.rokusharder.nl om het boek te bestellen of schrijf een e-mail naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. “

Een bijzonder kado voor u, maar ook voor ons. Het is hartverwarmend. En die warmte en hoop, dat licht in de duisternis kunnen we deze dagen goed gebruiken.
We wensen u allen goede en gezegende feestdagen en alle goeds voor 2022.

-----------Bestuur en team van ’t Hemeltje, Jeannet Venekamp-------------------- 

The writing on the wall

Veel mensen zullen bij metal muziek niet meteen denken aan religie. Toch zijn er een hoop nummers in dit genre die wel degelijk verwijzen naar de bijbel of inspiratie halen uit verhalen uit de Schrift. Zo ook Iron Maiden in hun nummer ‘The writing on the wall’. Ik vind het een erg gaaf nummer en ik was verbaasd toen ik de video zag die bij het nummer hoort. In de eerste instantie kon ik geen touw vastknopen aan het verhaal dat de band probeert te vertellen met het nummer en de clip, maar na enig onderzoek kwam ik bij de onderliggende boodschap van dit lied.

Het nummer verwijst naar het verhaal uit het boek Daniël over het feest van Belsassar. Belsassar was de koning van Babylonië en op een dag gaf hij een groot feest voor de machthebbers in zijn koninkrijk. Tijdens het feest wordt er door de koning gedronken uit bekers die uit een tempel in Jeruzalem geroofd zijn. Terwijl de koning en zijn gasten zich te goed doen aan de wijn en het overvloedige eten verschijnt er uit het niets een hand die een tekst op de muur schrijft. De koning laat alle wijzen uit zijn koninkrijk komen om dit fenomeen uit te leggen maar niemand heeft een verklaring. Ook Daniël wordt bij de koning gebracht en hij heeft een uitleg. De tekst op de muur zei: ‘Mene, mene, tekel ufarsin’. Daniël legt aan de koning uit dat de tekst een boodschap van God is. Hij vertelt de koning dat God de dagen van zijn koninkrijk geteld heeft en er een einde aan maakt, de koning is gewogen en te licht bevonden en het koninkrijk is door de Heer verdeeld en aan de Meden en de Perzen gegeven.

Het nummer heeft een stevige boodschap, evenals de video die bij het nummer hoort. In de video worden de elite en de leiders van tegenwoordig vergeleken met koning Belsassar. Er wordt een post apocalyptisch landschap getoond waar niets kan groeien. De mensen zien er mager en ziek uit. Dit stelt het volk voor. Aan de andere kant zien we een grote toren waar wereldleiders en machthebbers een groot feest houden. Dit is de verwijzing naar het feest van de koning. De video verwijst ook naar het boek Openbaringen, dit gebeurt door middel van de vier ruiters van de Apocalyps die het schrift op de muur symboliseren. De realiteit van honger, oorlog, ziekte en dood. Er komt in de video ook een figuur in een witte mantel voor. In de eerste instantie lijkt deze figuur onheilspellend maar naarmate het nummer vordert komt de kijker erachter dat de figuur in het wit het volk probeert te helpen. Voor mij is deze figuur een interpretatie van Jezus.

Ik denk zelf dat dit nummer en de video een oproep zijn tot verandering. Er wordt in de huidige maatschappij veel vastgehouden aan traditie en gewoonten (denk bijvoorbeeld aan het gebruik van fossiele brandstoffen) en veel waarde gehecht aan materiële zaken om status aan te duiden. Dit gaat vaak ten koste van het milieu (denk aan grote auto’s, privévliegtuigen en dergelijke). Ook behandelen mensen elkaar niet altijd even goed, denk hierbij aan dictators en sociale ongelijkheid. De video eindigt met het instorten van de toren waar het feest gehouden wordt, een symbolische vernietiging van de onwetendheid en de oppervlakkigheid van onze samenleving. Er wordt een nieuwe start gemaakt voor de mensheid, een kans om te veranderen en dingen anders te doen.
Al met al denk ik dat dit nummer een goede boodschap heeft en de problemen van onze maatschappij goed duidelijk maakt aan de hand van deze vergelijking met het Bijbelverhaal.
Het eind is misschien wat te idealistisch, maar de oproep voor verandering is zeer sterk wat mij betreft.

Jacobien van Haarlem  (Het nummer en de video zijn te vinden op YouTube)

  

november-december 2021 met thema: "Geloofsbrieven" Lees meer...

Over de brief aan de gemeente in Tyatira: Openbaring 2: 18-29

Door de formulering: ‘aan de engel van de gemeente in Tyatira’ wordt de gemeente aangesproken op haar eigen identiteit zoals ze geroepen is. Natuurlijk is de situatie nog niet ideaal, maar de engel, boodschapper, houdt zo in de gemeente de verwachting van het ‘hemelse’, het ‘ideale’ levend.

Algemeen
Het Griekse woord ‘Apocalyps’ betekent letterlijk ‘ergens het deksel vanaf halen’, iets onthullen en Johannes gebruikt dit woord in 1: 9 in de zin van een existentiële crisis. Vanuit die crisis schrijft Johannes dit boek. Er zit iets knel, wat ruimte moet krijgen en dan kan ‘onthullen’ bevrijdend werken. Wanneer wij onszelf in de ‘verdrukking’ ervaren, dat we klem zitten, dan komt het leven in de knel. Johannes ervaart  rond het jaar 95, als hij dit boek schrijft, de arrogantie van de macht van het Romeinse rijk die in zijn ogen een werktuig van het kwaad is geworden. Johannes, inmiddels naar Patmos verbannen, is verbijsterd, dat dit alles kan gebeuren na kruis en opstanding van Jezus: alles gaat op de oude voet verder en de ‘oude’ aarde wordt zo geen ‘nieuwe’ aarde.

We worden
persoonlijk
aangesproken

De brieven
De zeven brieven aan de verschillende gemeentes zijn eigenlijk geen gewone brieven, want ze hebben geen opbouw van een brief en hebben ook niet als losse brieven een geïsoleerd bestaan geleid. Ze zijn een onderdeel van het boek van visioenen. Ze zijn ook niet filosofisch abstract of theoretisch, maar in de taal van het gewone leven. In de komst van het Koninkrijk gaat het immers om het gewone leven en de gewone mens, die de Eeuwige wil ontmoeten. In deze brieven richt God zich intiem tot ons hart. We worden apart genomen en persoonlijk aangesproken. Hiervoor is de briefvorm ideaal, want hij is open van aard, doet impliciet een open appél en vormt geen afgesloten verhaal. Het ligt in Johannes’ bedoeling om met deze zeven gemeentes de ‘hele kerk’ te beschrijven.

Tyatira
Tyatira was een kleine stad, waar maar één god werd vereerd: Apollo, beschermer van de schone kunsten. Het was een indrukwekkende God, die de mens naar de hemel voerde. Daarom ook noemt Johannes de Messias niet de mensenzoon, maar de zoon van God en hij wordt ook indrukwekkend beschreven: ogen als vlammend vuur en voeten als brons. Hieruit blijkt wel, dat Johannes goed op de hoogte is van de situatie in Tyatira. De stad was beroemd om haar koper- en metaalindustrie. De gemeente wordt uitbundig geprezen in wat ze doen en in de loop van de tijd is ijver niet verflauwd. Integendeel, die is alleen maar toegenomen: ‘U doet nu zelfs meer dan vroeger’. En het is natuurlijk niet voor niks, die complimenten. Daarna durf je je toch meer bloot te geven, kwetsbaar op te stellen. ‘Wek mijn zachtheid weer. Geef mij terug de ogen van een kind. Dat ik zie wat is. En mij toevertrouw en het licht niet haat’. ¹

Die kwetsbaarheid, die openheid is nodig, want zoals ik al in mijn inleiding zei: het is toch nog niet wat het moet zijn. Izebel wordt hier genoemd. We kennen Izebel uit de verhalen over Elia en Elisa. Zij heeft koning Achab verleid tot diefstal van de wijngaard van Nabot en tot de moord op hem. Zij heeft koning en volk van de God van Israël weggehaald om Baäl voortaan te dienen. Ze is een slecht mens, belichaming van Satan. Haar naam is spreekwoordelijk voor de afval van Israël en Johannes gebruikt haar naam om de verleiding van de gemeente te beschrijven. Het is onwaarschijnlijk, dat Johannes hier een bepaalde persoon bedoelt. Die verleiding is meer een verschijnsel, dat aan Izebel doet denken. Zo wordt deze brief een profetie en ook leerstof.

                                              Hoe zetten we de kerk
                                                  weer op de kaart?

Wat zou er aan de hand zijn? Waarschijnlijk hebben gemeenteleden zich mee laten nemen door de verhalen over het naar de hemel gevoerd worden door de God Apollo. Dán zul je pas een godservaring hebben met een echt aanwezige god en dan ga je het licht zien, dan wordt het leven echt mooi en bevrijd!

En Johannes wil hen op het hart drukken: ‘Je wordt misleid. Het is niet de echte wereld die je dan ziet. Het verhult de werkelijke aardse verhoudingen’. Het gaat in de wereld van God maar om één ding: vrede en gerechtigheid en die bereik je alleen door de nuchterheid van de Tora en de vreugde daarover. Vreugde der Wet is, dat we eindelijk zijn bevrijd van onze verblindingen, van onze verleidingen. Met andere woorden: mensen die zich in de luren laten leggen door Apollo-aanhangers moeten daar snel mee ophouden. Zij moeten zich bekeren: ‘Ik heb haar de tijd gegeven om te breken met het leven dat ze leidt’. Een ommekeer is nodig. Mensen moeten in hun ziel durven kijken om tot inzicht te komen, dat alleen met de God van Israël het goed komt met de wereld. Gelukkig is niet iedereen bezweken aan verleidingen en toch ook niet alle diepe gedachten kunt volgen. Houd vast wat je hebt en verwacht de komst van de Messias. Dan zien we een citaat uit psalm 2: ‘hij zal hen weiden met een ijzeren staf’. In psalm 2 gaat dit over de zoon van Israël die pal staat tussen het razen van de volken. En het gaat ook over Gods geschiedenis: ‘zoals ik de macht van mijn Vader heb ontvangen’. En dan, aan het einde die morgenster, het hemellichaam dat de nuchterheid van de nieuwe dag aankondigt en het signaal, dat er, ondanks alles, toch te leven valt: de dag die geen avond zal hebben.

Tot slot
Soms word ik weemoedig, omdat het niet goed gaat met de kerk. Wie weet nog wat wij doen in de kerk, waar we voor staan? De gemeente in Tyatira stond ook midden in het leven van de stad. Natuurlijk, daardoor komen verleidingen gemakkelijker voorbij. Zouden wij ons teveel hebben teruggetrokken op ons zelf en zo alleen vrede en gerechtigheid voor onszelf nastreven of is het corona, die ons de das om heeft gedaan?

Het is een moeilijk spanningsveld, want onze energie kan maar één keer op. Wat gaat dan voor: de kerk of de wereld? Als predikanten van de werkgemeenschappen van Eindhoven en Helmond hebben we daarover gediscussieerd: hoe zetten we de kerk weer op de kaart na corona? Misschien een idee om deze discussie ook met de leden van de PGE te doen.

[1] Huub Oosterhuis: liedboek 925

----------------------------------------Bernadette van Litsenburg----------------------------

Blijde Boodschap

De afgelopen week waren de kerken prominent in het nieuws. Terwijl het laatste jaar de kerken vaak negatief in het nieuws waren, bijvoorbeeld door het niet navolgen van de coronaregels in sommige gemeentes, was er dit keer gelukkig goed nieuws te vermelden.

Dit vanwege het uitkomen van de nieuwe Bijbelvertaling, toepasselijk genaamd NBV21. We hebben kunnen zien op de televisie hoe het eerste exemplaar van deze nieuwe vertaling werd overhandigd aan de koning. Ook stonden in alle kranten artikelen over de nieuwe Bijbel.

Uit een aantal voorbeelden van deze vertaling wordt duidelijk dat deze beter aansluit bij ons dagelijks taalgebruik. Zo wordt ‘zet het kwaad bloed’ nu vertaald als ‘ben je jaloers’. Een mooi voorbeeld vind ik zelf dat ‘vergeef ons onze schulden, zoals ook wij hebben vergeven wie ons iets schuldig was’ veranderd is in ‘zoals ook wij vergeven wie ons iets schuldig is’. Dit past blijkbaar ook bij de oorspronkelijke Griekse tekst en verandert iets dat in het verleden speelt en waaraan we dus niets meer kunnen doen, in iets in het heden en een soort opdracht voor ons. Daar heb je veel meer aan. In de kranten hebben we veel nieuws gezien over wat er allemaal veranderd is. Daaruit zou je kunnen afleiden dat het een heel andere Bijbel is geworden.  Toch moeten we bedenken dat het slechts om 12000 aanpassingen gaat op een totaal van meer dan een miljoen woorden, wat betekent dat het grootste deel van de tekst hetzelfde is gebleven. Het meeste is dus bij het vertrouwde gebleven.

Ook al wordt deze vertaling de vertaling van de 21^e eeuw genoemd, denk ik dat het niet de laatste van de eeuw zal zijn. Ook de komende jaren zal onze maatschappij en de taal verder ontwikkelen en de Bijbel zal dit moeten volgen om begrijpelijk te blijven voor volgende generaties. Het is volstrekt duidelijk dat niet alleen de Bijbel, maar ook de kerk zich zal moeten blijven aanpassen aan de ontwikkelingen in de samenleving. Zeker nu de vergrijzing alom aanwezig is in onze kerken, is het zaak te kijken hoe wij ons als Protestantse Gemeente Eindhoven kunnen aanpassen aan de tijd. Daarbij moeten we natuurlijk zorg dragen het vertrouwde bij onze bestaande kerkgangers niet kwijt te raken. Dit is iets waar we de komende tijd zeker aandacht aan zullen geven. Een verandering waar we op dit moment als PGE maar ook in de omringende gemeentes mee te maken hebben, is de krimp en vergrijzing van onze kerken. Een van de gevolgen is dat het steeds moeilijker wordt om mensen te vinden voor onze ambtsdragers en bestuurders. Dit speelt ook in de gemeentes in de omgeving van Eindhoven. Een van de gevolgen van dit is de aanstaande samenvoeging van de Protestantse Gemeente St. Oedenrode, Son en Breugel met de PGE. In onze gemeente-avond op 17 november zal hier aandacht aan worden gegeven. Elders in SAMEN vindt U een uitnodiging met meer details.

--------------------------------Henk Grootjans,voorzitter AK--------------------------------

Een Luthers ABC - S

Een godsdienstige houding houdt zich niet alleen en ook niet in eerste instantie bezig met vragen over het hiernamaals, maar geeft vorm aan het leven hier en nu. Een christen die bij Maarten Luther in de leer is gegaan, zal daarom op vele terreinen een karakteristiek gedrag laten zien dat voortkomt uit zijn geloof in Jezus Christus. Dit keer de letter S van het alfabet.

Schepping

“Alle schepselen zijn een uiterlijk gedaante of een masker van God. In deze zaak hebben wij echter een wijsheid nodig waarmee wij in staat zijn om onze Heer en God van zulke maskers te onderscheiden. Deze wijsheid heeft de wereld niet. Daarom kan ze ook onze Heer en God niet van zulke maskers onderscheiden.“
(Commentaar van Luther over de brief aan de Galaten, [1531] 1535; Latijn; WA 40 I, 174: 13-15).

In Luthers taalgebruik is een masker slechts de schijn of de buitenkant van een zaak, niet de zaak zelf. Het zou tot verwarring leiden als wij het ene niet van het andere kunnen onderscheiden. Luther was bijvoorbeeld van mening dat vele in zijn tijd het masker van vroomheid droegen, hoewel ze helemaal niet vroom waren. Het zou fout zijn als wij een mens slechts uiterlijk beoordeelden.

Volgens Luther draagt ook God zo’n masker, niet omdat Hij Zijn wezen wil verbergen, maar omdat Hij het moet verbergen; Zijn verschijning zou immers voor de mens onverdraaglijk zijn (Ex 33:20; 1Tim 6:16). In het geval van Gods masker zit het probleem echter elders. De schepping is het werk van God. De natuur is een kunst- en wonderwerk. Ze heeft geen ingrijpen nodig om te functioneren. De planten dragen hun zaad in zichzelf (Gen 1:11v). En ook de “natuurlijke” orde van de samenleving is zo ingericht dat mensen met elkaar in vrede kunnen leven. Op zich lijkt God daarvoor niet nodig te zijn. Alles functioneert op “natuurlijke” wijze. Sterker nog: Tegenwoordig ziet de mens zich gemachtigd en in staat om in de schepping in te grijpen om het menselijke leven (voor sommigen) te verbeteren of zelfs te optimaliseren.

Voor Luther is de schepping, d.w.z. de natuurlijke schepselen en de natuurlijke orde van het menselijk samenleven, echter een maskerspel van God en dat behelst twee inzichten.

Aan de ene kant is het wel goed om het spel serieus te nemen, omdat God ervoor gekozen heeft om de mensheid op die manier in stand te houden en met haar te communiceren. Daarom is de schepping als Gods werk te erkennen, te eerbiedigen en te gebruiken.

Aan de andere kant moeten wij tevens beseffen dat wij de eigenlijke acteur van het spel niet kunnen herkennen. Daarom moeten wij leren tussen het masker en God zelf goed te onderscheiden. Dat is inderdaad een kunst en leidt vervolgens tot een kritische of vrije verhouding van de christen tegenover zijn levenswereld.

Bijvoorbeeld eerbiedigen wij – volgens Luther – vooraanstaande personen meer dan de functie of het ambt dat ze – van Godswege – invullen. De bisschop wordt als persoon geëerbiedigd in plaats van de functie waarvoor God het bisschopsambt heeft ingesteld en waarvoor wij God zouden moeten eerbiedigen.

In de samenleving hebben wij meer eerbied voor de persoon die een overheidsambt vervult dan voor het ambt dat God ingesteld heeft (Rom 13:1) om het samenleven van zelfzuchtige mensen op aarde mogelijk te maken. En zo zijn wij ook geneigd om beslissingen eerder te nemen op basis van het aanzien van personen dan op basis van de waarachtigheid of de waarheid van hun daden of woorden.

Dat moet je echter niet doen! (Gal 2:6; vgl. Deut. 1:17; 1ß:17). God ziet immers de “persoon” niet aan (Rom. 2:11). (Het Latijnse woord “persona” betekent trouwens ook “masker”.) In die zin weet de gelovige zich vrij van het gezag, dat mensen (schepselen) voor zich persoonlijk opeisen.

Er komt nog iets bij. De mens vraagt soms niet eens naar God achter de schepping. Dan gaat zijn verlangen niet verder dan naar de natuur of dat wat hem voor ogen ligt. Hij eerbiedigt de schatten van de wereld als laatste en hoogste goederen. De vrek vindt in het goud zijn hoogste goed; de genotzoeker in heerlijke spijzen en dranken; de godsdienstige mens in de pracht van een heilig ritueel. Alle drie genieten van de schepping. Ze zouden echter de schepping op een juiste manier moeten gebruiken om zich te verheffen naar God toe.

Daarentegen zou een gelovige het goud moeten gebruiken om er mooie dingen van te maken, die iets van de heerlijkheid en schittering van God zouden kunnen weerspiegelen; een christen zou ook spijzen en dranken kunnen genieten, als ze hem ook kunnen verwijzen naar de oorsprong en het doel van het genieten. Hij kan door prachtige kleren, gebouwen en rituelen Gods nabijheid symboliseren en vieren, als hij maar weet dat God hem soms ook in een armzalige keet of in een bedelaar tegemoet treedt. In die zin weet de gelovige zich vrij van de dingen van deze wereld (schepselen) en van het verlangen om te bezitten. Op die manier blijft de schepping voor de gelovige christen het zicht-, hoor-, voel-, smaak- en tastbare van God die in wezen met de zintuigen niet kunnen worden ervaren.

De natuur is zo te zeggen datgene, wat Hij ons van Zich laat zien, vergelijkbaar met de “achterzijde” van een persoon (Ex 33:23). Als gelovige zouden wij daarom de natuur zo kunnen beschouwen dat wij op haar schoonheid, ingewikkeldheid, rijkdom, overvloed enz. onze aandacht richten. Van daaruit zouden wij ons dan in gedachten kunnen verheffen naar God als de verheven oorsprong van dat prachtige goddelijke schouwspel.

-----------------------------------Markus Matthias---------------------------------------------

 Kerstpakketten 2021

In de weken voor kerst worden door de Protestantse Gemeente in Eindhoven 135 kerstpakketten uitgedeeld door de diakenen en andere vrijwilligers aan mensen die in deze tijd een extraatje wel kunnen gebruiken zoals mensen in de bijstand, asielzoekers en daklozen. De pakketten worden aangevuld met het kerstnummer van Open Deur en een zelfgemaakte kerstkaart met een groet van de PGE.

In elke wijk is een diaken die een lijst met namen samenstelt van mensen die in deze wijk in aanmerking komen voor een pakket. Ook het Protestfonds, Het Diaconaal Inloophuis ’t Hemeltje, Vluchtelingen in de Knel en de Stichting “Ervaring die staat” leveren namen aan. Laatst genoemde stichting geeft zorg aan mensen die eerder dak- en thuisloos waren. Deze groep en de vluchtelingen kunnen veel pakketten gebruiken.

U kunt deze kerstpakkettenactie ondersteunen door bij te dragen aan de kosten. U kunt geld over maken naar : IBAN: NL62RABO0373736932  t.n.v. College van Diakenen Protestantse Gemeente Eindhoven. Laten wij oog hebben voor elkaar en onze medemens waar nodig actief ondersteunen! 

Namens de diaconie een hartelijke groet,

---------------------------------------Ingrid Amersfoort------------------------------------------

Welk stapje zet U vandaag?

Half oktober was het Dutch Design Week in Eindhoven. Er  was heel veel te zien, te beleven, te horen en te voelen. Eén van de installaties in het Klokgebouw was een labyrint, dat op initiatief van Floris van Alkemade, onze rijksbouwmeester was gemaakt. Dat labyrint bestond uit gangen tussen witte gordijnen, waarbij er allerlei objecten en teksten te zien waren over de vraagstukken van samenleving en klimaat waarmee we nu worstelen. Steeds opnieuw kon je kiezen hoe je liep: sla ik hier naar links, ga ik rechtdoor, kijk ik naar wat hier staat of sla ik het over? De algemene boodschap van het hele labyrint was dat we niet weten hoe we alle problemen van deze tijd kunnen oplossen, maar dat het er om gaat een stapje te zetten en dan maar weer verder te kijken.

Die boodschap geeft hoop. En is ook zeker van toepassing op diaconale activiteiten. Wat te doen aan de armoede in onze stad? Hoe kun je de positie van vluchtelingen verbeteren? Hoe kunnen we meer betrokken zijn bij Moldavië? Wat kan de kerk betekenen in het klimaatdebat? Allemaal grote en lastige vraagstukken. En dan kun je als kerk wel zeggen dat je vindplaats bent van geloof, hoop en liefde, maar hoe geven we dat handen en voeten? Zoveel vragen en onzekerheid, daar kan een mens moedeloos van worden.

En toch. We doen met elkaar al veel, en zetten kleine stapjes. Die zijn betekenisvol, voor vandaag en voor morgen. Of het nu gaat om het schrijven van een Amnesty-brief voor een gewetensgevangene, of een gift aan KerkinActie, of vrijwilligerswerk bij de Voedselbank, of….  Dat is allemaal diaconaal werk. En zo vormen we samen inderdaad een vindplaats van geloof, hoop en liefde. Welk stapje zet U vandaag?

---------------------------------------Antje Dekker--------------------------------------------

In stilte gaat open wat gesloten was

Dit staat nog steeds op mijn visitekaartje als geestelijk verzorger binnen de Woenselse Poort. Telkens weer verbaast het mij hoe waar dat kan zijn.

Voor mij was de islam een gesloten boek. Ik hield me daar niet echt mee bezig, ook al ben ik in Saoedi-Arabië en Qatar geweest. In stilte ging het open toen ik me gedwongen voelde me erin te verdiepen. Onlangs nog door een gezamenlijk gesprek met een twee cliënten hierover. “Jij bent toch een geestelijke?” ”Jij bent toch iemand van het boek (dat wordt genoemd in ons boek)? “Jij kan onze geestelijke nood snappen.”

Dat weet ik niet zeker gaf ik ten antwoord. Wij hebben ook een islamitisch geestelijk verzorger hier. “Nee” klonk het unisono.

En ik moet eerlijk toegeven dat ik benieuwd was wat er zou volgen. Waarom niet? En ze brandden los. De een had heel duidelijk ideeën over de toepassing van de shariawetgeving – beslist niet te letterlijk nemen alstublieft (zijn woorden) maar het was zeker waardevol volgens hem –  en over de verhouding tot de Nederlandse wetgeving. Over dat laatste hebben ze bij ons overigens allemaal in alle mogelijk variaties een mening. Hij prees de rechtsbescherming, die er wordt geboden. Een groot goed vond hij. En dat dit ook gold voor Moslims vond hij bijzonder. Fijn dat Moslims welkom zijn in Nederland voegde hij daaraan toe, maar liever niet teveel, want dan zou democratie zoals wij die kennen gevaar kunnen lopen. Dit geluid kwam voor mij uit een onverwachte hoek. En hij begon voorbeelden op te sommen van landen waar hij niet zou kunnen zijn wie hij wilde. Landen waar geestelijke politie je vertelt hoe je moet leven en wat te doen, en vooral wat niet. Dat er onderscheid wordt gemaakt tussen ‘verboden’ en ‘afgeraden’ maar dat dat laatste al gauw wordt ‘beschermd’ door het te verbieden.

De ander wilde niet met de islamitisch geestelijk verzorger spreken omdat hij afvallig was geworden, zoals hij dat noemde. Hij zat met zichzelf in de knoop, want wie was hij nu nog, zonder zijn geloof. De angst voor een leven na de Islam en na de dood zat er goed in. En allemaal omdat hij tot de conclusie gekomen was dat de Koran niet het letterlijke woord van God kon zijn. Sommige cliënten geeft het lucht om dat eens hardop te kunnen zeggen. Die nood kan ik begrijpen.

Wij zouden het als onkerkelijk omschrijven, maar uit het vervolg bleek dat de parallel niet helemaal opging. In veel islamitische landen is het levensgevaarlijk om daaraan uiting te geven. Op geloofsafval staat daar zelfs de doodstraf. Hij begon over mogelijke repercussies voor de familie thuis als ze dat zouden horen. En ik kreeg een hele verhandeling over een tribaal rechtssysteem van geven en nemen en eerwraak, op hem, op hen. Elke moslim zou geroepen zijn theocratie te realiseren, zo nodig met geweld. In de sharia wordt zo’n theocratie geschetst. Alcoholgebruik, overspel en geloofsafval worden moreel veroordeeld en moeten met een bijpassende straf bestraft worden. Het zou een miskenning zijn van de unieke profeet en zijn unieke god. Wie kan dan nog in vrijheid voor een religie kiezen als de stok achter de deur staat in geval van ongeloof en afwijzing?

Vrijheid van geloof en denken. Daar gaan wij over als geestelijk verzorgers. Om gefragmenteerde mensen weer een beetje heel te helpen maken. Een geloof blijft een ‘constructie’ hebben wij inmiddels geleerd, zoals ons ‘zelf’, onze identiteit, wie wij zijn dat ook is. Wij ontdekken wie wij zijn door ons levensverhaal te (her-) vertellen. En het verhaal van God. Die ochtend ontdekten wij alle drie iets. Ik werd er weer stil van.

--------------------------Berend Veldhorst, geestelijk verzorger GGzE---------------.

In stormgetij

Oude mensen zijn vaak met hun verleden bezig. Het zijn soms vage en gebrekkige herinneringen aan gebeurtenissen. Soms zijn het meer gevoelens en emoties die je zijn bijgebleven. Het maakt je dan nieuwsgierig naar wat er precies gebeurde. Ik denk nu aan een herinnering uit mijn kinderjaren.

In de Duindorpkerk te Scheveningen was ik op een avond naar een film geweest, ik denk met mijn moeder en misschien broers en zusjes. Het moet wel een christelijke film geweest zijn, anders zou die niet in de kerk gedraaid zijn en had ik er ook niet heen mogen gaan. Ik herinner mij de melodie van ‘Blijf bij mij, Heer’ en dat het donker was toen we naar huis gingen. Dus wel de emotie.

Toen ik het aan mijn acht jaar oudere broer vroeg, herinnerde hij zich dat hij stukjes voor de krant schreef. Hij had die bewaard en zocht toen op of daarin iets te vinden was. Het bleek dat er een film was geweest waarover hij had gerapporteerd. De titel van die film was: ‘In stormgetij’. Wat doe je als je ergens naar op zoek bent? Dan ga je googelen. En warempel, meteen raak! De NCRV had in 1937 een film uitgebracht onder die titel. Het begin van de film toonde een hoge zee, wat op Scheveningen altijd gevoelens opwekt. Een jongen wil als kind al zeeman worden, maar zijn gelovige ouders zien dat niet zitten. Hij wordt dan daarom op de opleiding voor onderwijzer geplaatst. Daar is hij echter niet op zijn plaats en hij gaat alsnog naar de zeevaartschool. Hij wordt leerling-stuurman en gaat varen. Hij leeft er op los en vergeet zijn christelijke opvoeding. Aan boord krijgt hij een ongeluk waardoor hij in het ziekenhuis terecht komt, in Algiers. Daar komt hij door een radio-uitzending van de NCRV tot inkeer. Onder de tonen van ‘Blijf bij mij Heer’ gingen de mensen naar huis. Een vooroorlogse bekeringsgeschiedenis als propaganda voor de NCRV. Zo werd mijn vage herinnering tot leven gewekt.  

Iets dergelijks gebeurde ook met een herinnering aan zomervakanties in het Friese dorp Niawier, bij Dokkum, tijdens de oorlog. Hoe was ik daarheen gereisd? Een bezoek aan dat dorp en contact met een plaatselijke oud-bakker, tevens historicus, leerde mij dat diaconieēn in Friesland contact hadden met diakenen in het Westen. Het gevolg was dat een bus met kinderen arriveerde op het dorpsplein waar zij werden verdeeld over plaatselijke inwoners, die zich geheel belangeloos over de kinderen ontfermden.
Zo kunnen wij door het internet niet alleen genieten van een kerkdienst tijdens de coronapandemie, maar ook van ervaringen uit de kindertijd.

-------------------------------------Gerard van Gurp-----------------------------------------

Spot

Op het plein voor de terminal van Eindhoven Airport stond een aantal mensen te lachen en te wijzen. Ik ging kijken. Daar liep een robot in de vorm en de afmeting van een hond.
Er stond een man bij die hem met een afstandsbediening bestuurde. Hij vertelde dat hij van de TU was. Daar hadden ze het ding in elkaar gezet. Het was een proef, en ze zouden hem misschien inzetten voor beveiligingsdoeleinden. Harkerig bewoog hij zich voort. Ik vroeg ‘Hoe heet hij?’ Het antwoord was ‘Spot’. Iemand riep ‘Pas op hij doet een plasje’.

Techniek kan leuk zijn. Het is begrijpelijk dat het vliegveld een plaats is om nieuwe technieken uit te proberen. Maar ik vond mijn gesprek met de TU-man leuker en zinvoller dan die hele Spot. Een gesprek van aangezicht tot aangezicht, daar kan geen techniek tegenop.

-----------------------------------Mirjam van Nie------------------------------------------

Een slechte vrouw 

Afgelopen week las ik het nieuwe boek van Annejet van der Zijl, ‘Fortuna’s kinderen’. Ook daarin komt de naam Jezabel voor. Blanke mannen in het Oude Zuiden van Amerika kochten aantrekkelijke zwarte meisjes voor hun eigen plezier, liefst voordat ze de vruchtbare leeftijd hadden bereikt. Als de wettige echtgenoten zichzelf toestonden boos te worden, dan richtte die woede zich bijna altijd op de zwarte rivale. In hun ogen een Jezabel, die hun man met haar onbeschaamde seksualiteit en voodookunsten in de ban had gekregen. Jezabel, ook deze meisjes werden met de naam van de vrouw Izebel van Achab  aangeduid. Die naam staat in de bijbel model voor een slechte vrouw, goddeloos, hebzuchtig, manipulerend.  Maar die naam betekent: ongerept, kuis (Bijbelse encyclopedie, Kok). Zouden die blanke vrouwen de werkelijke betekenis van die naam gekend hebben, wanneer hun man een koopakte tekende voor zo’n jong meisje? Een vrijbrief voor misbruik. Het maakt me woedend als ik zoiets lees. En ik ontkom niet aan de gedachte: ‘arme mannen, willoos slachtoffer van slechte vrouwen.’  Waar blijft hun verantwoordelijkheid! Dus las ik  het verhaal van Achab en Izebel nog maar eens door (1 Kon 21). Dat maakte me niet minder boos.

                                          We zijn elkaar gegeven
                                               ook als tegenover

Achab  gedroeg zich als een verwend kind, pruilde toen hij zijn zin niet kreeg. Liet Izebel haar gang gaan, die ook een verwende koningsdochter bleek. Wilde zij dat huwelijk met deze koning wel? Of was het  een deal tussen twee koningen, goed voor de vrede tussen hun landen.  Ja, wat zij deed was ronduit slecht, maar haar man maakte graag gebruik van haar ‘geslepenheid’ en alle oudsten van het volk deden wat zij wilde. Toen de profeet Elia hem terecht kwam wijzen trok Achab, in mijn ogen, nogal gemakkelijk het rouwkleed aan.  Daarom zou, volgens Elia, God zijn straf uitstellen tot Achab overleden was. Waren ook al deze betrokken mannen willoos slachtoffer van een vrouw?
En hoe zit het dan met de Jezabel uit de brief aan Tyatira? Er wordt wel gedacht dat zij de vrouw van de voorganger was van die gemeente. Jezabel, Izebel.

Maar is het wel reëel om het kwaad aan een vrouwspersoon toe te schrijven?
De gemeente wordt geprezen, dat zouden wij ook vast graag willen horen. We doen immers met een handvol mensen wat we kunnen doen, op hoop van zegen. ‘Vierentwintig uur in dienst van de Heer’, hoor ik met enige regelmaat. Maar er zijn ook tegenkrachten, ik denk dat die er de hele geschiedenis door in de gemeenten geweest zijn. De karaktertrekken van Izebel huizen, denk ik, in ieder van ons, vrouw of man als we eerlijk in de spiegel durven kijken. Soms door een beetje te manipuleren om onze zin te krijgen. O ja, we denken beslist eerlijk dat het die kant op moet met de gemeente. Dus verzamelen we medestanders om het voor elkaar te krijgen. Of we pruilen als Achab wanneer het niet de kant opgaat, waarvan wij denken dat het de goede is. Verborgen agenda’s om het de richting op te krijgen die wij denken te moeten gaan. Ik ben er zelf soms ook op gewezen. “Dit past jou niet.”  Gelukkig! Het lijkt misschien onschuldig maar het kan chaos, verwarring en doodlopende wegen veroorzaken in de gemeente. Wat goed dat we elkaar gegeven zijn niet alleen ter bemoediging, maar ook als tegenover.

Wie kan in ons een brief van Christus lezen,
als niet de Geest ons aan elkander rijgt,
die ons als dode, levenloze letters
beademt en tot nieuwe zin herschrijft.
( lied 976: 2, tekst Sytze de Vries)

-----------------------------------Wil van Egmond--------------------------------------

‘Feest’ in het Open Huis

Eindelijk zijn er versoepelingen, eindelijk mogen we weer bij elkaar aan tafel zitten, eindelijk mogen we meer gasten ontvangen. Wat hebben we daar naar verlangd. Natuurlijk, een beetje afstand houden we nog wel, want covid is niet weg, maar we gaan de goede kant op. Daardoor wordt er weer van alles mogelijk. Om te beginnen hadden we op 11 september het ‘frietkot’, een evenement bij de Petruskerk, waar een friettent stond, waar iedereen een ‘frietje met’ kon nuttigen. De Rotary heeft onze gasten en vrijwilligers dit cadeau gedaan. Waarvoor onze hartelijke dank.

Na anderhalf jaar hebben we eindelijk weer een feestavond gehad op 28 september. Wat was het een feest om elkaar weer te zien, te spreken en samen te eten. Gesprekstof te over. We hebben heerlijk gegeten, van Thijs Eradus van Sprinkplank040 gehoord hoe het staat met de Maatschappelijke opvang en Renate Richters deelde vrijwilligerspenningen uit. We namen ook afscheid van enkele mensen. Ieder had zijn of haar reden om te stoppen na veel inzet. Dus ook applaus voor hen.

Er waren ook een paar verrassingen voor onze gasten; zoals u weet, heeft de gemeente haar subsidie aan ons gestopt, vanwege de nieuwe vorm van Maatschappelijke opvang. In coronatijd hebben onze gasten flink moeten inleveren v.w.b. het krijgen van een luisterend oor of een fijn gesprek. Om dat te compenseren heeft de gemeente ons en ’t Hemeltje ieder € 7.500,- gegeven om onze gasten te verwennen. We hebben besloten om dit samen met ’t Hemeltje te doen. Zo hebben we op 6 oktober met een aantal gasten en vrijwilligers in een bus de lichtjesroute gereden. Wat was dat leuk! We hadden een gids, die ons van alles vertelde over de verschillende lichtornamenten en hun geschiedenis.

Op 20 oktober komt er een tent op het grasveld van de Petruskerk aan de Kloosterdreef, waar we bingo spelen met mooie prijzen en waar ook drinken is met wat lekkers. Dat beloofd een mooie dag te worden.

Daar komt bovenop, dat wij, samen met het straatpastoraat € 2.000,- hebben ontvangen van Sprinkplank040. Er worden nog plannen gemaakt voor de besteding daarvan.

In de week van 28 september bestond het Open Huis 35 jaar en is na zolang nog steeds springlevend. We hebben het de hele week gevierd met broodjes en gebak. Wel is het inmiddels duidelijk, dat er behoefte is aan nieuwe vrijwilligers. Als jullie mensen kennen, die geïnteresseerd zijn in dit soort vrijwilligerswerk: nodig hen dan uit om een keer te komen kijken.

Inmiddels hebben we de eerste trainingen weer achter de rug en in november komt er nog één. Ik hoop dat we die weer met velen volgen. Het blijkt in een behoefte te voorzien om met elkaar de verhalen te delen vanuit de praktijk, maar ook om te kijken hoe we ons, als vrijwilligers, kunnen verbeteren.

Wat fijn, dat we na zoveel tijd weer positieve berichten hebben. Ik hoop dat dat, met enige voorzichtigheid, zo blijft. 

------------------------------Bernadette van Litsenburg----------------------------------

Verbinding

Tijdens de introductieweek en het eerste kwartaal van dit schooljaar, heeft TINT zich gefocust op het thema verbinding. Mede dankzij de lange tijd van isolatie, besloot TINT de studenten te ondersteunen in het maken van verbinding nu de wereld weer open gaat.

Door het eerste kwartaal heen hebben we de diepgang van deze verbinding vergroot. We begonnen tijdens de introductieweek met het eerste contact met nieuwe mensen. Er heerste een sfeer van een nieuw begin, waar ik zo van hou tijdens de introductieweek en ik kreeg meteen zin in de rest van het kwartaal. Door middel van platonisch speeddaten lieten we duo’s een gesprek voeren aan de hand van vragen die ze konden stellen om elkaar snel en goed te leren kennen. Deze persoonlijke en uitdagende vragen noemen we graag ‘typische TINT vragen’. Zoals bijvoorbeeld deze:

Wat is je meest dierbare herinnering? 
Wat zou jij veranderen aan de wereld? 

Na al deze nieuwe ontmoetingen was het tijd om een stap dieper te gaan. Eind september organiseerde TINT daarom het ‘first connections’ evenement. Ook hier waren veel nieuwe ontmoetingen, maar gingen we ook dieper in op het vormen van vriendschap. Kwetsbaar durven zijn is hierbij belangrijk. Wanneer je dingen van je zelf durft te delen met anderen, schept dat een band. Het is een teken van vertrouwen en het laat zien dat we allemaal menselijk zijn, wat de band alleen maar versterkt. Dit en nog veel meer lessen brachten de life coaches Laura Curta en Margit van Tuijl mee naar dit evenement. En ondanks dat veel van deze inzichten niet nieuw zijn, bracht het een fris perspectief voor de deelnemers. Het was een steuntje in de rug voor de studenten om in het nieuwe jaar met een nieuwe situatie, toch met zelfvertrouwen nieuwe verbindingen aan te gaan.

Als laatste gingen we in op nóg diepere verbinding, namelijk liefdesrelaties. Samen met De Liefdesdokter Inge van de Vorst, organiseerde TINT een avond over de liefde. Op deze avond deelden Inge en Margit hun inzichten en kennis over de liefde, maar was er ook veel ruimte voor de studenten om dingen te vragen aan de coaches. Opnieuw was het een verfrissende avond die mij en de deelnemers vanuit een nieuwe hoek naar liefdesrelaties leerden kijken. 

Daarnaast hebben we ook geprobeerd de verbinding te leggen tussen verschillen. Van 4 tot 11 oktober was het Diversity week op de TU/e, waarbij de diversiteit op de campus gevierd werd. TINT sloot zich hierbij aan door het organiseren van het ‘Open Stories’ evenement. Hierbij waren allerlei mensen met verschillende levensverhalen uitgenodigd om over hun verhaal in gesprek te gaan met een klein groepje deelnemers. Ondanks dat ik er zelf helaas niet bij kon zijn hoorde ik dat het evenement een groot succes was. Mensen waren dankbaar voor de ruimte die er was voor de unieke verhalen en er zijn weer vele bruggen geslagen om de verbinding op de diverse TU/e campus te verbeteren.

----------------------------------Nuriye van Lamoen-----------------------------------------

 Persevere 

“I thought I had a real understanding then of loss
But I didn’t know a thing ‘til you weregone”

Ik dacht dat ik begreep wat verlies betekende,
Maar ik wist niks totdat jij er niet meer was. 

Dit is de tweede zin uit het lied Persevere, van Gang of Youths.

Dit lied betekent voor mij heel veel op het gebied van geloof en verlies. Het beschrijft in lineaire vorm hoe de verteller omgaat met het verlies van het jonge kindje van een vriend van hem. Hij vertelt ons, de luisteraars, dat hij dacht te weten hoe het is om iemand te verliezen, maar nu hij echt iemand was verloren voelde het toch heel anders dan hij dacht.

Dit is een gevoel waar we ons misschien allemaal mee kunnen verbinden. Hoe je jezelf denkt voor te bereiden op het ergste, maar wanneer het gebeurt voel je je compleet onvoorbereid. En daarna moet je door. Hoe graag je het ook even op ‘pauze’ wilt zetten, je zet door en je leeft door. Dat is waar we de titel van dit lied tegen komen, persevere. Volhouden.

Een gesprek vindt plaats in het lied, waarin de verteller zegt dat hij niet gelooft dat er een God is, waarna zijn vriend hem zegt, “It’s okay to feel unbelievably lost.” (Het is oké om je ongelooflijk verloren te voelen). Iets later volgt de zin uit de tekst die mij altijd het meest aangrijpt:

“‘Coz nothing tuned me in to my
Failure as fast
As grieving for a friend
With more belief than I possessed”

Want niks laat me zo gefaald voelen
Als rouwen voor een vriend
Die meer geloof heeft dan ik 

Deze zin geeft zo rauw de leegte weer die je kunt voelen na het verlies van een dierbare. Want wat voor troost kan jij bieden, als die persoon de onvoorwaardelijke liefde van God al heeft?

“We threw a party up in here
But god it was bittersweet
I live hard ‘coz I am scared
That I won’t mean anything
So now I’m praying to the ceiling
To the windows, to the walls
Against this sudden sinking feeling
That there’s nothing there at all” 

We hebben gefeest,
Maar wat was het bitterzoet
Ik leef hard want ik ben bang
Dat het niks zal betekenen
Dus nu bid ik naar het plafond
Naar de ramen, naar de muren,
Tegen het gevoel
Dat daar helemaal niks is 

Dit is het laatste deel van het lied, waarin het lijkt alsof de verteller geen vertrouwen meer heeft in het leven, en daarom uit wanhoop overal om gaat bidden, om toch ook dat vertrouwen te krijgen wat zijn vriend heeft, zelfs na het overlijden van zijn dochtertje.
Maar dan eindigt het lied met nog één zin, waarin de wanhoop verandert in hoop.

“And still, we just persevere.” 

En nog steeds blijven we maar volhouden. 

Dus ondanks dat hij misschien niet hetzelfde vertrouwen heeft in God als zijn vriend, heeft hij wel het vertrouwen om door te zetten. Ik interpreteer het als vertrouwen op het geloof dat anderen hebben. En hopen dat je zelf het vertrouwen dat anderen in God hebben, ook ooit kunt vinden. Dit lied gaat voor mij over geloof en verlies, maar vooral ook over volhouden, hoop, en vertrouwen.

----------------------------------Rosalijn Dekker---------------------------------------------

 

oktober 2021 met thema: "Van U is de toekomst" Lees meer...

Van U is de toekomst

De kerk van Son & Breugel – Sint Oedenrode, de Johannesgemeente en de Ontmoetingskerk hebben gezamenlijk zes avonden / middagen in de steigers gezet rond het thema ‘de toekomst begint nu’. Hopelijk kunnen we het volgende seizoen ook de Kruispuntgemeente in deze thema-avonden betrekken.

‘De toekomst begint nu’ klinkt heel wat activistischer dan het jaarthema van de landelijke kerk ‘Van U is de toekomst’. Dat laatste klinkt nogal zijig, een beetje al te. Het voelt alsof je een open deur intrapt: ja, logisch als je gelooft, dat je dan uitspreekt dat de toekomst van God is. Toch is het gebed waar de zin uitkomt (van de hand van Huub Oosterhuis, zie hier onder) niet zijig bedoeld. Dat blijkt al uit de tweede zin: uw naam worde zichtbaar in ons, uw koninkrijk kome op aarde.

De toekomst is van U

Onze Vader verborgen
uw naam worde zichtbaar in ons
uw koninkrijk kome op aarde
uw wil geschiede, een wereld
met bomen tot in de hemel, 
waar water schoonheid, en brood
gerechtigheid is, en genade -
waar vrede niet hoeft bevochten
waar troost en vergeving is
en mensen spreken als mensen
waar kinderen helder en jong zijn, 
dieren niet worden gepijnigd 
nooit één mens meer gemarteld, 
niet één mens meer geknecht. 
Doof de hel in ons hoofd
leg uw woord op ons hart
breek het ijzer met handen
breek de macht van het kwaad. 
Van U is de toekomst
kome wat komt.

Huub Oosterhuis 

Als je bidt ‘uw koninkrijk kome’ is dat dan een smeekbede vol overgave in de hoop dat God ingrijpt? Of is het juist een oproep tot actie die jij zelf moet gaan uitvoeren? Bid je God de wereld in, om in te grijpen? Of bid je jezelf Gods nieuwe wereld in, zodat je zelf in actie komt? Dezelfde vraag kun je stellen bij het begin van de Apostolische Geloofsbelijdenis: ‘Ik geloof in God de Vader, de Almachtige, Schepper van hemel en van aarde’. Is dat het uitspreken van vertrouwen dat God schept en herschept en alles in handen heeft? Of is het een belijdenis die oproept om zelf actief aan het herscheppen te gaan? Is het een uitspraak van vertrouwen dat alles uiteindelijk goed komt of is het een appel om ook zelf verantwoordelijkheid te nemen voor de schepping?

Ik las ooit een scheppingsverhaal dat iemand ergens had opgedoken en vervolgens opgeschreven in een boek vol van zulke verhalen. God had in dat verhaal de hemel en de aarde gemaakt, maar hij had de hemel zo dicht boven de aarde geplaatst dat de mensen krom moesten lopen om niet het hoofd te stoten. De ruimte tussen aarde en hemel was te laag om rechtop te kunnen lopen. Dit verhaal gaat volgens mij over de verantwoordelijkheid van de mens. Als de hemel te laag hangt, blijft er niet veel over van de verantwoordelijkheid van de mens.

In de Bijbel worden de mensen geschapen als evenbeeld van de Schepper. Ze krijgen verantwoordelijkheid voor de schepping.

Wij mensen zijn verantwoordelijk voor de toekomst van de mensheid en van de aarde, van wie na ons komt en van het heelal. Juist daar zit een probleem, de toekomst is ver weg. Psychologen wijzen erop dat mensen minder motivatie hebben voor langetermijnbelangen, dan voor de korte termijn. In de laatste Open Deur (september 2021, artikel Felicia Dekkers) wordt dat mooi verwoord. Daar wordt gesteld dat de mens vaak denkt vanuit zijn ‘marshmallowbrein’, dat gaat voor directe behoeftebevrediging. Het woord komt uit een onderzoek onder kinderen: hen werd gevraagd de marshmallow die voor hen lag, niet op te eten. Als de onderzoeker terugkomt en de marshmallow ligt er nog, krijgt het kind als beloning een extra marshmallow. Hoe lastig is het om weerstand te bieden aan directe behoeftebevrediging!Het woord dat past bij langetermijndenken is het ‘eikeltjesbrein’: je bewaart je eikeltje om daar een boom uit te laten groeien, die jou een veelvoud van eikels oplevert. Iemand die dat doet wordt wel een ‘toekomsthouder’ genoemd.

In de zes thema-avonden/middagen proberen we als voorgangers natuurlijk jouw / uw en ons eigen eikeltjesbrein te stimuleren. Het zal op die avonden en middagen gaan over de toekomstbeelden in de Bijbel; over de toekomst van de aarde: bewust (geen) vlees eten, het klimaat als geloofsartikel; over de kerk van de toekomst; en we kijken twee films, de één over aarde die tot bloei komt, de ander over de toekomst (of misschien beter gezegd: de waarde) van een mensenleven. In het boekje dat deze of volgende maand met SAMEN meekomt, staat alle informatie. In de ‘Duurzame troonrede’ in Dagblad Trouw (uitgesproken door de voorzitter van de Jonge Klimaatbeweging, Werner Schouten, krant van dinsdag 7 september 2021) kwam ik een mooie term tegen die nog scherper zegt waar het op staat. Een citaat uit de ‘Duurzame Troonrede’: Terwijl het IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change) steeds zwartere toekomstbeelden schetst, terwijl hevige bosbranden en recordtemperaturen onze zomers domineren, gaan wij rustig door met het koloniseren van jonge en toekomstige generaties. We eigenen ons hun gezondheid en vrijheden toe. We eigenen ons hun toekomst toe, verkopen het in het heden en we noemen het ‘bruto nationaal product’.

Het gaat mij om de term ‘koloniseren’ van de toekomst. In het verleden werden er vanuit Europa delen van andere continenten gekoloniseerd. Europa profiteerde van hun bodemschatten, vruchtbaarheid, arbeidskracht om er zelf beter van te worden. De schrijver van de Duurzame Troonrede ziet zo’n zelfde patroon als het om de toekomst gaat. Mensen van nu; de generatie die het nu voor het zeggen heeft, koloniseert de toekomst. Profiteert van het heden, en legt de rekening in de toekomst. We leven op de pof en de volgende generatie betaalt de rekening. In hoeverre doen wij inderdaad mee aan het koloniseren van de toekomst? In ons consumptiepatroon? In onze manier van leven? Doen we dat als kerk ook, de toekomst koloniseren? Misschien doordat we - als generatie die het voor het zeggen heeft - vasthouden aan hoe kerk zijn ons het beste bevalt? Ik stel deze vragen niet, omdat ik de antwoorden al weet. Maar omdat ze zich bij mij opdringen bij het thema ‘De toekomst begint nu’.

Blijft er dan niets over dan activisme? Waar is het vertrouwen gebleven dat meeklinkt in ‘Van U is de toekomst’? Ik geloof dat beide hand in hand gaan. Daarbij moet ik denken aan wat Dietrich Bonhoeffer in 1944 vanuit de gevangenis schrijft: ons christen-zijn zal in deze tijd bestaan uit slechts twee elementen: bidden en onder de mensen het goede doen. Bidden dat is je vertrouwen uitspreken in de Ene en je leven afstemmen op de Ene: het goede doen. Van U is de toekomst.

Thema-avonden/middagen Eindhoven Noord en Zuid en Son en Breugel-Sint Oedenrode

De voorgangers van Noord en Zuid en Son hebben de koppen bij elkaar gestoken om dit jaar weer een aantal gezamenlijke thema avonden/middagen te organiseren. We sluiten daarbij aan op het thema van de landelijke kerk, met een eigen twist: de toekomst begint nu!

Een kort overzicht:

* woensdag 13 oktober, 20.00 uur Johanneskerk: Toekomstbeelden in de Bijbel
* dinsdag 23 november, 20.00 uur PKN kerk Son en Breugel: Bewust (geen) vlees eten?
* vrijdag 10 december, 15.00 en 20.00 uur Johanneskerk: Film The biggest little farm
* maandag 24 januari, 20.00 uur PKN Kerk Son en Breugel: De kerk van de toekomst
* vrijdag 1 april, 15.00 en 20.00 uur Ontmoetingskerk: Film After life
* maandag 16 mei, 20.00 uur Ontmoetingskerk: Zorg voor het klimaat, een geloofsartikel?

---------------------------Tjalling Huisman-----------------------------------------

Gedachten over het jaarthema

‘Waar kom ik vandaan?’ en ‘Waar ga ik heen?’ zijn bekende zinvragen. Als je niet weet waar je vandaan komt, als je niet weet wie je bent, is het ook lastig te weten wat de bestemming van je leven is. Dit geldt ook voor de kerk. Waar komen we vandaan, wat is onze diepste identiteit als gemeente van Jezus Christus?

Het antwoord op deze vragen bepaalt sterk onze visie op de toekomst. De vraag ‘Wat staat ons te wachten?’ verandert in ‘Wie staat ons te wachten?’ Meer dan 300 keer wordt in het Nieuwe Testament erop gewezen dat de wereldgeschiedenis naar één beslissend punt toeloopt: de komst van Jezus Christus. De bede ‘Uw koninkrijk kome’ is één van deze 318 teksten. Daarover gaat het jaarthema van de PKN: Van U is de toekomst, of zoals wij dit hebben gepersonaliseerd: Hij is onze toekomst.   

Het is een prachtige tekst met het risico dat je de vragen van vandaag vergeet. Als Kruispuntgemeente willen wij het jaarthema gebruiken om kritisch na te denken over onze identiteit. Wat zijn wij als gemeente van Christus en welke opdracht vloeit voort uit onze identiteit? In het Nieuwe Testament worden meer dan honderd verschillende beelden gebruikt om de verhouding van Christus en zijn gemeente weer te geven. De kerkenraad van de Kruispuntgemeente kan zich goed vinden in een gemeentemodel dat het wezen van de gemeente kernachtig samenvat met de letters B, CC en GGG.

De gemeente van Jezus is:

• een BIDDENDE gemeente
• waar Jezus CHRISTUS CENTRAAL staat
• waar uit GENADE verloste mensen een GEMEENSCHAP vormen voor een GETUIGENIS

Dit eigenschappenmodel vraagt om een toelichting: Uiteraard zijn er veel meer kenmerken en opdrachten. De kracht van dit model bestaat daaruit dat relevante eigenschappen in hun onderlinge verband worden weergegeven.

BIDDEND: Het gebed is een uiting van de relatie met de levende God; in bidden en aanbidden laat ze zien in Wie ze gelooft en waar ‘Onze hulp’ eigenlijk op is gericht. Als gebed de hartslag van het geloofs- en gemeenteleven is, wat zou er dan moeten veranderen in de Kruispuntgemeente?

CHRISTUS CENTRAAL: In Lied 968 zingen wij:

De ware kerk des Heren,

in Hem alleen gegrond,                                     

geschapen Hem ter ere, 

de bruid van zijn verbond,

dankt aan zijn dood het leven.

De kerk is per definitie ‘kerk van Jezus Christus’. Als zijn bijzonder eigendom dankt ze haar bestaan aan Hem. Hij zou daarom centraal moeten staan in alles wat de kerk doet. Een gemeente waar CHRISTUS CENTRAAL staat, wil Hem lief hebben, vereren, volgen en leeft als Zijn bruid naar de dag toe waar Hij zal komen. Hij is haar toekomst. Steeds weer moeten wij daarom vragen of Christus de centrale plek inneemt in onze manier van geloven en kerkzijn.

Genade: Een gemeente leeft van Gods genade. Door genade werden wij verlost. Daarom bepaalt genade ook onze omgang met elkaar. Alle hardheid, onverzoenlijkheid, liefdeloosheid, maar ook het denken dat je recht hebt op iets dat je wel of niet hebt verdiend, hoort niet thuis in de kerk. Wordt ons gedrag, ons denken en spreken bepaald door de concrete ervaring van genade?

Gemeenschap: Christus heeft ons tot één levende gemeente gemaakt. Wij zijn geen bioscoopgemeenschap of een zak vol knikkers maar door de Heilige Geest samengegroeid tot organische levensgemeenschap. Christenzijn in je eentje bestaat daarom niet volgens Christus. Alles wat leeft wil groeien en heeft voeding nodig. Wat heeft een levende gemeente hiervoor nodig? Naast de vertrouwde kerkdiensten zullen er verschillende andere vormen worden aangeboden om te groeien in geloof, kennis en onderlinge gemeenschap.

Getuigenis: de gemeente heeft een door Christus geformuleerde opdracht/ identiteit: zijn getuigen zijn. Levende wegwijzers tot Christus. We hebben een exclusieve boodschap die op een inclusieve dienende wijze gebracht moet worden. Vaak moeten wij onze geliefde comfortzone verlaten om de ander te bereiken. De gevolgen kunnen ingrijpend zijn. Moeten we niet een nieuwe taal leren om het oude evangelie in hedendaags Nederlands duidelijk te maken? Dit is geen jip- en janneketaal, maar helder in eigen woorden weergeven waarom je gelooft, wat je gelooft, in wie je gelooft en vooral waarom de ander zou moeten geloven. Soms moet niet alleen onze mond open gaan maar ook de deur van ons huis zodat de ander de kans kan krijgen te ontdekken dat Christus met zijn genade in leven centraal staat.
Daar willen wij in 2021-22 werk van maken.

Jaarprogramma Kruispuntgemeente

Het jaarprogramma staat nog in de steigers. Wij willen een gedeelte van de middagdiensten gebruiken voor ‘toerusting’ – vooral het leren verwoorden van je eigen geloof. Verbonden met deze doelstelling zal ik op donderdag (om de week) het programma van de ‘Bijbelacademie’ verzorgen. Dit programma staat voor het najaar wel vast.

30 september – Vertrouwd raken met de Bijbel. Waarom en hoe?
14 oktober – Archeologie en de Bijbel. Wat laat zich wel/niet bewijzen? Voorbeeld Sodom, Genesis 19.
28 oktober – Lijnen door het Oude Testament (deel 1).
11 november – Lijnen door het Oude Testament (deel 2).
25 november – Messiaanse Wonderen - Het Evangelie van Christus tegen de Joodse achtergrond.
9 december – Verwonderen over de Schepping. Intelligent design in macro- en microkosmos.  

In het voorjaar van 2022 wil ik met de uitleg van het boek Genesis beginnen.
De bijeenkomsten worden gehouden in een van de ruimtes van de Adventskerk. We starten om 19.45 uur (met koffie). Het streven is dat we rond 21.30 uur de avond afronden. De structuur van een avond is:
1) multimediale presentatie; 2) pauze; 3) vragen.

------------------------------------Werner Gugler--------------------------------------

Aandacht voor Syrië.

In Syrië leeft meer dan 90 procent van de mensen onder de armoedegrens, voor meer dan de helft dreigt honger. De oorlog in Syrië heeft een nieuw gezicht gekregen: van militair geweld naar een dramatische economische crisis. Er is nauwelijks aan eerste levensbehoeften te komen. Toch is het herstel van kerken het enige wat perspectief biedt. Als de kerk er weer is, kan zij haar onmisbare taak in de samenleving weer oppakken: hulp bieden aan mensen, ongeacht hun afkomst of geloof, die zijn getroffen door geweld of moesten vluchten.

Met een speciaal herstelfonds helpt Kerk in Actie de kerk in Syrië op te bouwen. In regio’s waar mensen voorzichtig terugkeren, worden tientallen gebouwen opgeknapt: kerken, scholen, bejaardenhuizen en gemeenschapscentra. Het herstel gaat veel langzamer dan gehoopt, omdat door de economische situatie bouwmaterialen schaars en duur zijn. De eigenaar betaalt minstens 30 procent van de kosten.

Kerk in Actie steunt de kerken in Syrië. Herstel van de kerk, het hart van de christelijke gemeenschap, betekent herstel van de hele samenleving en hoop voor de toekomst. Steun het werk van de kerken in Syrië en in het Midden-Oosten. Maak uw bijdrage over op NL89 ABNA 0457 457 457 t.n.v. Kerk in Actie  o.v.v. Bouw de kerk in Syrië weer op. Hartelijk dank!

Namens het College van Diakenen,                                                                        --------------------------------------Wim Wiggers.---------------------------------------

Huis-aan-huiscollecte Kerk in Actie

Kerk in Actie organiseert van 22 t/m 27 november 2021 (week 47) een landelijke huis-aan-huiscollecte, omdat we willen opstaan voor kwetsbare kinderen in Griekenland. De nood blijft hoog. Wij gunnen hen een beter leven! Daarom komen we in actie. Doe mee!

Waarom we collecteren

Gammele tenten. Extreme kou of juist de ondraaglijke hitte. Onveiligheid, gebrek aan schoon drinkwater, medicijnen en sanitaire voorzieningen. En misschien wel het ergst van alles: de uitzichtloosheid, het jarenlange, onzekere wachten. Dat is de realiteit waarin duizenden kinderen in Griekse vluchtelingenkampen opgroeien. Wij gunnen hen een beter leven! Daarom komen we in actie en organiseren in 2021 opnieuw een huis-aan-huiscollecte voor vluchtelingenkinderen in Griekenland.

In 2020 hebben we in Eindhoven met 10 collectanten € 1.174,- opgehaald. Het zou fijn zijn als we dit jaar met meer collectanten zijn, zodat we ons steentje kunnen bijdragen aan het lenigen van de nood en aandacht vragen voor deze kinderen.
U kunt zich als collectant opgeven bij Dicky Zeilstra ( tel. 040 2522902 of via email aan Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. ) of bij Wim Wiggers ( tel. 06 10495066 of via email Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. ).
Het College van Diakenen van de PGE ondersteunt deze huis-aan-huis collecte van harte.

--------------------------------------Dicky Zeilstra---------------------------------------

Grof

Op het vliegveld worden vele verschillende talen gesproken. Dan is het soms moeilijk om te communiceren. Maar wat doe je als iemand wel Nederlands spreekt, maar in die taal alleen maar  grove en lelijke woorden gebruikt?

Ik sprak een taxichauffeur. Hij stond te wachten op klanten, die niet kwamen opdagen. Hij sprak erg onvriendelijke woorden, over vrouwen, over buitenlanders. Ik probeerde het gesprek aan te gaan, en zei op een gegeven moment: ‘Ik geloof in liefde’. Waarop weer een hele stroom lelijks kwam. Toen gaf ik het op. Ik dacht, hier kan ik niet tegenop. Ik zei verder niks, en liet hem maar praten. Maar ik dacht: klets jij maar raak, ik geloof toch lekker in liefde. Soms lukt een gesprek gewoon niet. Dan is het beter om het maar zo te laten.

-----------------------------------------Mirjam van Nie------------------------------------

In ’t voorleden ligt het heden, in het nu, wat worden zal 

Aldus Willem Bilderdijk in 1811. Als ik naar mijn eigen kerkelijk verleden kijk, zie ik de gereformeerde Duindorpkerk op Scheveningen, die intussen is afgebroken. Daar ging ik zondags meestal twee maal naartoe en vrijdags moest ik bij de cententellers voor een gulden een rolletje 2½centstukken halen voor de zondagse collectes. Er waren in de Scheveningse Kerk vijf predikanten en mijn voorkeur ging uit naar dominee Feenstra. Niet zo zeer omdat hij zo boeiend was, maar hij preekte doorgaans kort. En ook gaf hij nooit een tussenzang op. De preken hadden meestal drie punten en na punt twee liet de voorganger vaak een psalm zingen. Dat was dan een teleurstelling, want je dacht dat de preek uit was, maar na de tussenzang kwam punt drie nog. Het gebeurde eens dat de organist niet ging spelen. Hij was namelijk in slaap gevallen. Iedereen was wakker, want het duurde even voor hij gewekt was. In de orgelruimte stond namelijk de orgelkruk op het luik waardoor je naar binnen kon.

De Schriftlezing in de Duindorpkerk werd gedaan door voorlezers. Ook hierbij was er eens wat afleiding, toen de dienstdoende lezer het Schriftgedeelte niet kon vinden en wij trots waren toen onze vader hem ging helpen. We leven nu meer dan tachtig jaar later en er is niet zo veel veranderd. Er is nog steeds één spreker en ook nu zijn er voorlezers, al heten die lectoren. De gemeentezang wordt als regel nog begeleid door een orgel. Er hebben zich wel enkele veranderingen plaats voorgedaan, zoals dat er nu ook vrouwelijke ambtsdragers zijn en soms wordt een piano gebruikt. Maar de structuur van de kerkdienst is min of meer gelijk gebleven.
Het is interessant om Bilderdijk nog even aan het woord te laten. De regel uit het begin van dit stukje wordt in zijn gedicht voorafgegaan door: Wat verschijne, wat verdwijne, ’t hangt niet aan een los geval. Met andere woorden: het is geen toeval hoe de toekomst er uit zal zien. Het hangt er mede van af, hoe wij er nu vorm aan geven. De samenleving is veranderd, de wijze waarop muziek wordt gemaakt en hoe een boodschap wordt overgebracht, is ook niet meer zoals vroeger, meestal door interactie met de toehoorders.

Misschien zou men in de Eindhovense wijkgemeenten met elkaar moeten overleggen of er iets veranderd zal worden. Daarbij is het dan nodig dat vooral jongere gemeenteleden aan het woord komen, voor veel ouderen is verandering vaak moeilijk. En het zijn de jongeren voor wie de toekomst belangrijk is. Je doet ook geen nieuwe wijn in oude zakken. In die gesprekken kan het er ook over gaan of de Kerk nog een boodschap heeft voor de wereld.

De Kerk niet alleen de kerkdienst, ook het samenleven als gemeente, naar elkaar omzien, met elkaar in gesprek gaan en naar buiten treden. Laten we hopen en bidden dat de Kerk toekomst heeft, al weten we nog niet hoe die er uitziet.

------------------------------------------Gerard van Gurp-------------------------------

Open Huis Sint Cathrien 

Als je Open Huis Sint Cathrien heet en de ingang van de ontmoetingsruimte ligt in de kerk, dan is het voor veel bezoekers bijna vanzelfsprekend dat er om geld gevraagd kan worden en dat je zeker geholpen wordt. Maar wat wij bieden is gastvrijheid en een luisterend oor. We helpen mensen met informatie en doorverwijzing een heel eind op weg. Dat was ook zo toen ik op een vrijdagmiddag dienst had en er een familie binnen stapte, eerst heel aarzelend. De vader kwam polshoogte nemen, maar na een welkom werden vlug zijn vrouw en dochter gewenkt en gelukkig kwamen die ook. Heel onwennig namen zij plaats, we probeerden contact te maken, maar dat was niet eenvoudig. Mijnheer sprak een paar woorden Engels en zijn vrouw moedigde hem aan om ons iets te vragen. Koffie en thee en een glaasje limonade lukt altijd. Al gauw bleek, dat ze pas in Nederland waren gearriveerd en niets hadden. Geen verblijf, geen eten en het geld dat ze hadden was op. Door de familie was beloofd geld over te maken en dat zouden ze op kunnen halen bij een vestiging in Woensel. Daar kwamen ze net vandaan. Het geld was daar niet, het zou nog in Helmond kunnen zijn. Maar omdat ze geen geld hadden om daar naar toe te gaan, had men hen gewezen op de Catharinakerk en het Open Huis.

Hun vraag was dus tweeledig, ze vroegen geld en onderdak. Dat is niet zo maar op te lossen, want geld hebben wij niet en hoe vind je onderdak voor drie personen uit Bulgarije zo vlak voor het weekend? Dat lukt meestal niet. We zagen al snel dat ze honger hadden, zelfs de inhoud van het koffiemelkkannetje was binnen de kortste keren door het kleine meisje leeg gedronken. We besloten soep en brood te geven en dat ging er goed in. Ondertussen informeerden wij naar mogelijkheden voor opvang, helaas waren die niet voor handen, we konden ze niets bieden. Inmiddels wisten we het telefoonnummer van de vestiging in Helmond waar het geld van de familie zou kunnen zijn en belden die op. Nadat de vader telefonisch contact had bleek dat het niet bekend was hoe of wat. Ze moesten daar naartoe, we besloten na overleg geld voor de trein te geven. Na voorzien te zijn van mondkapjes en een tas met levensmiddelen vertrokken ze.

We hadden verteld over het Open Huis op zaterdag en informatie meegegeven over plaats en openingstijden. Ze zijn op zaterdag niet geweest. Zou het geld dan toch in Helmond aangekomen zijn? We hopen van Yes, maar hebben ook onze twijfels. Bovenstaande situaties zijn lastig en blijven je lang bij. Want een ding is zeker, je kan bijna niet geloven dat je alles ergens achterlaat en naar een ander land gaat om daar een toekomst op te bouwen. Helaas stonden we qua onderdak met lege handen, maar een luisterend oor was er wel. Daar waren ze zichtbaar blij mee geweest. Dit jaar bestaat het Open Huis 35 jaar. Wat altijd klaar staat is koffie, thee en dat luisterend oor. We hopen dat dit nog lang zo zal blijven. Ook u bent altijd welkom!

----------------------- Loes, vrijwilliger Open Huis Sint Cathrien------------------------

Afscheid en (weer) beginnen

Het is medio september als ik dit schrijf. De persconferentie met nieuws rond de coronaregels is net geweest. We gaan langzaam weer verder open. Heel langzaam nemen we afscheid van een aantal maatregelen. De mondkapjes zien we nauwelijks nog in de straten. Misschien heeft u in andere landen tijdens uw vakantie ze wel gezien en moeten gebruiken. In Nederland zijn ze op weinig plaatsen meer nodig. Van de “anderhalve meter” nemen we nu ook langzaam afscheid. En nu maar hopen dat het virus niet begint aan een nieuwe opmars. In ’t Hemeltje wordt gekeken hoe we verder moeten/kunnen gaan. Afscheid komt er van het beperkt aantal gasten in de huiskamer, misschien kunnen we weer beginnen met wat meer mensen in de huiskamer. We moeten het bekijken en gaan het ervaren.

Afscheid nemen we ook van onze coördinator, Margareth Pluijmers. Ze gaat met pensioen. Al meer dan 15 jaar is ze betrokken bij ’t Hemeltje; van vrijwilliger, via stagiaire, junior-coördinator naar (nu bijna 10 jaar) coördinator. Er is in die tijd veel gebeurd. Hoeveel gasten, vrijwilligers en andere mensen zou ze ontmoet hebben? Hoeveel gesprekken zou ze gevoerd hebben met onze gasten? Hoe veel levensverhalen heeft ze gehoord? Niet te tellen denk ik.

Margareth, heel hartelijk dank voor al je goede werk. En dan begint Renée von der Fuhr als onze nieuwe coördinator.

Afscheid hebben we dit jaar ook genomen van vrijwilligers die stopten. Soms omdat ze na 25 jaar het wel voldoende vonden, soms omdat de leeftijd toch ging meespelen, soms om andere redenen. Dan zijn we blij dat er ook weer vrijwilligers beginnen. Dat ze een plek vinden in ons huis, een zinvolle betekenis geven aan hun vrijwilligerswerk. Misschien is dat ook wel iets voor u, vrijwilligerswerk in ons huis. We zoeken nog vrijwilligers voor in de huiskamer en voor in het bestuur (PR en relatiebeheer).

We nemen geen afscheid van ’t Hemeltje! We merken dat we hard nodig zijn in de stad voor onze gasten, de daklozen en de thuislozen. We zien dat aan het aantal gasten per dag in huis (nog steeds tussen de 40 en 50). We zien dat aan het aantal maaltijden dat we serveren. We zien dat aan het aantal douche-beurten. We zien dat aan het aantal vragen om kleding, slaapzakken. Kortom, we zijn nodig om helper te zijn waar geen helper is. En we beginnen iedere dag weer vol goede moed en zin om iedereen te voorzien van eten en drinken en om een luisterend oor te bieden. Maak ook een begin en kijk waar u ons in kunt ondersteunen.

--------------Jeannet Venekamp, vrijwilliger relatiebeheer----------------------

Beloofd is beloofd

Een lid van de hoofdredactie van SAMEN vroeg me of ik een stukje voor deze rubriek wilde schrijven. Mijn antwoord kunt u hier lezen. Het gebeurt me vaker dat ik voor iets gevraagd wordt, direct ja zeg en er later tegenaan zit te hikken.

Omdat dit stukje voor SAMEN is, wil ik iets vertellen over hoe ik als kind de kerk beleefde en dat is voor mij iets anders dan geloof. Als kind had ik een enorme hekel aan de kerkdienst. Eindeloos stilzitten, luisteren naar een verhaal waar ik niets van snapte, niets te lachen. Ik zie nog de predikant gevolgd door de leden van de kerkenraad binnenkomen, allemaal mannen in stemmige kleding, met stemmige gezichten. ‘Waarom zijn dat allemaal mannen?’, ‘Dat hoort zo!’. Ik was een waarom-kind. Mijn zusje, drie en een half jaar jonger dan ik, heeft heel andere herinneringen, zij ging wel graag.

Op school werden de verhalen uit de Bijbel verteld, die spraken mij aan. Ik vroeg me altijd af hoe ik gehandeld zou hebben bijvoorbeeld als Eva, als Simson. Daar werd de kiem gelegd voor mijn liefde voor verhalen en later voor bibliodrama. Ik groeide groot en werd onderwijzeres. Voor de klas kwam ik erachter dat ik graag verhalen vertelde, er zelf veel aan beleefde, groeide in geloof. Maar een kerkdienst bezocht ik nog steeds niet graag.

Toen ik zelf - ik was inmiddels getrouwd - kinderen kreeg, kwam de oudste (vier jaar) thuis met enthousiaste verhalen over de kinderdienst in de kerk. ‘Mag ik ook? Jullie hoeven niet mee hoor, ik ga wel met R en D mee’, overbuurkinderen, vader predikant.

Vanaf toen gingen wij (bijna) elke zondag ter kerke. Er was heel veel veranderd sinds mijn kindertijd. Ik vond het een verademing, ook letterlijk. Er was lucht, licht, er stonden bloemen, kaarsen, vrouwen waren vertegenwoordigd in alle ambten. Ik werd een enthousiast kerkganger, ging meedoen, niet alleen in mijn eigen wijkgemeente, maar ook in oecumenische vrouwengesprekskringen. Daar zaten vrouwen uit andere geloofsgemeenschappen, waar zij geen ambtsdrager mochten zijn. Enthousiaste, bevlogen en bekwame vrouwen, die buitenspel stonden alleen vanwege hun vrouw zijn. In die tijd ging ik teksten met mijn vrouwenogen bekijken, zowel bijbelteksten als liederen. Ik werd er niet vrolijk van, heel veel: Here, Heer, Hij. Waar waren, waar zijn de vrouwen in al die teksten? Begrijp mij goed, ik wil het niet omkeren, er geen Dame, Vrouw, Zij van maken, al weet je niet wat je leest als je in een psalm alle Here's verandert in Dame's.

Zelf bid ik tot de Ene of de Eeuwige, maar kom wel een bezittelijk voornaamwoord te kort. Is dat zo belangrijk? In bepaalde opzichten voor mij wel, maar relativerend: geloven is voor mij belangrijker en meer dan grammatica.

---------------------------------------Joop Rutgers-----------------------------------

Intro Universiteit 2021

We beginnen met een kleine quiz. Welke quote staat in de bijbel?

1. “Een dwaas die weet dat hij een dwaas is, is al wijzer dan een dwaas die denkt dat hij wijs is.”
2. “Let dus goed op welke weg u bewandelt, gedraag u niet als dwazen maar als verstandige mensen. Gebruik uw dagen goed.”
3. “Kostbare wijsheid is gekocht met ervaring”

In augustus stond Navigators Netwerk Eindhoven (hierna Netwerk) met een kraam op de introductiemarkt van de TU/e. We wilden onszelf als Netwerk laten zien aan de nieuwe studenten. Daarnaast wilden we ook mensen aan het denken zetten over het geloof. Je studententijd is de tijd om na te denken over het geloof. Je ontdekt zelf de wereld en daar komen ook de levensvragen bij kijken. Daarom wilden we studenten aan het begin laten nadenken over geloof en wat de bijbel zegt over onder andere wijsheid.

Daarom hadden we twee grote borden geplaatst op onze kraam. Op de ene stond de vraag van hierboven. Op de andere stond een tekst uit Spreuken met de vraag of het in de bijbel stond of niet (zie foto). Er kwam een student (Luuk) aangelopen die onze borden zag. Het woord ‘bijbel’ triggerde wat in hem. Daarom ging hij in gesprek met Sil en Ymke van Netwerk.

Luuk wilde aan ons bewijzen dat het raar is om de bijbel te volgen. Tegenwoordig is allang bewezen dat de bijbel niet waar is, aldus Luuk. We merkten dat het gesprek niet veel verder kwam. Daarom kozen we ervoor om een andere richting in te slaan. In plaats van met bewijzen te komen vertelden we waarom we graag de bijbel lezen. Sil zei: ‘de Bijbel is het woord van God. Ik lees de bijbel om Hem beter te leren kennen.’ Wat ontzettend mooi verwoord.

Daarna kwam Luuk met de welbekende vraag: ‘Waarom zou je geloven in een God die alles kan en toch ellende toelaat in deze wereld?’ Ons antwoord daarop was dat we het zien als God die ons, net als onze ouders, onze eigen keuzes laat maken. Hij grijpt niet direct in. Een arm kind heeft er zelf niet voor gekozen om in de armoede te leven, maar die armoede is vaak wel het gevolg van verkeerde keuzes van andere mensen. Het is niet eerlijk, maar de ellende die we nu hebben in de wereld komt wel door keuzes van mensen. God grijpt daarin niet altijd in. Net als onze ouders.

Het was een onwijs mooi gesprek, wat mij ook weer laat zien hoe belangrijk het is om als christen te weten hoe je over je geloof praat. Als Netwerk willen we elkaar graag toerusten om met je vrienden en medestudenten over het geloof te praten. Je krijgt vaak moeilijke vragen, waar je zelf niet altijd antwoord op weet. Maar door elkaar te helpen en te ondersteunen kunnen we getuigen tijdens onze studententijd van God.

----Ymke van Gaalen, Studentwerker bij Navigators Netwerk Eindhoven---

Kerk - Geloof en Kunst

Dit keer twee Paasgedichten.

Het is geen Pasen zult u denken. Het seizoen is net begonnen en we gaan richting de Kerst.

Dat is waar. Die markeringen in het kerkelijk jaar zijn ook waardevol. Alles heeft zijn eigen tijd zegt Prediker. Het is goed dat wij op vaste tijden de kerkelijke feesten vieren en op die manier de geboorte van Jezus, zijn lijden,  sterven en opstanding herdenken.

Maar toch, de geboorte van Jezus is in ons leven dagelijks aan de orde. Zijn dood en opstanding ook. Dat laat zich niet terugbrengen tot de vaste feestdagen. Daarom dit keer deze gedichten nu. Ze zijn uitgezocht door Dicky Zeilstra,

-------------------------------Leo Steinhauzer---------------------------------------------

Hij was een mens

                Hij was een mens als wij
                want hij is dood gegaan
                hij is een naam
                ze zeggen dat hij leeft -
                er zijn er die dat zeggen,
                dat hij voor hen leeft
                Dat hij hen vrij maakt
                om lief en leed te zijn
                dat hij hen gaande houdt
                dat hij de weg
                dat hij hun waarheid is
                hun eigen toekomst.
                Hij is een woord
                zolang er mensen zijn
                in deze wereldstad
                van harde feiten
                dichtbij en ver
                in alle woorden
                een mens van vrede
                die de dood weerstaat.
                Als er een god is, god
                als jij bestaanbaar bent,
                dan ben jij hem,
                voor mij, dan is hij jou.
                Dan blijf ik in zijn buurt.
                Dat moet genoeg zijn.

                Huub Oosterhuis

Opstaan

                Opstaan
                zal in de nacht gebeuren
                want nacht is midden op de dag
                als leven wordt gewekt
                en dromen jou bekrachtigen
                op weg te gaan

                opstaan
                is op de grond gesmakt zijn
                is bloed van op je bek gegaan
                en daarin overeind
                is weggehoond en neergetrapt
                stem die roepen blijft

                opstaan
                is eenzaam al die nachten
                met velen ben je, maar alleen
                alleen in jouw besluit
                dan komt de kracht van een zijn
                moet de Ene zijn.

                opstaan
                is schreeuwen hard ontredderd
                wie worden op het spel gezet
                is klagen pleiten slaan
                is echo van jouw eigen schreeuw
                laatste woord van jou

                opstaan
                is nog opnieuw beginnen
                is neergaan nochtans verder gaan
                als levend water zijn
                dat vallend vallend kracht opwekt
                levend water valt

                Herman Verbeek

 

september 2021 met thema: "Geloofsbrieven" Lees meer...

Geloofsbrieven 

Schrijf aan de engel van de gemeente in Smyrna:

“Dit zegt hij die de eerste en de laatste is, die dood was en die nu leeft:
Ik weet van de ellende en de armoede waarin u verkeert, hoewel u rijk bent. Ik weet hoe u belasterd wordt door mensen die zich Joden noemen en het niet zijn, maar bij Satan horen. Wees niet bang voor wat u nog te wachten staat. Sommigen van u zullen door de duivel in de gevangenis worden gegooid, en zo op de proef worden gesteld; tien dagen lang zult u het zwaar te verduren hebben. Wees trouw tot in de dood, dan zal ik u als lauwerkrans het leven geven.

Wie oren heeft, moet horen wat de Geest tegen de gemeenten zegt. Wie overwint zal van de tweede dood geen schade ondervinden.”

                                                                                                        Openbaring 2: 8-12

Wie de Bijbel leest, leest mee over de schouder van anderen. We realiseren ons niet altijd dat de Bijbel niet voor ons geschreven is. Dat geldt voor alle boeken in de Bijbel en zeker voor de brieven die we in de Bijbel vinden. We kennen brieven van de apostel Paulus, maar hij was niet de enige die brieven schreef aan de eerste christenen. Ook het boek Openbaring is geschreven als een brief, gericht aan zeven gemeenten in Klein-Azië (het huidige Turkije). Aan het begin (1: 4) en aan het einde van het boek (22: 21) lees je de zinnen waarmee de brief begonnen en afgesloten wordt. In de hoofdstukken 2 en 3 vind je brieven die bedoeld zijn voor de zeven gemeenten, die de kerk van die dagen vertegenwoordigen.

Brieven kun je deze teksten eigenlijk niet noemen. Ze missen veel kenmerken van een brief: een aanhef aan het begin en een groet aan het einde van de brief. Ze klinken meer als woorden die we kennen van de oudtestamentische profeten. Dat past wel bij het karakter van het boek Openbaring. Johannes, de schrijver van het boek, noemt zijn werk profetie (1: 3).

De ‘brieven’ aan de zeven gemeenten zijn geen gewone brieven. Ze zijn geschreven door Johannes, maar hij schrijft in opdracht. Wat hij schrijft zijn woorden van Christus. Het is de Heer zelf die het woord richt tot zijn gemeente.

Stel je voor dat wij als Johannesgemeente een brief van Christus zouden krijgen. Om te beginnen zou het denk ik de vraag zijn of die gelezen zou worden. Iemand die zegt te schrijven in opdracht en in de naam van Christus, loopt grote kans door ons gezien te worden als niet helemaal gezond. We zouden de schrijver beschouwen als excentriek, fanatiek, obsessief en bezeten van godsdienstige wanen. De kans dat we de brief serieus zouden nemen lijkt niet erg groot. We kunnen ons niet goed voorstellen dat wij als een kerk een brief met woorden van Christus zouden ontvangen, maar we hebben minder moeite om eeuwenoude teksten te lezen als woorden of het Woord van de Eeuwige.

In de brief aan de gemeente in Smyrna maakt Christus zich bekend als ‘de eerste en de laatste, die dood was en nu leeft’. Dat herinnert aan het visioen van Johannes (1: 37, 38), maar het wijst ook op de situatie van de gemeente in Smyrna. De christenen in die stad hebben het moeilijk. Ze hebben te lijden onder ellende en armoede. Ze worden belasterd en vervolgd. Er wordt laster en leugen over hen verspreid door geloofsgenoten (Joden) en ze worden gevangen genomen door de Romeinse overheid.

De bedreiging was misschien niet structureel en systematisch, maar het was ook niet zonder gevaar om bij de gemeente van Christus te horen en er vallen van tijd tot tijd slachtoffers.

Wij weten dat er tot vandaag christenen zijn die bedreigd en vervolgd worden. Maar het is niet onze situatie. Wij hebben het als kerken en gelovigen misschien niet makkelijk, maar geloven is geen groot risico en zonder gevaar. Er wordt misschien wat lacherig en schamper gedaan als mensen weten dat je gelooft, maar je hebt niet veel te vrezen. De prijs die wij betalen is dat geloof regelmatig als achterhaald wordt gezien en gelovigen als achtergebleven of achterlijk worden beschouwd. Geloven is voor ons, op deze plaats, en in deze tijd geen zaak van leven of dood.

De vraag is wel of het dat zou kunnen of moeten zijn. Voor de eerste christenen en ook voor gelovigen in onze tijd, was en is het dat wel. De manier waarop christenen leefden riep vragen en verwondering op. En daarmee was er ook de kans op weerstand en verzet. En het kon er toe leiden dat christenen als gevaarlijk werden gezien.

De brief aan de gemeente in Smyrna roept bij mij wel een vraag op: hoe kan het dat kerk en geloof in onze omgeving wel als vreemd wordt beleefd, maar ook als onschuldig en ongevaarlijk wordt ervaren?

Is de omgeving waarin christenen hier leven zo veranderd of hebben gelovigen iets verloren, waardoor ze geen verbazing en ergernis meer bij anderen oproepen?

Het is zeker zo dat veel van wat vanuit kerken is ontstaan (zieken- en armenzorg, onderwijs) is overgenomen door overheid en samenleving. Iets anders is de vraag of christenen nog kritisch kunnen en willen zijn op wat er in politiek en samenleving gebeurt.

Dat zou kunnen gaan over vragen rondom het asielbeleid, het omgaan met vluchtelingen en vreemdelingen, de inzet voor het klimaat…

Het zal er niet om gaan dat gelovigen bewust de grenzen en de gevaren opzoeken. Het komt er wel op aan om waar en wanneer dat nodig is niet weg te kijken en geen stap opzij te doen. Er is wijsheid en soms moed nodig om die keuze te maken. Van gelovigen wordt al sinds bijbelse tijden waakzaamheid gevraagd. Die wordt gevonden waar de weg van Jezus gevolgd wordt. Dan krijgen dood en leven nog een heel andere betekenis dan ze voor ons nu vaak hebben: die dood was, zie, Hij leeft!

-------------------------------Bert Jan van Haarlem-----------------------------------

Aan het begin staan

Dit is mijn eerste stukje in SAMEN. Begin juli heb ik het voorzitterschap van de Algemene Kerkenraad overgenomen van Benjamin Jansen.
Ik wil hierbij nogmaals mijn dank uitspreken voor het werk dat Benjamin de afgelopen jaren gedaan heeft voor de AK, niet alleen als voorzitter, maar daarvoor ook als scriba en in andere functies. Zelf ben ik pas sinds eind 2018 lid van de AK als ouderling van de Johannesgemeente, en daarom een stuk minder ervaren dan mijn voorganger. Gelukkig is er genoeg ervaring onder de andere AK-leden om dit op te vangen.

Iets over mezelf. Ik woon zo’n 5 jaar in Eindhoven en ben hier naartoe getrokken nadat ik gestopt was met werken. Daarvoor heb ik in de randstad gewoond en ook een flink aantal jaren in het buitenland voor mijn werk. Toch is Eindhoven niet onbekend omdat ik hier in de zeventiger jaren gestudeerd heb aan wat toen nog de TH Eindhoven was.

Ook als Protestantse Gemeente Eindhoven staan we aan het begin van een nieuw kerkelijk jaar. Het ziet ernaar uit dat ook dit jaar geen normaal jaar zal zijn, maar weer een vol uitdagingen. Dit vooral door het coronavirus dat nog steeds aanwezig is. Een jaar geleden dachten we echt dat we in de zomer, nadat iedereen gevaccineerd zou zijn, weer terug zouden kunnen gaan naar hoe we gewend waren. Met volle kerken waar we elkaar kunnen ontmoeten en samen zingen. Helaas zijn we nog niet zover. Gelukkig hebben we gedurende dit jaar al een aantal stappen kunnen zetten. We kunnen nu weer een dienst bijwonen, zij het in kleine aantallen omdat we nog afstand moeten houden. Ook is het weer mogelijk dat sommigen van ons met zang de dienst kunnen opluisteren. Voor de mensen die de diensten op afstand volgen via internet geeft dit toch meer het idee dat ze een echte dienst mogen meemaken en niet naar een lege kerk kijken. Voor het komende kerkelijk jaar moeten we afwachten wat er mogelijk is en ook zoeken naar nieuwe manieren om elkaar te ontmoeten en het kerkelijk leven te laten doorgaan.

Een tweede uitdaging is de komende samenvoeging met de Protestantse Gemeente Sint Oedenrode, Son en Breugel. We hopen dat zij begin 2022 bij ons kunnen aansluiten, nadat de classis hiervoor toestemming heeft gegeven. Dit betekent dan dat we er een extra vierplek bij zullen krijgen met de kerk in Son, die dan samen met de Johanneskerk een wijkgemeente zal vormen. Dit jaar zullen we stappen zetten om elkaar beter te leren kennen, zodat ook de kerkleden uit Sint Oedenrode, Son en Breugel zich thuis voelen binnen onze gemeente en wij met hen.

Ik wil sluiten met een couplet uit een gedicht van Hans Maat,

Breng ons samen, één in uw naam.
Ieder is welkom hier binnen te gaan.
Samen, één door de Geest;
verbonden in liefde, die U aan ons geeft.

----------------------- Henk Grootjans, voorzitter AK-------------------------------------

Vredesontmoeting in park Meerland

Ontmoeting en inspiratie; dat wordt beoogd bij de vredesontmoeting op 19 september 11.00 uur bij de vredescirkel aan het vredespad in park Meerland in de Eindhovense wijk Meerhoven.

Platform LEV roept op om daar samen te komen voor gesprek, muziek, ritueel, wandeling, broodje en drankje, informatie, meditatie en ontmoeting rondom het thema “wat is vrede?”. Iedereen is welkom, iedereen kan meedoen. Het platform hoopt iedereen een blijvende herinnering mee te kunnen geven. Het hoofdprogramma duurt circa een uur. Met lunch en wandeling kan men echter ook een deel van de middag vullen. Modulair meedoen kan ook. Alles gratis en zonder opgave vooraf. Wel met in achtneming van dan geldende corona-voorzorg. Wilt u dit bericht verspreiden in uw eigen netwerk? Onze dank daarvoor!

De vredescirkel Eindhoven is te vinden op google maps  en goed bereikbaar per fiets. Een parkeerplaats ligt 150 meter noordelijker. Maar de praktijk leert dat het vinden van de vredescirkel ongeveer net zo moeilijk is als het vinden van vrede. Daarom: Vanaf de Hangar in winkelcentrum Terminal M, nabij parkeergarage en bushalte Meerrijk (lijn 401 en 20), vertrekt om 10.40 uur een groep wandelend naar de vredescirkel (de route is ook geschikt voor rolstoelen). Dan kan het niet missen. We hopen op goed weer. Bij slechte weersvoorspelling zal op zaterdag 18 september na 19.00 uur op de website www.stapjesnaarvrede.nl vermeld worden dat het programma mogelijk gewijzigd is.

Platform LEV (Levensbeschouwing en Vrede regio Eindhoven) werkt bij deze gebeurtenis nauw samen met de Stichting Vredesburo Eindhoven. Deze bijeenkomst is onderdeel van het Eindhovense vredesweekprogramma 2021. Zie www.vredesburo.nl. De vredesweek valt jaarlijks rond 21 september, de Internationale Dag van de Vrede die 40 jaar geleden werd uitgeroepen door de Verenigde Naties.

------------------------Kees Minderhoud, namens platform LEV------------------------

Opgeruimd…

Mijn jongvolwassen dochters proberen te ‘ontspullen’. Het is een hippe trend, om je leefruimte zo leeg mogelijk te houden, zonder teveel aan spullen. Je te beperken tot het noodzakelijkste. Minder spullen is minder ballast, zo is de redenering. En het is ook beter voor het klimaat, om te consuminderen! Het geeft ruimte, letterlijk in je huis, en ook in je hoofd. Ze zijn er overigens beter in dan ikzelf.

Als je vaker verhuisd bent, heb je (misschien!) geleerd om te ordenen en weg te doen, naar de kringloop te brengen of aan een familielid te geven die er blij mee is. Wanneer je naar een kleiner huis gaat of in een woonzorgcentrum gaat wonen, moet je soms noodgedwongen afscheid nemen van je bezittingen. Dat kan tranen kosten, zeker als je dat geliefde erfstuk, of dat mooie servies moet achterlaten… Je houdt de herinnering in je hart, maar dat is soms een schrale troost.

Een positief resultaat van ‘spullen opruimen’ is dat er werkelijk nieuwe ruimte ontstaat. Zo kan het ook gaan met dat andere ‘opruimen’: van oud zeer, van pijnlijke plekken in je hart.

‘Ik ben van de opruimingsdienst’, grapte ik onlangs tegen een vrouw. We hebben met regelmaat een gesprek. Ze loopt al jaren met een groot verdriet en ‘wil daar vanaf.’ Ze heeft in haar leven zoveel hulpverleners gezien dat ze daar niets meer van wil weten, maar de gesprekken die wij samen hebben geven haar wat lucht, ze wordt er van binnen ook opgeruimd door.

De opruimingsdienst, we lachen om het woord. Maar het is wel een goed beeld. Er komt soms wat oud zeer tevoorschijn, wanneer je ouder wordt en ook je hersens op leeftijd raken. Wanneer je lichaam niet altijd meer wil wat jij wilt, dan vallen soms ook de muurtjes weg die je hebt gebouwd, om dat oude zeer heen. En daar moet je dan wat mee. Opruiming houden in je ziel,in gesprek met iemand die pijnlijke herinneringen opnieuw doorleven zodat ze misschien kunnen oplossen. Daarin begeleiden en samen zoeken, dat is wat ik kan doen als geestelijk verzorger.  

Opgeruimd staat netjes, is het gezegde. Daar gaat soms een pijnlijk proces aan vooraf. Maar het resultaat mag er dan ook zijn: een verlicht hart waarin meer balans is, ruimte voor vrede en licht en lucht.

Soms vinden we in dat proces een gebaar, of kunnen we in een gebed, een viering, een ritueel tot de kern van het leven komen. De onderstroom van het leven raken. Het blijft boeien om daarover in gesprek te zijn!  

-------------------Petra Speelman, geestelijk verzorger--------------------------

Kunst is vaak niet mooi

Op de middelbare school leerde ik een kleine zestig jaar geleden ‘kunst is het maken van mooie dingen.’ Dat zou een citaat van Willem Kloos zijn. Ik heb het citaat niet terug kunnen vinden, maar ik geloof mijn leraar Nederlands van destijds. Deze uitspraak komt wel overeen met hoe de meeste mensen - zeker ook kerkmensen – kunst ervaren. Ik kan deze definitie echter niet meer onderschrijven, want kunst is vaak niet mooi. Kunst is in tegenstelling tot wat de meeste mensen denken geen eenduidig begrip. Men denkt aan kunde, virtuositeit en schilderkunst. En vooral waarderen mensen de schoonheid en de herkenbaarheid, die een waardevolle bijdrage leveren aan de geloofsbeleving en de kerkelijke entourage. Maar kunst is breder, kent vele vormen en vervult dikwijls een kritische rol vanuit een volstrekt onafhankelijke positie.

De Rooms-katholieke kerk heeft een rijke traditie. Kunst heeft een belangrijke symbolische functie en kan bijdragen aan de mystieke beleving van de kerkganger. We kennen natuurlijk de kritiek daarop vanuit de reformatie. Bijvoorbeeld het beeldverbod dat ook nu nog in de joodse en islamitische traditie een bepalende invloed heeft. In de islam leidt dat tot prachtige ornamentele kunst. In de joodse cultuur wordt het beeldverbod in de orthodoxe richtingen streng gehanteerd terwijl in liberale kring meer ruimte is voor kunst. Chaim Potok heeft de conflicten en innerlijke strijd die dat oplevert prachtig beschreven in de roman ‘Mijn naam is Asher Lev’ en wij kennen bijna allemaal het werk van Chagall, waarin het joodse leven en geloof prachtig wordt verbeeld.

Ook in andere religies spelen symbolische voorwerpen een belangrijke rol. Door het christendom is dit vaak veroordeeld en als heidens verworpen. Begrijpelijk als je het bekijkt vanuit de opdracht om de Bijbel en het geloof in Jezus te verkondigen. Maar ik denk wel eens dat daarmee aan deze godsdiensten onrecht is aangedaan en de vragen over geloof en bijgeloof te gemakkelijk zijn afgeschoven op deze godsdiensten. Ik was onlangs in het Tropenmuseum in Amsterdam waar een interessante afdeling is ingericht over religie en spiritualiteit en de rol ervan voor de kunsten. Ik denk dat het van belang is om als kerk uitdrukkelijk interesse op te brengen voor deze andere religies en de interreligieuze dialoog niet te beperken tot Jodendom en Islam. We hoeven in de kerk niet per se zelf aan yoga of zen meditaties te doen. Wij hebben onze eigen waardevolle rituelen. Maar terwijl onze kerk blijft krimpen neemt de behoefte aan spiritualiteit in de geseculariseerde samenleving stormenderhand toe. Men zoekt de inspiratie bij boeddhisme, natuurreligies en New Age. Ook in het Christendom zelf zijn invloeden zichtbaar. In Brazilië bestaan mengvormen waarin Afrikaanse en Indiaanse tradities zijn geïntegreerd. In de Surinaamse cultuur speelt Winti een belangrijke rol. Ook in Amerika en Nederland zien we in evangelische- en migranten kerken Afrikaanse elementen terug.

Iets anders. Op dit moment is in het Utrechtse Museum Catharijne Convent de tentoonstelling Maria Magdalena te zien. Ik ben er nog niet geweest, maar het lijkt mij zeer aanbevelingswaardig. Dit museum heeft ervaring met het maken van mooie exposities waarin historische informatie met oude en nieuwe kunst wordt vermengd. In het verleden hebben we vanuit de Ontmoetingskerk wel excursies naar het Catharijne Convent georganiseerd. Misschien is het een idee om dit weer op te pakken. Uiteraard voor de hele PGE. Wie daar voor voelt kan mij een e-mail sturen.

Tot slot een pleidooi voor kunst die in de kerk minder voor de hand ligt. Kunst is niet altijd mooi, niet altijd gemakkelijk, geen plaatje bij een praatje. Kunst kan ook heel confronterend zijn. Kunst hoeft ook niet Christelijk te zijn of van Christelijke kunstenaars. Ook andere kunst kan Christenen of de kerk iets te zeggen hebben of aan het denken zetten.

Ik denk aan de Duitse kunstenaar Joseph Beuys. Dit jaar wordt zijn honderdste geboortedag herdacht. Hij is afkomstig uit het Rijnland, opgegroeid in Kleef en nauw verbonden aan Düsseldorf waar hij leefde en werkte. In de jaren zestig en zeventig was hij vermaard door zijn activistische kunst. Hij komt uit een traditioneel katholiek gezin, is opgeleid als beeldhouwer en maakte in zijn beginperiode christelijke beelden zoals kruisen en een doopvont en deed ook restauratiewerk voor oude kerken. Begin jaren zeventig maakte hij in opdracht van de toenmalige directeur Jean Leering een installatie voor het van Abbemuseum: ‘Voglie vedere i miei montagne’ (ik wil mijn bergen zien). Een bijzonder intrigerend, maar niet gemakkelijk te begrijpen beeld, waarin vele verwijzingen en symbolen zijn verwerkt. De titel is ontleent aan de laatste woorden van de Italiaanse schilder Segantini. Hij maakte aan het eind van de negentiende eeuw een drieluik van het berglandschap in het Zwitserse Engadin bij St. Moritz. Het voert te ver om nu op deze plek daar al te diep op in te gaan. Twintig jaar geleden maakte ik een film over mijn fascinatie voor dit werk door het transport en de opbouw ten behoeve van de Biënnale van Venetië 2001 vast te leggen. Zijn 100^ste geboortedag vormt voor mij de aanleiding om het onderzoek naar Beuys weer op te pakken en een vervolg op de oude film te maken. Ik hoop daarmee meer helderheid te scheppen in de betekenis van dit werk. De katholieke opvoeding, waar hij later afstand van heeft genomen (niet de figuur van Christus) en de invloeden door zijn natuurbeleving in het Reichswald; zijn jeugd in de Hitlertijd en ervaringen in de oorlog zijn bepalend in zijn leven. Hij legt o.a. verbinding met het Sjamanisme van de Tartaarse Mongolen en bekent zich tot de antroposofie. Er is uiteraard veel meer te vertellen en ik  kom hier beslist later op terug. U begrijpt nu hoop ik wel mijn bespiegelingen over kunst en mijn uitstapje naar het Tropenmuseum.

------------Leo Steinhauzer, Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.-------------------------

Last van perfectionisme?

Aan het begin van het afgelopen studiejaar ontstond bij het TINT team de wens om ook iets te gaan betekenen voor de studieverenigingen van de TU/e. Dit, aangezien ook de studieverenigingen het door Corona zwaarder hebben en we via de studieverenigingen (waar bijna alle studenten lid van zijn) meer studenten kunnen ondersteunen met onze activiteiten. Mooi is het om te zien dat het in het afgelopen studiejaar ook daadwerkelijk gelukt is om contact met de besturen van de studieverenigingen op te bouwen, te horen waar hun behoeften liggen en daar ons aanbod op af te stemmen.

Zo zijn we in gesprek geraakt met de studievereniging Van der Waals van Technische Natuurkunde. Zij namen waar dat veel van hun studenten te kampen hebben met perfectionisme: je opdracht maar niet inleveren, omdat het ‘nooit goed genoeg’ is. Jezelf minder goed vinden dan anderen. Überhaupt niet aan een opdracht beginnen, aangezien je bij voorbaat al twijfelt of je het wel kunt (uitstelgedrag en perfectionisme kunnen hand in hand gaan). Perfectionisme kan in de weg staan om ‘gewoon jezelf te zijn’, om ontspannen en met vertrouwen te studeren en je leven te leven.

Hoog tijd voor een workshop ‘Dealing with perfectionism’ dachten wij! Mijn co-trainer Laura Curta, onze student-assistent Nuriye van Lamoen en ikzelf zijn aan de slag gegaan om een inspirerend programma te ontwikkelen, waarin studenten concrete tips krijgen over hoe met hun perfectionisme om te gaan èn waarin zij met elkaar kunnen uitwisselen over hoe zij hier mee omgaan en wat dit voor hen betekent.

Een onderdeel van de workshop was het maken van je eigen ‘Reminder of relaxation’. Dit is een uitspraak en een tekening, die je helpt op gestresste momenten vertrouwen en ontspanning te vinden. Zo schreef één van de deelnemers: ‘I’m happy to be alive’ en tekende daarbij vogels en vlinders in unieke kleuren. Een andere student tekende Bob Marley en schreef daarbij de woorden ‘Every little thing’s gonna be alright’. Deze ‘reminder of relaxation’ kun je ergens op een voor jou zichtbare plek ophangen of bijvoorbeeld op je laptop als bureaublad instellen. Zo krijg je op gespannen momenten een herinnering die je opluchting en acceptatie kan geven. Het was mooi te zien hoe studenten hun eigen ‘reminder of relaxation’ ontwikkelden en hierbij persoonlijke ervaringen uitwisselden.

Na afloop van deze workshop schreef één van hen: ‘alles bij elkaar was het een interessante en zinvolle avond. TINT heeft goed werk geleverd door een veilige atmosfeer te creëren, waarin iedereen kon zeggen wat hij/zij wilde, zonder zich beoordeeld te voelen. Ik heb ervan genoten erbij te zijn en anderen te leren kennen die met dezelfde problemen worstelen.’ (Jesse van den Tempel, lees zijn hele verhaal op: www.tint-eindhoven/blog).

Wellicht herkent u de uitdaging van perfectionisme ook wel in uw eigen leven. Ga dan eens de uitdaging aan en maak uw eigen ‘reminder of relaxation’ en hang deze op op een voor u zichtbare plek. Wie weet werkt het…

-------------Margit van Tuijl, Studentenpastor/life coach bij TINT---------

  

juli - augustus 2021 met thema: "Geloofsbrieven" Lees meer...

Brief aan de engel van de gemeente in Efeze

als er geen liefde meer is

Tussen alle kaarten van engelen in mijn bureaula, ligt een merkwaardige kaart uit Efeze. Op de voorkant staat een wit beeld, het beeld van een godin. Sereen kijkt zij de camera in, haar onderarmen reiken naar voren alsof ze zich naar je uitstrekt. Tussen haar armen, over haar hele buik heeft zij allemaal bobbels. Zijn het borsten, zijn het eieren, zijn het de testikels van geofferde stieren? In ieder geval zijn het tekenen van vruchtbaarheid. De godin is Artemis. Niet de alom bekende godin van de jacht, maar de Artemis van Efeze. Zij is de godin van vruchtbaarheid en overvloed. In onze tijd zouden wij zeggen: succes en aanzien.

Haar tempel in Efeze was beroemd en gold als het grootste tempelgebouw van de wereld. Het was één van de zeven wereldwonderen.

Later veranderde de stad in een ruïne, een toeristische trekpleister in Turkije. Als toerist liep ik door de contouren van wat eens een wereldstad was. Ik zat in het theater, waar ooit Paulus graag naartoe wilde. Op zijn derde zendingsreis (Handelingen 19) kwam Paulus in Efeze. Hij bleef er een paar jaar en verkondigde het evangelie. Dat is de trigger voor de volksoproer onder leiding van zilversmid Demetrius. Hij en vele Efeziers verdienen een goede boterham met het maken van Artemis tempeltjes. En nu komt die Paulus vertellen dat goden die door mensenhanden zijn gemaakt geen goden zijn!

Twee van Paulus ’reisgenoten worden meegesleurd naar het theater, waar de woedende menigte zich verzamelt. Paulus wil er ook heen, maar anderen houden hem tegen. De uitzinnige menigte scandeert twee uur lang: Groot is de Artemis van Efeze! Eigenbelang en godsdienst is een giftige combinatie.

Daarna wordt de menigte tot bedaren gebracht door een stadsbestuurder.

Paulus heeft heel wat gemeenteopbouw gedaan in Efeze. Er is zelfs een brief van Paulus aan de Efeziërs, maar die is waarschijnlijk niet door hemzelf geschreven.

In Openbaringen 2 richt Johannes zich tot de engel van de gemeente in Efeze. Of beter gezegd, de Heer zelf. Want Johannes schrijft alleen maar op wat hem gedicteerd wordt.

Het is een korte brief met complimenten en een ernstige waarschuwing. Er is sprake van twee gezamenlijke vijanden: ‘mensen die beweren dat ze apostelen zijn’ en de Nikolaïeten.

Wat zijn dat voor types?

Wie die Nikolaïeten zijn, blijft onduidelijk. Maar die ‘mensen die beweren dat ze apostelen zijn’ zijn wellicht dezelfde types over wie Paulus schrijft in de tweede Korinthiërs brief. Hij beschuldigt hen van gewichtigdoenerij. Als we Paulus mogen geloven – en dat lijkt mij op dit punt een goede keuze – dan kennen we zulke mensen uit eigen ervaring.

Ze oogsten altijd bewonderaars maar ook zijn er vele fluisteraars actief, om hen achter hun rug op hun plaats te zetten. In Efeze is men uit ander hout gesneden. Daar hebben ze die schijnapostelen recht-voor-zijn-raap ontmaskerd.

Alle lof voor de Efeziërs zou je denken. Een gezamenlijke vijand, dat schept een band! Maar Johannes – of beter: de Heer zelf – bakt geen zoete broodjes. Na een mooi compliment volgt een recht-voor-zijn-raap kritiek: ‘bedenk van welke hoogte u gevallen bent!’ Die hoogte waarvan de gemeente gevallen is, is de laagvlakte der liefde. De gemeente is gewoon omhooggevallen, misschien meegetrokken in de slipstream van succes en aanzien van de godin Artemis.

Zonder de liefde gaat het niet, zong Toon Hermans Paulus na:

Als de liefde niet bestond, dan was de hele 'vrijerij' bedorven,
de wereld was gauw uitgestorven als de liefde niet bestond.

‘U hebt de liefde van weleer opgegeven…..breek met het leven dat u nu leidt en doe weer als vroeger. Anders kom ik naar u toe en neem ik , als u geen berouw toont, uw lampenstandaard van zijn plaats.’

De lampenstandaard staat symbool voor de gemeente, zonder die lampenstandaard houdt de gemeente op te bestaan. Want ja, zonder liefde houdt de gemeente van Christus op te bestaan. Misschien is het nog een groepje aanbidders van iets, een club van liefhebbers van mooie liturgie, maar geen gemeente meer. Paulus zei het al (1 Korinthiërs 13): je kunt alles weten, alles kunnen, alle geloven en tot het uiterste goed doen….maar zonder de liefde stelt het niets voor. Je kunt tot de hoogste hoogte stijgen, maar als je niet meer met beide benen staat op de laagvlakte van de liefde….

Die lampenstandaard komt ook in het Mattheus evangelie (5: 14 – 16) voor: ‘Men steekt ook geen lamp aan om hem vervolgens onder een korenmaat weg te zetten, nee; men zet hem op een standaard zodat hij licht geeft voor ieder die in huis is. Zo moet jullie licht schijnen voor de mensen…’

‘Love shine a light every corner of the world’ zongen Katrina and the Waves terecht. Ze wonnen er in 1997 het songfestival mee.

Het gaat in de gemeente van Christus om de liefde, de liefde van Christus. Die liefde is meer dan een gevoel van genegenheid voor Jezus en voor de ander, die liefde is een werkwoord.

De Heer zelf is aanwezig bij de gemeente. Dat staat in het eerste vers: ‘Dit zegt hij die de zeven sterren in zijn rechterhand houdt (dat zijn de engelen van de zeven gemeenten) en tussen de zeven gouden lampenstandaards verblijft’ – dat zijn de zeven gemeentes. De Heer zelf loopt daar rond in die zeven gemeentes, op de laagvlakte van de liefde. Hem kennende zal hij daar wel weer rondgaan als onaanzienlijke, aan wie je niet ziet dat het de Heer is. Wordt hij wel gezien? Of loopt de gemeente met de neus omhoog en het hoofd in de wolken?

‘Wie oren heeft moet horen wat de Geest tegen de gemeenten zegt’. Zo eindigt iedere brief aan de zeven gemeente. Dus luister naar die engel van je gemeente!

Hebben ook onze gemeenten zo’n engel? Zo’n ster je op het goede pad houdt?

Voor je het weet is de gemeente tot grote hoogte gestegen, van waaruit ze neerziet op de laagvlakte der liefde waarop ze ooit Christus tegenkwam.

Hoe zit dat eigenlijk bij ons? 

---------------------------------------Tjalling Huisman-----------------------------------

De laatste keer

Op de vergadering van de algemene kerkenraad (AK) van woensdag 16 juni stonden twee grote onderwerpen gepland. We spraken met de redactie van SAMEN. Dat doen we elke 1-2 jaar.
De redactie had een aantal onderwerpen voorbereid. We spraken over doelgroep, bereik, type artikelen en informatie, en de relatie met andere communicatiemiddelen als website en wijkbrief. We spraken over papier en digitaal; de AK vindt het wenselijk als de SAMEN wat makkelijker digitaal beschikbaar komt en de redactie zal daar een plannetje voor maken. We spraken over thema’s en een rondje langs de leden van de AK leverde zo’n tien suggesties op voor nieuwe themanummers. Nu dit mijn laatste bestuurlijke bijdrage aan SAMEN is, wil ik graag mijn dank uitschrijven voor de redactie die elke maand veel werk verzet om een goed gevuld nummer te maken. En natuurlijk ook dank dat ze de late aanlevering van mijn stukjes hebben weten te verdragen.

Uitgebreid spraken we over het samengaan met de Protestantse Gemeente van Sint-Oedenrode, Son en Breugel. De afgelopen maanden zijn de condities voor samengaan, een beslisdocument, en conceptbegrotingen opgesteld. De Johannesgemeente en OSB werken aan een plan voor concrete integratie-activiteiten. Het is de bedoeling dat in Son de komende jaren een eigen vierplek blijft bestaan, waar diensten worden georganiseerd, en waar pastoraat en diaconaat plaatsvindt. Dit is vanuit één wijkgemeente (de Johannesgemeente) en met één kerkenraad waarin ook enkele OSB-ers zullen zitten. Deze wijk heeft de komende, naar verwachting in elk geval tien jaar, dus twee vierplekken. Nadat de kerkenraad van OSB al had ingestemd, heeft de AK dat nu ook gedaan. De volgende stap is goedkeuring vragen aan de classis. Op de gemeenteavond in het najaar zal dit samengaan ook aan de orde komen. De bedoeling is om dan per 1 januari 2022 samen te zijn in één Protestantse Gemeente Eindhoven (inderdaad, die naam blijft).

Met een onderbreking van enkele maanden ben ik vanaf medio 2007 lid geweest van de algemene kerkenraad. Als lid, notulist, scriba en voorzitter heb ik allerlei rollen vervuld. Het mooie van AK-lid zijn is dat je inzicht krijgt in alle wijkgemeenten en dat doet je beseffen, erkennen en waarderen hoe de verscheidenheid is in de ene kerk van Jezus Christus. De laatste jaren zijn in goede harmonie en rust gegaan. Dat heb ik ontzettend gewaardeerd en daarvoor wil ik de PGE en in het bijzonder de AK-leden danken. Met een gerust hart draag ik het stokje over aan Henk Grootjans van de Johannesgemeente. Ik wens hem alle zegen en succes toe bij het leiden van de AK.

Zoals gewoonlijk eindig ik met een citaat. Godfried Bomans liet ons na: ”Ook deze tijd zal eenmaal de goede oude tijd heten”.

Het ga u allen goed. Hartelijke groet, 

------------------------------------Benjamin Jansen---------------------------------------

Wederkerigheid: is het zaliger te ontvangen dan te geven?

Afgelopen maanden hebben een tiental gemeenteleden  (digitaal) onder leiding van Herman IJzerman in 4 bijeenkomsten nagedacht over barmhartigheid, over geven en ontvangen. In deze cursus hebben we aan de hand van onze eigen ervaringen onderzocht hoe het toegaat in de ontmoeting tussen mensen, als er sprake is van hulp geven en van hulp ontvangen. Wanneer is dat een echte ontmoeting, hoe zit het met gelijkwaardigheid? Wat ontvang je zelf, als je hulp -geeft? En wat geef je, als je hulp ontvangt? Het was heel leerzaam en verrassend om het hier samen over te hebben.

In het najaar organiseren we vanuit de diaconie een vervolg op deze cursus. Gelukkig kan het dan weer met ontmoetingen en gesprek in levende lijve. In deze cursus gaan we in 4 bijeenkomsten op zoek naar concrete handvatten. Hoe kunnen we met elkaar in de stad en in de kerk gestalte geven aan  ontmoetingen tussen mensen en groepen, waarin de verschillende belangen en de verschillen in positie voelbaar en zichtbaar worden?

Wilt u meer weten, of wilt u zich opgeven voor deze cursus? Wim Wiggers en Antje Dekker vertellen er graag meer over.

------------------------------------Antje Dekker-----------------------------------------------

Het Vakantiebureau

Ook dit jaar organiseert RCN Vakantieparken in samenwerking met Hetvakantiebureau.nl een ouderenmidweek 'ouderen in het zonnetje' voor ouderen die al lange tijd niet met vakantie zijn geweest.

Deelnemers kunnen kosteloos genieten van een heerlijke midweek inclusief ontbijt, lunch, diner en diverse leuke activiteiten. Van maandag 6 december tot en met vrijdag 10 december 2021 kunnen groepen ouderen met vakantie op RCN de Flaasbloem in Chaam, RCN de Jagerstee in Epe en RCN de Potten in Offingawier.

De midweek is bedoeld voor mobiele* ouderen die de afgelopen jaren niet meer op vakantie zijn geweest, die in het dagelijks leven weinig aanspraak en/of weinig financiële middelen hebben en het daarom zo verdienen er eens lekker tussen uit te gaan!

* Omdat de bungalows niet zijn aangepast is het van belang dat de vakantiegasten goed ter been zijn.

Individuele deelnemers verblijven gezamenlijk in een bungalow en delen de kamer met een andere deelnemer. Voor de individuele deelnemers is een vrijwilliger aanwezig die hun eerste aanspreekpunt is. Voor ondersteuning bij het programma zijn medewerkers van RCN Vakantieparken en vrijwilligers van Het vakantiebureau aanwezig. Er wordt geen zorg verleend in de midweek.

U kunt u aanmelden via de contactpersoon voor het Vakantiebureau:, email: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. of tel. 0644944271

----------------------------------Wim van Dijk--------------------------------------------------

Voedselbank in coronatijd: gezond blijven en open blijven!

Het jaarverslag van de voedselbank Eindhoven is uit. Heel veel informatie over alles wat er in 2020, ondanks de pandemie, gedaan is. Natuurlijk de cijfers over aantallen voedselpakketten en gezinnen die gebruik moeten maken van de voedselbank. Maar ook verhalen over de vrijwilligers, en de vele extra donaties in dit lastige jaar. Er waren hartverwarmende initiatieven van scholen, bedrijven, maatschappelijke organisaties, kerken en particulieren om geld of voedsel ter beschikking te stellen. Uit dit jaarverslag wordt duidelijk dat de voedselbank, helaas, nog steeds nodig is. Maar ook wordt duidelijk hoe de voedselbank gedragen wordt door heel veel Eindhovenaren, die als particulier of in verband van bedrijf/maatschappelijke organisatie de Voedselbank ondersteunen. Zonder die steun kan deze belangrijke voorziening niet draaien. Daarom blijft ook de steun van onze kerken, financieel en met het product van de maand, nodig. We hopen binnenkort ook weer met het product van de maand te kunnen beginnen!

En dan de cijfers. In 2020 zijn er 650 gezinnen, in totaal bijna 1400 mensen, afhankelijk van de Voedselbank Eindhoven. Gemiddeld blijft men 15 maanden aangewezen op hulp van de Voedselbank; maar de groep gepensioneerden die langer dan 3 jaar een beroep moet doen op de Voedselbank, groeit. 128 vrijwilligers zijn elke week in touw om het allemaal te regelen. Wist u overigens dat er ook stagiaires van zorgopleidingen meewerken bij de voedselbank? Er zijn bijna 32.000 voedselpakketten uitgedeeld, met een totale waarde van 1.5 miljoen euro. Vaste leveranciers van voedsel zijn de grote supermarktketens, maar ook tal van regionale bedrijven leveren voedsel. Zo zorgen bijvoorbeeld de beide Stadsakkers in Eindhoven voor aanvulling van de pakketten met verse groenten en fruit.

Het blijft schrijnend dat, ook in onze stad, de voedselbank nodig is. Vanuit onze kerkelijke gemeente zijn we daarom niet alleen betrokken met financiële steun, via het product van de maand of als vrijwilliger. Maar we doen ook mee in het armoededebat en aan initiatieven van de overheid en belangenorganisaties om zo bij te dragen bij aan het oplossen van de structurele armoede.

Namens de diaconie,

---------------------------------------Antje Dekker---------------------------------------------

Levensverhaal

‘Ik zou wel een boek over mijn leven kunnen schrijven’, verzuchtte één van mijn eerste cliënten 25 jaar geleden toen ik geestelijk verzorger werd in mijn woonplaats.

Toen werden bewoners overigens nog geen cliënten genoemd. In vijfentwintig jaar is er veel veranderd in de wereld van de zorg. Aan de ene kant zijn cliënten mondiger geworden, tegelijk kan er nog veel verbeteren om als ‘cliënt in regie’ te blijven. In onze huizen wordt bij de zorg en participatie steeds meer het levensverhaal van de bewoner centraal gesteld.

Want, denk ik, ieder mens kan wel een boek over zijn leven schrijven. En vanuit dat geschreven verhaal kan die persoon meer gekend en erkend worden in zijn of haar verlangens en behoeften, hebbelijk- en onhebbelijkheden. De afgelopen 25 jaar heb ik heel wat levensverhalen gehoord, ongelooflijk wat mensen soms meegemaakt hebben. De werkelijkheid is zoveel boeiender dan fictie. Bewonderenswaardig is de geestkracht die mensen dan toch gehad hebben.

Begrijpelijk ook dat het voor anderen bijna niet vol te houden was. Wat mooi als - ondanks alles - dankbaarheid de boventoon mocht voeren. In die levensverhalen speelden familieleven, afkomst vanuit Groningen, Friesland en Drenthe tot Nederlands Indië, een grote rol. In Eindhoven komt vaak Philips dan ook weer ter sprake.

Ik zal nooit vergeten dat bij een mevrouw die rond haar veertigste weduwe werd en met vijf kinderen achterbleef, de foto van Frits Philips een prominente plaats kreeg bij haar bed samen met de portetten van haar kinderen, toen ze in de palliatieve fase kwam. ‘Zonder hem had ik het niet gered die jaren’, vertelde ze.

Zoekend naar een rode draad komt dikwijls levensovertuiging aan de orde:                     als bron van geloof, hoop en liefde, maar ook van frustratie en afkeer.

Hoe belangrijk het kennen van het levensverhaal is bij de zorg aan onze cliënten, onderstreept een meer dan eens gehoorde opmerking van een collega uit de zorg na een uitvaart, waarin het geleefde leven centraal stond:

‘Als ik dat allemaal geweten had, had ik mevrouw/meneer veel beter begrepen’.

Maar ja, dan is het te laat.

Al die jaren mocht ik delen in verhalen van zovelen; ook vanuit de herinneringen aan goede én slechte tijden begeleiding bieden.

Met elkaar proberen wij bij Archipel, met name ook voor onze dementerende cliënten, dat levensverhaal centraal te stellen en van daaruit de gewenste zorg en begeleiding te bieden.

Waarbij onze cliënten zoveel mogelijk zelf de regie in de handen kunnen houden. Ook mijn levensverhaal gaat een wending nemen binnenkort, nu ik de pensioengerechtigde leeftijd nader. Voorzichtig begin ik mij voor te bereiden Bij het opruimen van kasten en schonen van mijn mail, komen herinneringen van lang en korter geleden boven. Een naam, een afscheidsbrief, een bidprentje roept mensen en hun levensverhaal weer tot leven.

Weemoed en dankbaarheid wisselen elkaar af. Het gaat in het leven, ook in je werkzame leven, om gekend te worden in wie je bent, in wie je was. Met dankbaarheid kijk ik terug op het vertrouwen dat ik ontving en ook komen vele warme contacten met de protestante geledingen in Eindhoven boven.

‘Al werkend werd ik wijzer’, las ik deze week in een column in Reliëf, christelijke vereniging van zorgaanbieders.
Ik hoop dat dat zo was en nog een tijdje door mag gaan.

-------------------------------------Joop Lankhaar------------------------------------------

Spanning

In de terminal van Eindhoven Airport zat een jonge vrouw met haar dochtertje van zes maanden. Ik vroeg waar ze naar toe gingen. Ze vertelde dat ze naar Polen ging naar haar familie. Haar dochtertje was in Nederland geboren, en nu zou ze voor het eerst haar grootouders zien.

De jonge moeder vertelde dat ze het spannend vond, deze eerste ontmoeting tussen haar ouders en haar kind. Die spanning was haar ook aan te zien, ze lachte zenuwachtig. Ik vertelde over de gebedsruimte, en dat dat een plek is om even tot rust te komen. Ze zei dat ze aan yoga deed en ervaren had, dat dat rust kan brengen. We spraken erover hoe belangrijk het is die rust te vinden in tijden dat spanning opspeelt.

Of ze de gebedsruimte nog bezocht heeft weet ik niet, maar mijn wensen voor een goede reis en een mooie ontmoeting tussen grootouders en kleindochter, kwamen in ieder geval wel binnen. Behoefte aan rust in tijden van spanning, ieder mens ervaart dat. Vooral een mens op reis. Dan is het goed herkenning te vinden, te weten dat ook anderen daar naar op zoek zijn. En dat er mogelijkheden zijn die rust te vinden.

----------------------------------------Mirjam van Nie------------------------------------

Johannes en de sandwich

Wie wel eens een cursus feedback geven heeft gevolgd, kent vast de sandwich-methode. U weet wel, twee stukken brood met inhoud ertussen. Je begint met iets positiefs, dan komt de echte boodschap en je eindigt weer met iets positiefs. Een voorbeeld: ik vind je geweldig, en zou graag zien dat je je rotzooi wat vaker opruimde, want dan is ons huis net zo opgeruimd als jouw humeur.

Onze Johannes kent deze aanpak ook. In de eerste brief in Openbaring 2, die aan Efeze, geeft hij feedback aan de gemeente ter plaatse. Hij begint met positief hun volharding te benadrukken. Ondanks wat aan kwaadheid en beproeving op hen afkomt als jonge gemeente, blijven ze volhouden. Hij eindigt met de positieve noot dat ze de, ongetwijfeld kwalijke, praktijken van de Nicolaïeten verafschuwen. Maar daartussen is de boodschap niet mals. Jullie hebben de liefde van weleer opgegeven, breek met je leven zoals je nu leeft, en doe weer als vroeger, anders…

Het zal wel even slikken zijn geweest, daar in Efeze. Zo’n sandwich valt zwaar op de maag. Ben je net een paar jaar op weg als gemeente van Christus, denk je dat je je best doet en dan krijg je de boodschap dat je je eerste liefde bent vergeten. Hoezo, nu al!?

Hoe zou de sandwich van Johannes voor de protestantse gemeente in Nederland klinken? Hij zou vast met iets positiefs beginnen, iets als: Jullie houden al tweeduizend jaar vol, in rijke tijden en in arme tijden, in gouden eeuwen en in oorlogstijden, in kerkgebouwen en achter het scherm. Het sluitstuk van de sandwich zou iets kunnen zijn als: het is zo belangrijk en mooi dat jullie oog hebben gehouden voor de behoeften in de samenleving, met jullie inzet voor de voedselbanken, voor de inloophuizen.

En daartussen? Tja, daar staat de boodschap die we liever niet horen, die pijn doet als het tegen ons wordt gezegd, waarvan we de neiging hebben om in de verdediging te gaan, te nuanceren, te verontschuldigen, te bagatelliseren, te ontkennen. “Zo erg kan het toch niet zijn. Je moet dat niet zo zwart-wit zien. Dat heeft allerlei kanten in zich. We kunnen niet veel anders.” Ik denk dat in die reacties al het punt van feedback verwerkt zit. Wij durven als kerk niet te kiezen, niet scherp te zijn,  geen positie in te nemen, de vinger niet op de zere plek te leggen. Wij zijn geneigd iedereen te vriend te houden, het zijne of hare te laten, ieder mag zijn mening hebben, en dat noemen we dan respecteren. Maar waar staan wij voor als kerk in de samenleving? Dat zou Johannes ons als feedback kunnen geven: jullie zijn een grijze massa geworden die niet meer zichtbaar en hoorbaar is in de samenleving met de boodschap van Jezus Christus. Au, dat doet pijn.

------------------------------------------Benjamin Jansen----------------------------------

Een predikant is ook een herder 

Het is goed dat in het vorige nummer van SAMEN de nadruk wordt gelegd op het belang van een goede vertaling van de Bijbel.
Zelf herinner ik mij een voorbeeld uit de tijd van de NBG-vertaling van 1953. Het ging over de tekst in 2 Timotheus 3:16. In de Statenvertaling staat: Alle Schrift is van God ingegeven en is ook nuttig …… De Kanttekeningen zeggen daarbij: ingegeven, dat is ingeblazen door de Heilige Geest. De NBV-vertaling luidt daarentegen: Elk van God ingegeven Schriftwoord is ook nuttig ….. Dit veroorzaakte nogal wat ophef, want daaruit viel op te maken dat niet elk Schriftwoord geïnspireerd zou zijn. Naar aanleiding daarvan schreef Prof. Holwerda een artikel, waarin hij zei: Bij vertalen gaat het om wat er staat. En daarin heeft de NBG-vertaling het bij het rechte eind.

Moet je nu zeggen dat vertalen tot de corebusiness van de predikant hoort? Er zijn talloze commentaren die te raadplegen zijn op internet. Het helpt natuurlijk als een predikant bij het maken van de preek ook zelf de tekst kan lezen. Maar bij twijfel zijn die vertalingen op internet dan toch heel nuttig?

Zelf ben ik bij historisch onderzoek nogal eens gestuit op Latijnse teksten. Met mijn beperkte kennis van het Latijn kon ik toch meestal wel zien waar het over ging. Voor een juiste vertaling moest ik dan een beroep doen op de kennis van latinisten, aangezien op het internet de vertaling nooit beschikbaar was. Nu zijn in het Latijn vaak verschillende vertalingen mogelijk. Het bleek mij daarbij soms dat de latinist het niet helemaal bij het rechte eind had, omdat hij of zij wel verstand had van Latijn, maar niet van de historische context.

Naast het kunnen kennisnemen van een tekst, heeft een predikant nog een andere opdracht, namelijk het pastoraat. Bij huisbezoeken of andere contacten met gemeenteleden is de pastorale aandacht voor de ander heel erg nodig. Je zou met recht kunnen zeggen: pastoraat is vaak een belangrijker corebusiness van de predikant dan de exegese. Kan een predikant goed het Woord bedienen, als hij of zij de nood of de pastorale behoeften van de kerkgangers niet kent? Een predikant is toch ook een herder.

------------------------------------Gerard van Gurp----------------------------------------

’t Hemeltje in tijden van corona – deel 7 slot

Het volgende deel in de feuilleton maar ook het (voorlopige) einde: ’t Hemeltje in tijden van corona. Na bijna anderhalf jaar omgaan met alle RIVM maatregelen, mondkapjes én 1,5 meter afstand wordt het langzaam tijd om ook weer verder te kijken. Van “wat moeten we doen? Kunnen we open blijven?” naar nog steeds open zijn voor al onze gasten. Dat kon en kan dankzij alle medewerkers en vrijwilligers die zich nog steeds inzetten voor de mensen. Een dikke pluim voor iedereen.

We hebben nog steeds plek voor 15 gasten, en nu met de tuin erbij, zijn er een aantal extra plekken. En die zijn iedere dag bezet. Mensen komen voor een kop koffie,  een warme maaltijd, een praatje. Helemaal normaal is het nog niet, die arm om een schouder als troost, als ondersteuning kan nog niet. Maar wie weet, kan het straks wel weer als veel mensen gevaccineerd zijn…… Vanaf begin juni kunnen onze gasten een vaccinatie krijgen. Deze wordt gegeven door het team van de straatarts, dokter Peter Meulesteen. Hij en zijn team hebben zich hard gemaakt om alle dak- en thuislozen te vaccineren. Veel van onze gasten hebben de prik (Janssen vaccin) al gehad. De vaccinaties vinden dus plaats bij ons in huis, in ’t Hemeltje. En daar wordt dagelijks volop gebruik van gemaakt. Fijn dat we als huis dit kunnen (aan-) bieden.

Dit is ook het voorlopige einde van ’t Hemeltje in tijden van corona. U heeft mee kunnen lezen wat er allemaal gebeurt in huis en wat het betekent voor ons. Dat heb ik ook zelf wel gemerkt. Ik kwam zeker één keer in de week in huis, als het niet vaker was. En nu? Hoogstens 1x in de 2 weken. Veel gaat digitaal, zeker de vergaderingen. En verder wordt er volop geappt, gebeld en gemaild. Ik mis het werkelijke contact met de mensen, met de gasten en de vrijwilligers. Laatst was ik even op ’t Hemeltje (plantjes poten in de tuin). Na afloop zit ik al in de auto en zie een gast die ik in tijden niet heb gezien. Ik had al gehoord dat het niet zo goed met hem ging. Ik ben de auto uitgestapt en heb hem begroet met een elleboogje. Ik was blij hem te zien en hem even te spreken. Om even te kunnen vragen hoe het met hem ging, hoe het was gegaan in deze coronaperiode. Het was niet makkelijk geweest. Maar nu kon hij weer bij ons langs voor een praatje, een bak koffie en wat eten. Wat is het toch fijn om elkaar dan weer even écht in de ogen te kunnen kijken. Dat doet goed, zeker voor mij. We gaan weer de goede kant op: zomer, warmte. Laten we ons maar gaan koesteren aan die warmte, om elkaar weer te kunnen ontmoeten.

---------------------Jeannet Venekamp, vrijwilliger relatiebeheer----------------------

Afscheid van Ds. Elbert Grosheide

Bij gelegenheid van het emeritaat van dominee Elbert Grosheide kregen we de kans om samen met hem terug te kijken op zijn loopbaan als predikant.

Als aftrap meteen de vraag hoe hij er als jongeman toe kwam om in Kampen theologie te gaan studeren. Hij zat destijds bij Youth for Christ en dat maakte wel een soort roepingsgevoel los. Elbert vertelt: “ik wilde eigenlijk Nederlands studeren, maar de inspirerende Ds. Rienks (de toenmalige wijkpredikant in Zeist) heeft waarschijnlijk het laatste duwtje gegeven om toch theologie te gaan studeren.”

De keuze voor Kampen, in plaats van Amsterdam, kwam voort uit bezorgdheid van zijn ouders over de mogelijke gevaren van de grote stad Amsterdam in die tijd. Kampen leek wat meer vertrouwd, temeer omdat oom Grosheide daar “Oude Testament” doceerde. Want de zeventiger jaren waren maatschappelijk en theologisch een behoorlijk turbulente tijd, zeker voor een student theologie. De theologen uit die tijd, al sigaar rokend in de les, wisten hun stempel te drukken. Maar er waren inmiddels verschillende publicaties geweest die veel hadden losgemaakt. Alle studieboeken waren toen in het Duits, want zo zei men “Je kunt wel in de hemel komen zonder Duits, maar geen theologie studeren zonder Duits”. Al met al, en door de tijdsgeest, was het overweldigend en is Elbert er een jaar tussen uit geweest. Hij ging naar Taizé, op aanraden van een broeder die had gezegd “het is goed even los te komen van alles en met je handen bezig te zijn. ”

Het streelt ons Eindhovense hart dat Elbert verantwoordelijk was voor het licht! Hij moest als elektricien zorgen dat alle tenten waarin de jongeren sliepen licht hadden. Na een jaar werd de draad weer opgepakt om zijn studie succesvol af te ronden. Enerzijds heeft hem gevormd, dat in de moderne theologie een hele waarheid zit “waarin je niet op moet gaan” en anderzijds vind je veel in de wat orthodoxere theologie. De man van enerzijds/anderzijds is hij gebleven.

Hij begon als jonge dominee van 26/27 jaar samen met Dinie in St. Jacobiparochie. Een beetje een sprong in het diepe. Zo vertelt hij hoe zijn eerste begrafenis er één was van een meisje van 10 jaar. Tijdens de studie heb je alleen maar wetenschappelijk en theoretisch onderwijs gehad. Dus je had geen idee hoe je zo’n situatie moest aanpakken. Daarnaast moest hij leren omgaan met de verschillende geloofstradities ook binnen de kerkenraad, want “was hij niet te lichtzinnig”?  In die tijd veranderde de samenleving snel. Mensen gingen samenwonen zonder getrouwd te zijn en dat vond “de kerk” maar ingewikkeld. Want dan leefde je toch in zonde? Als dominee kreeg Elbert kinderen op zich afgestuurd die niet meer naar de kerk wilden, in de (ijdele) hoop dat hij daar verandering in kon brengen.

Elbert kreeg te maken met interessante gesprekken, door de alternatieve vormen die ontstonden, zoals gespreksgroepen voor jongeren en gespreksgroepen van mensen uit een gemengd huwelijk.

Na zijn tweede standplaats in Hoogeveen, maakten Elbert en Dinie de keuze naar Brazilië te gaan. Want, zo vertelt Elbert, ik had missiologie als hoofdvak gestudeerd. In Brazilië was de mogelijkheid dit toe te passen doordat je bijvoorbeeld inheemse predikanten begeleidde. Daarnaast was je zeer praktisch bezig door samen met de bevolking de bossen in te gaan om een waterput te vinden of de gezondheidszorg op te zetten. Dat was wel wat!

Terug in Nederland trad Elbert in Rotterdam aan om vervolgens bij ons in Eindhoven terecht te komen. Die hoog technische stad bomvol slimmeriken, zeggen ze. Heb je daar wat van gemerkt? Het idee van al die technisch onderlegde en geschoolde kerkgangers maakte hem in eerste instantie toch wel wat huiverig. Zou hij hen wel weten te boeien? Maar hij heeft vooral veel vrijheid en interesse gevoeld in deze regio. Zo had hij altijd het idee alles te kunnen zeggen. Je mag vragen stellen en je mag hier je eigen mening hebben. Ook voelde hij de ruimte om hier, zoals hij zelf graag wilde, meer theologisch bezig te zijn in vergelijking met vorige gemeentes waar hij vooral ook praktisch aan de gang was, zoals bijvoorbeeld met het oprichten van een open huis in een oude stadswijk in Rotterdam.  

Typerend voor Elbert is dat hij zijn overwegingen uit het hoofd doet. Dat is ontstaan omdat hij graag contact wil hebben en voelen met de toehoorders en dit was het middel daarvoor. Dat was ook wel het grootste gemis in de coronatijd, dat je van die camera geen respons krijgt. Vandaar zijn opmerking aan het eind van de overweging: “het is belangrijker een goede vraag te stellen dan die te beantwoorden.”

We zijn ook reuze benieuwd wat een dominee in zijn vrije tijd doet. Vol overtuiging zegt hij: wandelen met Dinie! Elk moment dat het maar even kan. Of lezen van literatuur. En als je op zoek bent naar een verstand-op-nul-momentje: dan voetbal kijken. Vanaf nu wil hij ook meer aandacht besteden aan orgelspelen en muziek (Bach cantates) luisteren. Terugkijkend op zijn ambt concludeert hij dat het mooi is dat hij als predikant een ontwikkeling doorgemaakt heeft, zonder dat het een breuk hoefde te betekenen met zijn verleden en dat hij trouw kon blijven aan zichzelf.

Eindhoven heeft hem laten zien dat er zoveel verschillende denkbeelden zijn van behoudend tot liberaal. Zelfs mensen die eigenlijk niet eens precies weten wat ze geloven, voelen zich ook uitermate thuis in de kerk.

We zijn dankbaar dat Elbert en Dinie onderdeel van onze gemeenschap mochten zijn en wensen hen veel zegen toe!

--------------------------Sonja Trapman en Jaap Bruinink---------------------------------

Always the sun

Een tijdje terug kreeg ik een boek cadeau, geschreven door Lydia Leibbrandt. Het boek heeft als titel Always the sun, een verwijzing naar een popsong van The Stranglers. De ondertitel van het boek is: a memoir on cycling, womanhood and monsters; een geschiedenis over fietsen, vrouw-zijn en monsters.

Aan het begin van het boek schrijft Lydia Leibbrandt : ’Dit is het verhaal van een meisje op een fiets. Het is ook het verhaal over opgroeien. Het is een verhaal over bergen en woestijnen, vreugde en angsten, mensen en monsters. Het is deel van een web van verhalen die het heelal vormgeven, uniek en toch zo oud als de wereld.’ Ze voegt er aan toe hoe zij terug is gekomen van haar reis: ‘met grote ogen en een open hart.’

Droom

Lydia Leibbrandt heeft ooit in China gewoond. Sinds haar tiende jaar heeft zij rondgelopen met de droom om vanuit haar woonplaats Eindhoven weer naar China te gaan, maar nu op de fiets. Ze is twintig jaar en heeft haar bachelor Internationaal recht afgerond, als ze wegrijdt van haar ouderlijk huis. Bij haar vertrek scheurt ze haar broek en vergeet ze haar lunch. Maar wat overheerst is diepe vreugde, want op die dag ‘trouwde ik met mijn vrijheid’.

De mensen

Haar reis gaat door allerlei landen, waar zij zoveel mensen ontmoet die haar helpen met eten en drinken. Mensen die haar onderdak geven (vooral de Iraanse gastvrijheid is groot) of een plaats om haar tent op te zetten. Maar tegelijk zijn er ook mannen, die paternaliseren: ‘Ik zou nooit mijn dochter alleen op de fiets laten gaan.’ Mannen die haar lastig vallen, zodra zij alleen door Iran fietst. Het doet haar concluderen dat ‘This is a man’s world’. Als vrouw moet je altijd klaarstaan om je menszijn te verdedigen. Gelukkig komt ze ook velen tegen die zijn als die groep Afghaanse mannen; vluchtelingen die bijna niets hebben maar toch met haar delen.

Lucas

Ze ontmoet Lucas, met wie ze zich verwant voelt: ‘we hebben elkaar ontmoet in het woud der ideeën, niet in de woestijn van de dingen.’ Samen met hem verblijft ze op het Griekse eiland Chios om te helpen bij het opvangen van vluchtelingen. Ze wordt gedreven door een schuldgevoel dat zij een mooie reis maakt, terwijl anderen lijden. Op Chios wordt ze deel van een groep jongeren uit verschillende Europese landen, allemaal gekomen voor hulp aan de vluchtelingen. Samen kraken ze een gebouw en richten het in als Café Soli, plaats waar mensen even op adem kunnen komen. Ze krijgt een afkeer van de politiek van Europa, dat geen veilig toevluchtsoord is maar een onneembaar fort.

Ontwikkeling

Het mooie van het boek is dat het niet alleen een interessant verslag is van een gewaagde reis, maar ook een reis naar binnen. Met grote eerlijkheid, zonder zichzelf beter voor te doen, kijkt Lydia naar binnen. Altijd heeft ze een muur voelen staan tussen zichzelf en andere mensen. Vriendschap is een raadsel voor haar. Haar leven is een toneelstuk, met voor elke scene een gemaakt karakter. Ze beschrijft hoe dat langzamerhand verandert. Het zijn inzichten en processen waar iedereen zich in herkent, die bereid is om in zijn ziel te kijken.

Monsters

Tijdens haar reis duiken zo nu en dan de monsters op. Dat is wat verwarrend omdat ze haar fiets ook liefkozend Monster noemt. Maar deze monsters kent zij al haar hele bewuste leven. Het zijn duistere krachten die haar opsluiten in een kelder, ze jagen angst aan, wanhoop en ontreddering. De monsters hebben iets te maken met wat zij schrijft over zichzelf verlaten, over niet echt zijn maar leven met leugens.

Hoe het verder gaat met Lydia en haar monsters, of ze ooit China bereikt…..je kunt het lezen in haar boek. Het is goed geschreven en gemakkelijk leesbaar voor ieder die de Engelse taal machtig is. Het is ook een eerlijk en openhartig boek, dat je aan het denken zet.

Je kunt het boek bestellen bij: www.lydialeibbrandt.com

------------------------------Tjalling Huisman--------------------------------------------

Even kennismaken met de gespreksgroep Vaartbroek.

Vorig jaar is, als gevolg van de Coronabeperkingen, een initiatief ontstaan om te kijken of er bij  oudere kerkgangers in onze wijk behoefte was op gezette tijden bij elkaar te komen. De bedoeling was, aan het gemis aan kerkgang , het elkaar daarbij te ontmoeten en te spreken, tegemoet te komen. Het resultaat was dat er een groep van 11 mensen was die daar belangstelling voor had.We zijn intussen een aantal keren bij elkaar geweest, rekening houdend met de Coronaregels.We hebben in de gesprekken elkaar beter leren kennen. We spraken onder andere erover hoe we de godsdienst van onze jeugd ervaren hebben, maar ook over wat Corona met je doet, en hoe het je samen kerkzijn belemmert. We spreken met elkaar af, welk gespreksthema er de volgende keer aan de orde is.

Iedereen mag wat dat betreft inbrengen wat hij of zij belangrijk vindt.

Voorbeeld, dat past bij het thema van de vorige Samen.

Een van ons vroeg hoe wij de wonderen in de bijbel moeten duiden? In de afgelopen bijeenkomst,  26 mei, heef Gideon van Dam aan de hand van Marcus 8 : 22-26, (genezing van de blinde) uitgelegd hoe wij naar  een bijbels wonder  kunnen kijken, wat de betekenis ervan kan zijn.Bij aanvang vroeg Gideon hoe wij over wonderen dachten. In de loop van de middag kwamen er verschillende reacties: de ontluikende lente, de orde in de natuur, bezien door een microscoop, de geboorte van een kind, een ontmoeting die je weer doet opstaan uit lusteloosheid.

Poëzie heeft de taal die beschrijft wat je vaak niet op een andere manier kunt uitdrukken. Je moet niet alleen met je ogen kijken maar ook met je hart.In veel godsdiensten werden vroeger wonderverhalen verteld om te laten zien, onze god is de ware! De wonderverhalen in de Bijbel zijn, in het bijzonder in het evangelie van Johannes, tekenen. Een manier om uit te drukken wie die God van Jezus is.

De waarde van onze bijeenkomsten, bestaat m.i. daarin, dat ondanks Corona, het gevoel, samen kerkzijn, niet geheel en al door de opgelegde beperkingen verdwijnt.
En als het straks weer mag, blijkt het geslagen gat, gelukkig maar een ‘gaatje’ te zijn.

-------------------------------------J. Heijligers--------------------------------------------------